Cztery podstawowe prawdy

praktyk

Dharmy poprzedzaj

okre

lone przygotowania, stanowi

ce solidn

podstaw

wła

ciwej praktyki. Wyró

nia si

dwa rodzaje tych przygotowa

: zwyczajne i

szczególne. "Cztery Rozmy

lania odwracaj

ce umysł od samsary" nale

żą

zwyczajnych praktyk wst

pnych. Co oznacza "odwrócenie umysłu od samsary"?

Oznacza uwolnienie si

od wszelkiego przywi

zania do

ycia, w której

z jego trzech

sfer. Mo

na rozwin

ąć

w sobie ten stan rozmy

laj

c na cztery okre

lone tematy; s

wła

nie cztery zwyczajne praktyki wst

pne.

Pierwsze z tych rozmy

polega na docenieniu, jak cenne i trudne do osi

gni

cia jest

ludzkie

ycie. Drugie to u

wiadomienie sobie nietrwało

ci wszystkich rzeczy. W trzecim

chodzi o zrozumienie działania karmy, czyli prawa przyczyny i skutku. Czwarte dotyczy
cierpienia nieodł

cznie zwi

zanego z ka

form

egzystencji w samsarze, a wi

c wad

samsary.

Cenne Ludzkie Ciało

Mówi

c o tym, jak cenna jest ludzka egzystencja, u

ywamy poj

cia "Cennego Ludzkiego

Ciała" które niesłychanie trudno osi

ąć

. Jego warto

ść

polega na tym,

e wi

ążą

nim okre

lone wolno

ci i mo

liwo

ci. Jego cenno

ść

opisuje si

na trzy sposoby: przez

szersze spojrzenie na nasz

sytuacj

, porównuj

c pewne liczby i poprzez analogi

Pierwszy sposób opiera si

na opisaniu tzw. "wolno

ci" cechuj

cych odrodzenie si

ludzkiej formie. Uwa

a si

je za cenne, poniewa

oznacza ono,

e udało nam si

unikn

ąć

innych, gorszych odrodze

. Jeste

my wolni od form egzystencji, w których

napotkaliby

my sytuacj

całkiem odmienn

od tej, z któr

stykamy si

w ludzkim

yciu.

Wyró

nia si

osiem pozostałych form egzystencji:

1. odrodzenie si

w stanach paranoicznych,

2. w

wiecie duchów,

3. jako zwierz

4. w obszarach pozbawionych cywilizacji,
5. jako bóg, zwłaszcza bóg obdarzony bardzo długim

yciem,

ycie z upo

ledzeniem umysłowym,

ycie z bł

dnymi pogl

dami,

8. odrodzenie si

w czasach, w których nie pojawił si

aden budda.

Cenn

ludzk

egzystencj

uwa

a si

za wyzwolenie od wymienionych o

miu, poniewa

w ka

dej z nich do

wiadczy

emy wył

cznie cierpienia i jeste

my pozbawieni

wolno

ci w tym sensie,

e nie mamy mo

liwo

ci praktykowania Dharmy. W stanach

paranoicznych jedyne czego do

wiadczamy to straszliwe gor

co i zimno. Istoty w

wiecie

duchów odczuwaj

nieustanny głód i pragnienie, za

zwierz

ta maj

cały czas wra

enie

e s

cigane, prze

ladowane, wykorzystywane, i po

eraj

nawzajem. Człowiek

mieszkaj

cy na obszarach niecywilizowanych nie ma mo

liwo

ci nauczenia si

czegokolwiek, co mogłoby go sprowadzi

na wła

ciw

cie

. Długowieczni bogowie

wiadczaj

wprawdzie w ci

gu swego

ycia wiele rado

ci i szcz

ęś

cia, owoców

wcze

niejszych pozytywnych działa

. Nic z tego jednak nie wynika, a prze

ywanie

skutków pozytywnej karmy jest równoznaczne z jej zu

ywaniem. Dlatego gdy długie

ycie bogów dobiegnie ko

ca, odradzaj

oni w ni

szych

wiatach, w których pełno

jest cierpienia. Tak wi

c skutkiem odrodzenia si

jako bóg nie jest nic innego, jak tylko

cierpienie. Istoty upo

ledzone umysłowo nie s

w stanie poj

ąć

znaczenia Dharmy i

dlatego nie mog

stosowa

jej metod. Istoty o bł

dnych pogl

dach maj

naturaln

skłonno

ść

do gromadzenia negatywnych działa

, które w przyszło

ci zaowocuj

cierpieniem. Je

eli urodzili

my si

w czasach, w których nie pojawił si

budda, nie

istnieje równie

nic takiego jak buddyzm i nie otrzymamy

adnej pomocy na drodze do

wyzwolenia si

z cierpie

samsary. To,

e posiadamy Cenne Ludzkie Ciało, oznacza

Strona 1 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

c po pierwsze,

e jeste

my wolni od o

miu niekorzystnych form egzystencji. Po

drugie, nasze ludzkie ciało daje nam takie mo

liwo

ci,

e mo

na je nazwa

cennym.

Mówi si

tu o dziesi

ciu aspektach, z których pi

ęć

dotyczy bezpo

rednio nas samych, a

ęć

kolejnych odnosi si

raczej do otoczenia, w którym si

urodzili

my. Je

li chodzi o

pierwsze pi

ęć

aspektów, pierwszy z nich to to,

e rzeczywi

cie odrodzili

my si

ludzkim ciele. Drugi to przyj

cie na

wiat w tzw. kraju centralnym; tak okre

la si

obszary

w których istnieje dost

p do nauk Buddy. Trzeci aspekt to posiadanie sprawnych

narz

dów zmysłów. Po czwarte, nie kierujemy si

bł

dnymi pogl

dami, a po pi

te, mamy

oczywi

cie zaufanie do Dharmy.

