IV Samorząd terytorialny

1. Teorie samorządu terytorialnego

Naturalistyczna:

-samorząd przeciwstawia się państwu jako czynnik od niego niezależny

-gminy są instytucją rną państwu-państwo to federacja gmin

67

-państwo istnieje dla gminy a nie gminy dala państwa

Państwowa:

-istota samorządu polega na wykonywaniu praw zwierzchnich, odstąpionym przez państwo

korporacjom samorządowym, jako ich prawo własne.

-korporacjom tym przysługuje prawo ustanawiania w drodze wyboru własnych organ.

-Uznając zaś w jednostkach samorządowych osobowość publicznoprawną, łączy się ją z

prawem do samodzielnego sprawowania części administracji publicznej.

Polityczna:

-Istotę samorządu widzi się w osobowym składzie organ samorządowych albo w udziale

społeczeństwa w administracji publicznej

-przedstawiciel głny- Gneist- podkreśla niezależność urzędnik samorządowych jako

istoty sprawowania samorządu

Poglądy formowane przez międzynarodowe organizacje:

-Światowa Deklaracja Samorządu Lokalnego 1985

-Europejska Karta Samorządu Terytorialnego 1985

Z jednej strony samorząd jest podporządkowany państwu, kte decyduje o jego bycie,

kształcie, zakresie i formach działania, a z drugiej, to samo państwo zabezpiecza pozycje

samorządu, przyznając mu roszczenie o zachowanie przyznanego zakresu działąń i

samodzielności.

Konsekwencją powołania władzy samorządowej jest istnienie w terenie wielu samodzielnych

ośrodk władzy publicznej, rżorodność ich sposob działania, metod i hierarchii

zaspokajania potrzeb

2. Samorząd terytorialny w polskiej nauce prawa administracyjnego

W okresie międzywojennym- Dualizm władzy(państwowa i samorządowa)

Poglądy:

-Panejko

-Wasiutyński

-Kroński

-Bigi

Polska ludowa

Do 1950r-dualizm władz w systemie administracji terenowej

Od 1950r.-ustawą z marca z tego roku zniesiono dualizm władz-wprowadzono system

centralizmu demokratycznego

68

1972-1975-reformy systemu rad narodowych- określiły rady jako terenowe organy władzy i

podstawowe organy samorządu społecznego

Ustawa z 1983r-3 podstawowe funkcje rad narodowych:

-terenowy organ władzy państwowej

-podstawowy organ samorządu społecznego

-organ samorządu terytorialnego

Poglądy T. Rabska

Lata 90

Ustawodawstwo wprowadziło samorząd terytorialny w polskim systemie administracji

terenowej według wzor wypracowanych w państwach Europy Zachodniej

W nauce polskiego prawa administracyjnego:

Pojęcie samorządu:

W znaczeniu szerszym: cechę samorządu przypisuje się rżym grupom społecznym czy

wyłonionym przez nie organom bez względu na to, czy realizują funkcje administracji

publicznej.

W znaczeniu węższym: przez samorząd rozumie się tylko te grupy społeczne i ich

reprezentacje, kte zgodnie z przepisami prawa realizować mają funkcje administracji

publicznej w formach zdecentralizowanych, przy czym te grupy społeczne powinny należeć

do podmiot prawa publicznego, a nie do podmiot prawa prywatnego.

3. Modele samorządy terytorialnego

· Kryterium zadań:

Model unitarny- wyłącznie własne zadania

Model dualistyczny-własne zadania i zadania poruczone(zlecone)

· Kryterium organizacyjne:

-model jedno-

-model dwu-

-model trzy-stopniowy

· Kryterium ingerencji państwa:

69

-nadz państwowy o charakterze weryfikacyjnym

-nadz państwowy o charakterze dyrektywnym

-nadz państwowy o charakterze represyjnym

-nadz państwowy o charakterze prewencyjnym

Cechy charakterystyczne polskiego modelu samorządu terytorialnego:

· Model trstopniowy (gmina, powiat, wojewztwo) od 1998

· Model Dualistyczny-zadania własne określone są klauzulą generalną, Ustawy mogą nakładać

na gminy obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.

Zadania te mogą rnież wykonywać z porozumień z organami administracji rządowej.

· Model ingerencji państwa w zakresie zadań własnych oraz zleconych jednostek

samorządowych oparty jest na nadzorze weryfikacyjnym, sprawowanym przez organy

administracji rządowej według kryterium zgodności z prawem. Podstawowym środkiem

nadzoru jest stwierdzenie nieważności uchwał oraz zarządzeń i rozwiązanie rady lub sejmiku.

· Stanowi fragment ustroju państwowego

· Istota polega na wykonywaniu władzy państwowej przy wykorzystaniu władztwa

administracyjnego w zakresie kształtowania życia publicznego w jednostce samorządowej w

ramach obowiązującego prawa przez odrębne od państwa podmioty o strukturze korporacyjnej

regulowanej ustawami.

4. Z historii samorządu terytorialnego w Polsce

-pominąłem

5. Ustr samorządu terytorialnego

 KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Art. 15”.Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy

publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze

lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych

określa ustawa.”

Art. 16.”Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy

prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy

publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd

wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.”

70

 3 Ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym, o samorządzie

wojewztwa, o administracji rządowej w wojewztwie

 Ustawa z 24 lipca 1998r. o zmianie niektych ustaw określających kompetencje

organ administracji publicznej

Kształt terenowej administracji publicznej od 1 stycznia 1999r.:

1 sejmik, zarząd województwa oraz marszałka- na stopniu wojewztwa

2 radę, zarząd powiatu (miasta na prawach powiatu) oraz starostę-na stopniu

powiatowym

3 radę, wójta (burmistrza, prezydenta)-na stopniu podstawowym

 Ustawa z dnia 20 czerwca 2002r. o bezpośrednim wyborze wta, burmistrza i

prezydenta miasta

- wyborach powszechnych, rnych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym

-dotychczas bezpośrednim mandatem demokratycznym w gminie

dysponowała rada gminy.

· Wt

-organ wykonawczy gminy

-przejął wszystkie zadania i kompetencje zarządu gminy -do 2002r. funkcjonowały

-przejął kompetencje rady gminy do ustalania regulaminu organizującego urzędu gminy

oraz do powoływania swych zastępc

 Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym

 Ustawy z zakresu materialnego prawa administracyjnego

Centralne miejsce w strukturze organizacyjnej samorządu terytorialnego zajmuje organ stanowiący i

kontrolny- rada gminy, rada powiatu, i sejmik wojewztwa. Jest to organ tworzący samorządowe

jednostki organizacyjne, powołujący organy wewnętrzne(komisje stałe i doraźne, przewodniczącego i

jego zastępc), wybierający zarząd oraz kontrolujący organy jednostki samorządu terytorialnego.

Organ ten ustala statut danej jednostki, określa organizację wewnętrzną oraz tryb pracy organ.

A. Gmina

(1)Pojęcie gminy

 USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

„Art. 1.

1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspnotę samorządową.

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową

oraz odpowiednie terytorium”

71

· Nie ma prawa samorozwiązania się

· Odnosi się to też do innych działań organizacyjnych wobec gmin,

takich jak łączenie gmin, ustalanie ich granic i nazw, tworzenie

nowych gmin, uregulowanych w art.4 ustawy o samorządzie

gminnym.

· Powyższe kompetencje posiada Rada ministr podejmowane są

prze w formie rozporządzenia-uzależnione są jedynie od

przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami gminy.

· Według skrajnych pogląd w nauce państw europejskiej gmina

może być skutecznie rozwiązana tylko przez ustawę albo na

podstawie ustawy(istnieje nawet zupełnie pozbawiona członk)

· Formy bezpośredniego uczestnictwa mieszkańc:

-głosowania wyborcze

-referendum

-udział w zebraniu wiejskim

· Mamy 2424 gminy oraz miasto stołeczne Warszawę(jest gminą mającą status miasta na

prawach powiatu)

· USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

przyjmuje w zasadzie jednolity model gminy, bez rozrżienia gmin „wiejskich” i

„miejskich”. Rżice mają ograniczony charakter i się odnoszą do:

a) Nazewnictwa organ jednoosobowych

W gminie wiejskiej-wt

W gminie miejskiej-burmistrz lub prezydent

b) Terytorialnego podziału wewnętrznego gminy

W gminie wiejskiej- sołectwa z zebraniami wiejskimi i sołtysami

W gminie miejskiej-dzielnice(osiedla) z radami dzielnicowymi(osiedlowymi) oraz

zarządami

c) Trybu nadania(a właściwie jednostce osadniczej) charakteru miast(w drodze

rozporządzenia Rady Ministr)po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami

d) Sytuacji organizacyjnej gmin powyżej 300tys mieszkańc

-projekty ich statut podlegają uzgodnieniu z Prezesem Rady Ministr na wniosek

ministra właściwego do spraw administracji publicznej

e) Sytuacji miast ktym przysługują prawa powiatu

f) Szczegnej sytuacji miasta stołecznego Warszawy

-ustr uregulowany jest w drodze ustawy z dnia 15 marca 2002r. o ustroju miasta

stołecznego Warszawy

(2)Zadania gminy

· Gmina jest adresatem norm prawnych, sytuujących ją jako wyodrębniony podmiot

prawa w strukturze organizacyjnej państwa.

