„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Arkadiusz Gromek

Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji
instrumentów muzycznych 311[01].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr Iwona Skwarek
mgr Paweł Filipiak



Opracowanie redakcyjne:
mgr sztuki Arkadiusz Gromek



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka











Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[01].Z2.03
„Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji instrumentów muzycznych”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu korektor i stroiciel instrumentów
muzycznych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1. Organizacja stanowiska pracy

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Dobór technik, materiałów i narzędzi do napraw instrumentów

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Przeprowadzenie korekty konserwacji i napraw instrumentów

muzycznych

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

18

7.

Literatura

31

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu poradnik „Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji

instrumentów muzycznych”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych,
w szkole zawodowej kształcącej w zawodzie korektor i stroiciel instrumentów muzycznych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych wiadomości, które uczeń powinien
posiadać, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,

−

cele kształcenia tej jednostki modułowej, które określają umiejętności, jakie uczeń
opanuje w wyniku procesu kształcenia,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ć

wiczenia ze wskazówkami do realizacji, sposobem wykonania, zalecanymi metodami

nauczania–uczenia się oraz wykazem środków dydaktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, zawierającą przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−

wykaz literatury dotyczącej programu jednostki modułowej.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne prowadzone były metodami aktywizującymi,

eksponującymi i praktycznymi takimi jak:

−

pokaz z objaśnieniami,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

metoda projektów,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane – indywidualne

i zespołowe w grupach 3–7 osobowych.

Weryfikowanie osiągnięć edukacyjnych uczniów powinno być prowadzone w trakcie

realizacji zajęć.

Zalecane metody sprawdzania wiedzy i umiejętności to przede wszystkim testy osiągnięć

szkolnych i obserwacja aktywności uczniów w procesie uczenia się i w czasie wykonywania
ć

wiczeń.

Uczniowie powinni korzystać z pomocy dydaktycznych, podręczników i innych źródeł

obserwacji, tj. poradników, katalogów, instrukcji, norm i Internetu. Stanowiska do ćwiczeń
powinny być wyposażone w niezbędne materiały i środki dydaktyczne.

Wskazaną formą poszerzania wiedzy jest organizowanie wycieczek do muzeów,

pracowni lutniczych i korektorskich oraz zakładów produkujących instrumenty.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostki modułowej

311[01].Z2

Korekta i strojenie instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.01

Ocenianie jakości instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.03

Wykonywanie napraw, korekty

i konserwacji instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.05

Posługiwanie się językiem

obcym zawodowym

311[01].Z2.04

Strojenie instrumentów muzycznych

311[01].Z2.02

Regulacja mechanizmów instrumentów

muzycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować przyrządy pomiarowo-kontrolne zgodnie z ich przeznaczeniem,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp,

−

rozróżniać instrumenty muzyczne, kwalifikować do grupy instrumentów, a także
rozróżniać ich części,

−

wykonywać i odczytywać schematy, wykresy i szkice,

−

posługiwać się dokumentacja techniczną,

−

posługiwać się normami,

−

pracować w grupie i indywidualnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy do wykonywania naprawy, korekty i konserwacji
instrumentów, zgodnie z wymogami ergonomii,

−

wyjaśnić pojęcia: korekta, renowacja, rekonstrukcja i konserwacja instrumentów
muzycznych,

−

rozpoznać stopień zużycia elementów,

−

zaplanować korektę i renowację instrumentów muzycznych,

−

wymienić uszkodzone elementy instrumentu,

−

dobrać narzędzia korektorskie,

−

dobrać materiały do wykonania korekty i renowacji instrumentu,

−

dokonać korekty elementów instrumentu,

−

dobrać sposób naprawy i remontu instrumentu muzycznego,

−

dobrać materiały do naprawy i konserwacji instrumentu muzycznego,

−

zastosować różne metody i techniki wykonywania korekty instrumentu muzycznego,

−

wykonać zabiegi biglowania w fortepianach i pianinach,

−

ocenić wstępnie poprawność intonacji instrumentów muzycznych,

−

zastosować modele i szablony do korekty i renowacji instrumentów muzycznych,

−

zastosować specjalistyczne narzędzia i środki do korekty, konserwacji i naprawy
instrumentów muzycznych,

−

dokonać konserwacji instrumentów muzycznych,

−

obliczyć koszt wykonania naprawy i korekty instrumentu muzycznego,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
obowiązujące na danym stanowisku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]

Moduł:

Korekta i strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2

Jednostka modułowa:

Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji

instrumentów muzycznych 311[01].Z2.03

Temat: Organizacja procesu naprawy idiofonów.