Pierwszy spo

ród kolejnych pi

ciu aspektów, zwi

zanych z naszym otoczeniem, polega

na tym,

e urodzili

my si

w czasach, gdy na

wiecie pojawił si

budda. Odrodzenie si

jako człowiek w okresie, w którym nie ma buddy, nie przyniesie wiele po

ytku, gdy

nie

posiada si

metod, których budda naucza. Po drugie, budda nie tylko si

pojawił, lecz

równie

nauczał. Nie powinno si

uwa

tego za oczywiste; nie wszyscy buddowie

pojawiaj

cy si

wiecie nauczaj

. Po trzecie, nauki buddy nie tylko zostały

przekazane kiedy

w przeszło

ci, lecz zachowały si

do dnia dzisiejszego; nie znikły

ani nie popadły w zapomnienie i s

nam wci

ąż

jeszcze dost

pne. Czwarty aspekt

wymieniany bywa wprawdzie w grupie aspektów zewn

trznych, ale wła

ciwie jest czym

bardzo osobistym. Jest to otrzymanie i praktykowanie nauk. Niewiele skorzystamy z tego,

e na terenach, na których mieszkamy, nauczał kiedy

budda i

e jego nauki przetrwały

do dzi

, je

eli nie b

dziemy tych nauk praktykowa

. Równie

ty aspekt jest raczej

osobisty: oprócz tego,

e si

praktykuje, trzeba mie

jeszcze dobre serce, spontanicznie

odczuwa

miło

ść

i współczucie dla innych istot. Owe osiem wolno

ci i dziesi

ęć

liwo

ci to 18 warunków, które musz

zaistnie

równocze

nie, aby powstało "cenne"

ludzkie ciało. Zaakcentowane jest tu słowo "cenne", poniewa

ludzkie ciało nazywamy

cennym tylko wtedy, gdy spotka si

wszystkie 18 warunków. Je

li brak którego

z nich,

takiej ludzkiej egzystencji nie okre

lamy ju

jako "cennej". Wszyscy osi

my ludzkie

odrodzenia, które mo

na zakwalifikowa

do cennych. Niełatwo tego dokona

, wr

przeciwnie, jest to niezmiernie trudne, poniewa

aby do tego doszło, musz

zosta

zgromadzone olbrzymie ilo

ci pozytywnego potencjału. Jego moc w strumieniu naszej

wiadomo

ci sprawia,

e uzyskujemy pozytywny rezultat - "Cenne Ludzkie Ciało". Jest

ono po prostu skutkiem bardzo wielu pozytywnych działa

w poprzednich

ywotach.

Tylko w ten sposób mo

na je zdoby

li chodzi o przyczyny, to zwłaszcza jedna z nich umo

liwia odrodzenie si

w tak

dogodnych okoliczno

ciach: przestrzeganie dyscypliny. Samo w sobie prowadzi ono do

osi

gni

cia cennego ludzkiego

ycia. Przez "dyscyplin

" nale

y rozumie

z jednej strony

rozmaite

lubowania wiod

ce do wyzwolenia. Z drugiej strony jest to zaniechanie

dziesi

ciu negatywnych działa

. Jak to sformułujemy, nie gra wi

kszej roli. To wła

nie

jako

ść

tej dyscypliny jest bezpo

redni

przyczyn

uzyskania Cennego Ludzkiego Ciała.

na te

przykładów i analogii, aby zdoby

jakie

poj

cie o tym, co w

rzeczywisto

ci oznacza stwierdzenie,

e nasze ludzkie

ycie jest czym

rzadkim i

warto

ciowym. Wyobra

cie sobie szklany dom o doskonale gładkich

cianach. Gdyby

kto

rzucał grochem w takie

ciany, wi

kszo

ść

ziarenek odbiłaby si

i upadłaby na

ziemi

. To,

e groch przylgnie do szyb wydaje si

bardzo mało prawdopodobne, prawie

niemo

liwe. Jednak je

eli rzuca si

grochem przez cały czas, pr

dzej czy pó

niej jakie

ziarenko utkwi w

cianie. Prawdopodobie

stwo odrodzenia si

w Cennym Ludzkim Ciele

jest o wiele mniejsze ni

prawdopodobie

stwo tego,

e ziarenko grochu przyczepi si

szkła. To jeden z wielu przykładów, które maj

na celu ukazanie nam, jak wielk

warto

ść

ma nasza egzystencja. Inny przykład: Wyobra

cie sobie pier

cie

miotany po

powierzchni oceanu przez fale i wiatr. Na dnie oceanu

yje

ółw, który co sto lat na

krótk

chwil

wynurza si

na powierzchni

. Prawdopodobie

stwo,

e jego głowa trafi

wtedy w

rodek pier

cienia jest znikome, ale zdoby

Cenne Ludzkie Ciało jest jeszcze

Strona 2 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

trudniej.

Wielk

warto

ść

i rzadko

ść

Cennego Ludzkiego Ciała mo

na te

zilustrowa

liczbami,

porównuj

c ilo

ść

ró

nych rodzajów istot. Mo

na na przykład oszacowa

z do

ść

żą

dokładno

, ilu ludzi mieszka w tym kraju; to znana liczba. Gdyby jednak kto

chciał

zliczy

, ile owadów

yje na małym skrawku ziemi, okazałoby si

to niewykonalne. To

jeden ze sposobów, by u

wiadomi

nam, jak wyj

tkowe i cenne jest bycie człowiekiem.