· Norma konstytucyjna-gwarantuje samorządowi terytorialnemu udział w sprawowaniu

władzy publicznej. Jest to udział w sprawowaniu władzy wykonawczej-administracji

publicznej.

· Idea samorządu polega na tym by były realizowane przede wszystkim (a często

wyłącznie) interesy obywateli, ktzy tworzą zbiorowość nazywaną w ustawie

wspnotą, i ktzy wybierają jej podstawowy organ.

· Domniemanie właściwości na rzecz gminy:

Art. 6. 1.” Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o

znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiot.”

72

· „Art. 7. 1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspnoty należy do zadań własnych gminy. W

szczegności zadania własne obejmują sprawy:”

· Przedstawione następnie wyliczenie nie ma charakteru zamkniętego

· Kategorie zakres zadań własnych gminy:

 Infrastruktury technicznej gminy(gminne mosty, drogi, ulice itp. )

 Infrastruktury społecznej(ochrona zdrowia pomoc społeczna, oświat, kultura itp.)

 Porządku i bezpieczeństwa publicznego np. organizacja ruchu drogowego

 Ładu przestrzennego i ekologicznego np. planowanie przestrzenne

· Gmina wykonuje zadania własne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, na

zasadach określonych przez ustawy, korzystając z samodzielności ochronnej na drodze

sądowej

· Samodzielność zadaniowa gminy jest ograniczona poprzez wprowadzenie instytucji

obowiązkowych zadań własnych

· Gminna nie może się uchylić od ich wykonywania, jeśli ustawa tak stanowi.

· Gminna wykonuje zadania zlecone z zakresu administracji rządowej określone w art.8 ustawy

gminnej. Są to zadania „obce”- pochodzą od innego podmiotu administracji jakim jest

państwo.

· O ile ustawa tak stanowigmina jest obowiązana do wykonywania takich zadań.

· Może ponadto wykonywać zadania zlecone dobrowolnie, na podstawie porozumienia z

właściwym organem administracji rządowej.

· Policja administracyjna- całość interwencji administracji zmierzających do narzucenia

swobodnej działalności jednostek dyscypliny wymaganej przez życie w społeczeństwie. Ma

raczej charakter prewencyjny. Głnym celem jest regulacja tych zadań, kte mają znaczenie

publiczne, a zwłaszcza znaczenie dla spokoju, bezpieczeństwa i zdrowotności publicznej. Jest

raczej reakcja niż akcją. Narzucanie rygor powinno się cechować bezwzględną

obiektywnością.

· Wykonywanie przez gminę zadań zleconych sprawia, że ma ona dwoisty charakter:

-wspnoty samorządowej

-jednostki wykonawczej administracji rządowej

· Całość zadań administracji publicznej przysługujących gminie realizowana jest w znacznej

części przez wydawanie decyzji administracyjnych

· Ustawy kompetencyjne-akty prawne rozdzielające wszystkie kompetencje sformułowane w

obowiązującym prawie-dokonują ich rozdziału na administracje rządową i administrację

samorządową

· Katalog spraw poszerzonych i rozstrzyganych (zadań zleconych)przez organy samorządowe w

drodze decyzji administracyjnych powinien być następujący:

 Sprawa nie może przekraczać zakresu gminnego np. powiatowego

 Lokalność sprawy-sprawa lokalna objęta ramami policji administracyjnej, nie

wchodziła by w zakres spraw gminnych.

 Gmina może rozstrzygać w tych sprawach indywidualnych, w ktych może

zachować regułę obiektywnego zachowania się

 Gmina nie może rozstrzygać o sprawach, w ktych ważniejsze od samego

załatwienia jest realizowanie polityki państwa przez organy zdekoncentrowane w

systemie hierarchicznego podporządkowania.

 Gmina nie może orzekać w sprawach, w ktych ze względu na dobro publiczne

mogło by dojść do rżych rozstrzygnięć w sytuacjach powtarzalnych, wymagających

jednolitych rozstrzygnięć.

· Samodzielność gminy-priorytetowe określenie ustroju samorządu terytorialnego,

wyraża się w:

 Odrębnej strukturze organizacyjnej

 Powierzeniu gminie wyłączności w realizowaniu tzw. zadań własnych

73

 Osobowości prawej

 Własności komunalnej

 Samodzielność finansowa

 Ograniczenie interwencji władzy rządowej wobec gminy tylko do środk

nadzorczych

 Zabezpieczenie prawne w systemie sądowej ochrony praw i interes-prawne

zabezpieczenie i gwarancja samodzielności gminy

(3)Władze gminy

 USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

· Używa pojęcia ”władza gminy” dla określenia podmiot upoważnionych do

rozstrzygania w sprawach gminy.

· Pierwotnym adresatem normy kompetencyjnych jest w gminie „wspnota

samorządowa”- mieszkańcy gminy(z mocy prawa)

· Wspnota samorządowa podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w :

 Głosowaniu wyborczym

 Referendum

 Za pośrednictwem organ gminy

(a)Referendum gminne

 USTAWA z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym

· Jest sposobem bezpośredniego sprawowania władzy w sprawach ważnych dla

gminy

Mogą brać udział(ognie):

· Mieszkańcy gminy uprawnieni do głosowania

· Obywatele polscy ktzy ukończyli 18 lat

Wyłączność referendum w sprawach:

 samoopodatkowanie się mieszkańc na cele publiczne mieszczące się w

zakresie zadań i kompetencji organ gminy.

 odwołania rady gminy i wta (burmistrza, prezydenta miasta) albo

odwołania jednego z tych organ(przed upływem kadencji)

 każda inna sprawa dotycząca gminy mieszcząca się w zakresie zadań i

kompetencji jej organ.

· Decydują o przeprowadzeniu referendum:

 Rada gminy-z własnej inicjatywy

 Obywatele gminy-poparcie 1/10 uprawnionych do głosowania, (następnie rada gminy

lub komisarz wyborczy obowiązany jest przeprowadzić referendum)

· Referendum ma charakter rozstrzygający (wyklucza opiniodawczy)

· Referendum jest ważne: - min. 30% frekwencja, w sprawie odwołania organu gminy-nie

mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu

· Instytucja konsultacji z mieszkańcami gminy

 W wypadkach przewidzianych ustawą

74

 Inne sprawy ważne dla gminy

Zasady i tryb przeprowadzenia tych konsultacji określa uchwała rady gminy

(b)Rada gminy

 USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

· Art.18 ustawy gminnej przyjmuje zasadę domniemania właściwości rady

,przekazując jej wszystkie sprawy z zakresu działania gminy, jeśli ustawy nie

stanowią inaczej .

· Ustawa ta określa katalog spraw gdzie rada ma właściwość wyłączną :

 Organizacyjne np. uchwalanie statutu gminy

 Planistyczne np. uchwalanie: budżetu gminy, miejscowych plan

zagospodarowania przestrzennego

 Finansowo-majątkowe

 Osobowe np. powoływanie i odwoływania sekretarza oraz skarbnika

gminy

 Kierowniczo-kontrolne np. stanowienie o kierunkach działania wta,

przyjmowanie sprawozdań z jego działalności

 Inne- np. uchwały w sprawie herbu gminy, nazwy ulic i plac

publicznych, wznoszenia pomnik, nadanie honorowego

obywatelstwa

· Do wyłącznej właściwości rady gminny mogą być przekazane w drodze

ustawowej także inne sprawy

Przewodniczący RG

· Rada gminy wybiera ze swojego składu przewodniczącego oraz od 1 do 3

wiceprzewodniczących(nie można łączyć ze stanowiskiem wta, burmistrza,

prezydenta miasta)

· Ustawa gminna nie zalicza przewodniczącego RG do organ gminnych

· Ustawową określoną kompetencją przewodniczącego RG jest zwoływanie sesji

rady gminy, organizowanie pracy rady i prowadzenie jej obrad

· Szczegłwy zakres działania przewodniczącego RG oraz jego zastępc

ustalony jest przez radę w statucie gminy.