Cel ogólny: Wyjaśnienie procesu naprawy idiofonów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić kolejność czynności podczas naprawy,

−

opisać funkcje różnych technik naprawy zniszczonych elementów,

−

rozpoznać narzędzia służące do naprawy,

−

rozpoznać materiały służące do naprawy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

tablica, kreda ,

−

katalog idiofonów i przykładowe instrumenty z tej grupy,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1.

Powitanie uczniów i sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć.

3.

Przeprowadzenie

pokazu

z

objaśnieniami

z

zastosowaniem

przygotowanych

instrumentów i pomocy dydaktycznych.

4.

Przydzielenie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia.

5.

Realizacja ćwiczenia:

−

uczniowie zapoznają się z zasadami bhp obowiązującymi podczas trwania zajęć,

−

uczniowie poznają techniki, które wykorzystają do naprawy idiofonów,

−

uczniowie poznają materiały, których mogą użyć do naprawy,

−

uczniowie porządkują etapy naprawy instrumentów,

−

nauczyciel nadzoruje prace uczniów i wyjaśnia wątpliwości.

7.

Uczniowie analizują wykonane ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

8.

Uczniowie prezentują wyniki swoich działań i zapisują wnioski z obserwacji.

9.

Nauczyciel ocenia poprawność sformułowań i aktywność uczniów podczas zajęć.

10.

Zakończenie zajęć – podziękowanie za aktywny udział w zajęciach, pożegnanie uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]

Moduł:

Korekta i strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2

Jednostka modułowa:

Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji

instrumentów muzycznych 311[01].Z2.03

Temat: Naprawa pęknięć w korpusie aerofonów.

Cel ogólny: Wyjaśnienie procesów klejenia i wskazanie narzędzi służących do wykonania

korekty instrumentów muzycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić zastosowanie materiałów do klejenia,

−

nazwać kleje i określić ich zastosowanie,

−

posługiwać się różnego typu pędzlami podczas montażu z użyciem kleju,

−

przyporządkować odpowiednie techniki klejenia przyporządkowane kolejnym etapom
montażu elementów instrumentu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 4-osobowych.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw klejów i środków czyszczących,

−

zestaw pękniętych baryłek i innych części korpusu aerofonów,

−

pędzle do kleju,

−

garnek do kleju,

−

ś

rodki do odtłuszczenia i wysuszenia pękniętych elementów,

−

waga szalkowa,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1.

Powitanie uczniów i sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć.

3.

Przeprowadzenie wykładu z pokazem instrumentu lub jego modelem.

4.

Przedstawianie i omówienie uszkodzeń.

5.

Przydzielenie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia.

6.

Realizacja ćwiczenia:

−

uczniowie poznają różne rodzaje kleju, uczą się jego nazw i charakteryzują każdy
rodzaj kleju,

−

uczniowie przyrządzają klej zgodnie z przepisem,

−

uczniowie notują uwagi i spostrzeżenia z przeprowadzonych prób,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

uczniowie wykonują klejenia detali instrumentów,

−

nauczyciel nadzoruje prace uczniów i wyjaśnia wątpliwości,

7.

Uczniowie analizują wykonane ćwiczenia.

8.

Przedstawiciele grup prezentują wyniki swoich obserwacji i dzielą się doświadczeniami
z ćwiczeń praktycznych.

9.

Nauczyciel ocenia poprawność sformułowań, aktywność uczniów podczas zajęć i stopień
przestrzegania zasad BHP podczas ćwiczeń.

10.

Zakończenie zajęć – podziękowanie za aktywny udział w zajęciach i pożegnanie
uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1.

Organizacja stanowiska pracy

5.1.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj szkic zagospodarowania sali o wymiarach 5x5 metrów, z oknami o szerokości

3 metry, umieszczonymi centralnie z jednej strony – na pracownię przeznaczoną do naprawy,
korekty i konserwacji instrumentów dętych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić zadania pracowni,

2)

określić jej funkcję,

3)

stworzyć szkic podziału pomieszczenia,

4)

zanotować napotykane problemy,

5)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

wykaz narzędzi do rozmieszczenia,

−

linijka skalowa,

−

katalogi narzędzi specjalistycznych,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

fotografie instrumentów,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wskaż materiały, które będą Ci potrzebne do sporządzenia środka do czyszczenia lakieru

spirytusowego i określ ich proporcje.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wymienić składniki środków czyszczących,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

2) określić proporcje połączenia składników środków czyszczących,
3) wykonać zadanie w formie pisemnej,
4) wykonać notatkę o składnikach mieszaniny i ich właściwościach fizycznych,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze i katalogi z ilustracjami materiałów,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Przedstaw i uzasadnij kolejność czynności, jakie wykonasz w czasie klejenia instrumentu

pokazanego na rysunku.