Wszyscy urodzili

my si

w okoliczno

ciach, które nadaj

naszemu

yciu szczególn

warto

ść

. Powinni

my zdawa

sobie spraw

e stało si

tak dlatego, i

zgromadzili

ogromne ilo

ci pozytywnego potencjału i oczy

cili

my umysł z wielu zaciemnie

. Obecnie

cieszymy si

owocami tego post

powania i praktyki w poprzednich

ywotach. Teraz

najwa

niejsz

rzecz

jest, aby to wykorzysta

najlepiej i najrozs

dniej, jak potrafimy,

gdy

w przeciwnym razie nasz wysiłek pójdzie na marne. To tak, jakby kto

zamierzał

dok

dotrze

i dokona

czego

konkretnego, a potem wrócił z pustymi r

koma. Gdyby

kto

wyruszył po wod

z pustym naczyniem i przyszedł z powrotem nie napełniwszy go,

cała jego droga nie zdałaby si

na nic. Dlatego powinni

my stara

w pełni

wykorzysta

nasz

uprzywilejowan

sytuacj

i nie dopu

do tego, by została

zmarnowana. Nadanie sensu własnemu

yciu jest równoznaczne ze stosowaniem

Dharmy i rozmaitych metod nauczanych przez Budd

. Budda przekazał tak wielk

ilo

ść

rodków,

e jeden człowiek nie zdołałby u

ich wszystkich. Z tego powodu powinni

wykorzysta

te z nich, które jeste

my w stanie zastosowa

. Dla praktyki Dharmy najlepiej

byłoby odwróci

wiatowego

ycia, tak jak to uczynił Milarepa, ale w dzisiejszych

czasach tylko nielicznych sta

na to, by praktykowa

na tak

skal

. Je

li stwierdzamy,

nie dajemy sobie rady, powinni

my zdecydowa

na praktyk

na miar

naszych

liwo

ci. Róbmy tyle, ile mo

emy. Dotyczy to wszystkich naszych praktyk: medytacji,

gromadzenia zasługi, praktyk oczyszczaj

cych i oczywi

cie praktyk wst

pnych.

Jednym ze sposobów gromadzenia pozytywnego potencjału jest składanie ofiar buddom.
Najlepiej ofiarowa

żą

ęść

tego, co posiadamy, ale je

li to niemo

liwe, zawsze

emy ofiarowa

czyst

wod

. Je

eli i tego nie da si

zrobi

, mo

emy zło

w ofierze

wielkie ilo

ci kwiatów, a w przypadku gdyby to równie

okazało si

dla nas niewykonalne,

spróbujmy pomy

z oddaniem o kwiatach i ofiarowa

je Buddzie. Mo

na tak

e w

umy

le uczyni

buddom ofiar

z kwiatów, które gdzie

zobaczymy. Powy

szymi

metodami - składaj

c Buddzie ofiary na ró

ne sposoby, ka

dy na miar

swoich

liwo

ci - gromadzimy w umy

le dobre wra

enia. Kolejnym sposobem jest szczodro

ść

dla Sanagi. Tak jak w poprzednim przypadku, najlepiej byłoby okazywa

szczodro

ść

szerok

skal

, ale je

li to niemo

liwe, b

my szczodrzy w takim zakresie, w jakim

emy sobie na to pozwoli

. Wspieramy sang

pełnym szacunku umysłem.

Trzecia mo

liwo

ść

to szczodro

ść

wobec wszystkich czuj

cych istot. Powinni

my czyni

co w naszej mocy, aby im pomóc. Je

li na przykład znajdziemy zwierz

, któremu chce

, dajemy mu wody.

Przykłady te ilustruj

e w ka

dej sytuacji mo

na na ró

nych poziomach wykonywa

yteczne, przynosz

ce zasług

praktyki. Naprawd

powinni

my to robi

tak dobrze,

jak potrafimy. Odnosi si

to, jak ju

wspominałem, do Praktyk Wst

pnych i wszystkich

innych rodzajów działa

, które mo

na wykonywa

, aby wzmocni

swój pozytywny

potencjał i rozpu

negatywno

ci obci

ąż

ce umysł. Do działa

szkodliwych oraz

działa

przynosz

cych zasług

nie nale

y mie

takiego nastawienia,

e unika si

tylko

tych najci

ęż

szych, które s

tak ra

żą

co negatywne,

e bez trudu mo

na si

od nich

powstrzyma

, a o mniej wa

ne si

nie dba. Negatywny czyn, mniejszy czy wi

kszy,

zawsze pozostanie negatywny i dojrzeje jako cierpienie i problemy. Skutek b

dzie

zawsze negatywny, poniewa

odpowiada wywołuj

cemu go działaniu. Dlatego

powinni

my nie tylko koncentrowa

na unikaniu bardzo negatywnych działa

, lecz

równie

zaniecha

tych mniej znacz

cych, które tak łatwo popełni

. Odnosi si

to tak

Strona 3 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

do post

powania przynosz

cego po

ytek. Z jednej strony powinno si

oczywi

cie skupi

na tym, by wykonywa

tak po

yteczne i pozytywne działania, jak to tylko mo

liwe.

Jednak nigdy nie nale

y s

dzi

e mniejsze pozytywne czyny s

bezwarto

ciowe i

zaprzesta

z tego powodu ich wykonywania. Bardzo łatwo pojawiaj

pomysły tego

rodzaju: my

limy,

e i tak nie jeste

my w stanie dokona

czego

pozytywnego na wielk

skal

i dlatego nawet nie zaczynamy. Pozytywne działanie zawsze poci

ga za sob

odpowiadaj

cy mu skutek, a wi

c ka

dy powinien czyni

co w jego mocy i nigdy nie

zaniedbywa

mniejszych pozytywnych czynów. Tak

e w odniesieniu do praktyki nie

nale

y my

e nie opłaca si

w ogóle zaczyna

, skoro i tak nie damy rady

praktykowa

na wielk

skal

; powinni

my robi

tyle, ile mo

emy. Oto przykład ilustruj

cy,

dlaczego tak wa

ne jest powstrzymywanie si

od nawet najmniejszych negatywnych

czynów. Wyobra

cie sobie wielk

stert

suchej trawy, olbrzymi

jak góra. Je

li na t

stert

padnie mała iskra, cała trawa spłonie.