Rada gminy

· Społeczny(ale wynagradzany)charakter

· Sesyjny charakter pracy

· Sesje są czasowo ograniczone

75

· Ze względu na szeroki zakres zadań rady istnieje potrzeba przekazywania

części jej zadań innym organom do rozstrzygania -z wyłączeniem spraw

zastrzeżonych do właściwości rady; bądź tez do zaopiniowania, bądź

opracowania projektu rozstrzygnięcia-we wszystkich sprawach.

Istotną rolę w tym zakresie odgrywają komisje:

 Organy wewnętrzne rady

 Ich istnienie, przedmiot działania oraz skład

osobowy zależą od uznania rady

 Komisje:

- Stałe(o charakterze obligatoryjnym: komisja

rewizyjna dla kontroli wta)

-doraźne-dla wykonywania zadań nadzwyczajnych

 W praktyce prawie wszystkie sprawy, kte są

przedmiotem obrad rady, omawia się uprzednio

na posiedzeniach komisji.

(c)Wt(burmistrz, prezydent miasta)

 USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

· Art. 26. 1. Organem wykonawczym gminy jest wt.

· Kadencja wta rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy lub

wyboru go przez radę gminy i upływa z dniem upływu kadencji rady gminy.

· Art. 27. Funkcji(mandatu) wta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:

1) funkcją wta lub jego zastępcy w innej gminie,

2) członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w

gminie, w ktej jest wtem lub zastępcą wta,

3) zatrudnieniem w administracji rządowej,

4) mandatem posła lub senatora.

· Art. 30. (80) 1. Wt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone

przepisami prawa.

2. Do zadań wta należy w szczegności:

1) przygotowywanie projekt uchwał rady gminy,

2) określanie sposobu wykonywania uchwał,

3) gospodarowanie mieniem komunalnym,

4) wykonywanie budżetu,

5) zatrudnianie i zwalnianie kierownik gminnych jednostek

organizacyjnych.

3. W realizacji zadań własnych gminy wt podlega wyłącznie radzie gminy.

· Wykonywanie zadań zleconych z zakresu administracji rządowej

· Realizując zadania własne gminy-podlega radzie gminy

· Wykonując zadania zlecone z zakresu administracji rządowej-podlega także

wojewodzie

76

· Wt, burmistrz, prezydent miasta jest kierownikiem urzędu gminy

· kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz-sprawy

administracyjne i cywilnoprawne(przepisy szczegne mogą ograniczyć zakres

tej reprezentacji)

· wykonuje swe zadania przy pomocy urzędu gminy, ktego jest kierownikiem

i ktemu nadaje w drodze zarządzenia regulamin organizacyjny

· wydaje decyzje administracyjne(sprawy własne i zlecone)

· mogą upoważnić swoich zastępc oraz innych pracownik gminy do

wydawania decyzji

· Rada gminy może udzielić takiego upoważnienia organowi wykonawczemu

jednostki pomocniczej gminy bądź organom gminnym jednostek

organizacyjnych (dekoncentracja wewnętrzna)

(d) Organy w pomocniczych jednostkach podziału gminy

· Sołectwa - na obszarach wiejskich

· Dzielnice, osiedla -w miastach

· Miasta na terenie gminy

· Art. 5. 1. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice,

osiedla i inne. Jednostką pomocniczą może być rnież położone na terenie gminy

miasto.

2. Jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy, w drodze uchwały, z urzędu, po

przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy.

3. Zasady tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki pomocniczej określa

statut gminy

· Zasady tworzenia jednostek pomocniczych ustala statut gminy

· Organizację i zakres działania ustala Rada gminy indywidualnie w formie

odrębnego statutu.

· Statut może przewidywać powstanie jednostki niższego rzędu w ramach jednostki

pomocniczej

ORGANY SOŁECTWA

· Zebrania wiejskie- organ uchwałodawczy w sołectwie-mogą w nim uczestniczyć z

głosem rozstrzygającym wszyscy obywatele gminy zamieszkali na terenie sołectwa.

 Jest właściwe we wszystkich sprawach nie

zastrzeżonych na rzecz pozostałych organ

sołectwa, a mianowicie organu wykonawczegosołtysa

oraz wspomagającej go rady sołeckiej

 Domniemanie właściwości na rzecz zebrania

wiejskiego

· Sołtys oraz rada sołecka- organ wykonawczy

· Sołtys:

 Zadania z zakresu ochrony zdrowia, gospodarki gruntami, spraw

podatkowych

 Administruje majątkiem sołectwa w zakresie ustalonym statutem

sołectwa, zgodnie z uchwałami zebrania wiejskiego.

 Organizuje mieszkańc sołectwa do wspnych przedsięwzięć

77

 Jako przewodniczący i organ wykonawczy zebrania wiejskiego prowadzi

obsługę tego organu sołectwa, organizuje jego pracę-przygotowuje

projekty uchwał, wykonuje uchwały, zwołuje zebrania wiejskie.

· Rada sołecka-organ opiniodawczo-doradczy- wspomaga działalność sołtysa

ORGANY DZIELNICY , OSIEDLA

· Rada osiedla/dzielnicy-organ uchwałodawczy, organ przedstawicielski wybrany według

zasad ustalonych przez radę gminy.

· Zarząd z przewodniczącym na czele-organ wykonawczy rady dzielnicowej/osiedlowej

 Sprawy podziału zadań między tymi organami uregulowane są w statucie

dzielnicy osiedla

 Przewodniczący organu wykonawczego jednostki pomocniczej może

uczestniczyć w pracach rady gminy na zasadach określonych w statucie gminy,

bez prawa udziału w głosowaniu.

(e) Wnioski

W sprawie zadań i kompetencji

Rada gminy-organ legitymowany demokratycznie, wyłoniony w drodze wybor przez

obywateli zbiorowości gminnej. Rozstrzyga wszystkie sprawy jeśli ustawy nie stanowią

inaczej. Rada ma prawo zajęcia się każdą sprawą wspnoty samorządowej ale nie każdą z

tych spraw rozstrzyga. Ustawodawca poza ustanowieniem uprzywilejowanej pozycji rady

dokonał bowiem rnocześnie podziału władzy w gminie, rozgraniczając w taki spos

uprawnienia rozstrzygające.

Wyłączność z załatwianiu określonych spraw mają:

-referendum

-rada gminy

-wt i burmistrz-mają bezpośrednią legitymacje demokratyczną tak jak rada gminy

Katalog kompetencji wyłącznych można ustalić na podstawie:

-ustawy o samorządzie gminnym

-ustawy kompetencyjnej

-ustaw administracyjnego prawa materialnego

W sprawie nomenklatury

Na poziomie powiatu i wojewztwa ,starosta i marszałek nie są ustawowo określeni jako

organy wykonawcze samorządu terytorialnego-doktryna prawa administracyjnego oraz

orzecznictwo sądowe pozwala na używanie w stosunku do nich tego określenia.

B. Powiat

(1)Pojęcie powiatu

78

 Art. 164.Konstytucji

1. „Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina.

2. Inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego

określa ustawa. !!!

3. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone

dla innych jednostek samorządu terytorialnego”

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

Definicja

„Art. 1. 1. Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną wspnotę samorządową.

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o powiecie, należy przez to rozumieć lokalną wspólnotę

samorządową oraz odpowiednie terytorium.”

-Kwalifikacja mieszkańc jako wspnoty następuje z mocy prawa

Kategorie powiatów:

Powiat ziemski- całe obszary graniczących ze sobą gmin

Miasto na prawach powiatu-całe obszary miast

Rada Ministrów-kompetencje w zakresie tworzenia, łączenia, podziału, znoszenia

powiat-rozstrzyga po zasięgnięciu opinii zainteresowanych rad gmin ,rad powiat,

sejmik wojewztw, w drodze rozporządzenia(określającego gminy wchodzące w

skład powiat, nazwy powiat, siedziby ich władz)-w drodze rozporządzenia może

ustalić także zasady i tryb postępowania w sprawach tworzenia, łączenia, podziału i

znoszenia powiat oraz określenia ich granic.