Rysunek do ćwiczenia 3

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić zasady potrzebne do produkcji kleju ze środków naturalnych,

2)

określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony przeciwpożarowej,
obowiązujące podczas zajęć,

3)

sporządzić notatkę wymieniając i wyjaśniając kolejność postępowania przy klejeniu,

4)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik,

−

fotografie instrumentów i ich detali,

−

przybory do pisania,

−

przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowe oraz regulaminy pracowni,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Dobór technik, materiałów i narzędzi do napraw

instrumentów

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz materiały, techniki i narzędzia do sklejenia pęknięć w korpusie oboju.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić, jakie materiały służą do naprawy tego typu uszkodzeń,
2) rozpoznać, jakie techniki wykorzystywane są do naprawy tego typu uszkodzeń,
3) określić, jakie narzędzia służą do naprawy tego typu uszkodzeń,
4) zanotować posiadane informacje,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

obój lub plansze z fotografią pękniętego korpusu,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Zdefiniuj i opisz sposób naprawy ubytku w płycie rezonansowej wioli da gamba.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

rozpoznać ilość ubytków i ich wielkość,

2)

opisać rozpoznane ubytki wraz z ich wymiarami,

3)

zaplanować techniki do zamontowania elementów uzupełniających,

4)

ułożyć schemat wykonania kolejnych elementów,

5)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

pęknięta płyta z wioli da gamba,

−

notatnik,

−

klej skórny,

−

maszynka elektryczna do podgrzewania kleju,

−

pędzel,

−

naczynie do kleju,

−

listewki świerkowe,

−

strug,

−

pilarka taśmowa,

−

przybory do pisania,

−

fartuchy ochronne,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3.

Przeprowadzenie korekty konserwacji i napraw
instrumentów muzycznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj schemat przebiegu naprawy pęknięć w korpusie klarnetu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić części klarnetu i sposób ich wytworzenia,

2)

znaleźć materiały służące do naprawy,

3)

określić sposoby i narzędzia służące do naprawy,

4)

wyrysować schemat działania,

5)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

pęknięty korpus klarnetu,

−

notatnik,

−

blok rysunkowy,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykonaj szczegółowy schemat naprawy ślimaka w wiolonczeli.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić budowę wiolonczeli,
2) narysować schemat przebiegu naprawy, porządkując w kolejności czynności, które

wykonasz,

3) określić wielkość zastosowanych narzędzi i ich rodzaj,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

wiolonczela,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Oblicz koszty materiałów do naprawy 10 saksofonów. Pracownik pracował 20 godziny.

Jego tygodniowy zarobek wynosi 600 PLN (w 40 godzinnym trybie pracy). Jakie są koszty
robocizny tego pracownika przy jednym saksofonie. Materiały na remont saksofonów
kosztowały 3500 PLN netto. Oblicz jednostkowy koszt naprawy 1 saksofonu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić koszt jednej godziny pracy specjalisty,
2) określić wielkość marży na towar z magazynu,
3) obliczyć koszt pracy pracownika przy wszystkich saksofonach, a potem przy jednym

egzemplarzu,

4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie napraw,
korekty i konserwacji instrumentów muzycznych”

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania od 1 do 15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania od 16 do 22 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. c, 4. d, 5. c, 6. c, 7. a, 8. a, 9. d, 10. d, 11. b,
12. b, 13. d, 14. b, 15. a, 16. a, 17. a, 18. b, 19. b, 20. c, 21. d, 22. a

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić kształty ścisku sztywnego