W ten sam sposób nawet najmniejszy negatywny czyn mo

e mie

bardzo destruktywne

skutki.

Nietrwało

ść

Drugie z czterech rozmy

dotyczy nietrwało

ci. Wielu ludzi umiera w młodym wieku, a

tylko nieliczni umieraj

ze staro

ci. Jak si

to wydarza, ilustruje nast

puj

cy przykład:

lampa ma

lana składa si

z naczynia wypełnionego masłem i z knota; moment, kiedy

taka lampa wypełniona jest po brzegi masłem, a knot jeszcze nie płonie, jest analogiczny
do sytuacji człowieka przed urodzeniem. Lampa ma

lana, która wypaliła si

do ko

ca,

odpowiada człowiekowi umieraj

cemu ze staro

ci. Pomi

dzy tymi dwoma mo

liwo

ciami

wyst

puje mnóstwo wariantów po

rednich. W rzeczywisto

ci istnieje o wiele wi

cej

warunków powoduj

cych

mier

tych, które podtrzymuj

nasze

ycie, i wydaje si

liczba tych pierwszych w porównaniu z dawniejszymi czasami znacznie wzrosła.
Przedtem ludzie podró

owali pieszo i nie byli nara

eni na niebezpiecze

stwo

mierci w

wypadku samochodowym czy w katastrofie lotniczej. W dzisiejszych czasach widzimy
ogromn

ilo

ść

warunków, które mog

nas zabi

, i tylko nieliczne, które ochraniaj

nasze

ycie. Powinno si

wiadomym faktu,

e cho

sama

mier

jest czym

pewnym,

nigdy nie mo

na mie

pewno

ci, kiedy nadejdzie. Nasze

ycie mo

na porówna

z kropl

rosy na

ble trawy: jest bardzo delikatna, znika gdy tylko wzejdzie sło

ce.

ycie jest

drogocenne, poniewa

bardzo trudno je zdoby

, a łatwo ponownie straci

. Nie mamy

adnej kontroli nad długo

trwania sytuacji, w której si

znajdujemy. Cenne Ludzkie

Ciało daje wiele mo

liwo

ci, ale pozostaje nietrwało

ść

mier

. Nigdy si

nie wie, kiedy

ona nast

pi; nie ma tu nic pewnego.

ycie jest jak krótki błysk. Wprawdzie robimy

zawsze wiele planów na przyszło

ść

, ale kład

c si

dzisiaj spa

nie mamy

adnej

pewno

ci,

e jutro znów si

obudzimy.

Umrze

na w ka

dym wieku: zaraz po urodzeniu, jako dziecko, w młodo

ci, jako

człowiek dorosły lub starzec. Wła

ciwie tylko nieliczni umieraj

jako ludzie starzy.

Zazwyczaj

ycie dobiega kresu wcze

niej.

mier

jest czym

pewnym jedynie o tyle,

bez w

tpienia nadejdzie. Jednak jej dokładny czas pozostaje niewiadom

, nie ma tu

adnych reguł. Nie jest powiedziane,

e dzieci prze

swoich rodziców, nauczyciele nie

zawsze umieraj

wcze

niej ni

ich uczniowie itd. Wła

ciwie ka

dy o tym wie z własnego

wiadczenia, ale mimo to nadal mamy t

koncepcj

i na przykład uwa

amy za co

normalnego,

e dzieci

dłu

ej ni

ich rodzice. Je

li jednak rozejrzymy si

dookoła i

przypomnimy sobie nasze własne do

wiadczenia, z pewno

stwierdzimy,

e takie

rzeczy nie s

ustalone, cz

sto rodzice

dłu

ej ni

dzieci. Chocia

mamy to szcz

ęś

cie,

e wci

ąż

yjemy, nie jest wcale oczywiste,

e tak b

dzie jeszcze przez dłu

szy czas,

poniewa

mier

e nadej

ść

w ka

dej chwili. Na tym wła

nie polega problem z

naszym

yciem,

e jest ono tak kruche, tak łatwo je zniszczy

i straci

. W chwili

mierci

jest si

bardzo samotnym. Oboj

tne ilu bliskich i drogich przyjaciół teraz mamy, jak bliska

Strona 4 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

nam jest rodzina, ile mamy sióstr, braci czy towarzyszy

ycia - w chwili

mierci nie mog

oni i

ść

z wami ani wam pomóc. Podobnie jest z dobrami materialnymi, które wydaj

nam tak wa

ne: wszystko jedno, ile zgromadzimy pieni

dzy, jak wielki i pi

kny jest nasz

dom, jak dobrym samochodem je

dzimy, i tak

adnej z tych rzeczy nie b

dziemy mogli

ze sob

zabra

. Wzi

cie ze sob

czegokolwiek jest po prostu niemo

liwe, wszystko

dziemy musieli zostawi

. Dotyczy to równie

naszego ciała, które jest przecie

tym, co

nam najbli

sze i najdro

sze w

yciu. Mo

na by powiedzie

e przez całe nasze

ycie

towarzyszy nam cie

naszego ciała; nie musimy nosi

go ze sob

, ani te

w jaki

inny

sposób troszczy

o to, czy jest z nami, czy nie, poniewa

dzieje si

to automatycznie.

Jednak nawet ono nie mo

e pój

ść

z nami w chwili

mierci.