Aktualnie mamy 380 powiat:

315-powiat ziemskich

65-miast na prawach powiatu

(2)Zadania powiatu

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

 Art. 4. 1. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze

ponadgminnym w zakresie:

1) edukacji publicznej,

2) promocji i ochrony zdrowia,

3) pomocy społecznej,

4) polityki prorodzinnej,

5) wspierania os niepełnosprawnych,

6) transportu zbiorowego i dr publicznych,

7) kultury oraz ochrony zabytk i opieki nad zabytkami, 8) kultury fizycznej i

turystyki,

9) geodezji, kartografii i katastru,

10) gospodarki nieruchomościami,

11) administracji architektoniczno-budowlanej,

12) gospodarki wodnej,

13) ochrony środowiska i przyrody,

14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śrlądowego,

15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,

16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego

magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym

nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,

17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,

18) ochrony praw konsumenta,

79

19) utrzymania powiatowych obiekt i urządzeń użyteczności publicznej oraz

obiekt administracyjnych,

20) obronności,

21) promocji powiatu,

22) wspłracy z organizacjami pozarządowymi.

2. Do zadań publicznych powiatu należy rnież zapewnienie wykonywania określonych

w ustawach zadań i kompetencji kierownik powiatowych służb, inspekcji i straży.

3. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu.

4. Ustawy mogą określać niekte sprawy należące do zakresu działania powiatu jako

zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat.

5. Powiat na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z

zakresu swojej właściwości na warunkach ustalonych w porozumieniu.

6. Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin.

(-infrastruktura społeczna- np. edukacja publiczna

-infrastruktura techniczna- np. transport i drogi publiczne

-porządek i bezpieczeństwo publiczne -np. ochrona przeciwpowodziowa

-ład przestrzenny i ekologiczny -np. geodezja)

(3)Władze powiatu

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

· Używa pojęcia ”władze powiatu” dla określenia podmiot upoważnionych do

rozstrzygania w sprawach powiatu.

· Pierwotnym adresatem normy kompetencyjnych jest w gminie „wspnota

samorządowa”- mieszkańcy powiatu(z mocy prawa)

· Wspnota samorządowa podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w :

 Głosowaniu wyborczym

 Referendum

 Za pośrednictwem organ powiatu

(a)Referendum powiatowe

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

 USTAWA z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym

· Jest sposobem bezpośredniego sprawowania władzy w sprawach ważnych dla

powiatu

Mogą brać udział(ognie):

· Mieszkańcy powiatu uprawnieni do głosowania

· Obywatele polscy ktzy ukończyli 18 lat

W referendum mieszkańcy wyrażają w drodze głosowania swoją wolę

 Co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej wspnoty

 odwołanie rady powiatu ( po 12miesięcącach: od wybor, referendum w

sprawie rady powiatu; do 6 miesięcy przed upływem kadencji)

 w sprawie zakresu zadań i kompetencji organ powiatu

 we wszystkich sprawach z zakresu właściwości powiatu

80

· Decydują o przeprowadzeniu referendum:

 Rada gminy-z własnej inicjatywy

 Obywatele gminy-poparcie 10% uprawnionych do głosowania, (następnie właściwy

organ obowiązany jest przeprowadzić referendum)

· Referendum jest ważne: - min. 30% frekwencja, w sprawie odwołania rady powiatu-nie

mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze tego organu

(b)Rada powiatu

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

Art. 12.” Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy:

1) stanowienie akt prawa miejscowego, w tym statutu powiatu,

2) wyb i odwołanie zarządu oraz ustalanie wynagrodzenia jego przewodniczącego,

3) powoływanie i odwoływanie, na wniosek starosty, sekretarza powiatu i skarbnika powiatu, będącego

głnym księgowym budżetu powiatu,

4) stanowienie o kierunkach działania zarządu powiatu oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności

zarządu, w tym z działalności finansowej,

5) uchwalanie budżetu powiatu,

6) rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia

lub nieudzielenia absolutorium dla zarządu z tego tytułu,

7) podejmowanie uchwał w sprawach wysokości podatk i opłat w granicach określonych ustawami,

8) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu dotyczących:

a) (6) zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub

wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy

szczegne nie stanowią inaczej; uchwała rady powiatu jest wymagana rnież w przypadku, gdy po

umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, ktych przedmiotem

jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad zarząd może dokonywać tych czynności

wyłącznie za zgodą rady powiatu,

b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,

c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredyt,

d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredyt krkoterminowych zaciąganych przez zarząd

oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd w roku budżetowym,

e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remont o wartości przekraczającej granicę

ustaloną corocznie przez radę,

f) tworzenia i przystępowania do związk, stowarzyszeń, fundacji i spłzielni oraz ich rozwiązywania

lub występowania z nich,

g) tworzenia i przystępowania do spłk, ich rozwiązywania i występowania z nich oraz określania zasad

wnoszenia wkład oraz obejmowania, nabywania i zbywania udział i akcji,

h) wspłziałania z innymi powiatami i z gminami, jeżeli związane jest to z koniecznością wydzielenia

majątku,

i) tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek,

8a) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej oraz w sprawie

powierzenia prowadzenia zadań publicznych, o ktych mowa w art. 5,

9) określanie wysokości sumy, do ktej zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania,

9a) podejmowanie uchwał w sprawach wspłracy ze społecznościami lokalnymi innych państw oraz

przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych,

9b) uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa

obywateli i porządku publicznego,

9c) uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku

pracy,

81

9d) (7) dokonywanie oceny stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zabezpieczenia

przeciwpowodziowego powiatu,

10) podejmowanie uchwał w sprawach herbu powiatu i flagi powiatu,

10a) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendi dla uczni i student,

11) podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady powiatu.”

Są to zadania:

 organizacyjne(uchwalanie statutu powiatu)

 planistyczne(uchwalanie budżetu miasta)

 finansowo-majątkowe

 osobowe(wyb i odwołanie zarządu powiatu)

 kierowniczo-kontrolne (stanowienie o kierunkach działania zarządu powiatu, przyjmowanie

sprawozdań z jego działalności)

 inne(uchwały w sprawie herbu, flagi)

· Do wyłącznej właściwości rady powiatu mogą być przekazane w drodze ustawowej także

inne sprawy

Przewodniczący Rady powiatu (RP)

· Rada powiatu wybiera ze swojego składu przewodniczącego oraz 1 lub 2

wiceprzewodniczących(nie można łączyć ze stanowiskiem członka zarządu

powiatu)

· Ustawa powiatowa nie zalicza przewodniczącego RP do organ gminnych

· Ustawową określoną kompetencją przewodniczącego RP jest organizowanie

pracy rady powiatu, i prowadzenie jej obrad

Rada powiatu

· Społeczny(ale wynagradzany)charakter

· Sesyjny charakter pracy

· Sesje są czasowo ograniczone

· Ze względu na szeroki zakres zadań rady istnieje potrzeba przekazywania

części jej zadań innym organom do rozstrzygania -z wyłączeniem spraw

zastrzeżonych do właściwości rady; bądź tez do zaopiniowania, bądź

opracowania projektu rozstrzygnięcia-we wszystkich sprawach.

Istotną rolę w tym zakresie odgrywają komisje:

 Organy wewnętrzne rady

 Ich istnienie, przedmiot działania oraz skład

osobowy zależą od uznania rady

 Komisje:

- Stałe(o charakterze obligatoryjnym: komisja

rewizyjna dla kontroli zarządu oraz powiatowych

jednostek organizacyjnych)

-doraźne-dla wykonywania zadań nadzwyczajnych

82

(c)Zarząd powiatu

· Jest organem wykonawczym powiatu

· Składa się z :

 Starosta-przewodniczący

 Pozostali członkowie 3-4osoby ( w tym wicestarosta)wybrani przez radę

powiatu ze swojego grona bądź spoza składu rady.

· Członkowstwa w zarządzie nie można łączyć z członkowstwem w organie samorządu

gminy i wojewztwa oraz z zatrudnieniem w administracji rządowej, a także z

mandatem posła, senatora.