A

P

a

2

Określić wielkość narzędzi

B

P

b

3

Określić nóż szewski

B

P

c

4

Określić wielkość pomieszczeń dla naprawy
fortepianu

A

P

d

5

Określić rodzaj nawierzchni podłogi

B

P

c

6

Określić przeznaczenie półek

A

P

c

7

Rozpoznać definicję korekty instrumentu

B

P

a

8

Określić pojęcia renowacji

B

P

a

9

Określić stopień zużycia materiałów

B

P

d

10 Wskazać narzędzia stosowane do oceny

stopnia zużycia

B

P

d

11 Wskazać środek do czyszczenia lakieru

B

P

b

12 Wskazać materiały stosowane do wstępnego

czyszczenia instrumentu

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

13 Określić czas schnięcia kleju

B

P

d

14 Określić zastosowanie włosia wiewiórczego

B

P

b

15 Wskazać

materiały

łatwopalne

używane

podczas naprawy

A

P

a

16 Określić budowę ścisku do klejenia

C

PP

a

17 Określić warunki schnięcia lakieru

D

PP

a

18 Określić właściwości narzędzi

C

PP

b

19 Określić budowę i zastosowanie narzędzi

C

PP

b

20 Dobrać narzędzia do wykończenia

C

PP

c

21 Określić

materiały

i

ich

specyficzne

nazewnictwo

D

PP

d

22 Określić budowę narzędzi służących do

napraw instrumentów muzycznych

C

PP

a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony
na ich rozwiązanie.

5.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

6.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

7.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

8.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego
wyboru. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi, tylko jedna jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Ścisk sztywny do klejenia to ścisk w kształcie litery

a)

c.

b)

z.

c)

h.

d)

t.

2. Dłuta snycerskie to

a)

inaczej dłuta płaskie.

b)

małe dłutka.

c)

inaczej dłuta wklęsłe.

d)

duże dłuta sprzedawane w komplecie.

3. Nóż szewski to nóż

a)

kuchenny.

b)

do otwierania instrumentu,

c)

najpowszechniej używany w korekcie,

d)

bardzo rzadko stosowany w korekcie.

4. Minimalna wielkość pomieszczenia do naprawy fortepianu wynosi

a)

40 i 25 m.

b)

45 i 15 m.

c)

40 i 20 m.

d)

40 i 15 m.

5. Linoleum to

a)

materiał na okładzinę stołu stolarskiego.

b)

materiał do klejenia pęknięć.

c)

materiał na podłogę warsztat.

d)

inaczej olej lniany.

6. Do narzędzi składowanych na półkach zaliczymy

a)

strug ręczny.

b)

politurę.

c)

szlifierkę.

d)

dłuta.

7. Ogół procesów mających na celu przywrócenie pierwotnego stanu instrumentu to

a)

korekta w znaczeniu szerokim.

b)

konserwacja.

c)

korekta w znaczeniu wąskim.

d)

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.

8. Renowacja to

a)

odnowa podniszczonych części.

b)

zapobieganie zniszczeniom.

c)

naprawa drobnych partii instrumentów.

d)

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

9. Ocena zużycia materiałów polega na

a)

przeniesieniu poszczególnych przymiarów i porównanie ich z rysunkiem.

b)

wytworzeniu odlewu gipsowego.

c)

wytworzeniu odlewu z masy plastycznej.

d)

przeniesieniu poszczególnych wymiarów do porównania z rysunku na instrument.

10. Do oceniania stopnia zużycia instrumentu wykorzystuje się

a)

dłuto.

b)

skalpel.

c)

nóż.

d)

szablon.

11. Do oczyszczenia lakieru, który nie rozpuszcza się w spirytusie używamy

a)

szelaku.

b)

spirytusu.

c)

kalafonii.

d)

acetonu.

12. Do wstępnego oczyszczenia instrumentu można wykorzystać

a)

ś

rodek czyszczący do mebli.

b)

mieszaninę wody z mydłem.

c)

politurę.

d)

krzemionkę.

13. Przybliżony czas schnięcia ośmiu, kolejno nakładanych warstw lakieru wynosi

a)

25 godzin.

b)

120 minut.

c)

12 godzin.

d)

100 godz.

14. Włosie wiewiórcze jest stosowane w

a)

pędzlu do klejenia.

b)

pędzlu retuszerskim.

c)

każdym pędzlu okrągłym.

d)

każdym pędzlu płaskim.

15. Materiał nieulegający samozapłonowi to

a)

klej.

b)

heban.

c)

damara.

d)

spirytus.

16

.