Nie ma wi

c absolutnie nic, co mogliby

my ze sob

zabra

. Jedyne, co w momencie

mierci naprawd

liczy, to tendencje które zgromadzili

my w umy

le. Pozytywne i

szkodliwe wra

enia b

nam towarzyszy

, czy tego chcemy, czy nie, poniewa

nie

na zabra

tylko pozytywnych, a negatywne zostawi

za sob

. Te tendencje

zadecyduj

, w jakim stanie znajdzie si

nasz umysł. Od nich zale

y, jakie prze

ycia

pojawi

w momencie

mierci i w czasie, który pó

niej nast

pi. Je

li nagromadzili

w umy

le du

o pozytywnych wra

, rezultat b

dzie analogiczny. B

dziemy

wiadcza

wielkiego szcz

ęś

cia i nie napotkamy cierpienia, które wi

ąż

e si

szkodliwymi tendencjami. Jednak w przypadku, gdy w naszym umy

le dominuj

negatywne tendencje, wpływaj

one na nasze prze

ycia w ten sposób,

e do

wiadczamy

bólu i cierpienia. Powinni

my sobie wyra

nie u

wiadomi

e je

li chodzi o

mier

i to, co

po niej nast

pi, nie mo

e nam pomóc nic oprócz tego, jak post

powali

my w naszym

yciu.

Karma - przyczyna i skutek

Karma - trzecie z czterech rozmy

- dotyczy przyczynowo

ci. Ka

de działanie

prowadzi do okre

lonego skutku. Działanie pozytywne przyniesie pozytywny skutek, czyli

wiadczenie rado

ci i szcz

ęś

cia. Natomiast szkodliwe działanie nieuchronnie

spowoduje bolesny skutek, to znaczy cierpienie. Proces ten jest nieunikniony, poniewa

skutek zale

y zawsze od natury przyczyny. Je

li zasiejemy nasiono, wyro

nie z niego

okre

lona ro

lina, np. z ziarenka ry

u wyro

nie ry

, a nie jaki

inny rodzaj ro

liny.

Dlatego ju

wcze

niej podkre

lałem, jak istotne jest bycie ostro

nym pod tym wzgl

dem

oraz czynienie wszystkiego co tylko mo

liwe, aby wzmocni

w wi

kszym lub mniejszym

(jak si

e wydawa

) stopniu swoje pozytywne post

powanie.

Jako pierwsze dojrzewaj

tendencje dominuj

ce w naszym umy

le. A wi

c je

li w

naszym umy

le przewa

tendencje, które ukształtowały si

wskutek negatywnych

zachowa

, b

one prze

ywane najpierw i zdominuj

nasze

ycie. B

dziemy wtedy

wiadcza

cierpienia i czu

nieszcz

ęś

liwi. To z kolei powoduje,

e nie potrafimy

radzi

sobie w

yciu i nasze problemy staj

coraz wi

ksze. Je

eli jednak

wzmacniamy nasze skłonno

ci do pozytywnego, po

ytecznego działania i dokładamy

stara

, aby to one wzi

ły gór

w naszym

yciu, szcz

ęś

cie i rado

ść

wzrasta

zdob

przewag

. To za

wspomaga nasz

zdolno

ść

do dalszego wzmacniania

pozytywnych nawyków. Rzeczy drobne, gdy jest ich wiele, gromadz

, dlatego nigdy

nie powinno si

zaniedbywa

pozytywnych czynów, które na pozór wydaj

małe.

Zawsze nale

y stara

ze wszystkich sił.

Te cztery rozmy

lania nie zostały "wymy

lone" przez nikogo - ani przeze mnie, ani przez

jakiego

innego lam

. Nie wymy

lono ich, aby was oszuka

, s

autentyczne i w pełni

prawdziwe. Nauczał ich sam Budda Siakjamuni. Udzielił on tych nauk ze swojej
wszechwiedz

cej m

dro

ci, kochaj

cej dobroci i ze zdolno

ci, które posiadał. Chodzi o

to,

e ka

dy ma w umy

le silne zaciemnienia, przy czym główne przeszkadzaj

Strona 5 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

uczucia to przywi

zanie, gniew i niewiedza. Z powodu tych zakłóce

powstaje w umy

cały szereg innych przeszkadzaj

cych uczu

. Wywieraj

one wpływ na nasze działania i

w ten sposób prowadz

do wielu negatywnych aktywno

ci. W naszej obecnej sytuacji

przeszkadzaj

ce uczucia dominuj

ść

silnie w umy

le i prowadz

do aktywno

ci ciała,

mowy i umysłu, przez co gromadzimy karm

. Ogólnie bior

c, istnieje oczywi

cie wiele

negatywnych działa

, ale dziel

one na okre

lone kategorie: trzy odnosz

naszego ciała, cztery do mowy, a kolejne trzy do umysłu. Trzy negatywne działania
naszego ciała to zabijanie, kradzie

i zadawanie cierpienia poprzez seks. Cztery

dotycz

ce mowy to kłamstwo, oszczerstwo, u

ywanie szorstkich słów i bezmy

lna

gadanina. Je

li chodzi o umysł, mówimy o zło

liwo

ci, zawi

ci i tkwieniu w bł

dnych

pogl

dach. Tych dziesi

ciu negatywnych działa

powinno si

unika

za wszelk

cen

Nale

y zawsze czyni

ich przeciwie

stwo, a mianowicie wykonywa

dziesi

ęć

pozytywnych działa

. Istnieje jeszcze jeden rodzaj negatywnych działa

, które s

o wiele

bardziej szkodliwe ni

dotychczas wymienione. Jest to "pi

ęć

skrajnie szkodliwych

zachowa

1. zabicie ojca,
2. zabicie matki,
3. zamordowanie arhata,
4. fizyczne zranienie buddy lub kogo

, kto go reprezentuje, np. swojego nauczyciela;

odnosi si

to równie

wiadomego zniszczenia wizerunku buddy,

5. spowodowanie rozłamu w sandze.