· Jeśli rada powiatu nie dokona wyboru zarządu w terminie 3 miesięcy od daty

ogłoszenia wynik wybor-ulega rozwiązaniu z mocy prawa. PO

ROZWIĄZANIU przeprowadza się przedterminowe wybory, kte zarządza

wojewoda w terminie 3 miesięcy od dnia rozwiązania rady powiatu. Jeśli nowo

wybrana rada powiatu nie dokona wyboru w terminie 3 miesięcy od daty

ogłoszenia wynik wybor, ulega rozwiązaniu z mocy prawa. Nie przeprowadza

się ponownych wybor przedterminowych. Do dnia wyboru rady powiatu na kolejną

kadencję oraz wyboru zarządu powiatu, zadania i kompetencje rady i zarządu

powiatu przejmuje komisarz rządowy ustanowiony przez Prezesa Rady Ministr

na wniosek wojewody

· Wykonuje uchwały rady powiatu oraz zadania powiatu określone przepisami

prawa

„Do zadań zarządu powiatu należy w szczegności:

1) przygotowywanie projekt uchwał rady,

2) wykonywanie uchwał rady,

3) gospodarowanie mieniem powiatu,

4) wykonywanie budżetu powiatu,

5) zatrudnianie i zwalnianie kierownik jednostek organizacyjnych powiatu.

3. W realizacji zadań zarząd powiatu podlega wyłącznie radzie powiatu.!!!

4. Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy zarządu określa statut powiatu.

· Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego, kierownik

powiatowych inspekcji, straży, służb oraz jednostek organizacyjnych powiatu (w tym

powiatowego urzędu pracy).-Państwowa administracja zespolona

· Organizację oraz zasady funkcjonowania starostwa powiatowego określa regulamin

organizacyjny uchwalony prze radę powiatu na wniosek zarządu powiatu

(d) Starosta

· Starosta organizuje pracę zarządu powiatu(jego przewodniczący) i starostwa

powiatowego(jego kierownik)

· Zwierzchnik służbowy pracownik starostwa i kierownik jednostek

organizacyjnych powiatu

· zwierzchnik powiatowych inspekcji, straży, służb

83

· kieruje bieżącymi sprawami powiatu

· reprezentuje powiat na zewnątrz

· powołuje i odwołuje kierownik powiatowych inspekcji, straży, służb w uzgodnieniu

z wojewodą zatwierdza programy ich działania, uzgadnia wspne działanie tych

jednostek na obszarze powiatu, w sytuacjach szczegnych kieruje wspnymi

działaniami, zleca w uzasadnionych przypadkach przeprowadzenie kontroli.

· Kompetencja podejmowania działań o charakterze doraźnym, w sprawach nie

cierpiących zwłoki, związanych z zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających

bezpośrednio zdrowiu i życiu oraz w sprawach mogących spowodować znaczne straty

materialne, z wyłączeniem możliwości wydawania przepis porządkowych.

· Kiedy w takiej sytuacji zarząd powiatu nie może się zebrać na czas, wczas starosta

powinien podjąć niezbędną czynność w zastępstwie zarządu, kta wymaga

przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu powiatu.

· Zadania powiatu wykonywane są w rżych formach np.

-Decyzji administracyjnych-starosta ma ustawową kompetencje do ich wydawania,

może też upoważnić(do wydawania w jego imieniu decyzji administracyjnych):

-wicestarostę

-poszczegnych członk zarządu powiatu

-pracownik starostwa, powiatowych służb, inspekcji, staży

-kierownik jednostek organizacyjnych powiatu

(e) Administracja Zespolona

· Zespolenia aparatu administracyjnego występuje na wszystkich płaszczyznach

administracji samorządowej.

· Zasada zespolenia wyrażona jest w :

Art. 33. Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz

jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy( kierowników powiatowych

inspekcji, straży, służb )-wspnie tworzą powiatową administrację zespoloną

Art. 33a. 1. Kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży wykonują określone w ustawach

zadania i kompetencje przy pomocy jednostek organizacyjnych - komend i inspektorat.

2. Jednostki organizacyjne stanowiące aparat pomocniczy kierownik powiatowych służb,

inspekcji i straży może tworzyć, przekształcać i likwidować wojewoda, na wniosek starosty,

zaopiniowany przez właściwego kierownika zespolonej służby, inspekcji lub straży wojewzkiej,

chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

3. (31) Jednostki organizacyjne, o ktych mowa w ust. 2, z wyjątkiem jednostek organizacyjnych

Policji, są powiatowymi jednostkami budżetowymi w rozumieniu przepis ustawy z dnia 26

listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014, z pź. zm.1)).

4. Szczegne warunki lub zasady powoływania, odwoływania oraz tryb zatrudniania i

zwalniania kierownik i pracownik powiatowych służb, inspekcji i straży określają odrębne

ustawy.

84

Art. 33b. Powiatową administrację zespoloną stanowią:

1) starostwo powiatowe,

2) powiatowy urząd pracy, będący jednostką organizacyjną powiatu,

3) jednostki organizacyjne stanowiące aparat pomocniczy kierownik powiatowych służb, inspekcji i

straży.

· Zasada zespolenia oznacza:

Skoncentrowanie całego administracyjnego aparatu pomocniczego w jednym

urzędzie i pod jednym zwierzchnikiem

· Zespolenie osobowe i kompetencyjne

Aspekt osobowy-uzyskanie przez starostę stanowiącego wpływu na obsadę

najważniejszych stanowisk w powiatowej administracji zespolonej poprzez

powoływanie kierownik powiatowych inspekcji, straży, służb albo uzgadnianie

tych decyzji, jeśli podmiotem powołującym jest organ wojewzki.

Zespolenie kompetencyjne- polega na wykonywaniu przez starostę wobec

powiatowych inspekcji, straży, służb kompetencji umożliwiających kształtowanie

polityki powiatu.

(4) Szczegny przypadek miasta na prawach powiatu

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

· 65 miast od 1 stycznia 1999r.

· Miasta liczące więcej niż 100 000 mieszkańc

· Miasta kte w dniu 31 grudnia 1998 przestały być siedzibami wojewod

· Miasta „ktym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonaniu

pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty”

· Powiaty wielogminne - w j. prawnym to powiaty, w j. prawniczym powiaty ziemskie

Powiaty jednogminne- w j prawnym to miasta na prawach powiatu

· Gminny charakter jednostek samorządu terytorialnego będących miastami na prawach

powiatu

· Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o powiecie rozumie się przez to rnież

miasto na prawach powiatu.

·

Rozdział 9

85

Miasta na prawach powiatu

Art. 91. Prawa powiatu przysługują miastom, kte w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż

100.000 mieszkańc, a także miastom, kte z tym dniem przestały być siedzibami wojewod,

chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym,

ktym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału

administracyjnego kraju na powiaty.

orzeczenia sąd

Art. 92. 1. Funkcje organ powiatu w miastach na prawach powiatu sprawuje:

1) rada miasta,

2) (38) prezydent miasta.

2. Miasto na prawach powiatu jest gminą(!!!) wykonującą zadania powiatu(!!!) na zasadach

określonych w tej ustawie.

3. Ustr i działanie organ miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz

ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie

gminnym.

· Od dnia 30 maja 2001 obowiązuje domniemanie zasad organizacji i funkcjonowania

właściwych dla gminnej administracyjnej samorządowej.

· „Mamy do czynienia z gminą(odmiana gminy)”

· Konsekwencje poddania ustroju i działania miasta na prawach powiatu regulacjom

ustawy o samorządzie gminnym:

 Organy w mieście na prawach powiatu(tj. rada miasta i prezydent

miasta)wykonują kompetencje właściwe dla- odpowiednio-rady gminy, rady

powiatu oraz wta(burmistrza) i starosty.

 Organ wykonawczy miasta na prawach powiatu jest organem monkratycznym

 Co do zasady rada nie wybiera organu wykonawczego( wyjątki-w art.11 ust 2 i 4

ustawy o bezpośrednim wyborze wta, burmistrza, prezydenta miast)i nie może

go odwołać.

 Gminny charakter zależności między organami takiej jednostki samorządu

terytorialnego skutkuje między innymi że:

-Nie stosuje się przepis o rozwiązywaniu rady z powodu niewybrania organu

wykonawczego w ustawowo wyznaczonym terminie.

-radni składają ślubowanie według tekstu roty z ustawy gminnej

-30 dniowy termin na stwierdzenie nieważności uchwały rady lub zarządzenia

prezydenta liczony jest zawsze od dnia doręczenia uchwały (zarządzenia)

organowi nadzoru, dokonanego w określonym trybie ustawy gminnej.