Ś

cisk do klejenia płyt składa się z

a)

dwóch ścisków korektorskich połączonych śrubą i trzpieniami.

b)

dwóch ścisków taśm połączonych śrubą i trzpieniami.

c)

dwóch ścisków do korpusu połączonych śrubą i trzpieniami.

d)

dźwigni i przełożenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

17. Czas schnięcie powłoki lakierniczej instrumentów zależy od

a)

gęstości lakieru.

b)

jakości podkładu.

c)

gęstości pędzla.

d)

jakości pędzla.

18. Miękki nóż używany w naprawie instrumentów muzycznych to

a)

nóż kuchenny.

b)

skalpel.

c)

wybierak do żyłki.

d)

cyklina.

19. Strugaczka

a)

to narzędzie do strugania otworów.

b)

to narzędzie do ostrzenia akcesoriów.

c)

składa się z dwóch ścisków korektorskich połączonych śrubą i trzpieniami.

d)

składa się z dwóch ścisków taśm połączonych śrubą i trzpieniami.

20. Duszostawiacza

a)

używamy jak innych dłut.

b)

używamy jak ścisków.

c)

stosujemy w końcowym etapie korekty.

d)

stosujemy na początku korekty.

21. Mastyks to

a)

specjalny rodzaj szelaku.

b)

rodzaj kleju kazeinowego.

c)

specjalny rodzaj kleju z pęcherzy jesiotra.

d)

rodzaj składnika lakieru.

22. Cytomierz

a)

to przyrząd z czujnikiem zegarowym.

b)

jest wykonany w kształcie litery t.

c)

jest wykonany w kształcie litery c.

d)

służy do mierzenia interwałów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji instrumentów muzycznych.

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie napraw,
korekty i konserwacji instrumentów muzycznych”

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania od 1 do 15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania od 16 do 22 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. a, 4. a, 5. a, 6. d, 7. d, 8. d, 9. b, 10. b, 11. c,
12. b, 13. a, 14. c, 15. c, 16. b, 17 a, 18. b, 19. d, 20. c, 21. a, 22. a

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić rodzaj oświetlenia

B

P

b

2

Określić znaczenie pojęcia konserwacja

A

P

d

3

Określić istotne cechy światła

B

P

a

4

Określić wielkość pomieszczeń dla lakierowania
fortepianu

A

P

a

5

Określić czas schnięcia lakierów

A

P

a

6

Określić rodzaj materiałów niebezpiecznych

B

P

d

7

Określić materiał na podłogi w pracowni

A

P

d

8

Zdefiniować pojęcie konserwacji

B

P

d

9

Wskazać właściwy służący do napuszczania
instrumentów dętych

B

P

b

10 Określić rodzaj oświetlenia najlepszy do prac

korektorskich

B

P

b

11 Wskazać materiał dodawany do rozpuszczalnika

czyszczącego lakier spirytusowy

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

12 Określić wiek instrumentu klasyfikowanego

jako zabytek

A

P

b

13 Określić czas schnięcia kleju

B

P

a

14 Określić podstawowe wyposażenia pracowni

korektorskiej

B

P

c

15 Określić warunki ochrony przeciwpożarowej

podczas podgrzewania kleju

A

P

c

16 Dobrać surowiec – szelak

C

PP

b

17 Określić czynniki, od których nie zależy czas

schnięcia kleju

D

PP

a

18 Dobrać klej nienadający się do klejenia

instrumentów muzycznych

C

PP

b

19 Dobrać narzędzia wykorzystywane podczas

sklejania pudeł rezonansowych

C

PP

d

20 Dobrać narzędzia stosowane do sklejania

grubych płyt

C

PP

c

21 Określić siłę wiązania poszczególnych klejów

D

PP

a

22 Określić specyficzne zastosowanie klamry

C

PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony
na ich rozwiązanie.

5.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

6.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

7.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

8.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego
wyboru. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi, tylko jedna jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: poziom podstawowy i poziom
ponadpodstawowy.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Rodzaj światła, najbliższy światłu dziennemu, pod względem rozproszenia to światło

a)

ś

wieczki.

b)

jarzeniówki.

c)

specjalnej żarówki ze światłem białym.

d)

ż

arówki zwykłej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

2. Konserwacja instrumentów muzycznych to

a)

ogół procesów zmierzających w celu przywrócenia stanu instrumentu.

b)

czynności naprawy jedynie drobnych części.

c)

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.

d)

czynności zapobiegające niszczeniu instrumentów.