Wykonanie którego

z tych pi

ciu działa

poci

ga za sob

nagromadzenie skrajnie

negatywnej karmy. Jest to o wiele gorsze ni

dziesi

ęć

negatywnych czynów

wymienionych wcze

niej. Skutek takiego działania dojrzewa wyj

tkowo szybko, a

mianowicie bezpo

rednio po

mierci, bez

adnego odst

pu w czasie. Rezultatem jest

natychmiastowe znalezienie si

w stanie paranoi. Wła

nie z tego powodu czyny te nosz

nazw

, która w dosłownym tłumaczeniu brzmi: "Pi

ęć

działa

, przy których nie ma

adnego odst

pu". "Odst

p" oznacza tu okres czasu do momentu a

dojrzeje skutek.

Jest te

kolejne pi

ęć

działa

, bardzo zbli

onych do poprzednich pi

ciu:

1. zniszczenie stupy,
2. zabicie "zwykłego" bodhisattwy - kogo

, kto nie osi

ł jeszcze

adnego stopnia

bezpo

redniego urzeczywistnienia,

3. zabicie swojego duchowego nauczyciela, czyli swojego lamy,
4. stosunek seksualny ze zrealizowanym arhatem,
5. kradzie

czego

, co nale

y do Trzech Klejnotów - Buddy, Dharmy i Sangi, np. ofiary,

która została im zło

ona.

na wyja

nia

zasady działania karmy na wiele sposobów i wyró

nia

rozmaite

rodzaje działa

. Tu przedstawiony został najcz

ęś

ciej spotykany podział negatywnych

działa

: dziesi

ęć

negatywnych, pi

ęć

skrajnie negatywnych i pi

ęć

, które s

do nich bardzo

podobne. Mówi

c ogólnie, negatywne działania nie posiadaj

adnych pozytywnych

wła

ciwo

ci; s

wył

cznie szkodliwe. Budda rzekł jednak pewnego razu,

e mo

na by

powiedzie

, i

"negatywne działania maj

jedn

dobr

cech

- powstałe w ich skutek

negatywno

ci mog

zosta

oczyszczone". Nie oznacza to,

e negatywny czyn sam w

sobie ma jakie

pozytywne wła

ciwo

ci. Jest to tylko sposób wyra

enia,

e negatywno

na oczy

. Oczyszczenie jest mo

liwe dzi

ki zastosowaniu tzw. "Czterech Mocy".

Trzeba tu jednak zaznaczy

, i

na ogół przyjmuje si

e istniej

przypadki, gdzie, mimo

zastosowania Czterech Mocy, niezmiernie trudno jest usun

ąć

tendencje spowodowane

przez okre

lone negatywne czyny. Chodzi tu o pi

ęć

skrajnie szkodliwych czynów

opisanych wcze

niej. Nast

pnym wyj

tkiem, kiedy niezwykle trudno upora

negatywnymi wra

eniami zmagazynowanymi w umy

le, jest przypadek zupełnego braku

Strona 6 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

zaufania do Trzech Klejnotów i trwania przy bł

dnych pogl

dach.

Wady samsary

Za spraw

naszej karmy, która dojrzewa w postaci okre

lonych prze

, koło

uwarunkowanej egzystencji obraca si

dalej; na tym polega samsara. Działania i karma

gromadz

i dzi

ki temu manifestuj

prze

ycia. Je

li przewa

działania

pozytywne, w rezultacie do

wiadcza

dziemy stanów rado

ci, je

li negatywne - przede

wszystkim cierpienia. Na tej podstawie wyró

niamy w obr

bie samsary sze

ść

rodzajów

wiadcze

, czyli sze

ść

stanów egzystencji: obszary paranoi, stan głodnych duchów,

ycie jako zwierz

, człowiek, półbóg lub bóg.

Oboj

tnie, który z tych stanów rozpatrujemy, nie znajdziemy tam nic prócz cierpienia.

Samsara jest wył

cznie cierpieniem, poniewa

zawsze jest ona skutkiem

nagromadzonych działa

. Przyjrzyjmy si

przez chwil

tym sze

ciu stanom, by móc

sobie wyobrazi

, co prze

ywa kto

, kto si

tam odrodzi. Stan paranoi to nie tylko obszar,

lecz równie

nazwa okre

lonego stanu umysłu, w którym wyró

nia si

szereg mniejszych

obszarów - 18 "piekieł". W o

miu z nich istoty cierpi

z powodu gor

ca, w dalszych o

miu

z powodu strasznego zimna. W ich pobli

u s

jeszcze dwa inne piekła, tak

e razem jest

ich 18. We wszystkich tych stanach nie do

wiadcza si

niczego prócz gor

ca i zimna, a

c jest to wył

cznie nieopisane cierpienie. Mo

na by s

dzi

e wprawdzie w

obszarach paranoi panuje wielkie cierpienie, ale za to inne stany egzystencji nie s

takie

złe. Spójrzmy jednak, co prze

ywaj

np. istoty w

wiecie duchów.

ce tam "głodne

duchy" bardzo cierpi

wskutek głodu i pragnienia. W jednym z opisów tego obszaru

zostało powiedziane: "Głodny duch przez 100 lat nie słyszy nawet słowa "po

ywienie"

czy "woda" i nie ma

adnego do nich dost

pu." Według opisu głodne duchy maj

brzuchy

wielkie jak góry, a przełyki cienkie jak włos. Niemo

liwo

jest dla nich zjedzenie takiej

ilo

ci po

ywienia, która zaspokoiłaby ich głód i pragnienie. Nawet je

li uda im si

znale

źć

troch

wody lub jedzenia, w chwili gdy chc

je spo

, rzeczy te przemieniaj

w co

tak obrzydliwego jak krew i ropa. Jest to dominuj

ce do

wiadczenie w ich

yciu - nic

prócz cierpienia.