 Konstrukcja ustroju miasta na prawach powiatu w oparciu o dominacje

mechanizm właściwych dla gmin

 Zadania i kompetencje wykonywane w mieście na prawach powiatu w

odniesieniu do powiatowych służb, inspekcji i straży są o „powiatowej

proweniencji”(zastosowanie mają mechanizmy właściwe dla powiatu)-

prezydent miasta będzie pełnił funkcje przewidziane dla starosty w

warunkach ustrojowych o bezwzględnie powiatowym charakterze

 Organ wykonawczy gminy nie odwołuje organu powiatowego

 Pojawia się organ nie funkcjonujący w „normalniej” gminie -komisja

bezpieczeństwa i porządku

 Wykonywanie w miastach na prawach powiatu „zadań powiatu” na

zasadach określonych w ustawie powiatowej oznacza nie tylko

poszerzenie zakresu takiej jednostki ale też może wymagać rozwiązań

ustrojowych o ewidentnie powiatowym charakterze.

 Miasto na prawach powiatu jest gminą jego organy podlegają przede

wszystkim regulacją ustawy o samorządzie gminnym. Zdarzają się

jednak sytuacje, w ktych ta część administracji samorządowej

86

(rozumianej zarno podmiotowo i przedmiotowo)wykorzystuje- z racji

posiadania praw powiatu-rozwiązania organizacyjne i sposoby

funkcjonowania wykraczające (nie znane) samorządowi gminnemu, w

istocie są „importowane” ze sfery właściwej dla samorządu

powiatowego.

 Gminny status miasta na prawach powiatu trzeba odczytywać jako w

oge dominujący(nie jest to tylko ust i działanie)

C. Wojewztwo

(1)Pojęcie wojewztwa

 Art. 164.Konstytucji

4. „Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina.

5. Inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego

określa ustawa. !!!

6. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone

dla innych jednostek samorządu terytorialnego”

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa

· Wojewztwo, tak jak gmina i powiat ma wymiar społeczny

· Kwalifikacja mieszkańc wojewztwa jako wspnoty następuje z mocy prawa

· Nowe wojewztwa utworzone są przez ustawę:

 USTAWA z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego

podziału terytorialnego państwa.

· Zmiana granic wojewztw następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministr,

po zasięgnięciu opinii organ jednostek samorządu terytorialnego, ktych

zmiana dotyczy

· Mamy 16 wojewztw.

„Art. 2. 1. Z dniem 1 stycznia 1999 r. tworzy się wojewztwa:

1) dolnośląskie,

2) kujawsko-pomorskie,

3) lubelskie,

4) lubuskie,

5) łzkie,

6) małopolskie,

7) mazowieckie,

8) opolskie,

9) podkarpackie,

10) podlaskie,

11) pomorskie,

12) śląskie,

13) świętokrzyskie,

14) warmińsko-mazurskie,

15) wielkopolskie,

16) zachodniopomorskie.”

87

(2)Zadania wojewztwa

Regionalne usytuowanie samorządu wojewztwa sprawia że jest on właściwy w sprawach

określania strategii rozwoju wojewztwa realizowanej przez programy wojewzkie

uwzględniającej zgonie z ustawą następujące cele:

 Pielęgnowanie polskości oraz rozw i kształtowanie świadomości narodowej,

obywatelskiej i kulturowej mieszkańc

 Pobudzanie aktywności gospodarczej

 Podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki wojewztwa

 Zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego przy uwzględnieniu

potrzeb przyszłych pokoleń

 Kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego.

Samorząd wojewztwa prowadzi też politykę rozwoju wojewztwa na ktą składa

się :

 Tworzenie warunk rozwoju gospodarczego np. kreowanie rynku pracy

 Utrzymanie i rozbudowa infrastruktury społecznej i technicznej o znaczeniu

wojewzkim

 Pozyskiwanie i łączenie środk finansowych: publicznych i prywatnych dla

realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej

 Spieranie i prowadzenie działań na rzecz podnoszenia poziomu wykształcenia

obywateli

 Racjonalne korzystanie z zasob przyrody oraz kształtowanie środowiska

naturalnego zgodnie z zasadą zrnoważonego rozwoju

 Spieranie rozwoju nauki i wspłracy między sferą nauki i gospodarki, popieranie

postępu technicznego oraz innowacji

 Spieranie rozwoju kultury oraz ochronna i racjonalne wykorzystywanie dziedzictwa

kulturowego

 Promocja walor i możliwości rozwojowej wojewztwa

Samorząd wojewztwa wykonuje zadania o charakterze wojewzkim określone ustawami

w szczegności w zakresie (art14. Ustawy wojewzkiej):

 Infrastruktury technicznej np. drogi publiczne

 Infrastruktury społecznej np. edukacja publiczna

 Bezpieczeństwa publicznego

 Ładu przestrzennego i ekologicznego np. zagospodarowanie przestrzenne, ochrona

środowiska

Zadania te zostały skonkretyzowane w:

88

 ustawie z 24 lipca 1998r. o zmianie niektych ustaw określających kompetencje organ

administracji publicznej-w związku z reformą ustrojową państwa.

· Samorząd wojewztwa wykonuje określone ustawami zadania publiczne w

imieniu własnym i na własnym odpowiedzialność, dysponuje mieniem

wojewzkim oraz prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie

budżetu.

(3)Władze samorządu wojewztwa

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa

· Używa pojęcia ”władze samorządu wojewztwa” dla określenia podmiot

upoważnionych do rozstrzygania w sprawach wojewztwa.

· Pierwotnym adresatem normy kompetencyjnych jest w wojewztwie regionalna

wspnota samorządowa -mieszkańcy województwa(z mocy prawa)

· Regionalna wspnota samorządowa podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w :

 Głosowaniu wyborczym

 Referendum

 Za pośrednictwem organ gminy

(a)Referendum wojewzkie

 USTAWA z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym

· Jest sposobem bezpośredniego sprawowania władzy w sprawach ważnych dla

wojewztwa

Mogą brać udział(ognie):

· Mieszkańcy wojewztwa uprawnieni do głosowania

· Obywatele polscy ktzy ukończyli 18 lat

Wyłączność referendum w sprawach:

 odwołanie sejmiku wojewztwa(przed upływem kadencji)

 każda ważna dla wojewztwa sprawa mieszcząca się w zakresie jej

zadań.

· Decydują o przeprowadzeniu referendum:

 Sejmik wojewzki-z własnej inicjatywy

 Mieszkańcy wojewztwa-poparcie 1/20 uprawnionych do głosowania, (następnie

właściwy oragan obowiązany jest przeprowadzić referendum)

· Referendum ma charakter rozstrzygający (wyklucza opiniodawczy)

· Referendum jest ważne: - min. 30% frekwencja, w sprawie odwołania sejmiku wojewztwanie

mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu

· Wynik jest rozstrzygający jeśli za danym rozwiązaniem oddano więcej niż połowę głosów

(b)Sejmik wojewztwa

Art. 18. Do wyłącznej właściwości sejmiku wojewztwa należy:

89

1) stanowienie akt prawa miejscowego, w szczegności:

a) statutu wojewztwa,

b) zasad gospodarowania mieniem wojewzkim,

c) zasad i trybu korzystania z wojewzkich obiekt i urządzeń użyteczności publicznej,

2) (12) uchwalanie strategii rozwoju wojewztwa,

3) uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego,

4) podejmowanie uchwały w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej,

5) podejmowanie uchwały w sprawie szczegłwości układu wykonawczego budżetu wojewztwa, z

zastrzeżeniem, że szczegłwość ta nie może być mniejsza niż określona w odrębnych przepisach,

6) uchwalanie budżetu wojewztwa,

7) określanie zasad udzielania dotacji przedmiotowych i podmiotowych z budżetu wojewztwa,

8) (skreślony),

9) rozpatrywanie sprawozdań z wykonania budżetu wojewztwa, sprawozdań finansowych

wojewztwa oraz sprawozdań z wykonywania wieloletnich program wojewztwa,

10) podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi wojewztwa

z tytułu wykonania budżetu wojewztwa,

11) uchwalanie, w granicach określonych ustawami, przepis dotyczących podatk i opłat lokalnych,

12) podejmowanie uchwał w sprawie powierzenia zadań samorządu wojewztwa innym jednostkom

samorządu terytorialnego,

13) uchwalanie "Priorytet wspłracy zagranicznej wojewztwa",

14) podejmowanie uchwał w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych zrzeszeniach regionalnych i

innych formach wspłracy regionalnej,

15) wyb i odwołanie zarządu wojewztwa oraz ustalanie wynagrodzenia marszałka wojewztwa,

16) rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu wojewztwa, w tym w szczegności z

działalności finansowej i realizacji program, o ktych mowa w pkt 2,

17) powoływanie i odwoływanie, na wniosek marszałka wojewztwa, skarbnika wojewztwa, kty

jest głnym księgowym budżetu wojewztwa,

18) podejmowanie uchwał w sprawie tworzenia stowarzyszeń i fundacji oraz ich rozwiązywania, a także

przystępowania do nich lub występowania z nich,

19) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych wojewztwa dotyczących:

a) (13) zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub

wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy

szczegne nie stanowią inaczej; uchwała sejmiku wojewztwa jest wymagana rnież w przypadku,

gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, ktych

przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad zarząd może dokonywać tych

czynności wyłącznie za zgodą sejmiku wojewztwa,

b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,

c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredyt,

d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredyt krkoterminowych zaciąganych przez zarząd

wojewztwa oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd

wojewztwa w roku budżetowym,

e) tworzenia spłk prawa handlowego i przystępowania do nich oraz określania zasad wnoszenia

wkład, a także obejmowania, nabywania i zbywania udział i akcji,

f) tworzenia, przekształcania i likwidowania wojewzkich samorządowych jednostek organizacyjnych

oraz wyposażania ich w majątek,

19a) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendi dla uczni i student,

20) podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami i statutem wojewztwa do

kompetencji sejmiku wojewztwa,

21) uchwalanie przepis dotyczących organizacji wewnętrznej oraz trybu pracy organ samorządu

wojewztwa.

·Art. 18 ustawy wojewzkiej obejmuje sprawy:

 Prawotwcze

 Organizacyjne

 PlanistyPlanistyczne

 Finansowo-majątkowe

90

 Osobowe

 Kierowniczo-kontrolne

 Z zakresu wspłracy zagranicznej

·Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa mogą być przekazane w drodze ustawowej lub

statutem województwa także inne sprawy

Przewodniczący sejmiku województwa(SW)

· Sejmik wojewztwa wybiera ze swojego składu przewodniczącego oraz nie

więcej niż 3 wiceprzewodniczących (nie można łączyć ze stanowiskiem

członka zarządu wojewztwa)

· Ustawa gminna nie zalicza przewodniczącego SW do organ wojewztwa

· Ustawową określoną kompetencją przewodniczącego SW jest organizowanie

pracy sejmiku oraz prowadzenie jego obrad

Sejmik województwa

· Społeczny(ale wynagradzany)charakter

· Sesyjny charakter pracy

· Sesje są czasowo ograniczone

· Ze względu na szeroki zakres zadań rady istnieje potrzeba przekazywania

części jej zadań innym organom do rozstrzygania -z wyłączeniem spraw

zastrzeżonych do właściwości sejmiku; bądź tez do zaopiniowania, bądź

opracowania projektu rozstrzygnięcia-we wszystkich sprawach.

Istotną rolę w tym zakresie odgrywają komisje:

 Organy wewnętrzne sejmiku

 Ich istnienie, przedmiot działania oraz skład

osobowy zależą od uznania sejmiku

 Komisje:

- Stałe(o charakterze obligatoryjnym: komisja

rewizyjna do kontroli zarządu i wojewzkich

samorządowych jednostek organizacyjnych)

-doraźne-dla wykonywania zadań nadzwyczajnych

(c)Zarząd wojewztwa

· Organ wykonawczy wojewztwa

· Składa się z(5os):

-Marszałka wojewztwa-przewodniczący(także spoza składu sejmiku mogą być

wybierani)

-1 lub 2 wicemarszałk

91

-pozostali członkowie zarządu (także spoza składu sejmiku mogą być wybierani)

· Członkowstwa w zarządzie nie można łączyć z członkowstwem w organach innej

jednostki samorządu terytorialnego ,z zatrudnieniem w administracji rządowej, a także

z mandatem posła, senatora.

· Jeśli sejmik województwa nie dokona wyboru zarządu w terminie 3 miesięcy od

daty ogłoszenia wynik wybor-ulega rozwiązaniu z mocy prawa. PO

ROZWIĄZANIU przeprowadza się przedterminowe wybory, kte zarządza Prezes

Rady Ministr w terminie 3 miesięcy od dnia rozwiązania sejmiku wojewztwa .

Funkcje organ wojewztwa pełni, do czasu wyboru zarządu wojewztwa przez

nowy sejmik pełni właściwy terytorialnie wojewoda.

Jeśli nowo wybrany sejmik województwa nie dokona wyboru w terminie 3

miesięcy od daty ogłoszenia wynik wybor, ulega rozwiązaniu z mocy prawa.

Nie przeprowadza się ponownych wybor przedterminowych. Do dnia wyboru

sejmiku wojewztwa na kolejną kadencję oraz wyboru zarządu wojewztwa,

zadania i kompetencje sejmik województwa i zarządu województwa przejmuje

właściwy terytorialnie wojewoda.

Art. 41. 1. Zarząd wojewztwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa,

niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek

organizacyjnych.

2. Do zadań zarządu wojewztwa należy w szczegności:

1) wykonywanie uchwał sejmiku wojewztwa,

2) gospodarowanie mieniem wojewztwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udział posiadanych

przez wojewztwo,

3) przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu wojewztwa,

4) (35) przygotowywanie projekt strategii rozwoju wojewztwa, planu zagospodarowania

przestrzennego i regionalnych program operacyjnych oraz ich wykonywanie,

5) organizowanie wspłracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z

międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi,

6) kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewzkich samorządowych jednostek

organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierownik,

7) uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.

3. Zasady i tryb działania zarządu województwa określa statut województwa.

· Wykonuje zadania przy pomocy:

-urzędu marszałkowskiego

-wojewzkich samorządowych jednostek organizacyjnych lub wojewzkich os

prawnych

(d) Marszałek wojewztwa

Art. 43. 1. Marszałek wojewztwa organizuje pracę zarządu województwa (jako jego

przewodniczący)i urzędu marszałkowskiego(jako jego kierownik), kieruje bieżącymi sprawami

wojewztwa oraz reprezentuje wojewztwo na zewnątrz.

2. W sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu

publicznego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu oraz w sprawach mogących

spowodować znaczne straty materialne marszałek województwa podejmuje niezbędne czynności

92

należące do właściwości zarządu województwa. Czynności podjęte w tym trybie wymagają

przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu wojewztwa.

3. Marszałek wojewztwa jest kierownikiem urzędu marszałkowskiego, zwierzchnikiem

służbowym pracowników tego urzędu i kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek

organizacyjnych.

· ma możliwość wydawania decyzji administracyjnych-przy wykonywaniu zadań

wojewztwa

· może on upoważnić wiceprzewodniczących zarządu wojewztwa, pozostałych

członk zarządu wojewztwa, pracownik urzędu marszałkowskiego, kierownik

wojewzkich samorządowych jednostek organizacyjnych do wydawania decyzji w jego

imieniu.

(e) Administracja Zespolona

 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa

Zasadę zespolenia aparatu administracji na szczeblu wojewzkiej administracji

samorządowej ustanawia:

„Art. 3. Administracja samorządowa w wojewztwie jest zespolona w jednym urzędzie i

pod jednym zwierzchnikiem”

Chodzi tu o Marszałeka wojewztwa:

-kierownik urzędu marszałkowskiego

-zwierzchnikiem służbowym pracownik tego urzędu i kierownik wojewzkich

samorządowych jednostek organizacyjnych

Zasada ta ma jednak w odniesieniu do samorządowej administracji województwa

ograniczone znaczenie. Na szczeblu wojewódzkim usytuowany jest bowiem wojewodaorgan

wojewódzkiej zespolonej administracji rządowej.

D. Samorządowe kolegium odwoławcze

E. Swoiste formy wspłziałania międzykomunalnego związane z wykonywaniem zadań

publicznych

(1)wprowadzenie

(2)Związki a porozumienia jednostek samorządu terytorialnego

(3)Związki jednostek samorządu terytorialnego- kilka uwag szczegłwych

(4)Porozumienia jednostek samorządu terytorialnego- kilka uwag szczegłwych

Prawo administracyjne

skrypt z bociana strony 229-303

93

STOSUNKI USTROJOWO-PRAWNE MIĘDZY PODMIOTAMI ADMINISTRUJĄCYMI

Centralizacja

· Struktura administracji, w ktej decyzje podejmowane są jedynie przez organ centralny

(pojęcie modelowe)

· Centralizacja nowego typu - przekazanie decyzyjności do niższych organ - podejmują

decyzje, ale są podporządkowane poleceniom i decyzjom „gy” - hierarchiczne

podporządkowanie

Elementy prawne centralizacji:

1. Wyodrębnienie prawne zadań i kompetencji na każdym stopniu

2. Możliwość dekoncentracji na organy niższego stopnia

3. Hierarchiczne podporządkowanie

Dekoncentracja - możliwość przenoszenia kompetencji, zwłaszcza na organy niższego stopnia.