3. Najmniej podobne światło do oświetlenia dziennego otrzymamy za pomocą

a)

lampy ultrafioletowej.

b)

halogenu.

c)

jarzeniówki.

d)

ś

wieczki.

4. Minimalne wymiary pomieszczenia do lakierowania chordofonów klawiszowych

wynoszą
a)

3 x 5 m.

b)

8 x 7 m.

c)

5 x 6 m.

d)

6 x 3 m.

5. Zwiększona wilgotność

a)

wydłuża czas schnięcia.

b)

skraca czas schnięcia.

c)

nie ma wpływu na czas schnięcia.

d)

ma wpływ na czas schnięcia ale zależny od temperatury.

6. Specjalna szafka powinna być przygotowana pod

a)

olej makowy.

b)

politurę.

c)

olejki eteryczne.

d)

ś

rodki żrące.

7. Nawierzchnia podłogi w pracowni nie powinna być wykonana z

a)

linoleum.

b)

PCV.

c)

paneli.

d)

ceramiki.

8. Konserwacja instrumentów muzycznych to

a)

odnowa podniszczonych części.

b)

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.

c)

naprawa drobnych partii instrumentów.

d)

zapobieganie zniszczeniom.

9. Do napuszczania instrumentów dętych stosuje się

a)

kalafonię.

b)

olejki.

c)

balsamy.

d)

oleje szybkoschnące.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

10. Najlepsze dla prac korektorskich jest oświetlenie

a)

słoneczne bezpośrednio padające.

b)

dzienne rozproszone.

c)

sztuczne podczerwone.

d)

sztuczne świecy.

11. Do czyszczenia powłoki lakieru spirytusowego używamy

a)

sandaraku.

b)

aloesu i szelaku.

c)

oleju lnianego i kwasu solnego.

d)

perhydrolu, acetonu , ksylenu.

12. Instrument liczący 33 lata

a)

jest zabytkiem.

b)

nie jest zabytkiem.

c)

jest zabytkiem, ale mógłby nie być za taki uznany na specjalny wniosek korektora.

d)

nie jest zabytkiem, ale mógłby nie być za taki uznany na specjalny wniosek korektora.

13. Czas schnięcia pęknięć płyty rezonansowej powinien wynosić

a)

5 godzin.

b)

180 minut.

c)

40godzin.

d)

26 minut.

14. W skład niezbędnego wyposażenia pracowni wchodzi

a)

lampa bakteriobójcza.

b)

aerograf.

c)

ś

ciski do korpusu.

d)

lapitograf.

15. Maszynka do podgrzewania kleju nie może być ustawiona

a)

w pobliżu naczynia z pumeksem.

b)

na płycie metalowej.

c)

w pobliżu materiałów takich jak alkohol i substancje żrące.

d)

na płycie kamiennej.

16. Szelak to

a)

rodzaj karuku.

b)

rodzaj składnika lakieru.

c)

specjalny rodzaj kleju z pęcherzy jesiotra.

d)

specjalny rodzaj damary.

17. Czas schnięcia kleju nie zależy od

a)

jakości włosia pędzla.

b)

jakości kleju.

c)

temperatury powietrza.

d)

wilgotności powietrza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

18. Do klejenia instrumentów muzycznych nie nadaje się

a)

klej kostny.

b)

klej wikol.

c)

karuk.

d)

klej skórny.

19. Podczas sklejania pęknięć pudła rezonansowego stosujemy

a)

ś

ciski do klejenia korpusu.

b)

ś

ciski stolarskie.

c)

klamerki.

d)

ś

ciski korektorskie sztywne.

20. Do sklejania pęknięć płyt o grubości poniżej 10 mm nie mają zastosowania

a)

ś

ciski korektorskie sztywne.

b)

ś

ciski taśmy.

c)

klamerki.

d)

klamry.

21. Największą wytrzymałość posiada klej

a)

karuk.

b)

rybi.

c)

kazeinowy.

d)

kostny.

22. Klamry

a)

służą do klejenia.

b)

wykonane są z metalu.

c)

wykonane są z drewna.

d)

służą do skracania dusz.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie napraw, korekty i konserwacji instrumentów muzycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

7. LITERATURA

1.

Kamiński Wł. Świrek J.: Lutnictwo. PWM, Warszawa 1972

2.

Panufnik T.: Sztuka lutnicza. Warszawa 1926

3.

Panufnik T.: Technologia lutnicza. Warszawa 1934

4.

Weisshar J.:Volin restoration. London 2000