Mo

na by pomy

e w

wiecie zwierz

t jest lepiej. Jednak przygl

daj

c si

sytuacji

zwierz

t równie

tu odkryjemy jedynie cierpienie. Łatwo si

przekona

, ile cierpie

prze

ywaj

zwierz

ta w wodzie i na l

dzie, gdy s

cigane i zabijane.

Obszary te nosz

nazw

trzech "ni

szych"

wiatów, poniewa

dominuje w nich wielkie

cierpienie. Ale nawet w tzw. "wy

szych"

wiatach nie znajdziemy nic prócz cierpienia.

Główny problem asurów (półbogów) to zazdro

ść

: widz

przyjemno

ci bogów i s

zazdro

ni, gdy

ich własne doznania nie mog

z nimi równa

. Z tego powodu tocz

nieustann

walk

z bogami, lecz nigdy nie udaje im si

zwyci

ęż

. Zawsze przegrywaj

gle s

zazdro

ni. Na tym polega cierpienie w

wiecie półbogów. Tymczasem równie

bogowie cierpi

. Chocia

maj

bardzo wiele przyjemno

ci w ci

ycia, przed

mierci

wiadczaj

ogromnego cierpienia, u

wiadamiaj

c sobie,

e umieraj

. Dostrzegaj

zbli

mier

siedem dni wcze

niej, przy czym siedem dni w

wiecie bogów

odpowiada, według ludzkiej rachuby czasu, siedmiu latom. Bogowie przez siedem lat
widz

z cał

dokładno

, gdzie si

odrodz

, a poniewa

yli cał

swoj

dobr

karm

musieli spa

ść

do ni

szych

wiatów. O nadchodz

cej

mierci wiedz

dzi

okre

lonym znakom: kwiaty ozdabiaj

ce ich ciała wi

, a same ciała zaczynaj

wydziela

przykr

. A zatem nawet

wiat bogów pełen jest cierpienia. Wreszcie w

wiecie ludzi prze

ywa si

np. cierpienia narodzin, staro

ci, choroby i

mierci.

Którejkolwiek ze sfer egzystencji by

my si

nie przyjrzeli, zobaczymy

e samsara i

cierpienie to jedno. Samsar

na porówna

do siedzenia na igle - nie ma nawet

jednego momentu bez cierpienia. Cztery rozmy

lania, dzi

ki którym odwracamy si

Strona 7 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

samsary, s

dla nas niezmiernie wa

ne. Wielu dawnych mistrzów u

ywało pewnego

cytatu; mawiali oni: "Przygotowania si

gaj

gł

biej ni

sama główna praktyka." Dla

naszego rozwoju w praktyce Dharmy jest rzecz

wielkiej wagi, aby

my jasno zrozumieli

te podstawowe pogl

dy. Dlatego powinno si

o czasu na gruntowne

przemy

lenie, jakie znaczenie maj

cztery podstawowe rozmy

lania.

Dopiero zapoznawszy si

szczegółowo z wyja

nieniami dotycz

cymi "Cennego

Ludzkiego Ciała" i zrozumiawszy je b

dziemy mogli naprawd

je doceni

. Potem

przechodzimy do "Nietrwało

ci", a gdy i to dokładnie przemy

limy, zrozumiemy jak działa

karma, a nast

pnie jak funkcjonuje samsara i na czym polega cierpienie w

poszczególnych sferach. Gdy rozwiniemy ju

w sobie te podstawowe pogl

dy,

posiadamy mocny fundament dla dalszej praktyki, czyli "Czterech szczególnych praktyk
wst

pnych": pokłonów, Dord

e Sempa, ofiarowania mandali i guru jogi. Wtedy mamy

naprawd

solidn

podstaw

dzi

ki której jeste

my w stanie sprawi

eby pojawił si

bezpo

redni wgl

d. Je

eli nie zatroszczymy si

o mocny fundament, mo

e nam by

trudno osi

ąć

pomy

lne rezultaty we wszystkich tych praktykach. Podobnie jak przy

budowie domu, potrzebny jest dobry fundament, gdy

w przeciwnym razie budynek mo

zawali

przy lada okazji i nie mo

na czu

w nim bezpiecznie. Wła

ciwie mo

na by

wyja

ten temat wiele szerzej, ale prosz

, by

cie zachowali w umy

le to, co ju

zostało tu powiedziane. Przebywanie w samsarze oznacza cierpienie. Powinni

jednak uwa

za szcz

ęś

liwców, poniewa

znale

my si

w tak uprzywilejowanej

sytuacji,

e udało nam si

odrodzi

jako ludzie posiadaj

cy Cenne Ludzkie Ciało.

Oznacza to,

e mamy wspaniał

liwo

ść

, której byliby

my pozbawieni w innych

sferach egzystencji: jeste

my obdarzeni wolno

w wystarczaj

cym stopniu, aby by

stanie odró

czyny dobre od szkodliwych. Mo

emy zaprzesta

negatywnych działa

skoncentrowa

na pozytywnych. Je

li b

dziemy

wiczy

w po

ytecznym

post

powaniu, nasze obecne

ycie umo

liwi nam osi

gni

cie stanu wyzwolenia z

samsary. Z drugiej strony, je

li nie dbamy o to i dalej post

pujemy negatywnie, skutek

dzie odpowiedni do naszych działa

i nie b

dziemy mogli uwolni

od samsary.

dziemy nadal wprz

ęż

eni w odwieczny kr

g ci

głego odradzania si

w którym

wiatów. Dlatego powinni

my by

wiadomi, jak wielk

szans

mamy tu i teraz, i robi

wszystko co tylko mo

emy, aby z niej skorzysta

, dopóki spoczywa w naszych r

kach.

Wiem,

e wszyscy czynicie bardzo wiele wysiłków w tym kierunku. Ludzie w dzisiejszych

czasach s

bardzo zaj

ci, musz

zarabia

pieni

dze itd. Mimo to znajdujecie czas na

słuchanie nauk i praktyk

Dharmy. To bardzo dobre i po

yteczne. Chciałbym was

zach

, by

cie dalej tak post

powali. Nigdy nie czujcie si

zniech

ceni w waszej

praktyce.

Lobpyn Tseczu Rinpocze urodził si

w 1918 roku w Bhutanie. Jako mały chłopiec został

mnichem w Phunaka Dzong, najwi

kszym klasztorze Bhutanu. Gdy miał 13 lat, opu

cił

Bhutan i udał si

do Nepalu ze swoim wujem i równocze

nie duchowym nauczycielem,

Drukpa Rinpocze Szierab Lam

, aby studiowa

i praktykowa

. Otrzymał tam pełne

wykształcenie i medytował w skrajnie trudnych warunkach w grotach Milarepy i w

tych miejscach Guru Rinpocze. Nast

pnie powrócił do Bhutanu by uzupełni

tam

swoje studia. Pó

niej wyjechał ze swoim lam

do Nepalu i na wielu odosobnieniach

opanował do mistrzostwa praktyk

medytacji. Lobpyn Tseczu Rinpocze odbył te

liczne

pielgrzymki do klasztorów i

tych miejsc Tybetu. Miał wielu nauczycieli z linii Kagyu,

Nyingma, Siakja i Gelug. W 1944 spotkał Jego

tobliwo

ść

XVI Karmap

w Bumthang

w centralnym Bhutanie. Karmapa stał si

jednym z jego najwa

niejszych nauczycieli. To

wła

nie od niego Rinpocze otrzymał wi

kszo

ść

nauk i przekazów linii Kagju. W

nast

pnych latach Lobpyn Tseczu Rinpocze stał si

bardzo wa

osob

dla

praktykuj

cych Dharm

w Nepalu, poniewa

opiekował si

wieloma m

skimi i

skimi

klasztorami miejscowej ludno

ci, składaj

cej si

z mniejszo

ci narodowych Szerpów,

Tamangów, Gurungów, Newarów, Tsumbów, Tybeta

czyków i Bhuta

czyków. Rinpocze

Strona 8 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

wspierał renowacj

stup, klasztorów i miejsc medytacji oraz wzniósł liczne młyny

modlitewne z mantr

om mani peme hung.

Wieloletnia ogromna aktywno

ść

Rinpocze sprawiła,

e uznaje si

go za posta

kluczow

dla utrzymania jedno

ci w

ród ró

nych wspólnot buddyjskich w Nepalu. Pracował te

przez wiele lat na rzecz rozwoju 18 najbardziej oddalonych regionów Nepalu, poło

onych

w odci

tych od

wiata rejonach Himalajów. W 1987 roku, na zaproszenie swoich uczniów

z Zachodu i bliskich przyjaciół, lamy Ole Nydahla i jego

ony Hannah, odwiedził po raz

pierwszy Europ

. Od tamtej pory du

o podró

uje po wschodzie i zachodzie Europy, obu

Amerykach i Australii, udzielaj

c nauk i niezliczonych inicjacji w zało

onych przez lam

Ole o

rodkach Karma Kagyu. Lobpyn Ceczu Rinpocze wzniósł trzynastometrow

stup

Kalaczakry w Hiszpanii i dwie inne w Niemczech. Odwiedza te

ró

ne o

rodki buddyjskie

w Chinach, Tybecie, Mongolii, Japonii, Korei, Tajlandii, na Tajwanie, Sri Lance, w
Bhutanie, Indiach i Hong Kongu. Ludzie wywodz

cy si

z najró

niejszych

rodowisk i

kultur dostrzegaj

olbrzymi

moc jego współczucia, przynosz

cego po

ytek wielu

istotom.

Strona 9 z 9

Cztery podstawowe prawdy

2009-09-12

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Cztery podstawowe prawdy
Lopdyn Tseczu Rinpocze Cztery podstawowe prawdy Buddyzm
Lobpyn Tseczu Rinpocze Cztery podstawowe prawdy Cztery rodzaje bardo doc
Rodzaje niedosluchu III, Biorąc pod uwagę miejsce uszkodzenia układu słuchowego, wyróżnia się cztery
Budda Cztery szlachetne prawdy Buddyzm
ulamkowiec, Ułamkowiec, Ułamkowiec jest programem pozwalającym przeprowadzać cztery podstawowe dział
Cztery szlachetne prawdy
Cztery podstawowe procedury prawodawcze w Unii Europejskiej
2 1 Cztery podstawowe zasady naturalnych upraw
Podstawowe prawdy informatyki
Podstawowe prawdy wiary (Pacierz), Gimnazjum i szkoła średnia
ICN Kodeks Etyki dla pielęgniarek zawiera cztery podstawowe elementy, Pielęgniarstwo WUM, Studia mag
Psychologia polityki, Agresja WSH P, Radość, smutek, lęk i gniew to cztery podstawowe stany emocjona
Cztery Podstawowe Medytacje
Kalu Rinpocze Cztery Podstawowe medytacje
Cztery podstawy uważności
4 Cztery szlachetne prawdy
Informatyka Podstawowe Prawdy Informatyki

więcej podobnych podstron