Zjawisko połączone z centralizacją - wspłzesne układy centralizacji funkcjonują w warunkach

dekoncentracji.

Wysoki stopień dekoncentracji istnieje wczas, gdy organy niższego stopnia mają duży zas

kompetencji w pornaniu do organ wyższego stopnia.

Dekoncentrowanie to:

Przeniesienie kompetencji na organy lub organ niższego stopnia lub rnorzędny (dokonane w

drodze aktu normatywnego będącego ustawą lub aktem organu przenoszącego) z zachowaniem

nadrzędności hierarchicznej organ zwierzchnich.

Hierarchiczne podporządkowanie - jednostronna zależność organu niższego od wyższego lub

podmiotu podległego od zwierzchniego składająca się z 2 element: zależności osobowej i

służbowej (możliwość wydawania poleceń służbowych przez organ wyższy organowi niższemu).

Decentralizacja

94

System organizacyjny administracji, w ktym poszczegne podmioty administrujące mają wyraźnie

określone kompetencje, ustalone bądź przekazywane z innych [wyższych] organ w drodze

ustawowej, realizowane w spos samodzielny i podlegające w tym zakresie jedynie nadzorowi

weryfikacyjnemu organ kompetentnych.

Głne podmioty zdecentralizowane to jednostki samorządu terytorialnego.

Inne zdecentralizowane podmioty pełniące funkcje z zakresu administracji publicznej:

przedsiębiorstwa państwowe i komunalne, zakłady administracyjne (państwowe, niepaństwowe,

samorządowe), społeczne podmioty organizacyjne.

Dekoncentracja a decentralizacja - w dekoncentracji kompetencje przekazuje organ zwierzchni, a w

decentralizacji mogą one być przekazane jedynie w drodze ustawowej. Brak podporządkowania

odrżia decentralizację.

Samodzielność - konstytutywny element decentralizacji.

(Nadz weryfikacyjny to nadz, ktego kryterium stanowi zgodność z prawem, jest on sprawowany

wobec podmiotu w jakiś spos samodzielnego i niezależnego.)

Nadzór prawny

Nadz jest elementem składowym centralizacji i decentralizacji. Z treści nadzoru wynika, czy

stosunki pomiędzy podmiotami są scentralizowane, czy zdecentralizowane, a nie odwrotnie.

Nadzór w sferze prawa administracyjnego oznacza: badanie działalności danego podmiotu

administrującego (kontrola) połączone z możliwością pomocy, wpływu, a także modyfikacji tej

działalności, dokonywane przez organ zwierzchni [organizacyjnie lub funkcjonalnie], w celu

zapewnienia zgodności tej działalności z prawem (czasami też z pewnymi wartościami).

Nadz nad:

 Administracją rządową (wąskie znaczenie)

 Działalnością jednostek samorządu terytorialnego

 Nadz policyjny (kryterium przedmiotu)

Nadzór nad działalnością samorządową:

Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi głnie z punktu widzenia legalności.

Nadz weryfikacyjny realizowany jest przez organy niezwierzchnie organizacyjnie, bo organ

zwierzchnich organizacyjnie nad organami samorządu terytorialnego i nad jego jednostkami w oge

nie ma (ale psikus!).

Organy nadzoru nie mają generalnej kompetencji do wkraczania w dziedziny działalności samorządu

- mogą wkraczać tylko w przypadkach określonych ustawami, (zasada dotyczy zarno zadań

własnych jak i zleconych). Przedmiotem nadzoru jest działalność jednostek samorządu(!), a nie same

jednostki lub ich organy. Jednak i z działalności samorządu istnieją pewne materie wyłączone spod

tego nadzoru - np. decyzje indywidualne z zakresu administracji publicznej wydawane przez organy

samorządu.

Kryterium nadzoru - zgodność z prawem.

Uwaga - regionalne izby obrachunkowe! Tutaj kontrola gospodarki finansowej w zakresie zadań

administracji rządowej następuje z uwzględnieniem kryterium celowości, rzetelności i gospodarności.

(Działania kontrolne są elementem nadzoru [sprawowanego przez RIO)

Jeżeli w wyniku porozumienia wojewoda powierza jednostce samorządu terytorialnego część zadań

administracji rządowej, to zakres nadzoru będzie swobodnie dość ustalony w porozumieniu między

95

wojewodą a zarządem jednostki. Ustawa za kryterium nadzoru przyjmuje tu prawidłowe

wykonywanie powierzonych zadań.

Środki - wstrzymanie wykonania uchwały organu jednostki samorządu i przekazanie jej do

ponownego uchwalenia - jeżeli nie uwzględniono odpowiednich wskazań wojewoda może uchwałę

uchylić i wydać w to miejsce zarządzenie (poinformowanie ministra), kte wchodzi w życie po

upływie 30 dni.

ORGANY NADZORU:

 Prezes Rady Ministr

 Wojewoda

 Regionalna Izba Obrachunkowa (w zakresie spraw finansowych)

 Sąd administracyjny (spełnia funkcje nadzorcze)

 Minister właściwy ds. administracji publicznej (spełnia funkcje nadzorcze)

 Sejm (spełnia funkcje nadzorcze)

Kontrola w nadzorze nad działalnością samorządu

Kontrola jest elementem nadzoru - organ nadzorczy wyposażony jest w kompetencje do uzyskiwania

niezbędnych informacji przez własne działania kontrolne [pornywanie danego stanu rzeczy z

pewnym wzorcem], prawo żądania informacji - wnioski pokontrolne mogą prowadzić do

zastosowania środk nadzorczych.

Rodzaje lub sposoby wykonywania kontroli:

o Inspekcja (lustracja) - bezpośrednia obserwacja działalności podmiotu

o Wgląd do akt i materiał podmiotu

o Wizytacja - wgląd w całość lub fragment działalności połączony z oceną

o Rewizja - wyspecjalizowana kontrola finansowa

Patrząc na powyższe wypunktowanie można powiedzieć, że kontrola jest w istocie rnież środkiem

nadzoru o samoistnym charakterze.

Jeżeli jednostka samorządu nie udziela koniecznych dla nadzoru informacji organ nadzorujący ma

prawo użycia środk władczych w celu spełnienia obowiązku udzielenia informacji. Jednakże owe

„prawo żądania” wymaga każdorazowej aktualizacji - nie istnieje obowiązek stałego informowania,

chyba że ustawa tak przewiduje. Wymienione informacje potrzebne do kontroli i nadzoru mogą być

uzyskiwane rnież ze źreł wewnętrznych.

Regionalne Izby Obrachunkowe - badanie uchwał jednostek w sprawach:

1) Procedury uchwalania budżetu i jego zmian

2) Budżetu i jego zmian

3) Zaciągania zobowiązań wpływających na dług publiczny jednostki i udzielania pożyczek

4) Zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki

5) Podatk i opłat lokalnych objętych przepisami Ordynacji Podatkowej

6) Absolutorium dla wta/burmistrza/prezydenta/zarządu powiatu lub wojewztwa

Środki nadzoru:

 Środki o charakterze prewencyjnym - od nich uzależniona jest ważność niektych

rozstrzygnięć organ jednostek samorządu, (zatem organ nadzoru jest organ

wspłziałającym w wydaniu rozstrzygnięcia w takich sytuacjach):

96

o Zatwierdzenie - do skuteczności prawnej rozstrzygnięcia potrzebna jest zgodna wola

dwh podmiot, organ nadzorczy wypowiada się jako drugi.

o Uzgodnienie - organ jednostki przedstawia organowi nadzorczemu projekt

rozstrzygnięcia, rozstrzygnięcie zostaje wydane jeżeli zostało poparte pozytywnym

stanowiskiem organu nadzorczego.

o Zaopiniowanie - jest to słabszy środek nadzoru, konstrukcja analogiczna do

uzgodnienia, jednak stanowisko organu nadzorczego jest niewiążące.

Jeżeli wyżej wymienione „akcje” nie nastąpią w 14-dniowym terminie określonym

ustawowo, wczas przyjmuje się, że rozstrzygnięcie lub projekt zostały zaakceptowane.

 Środki o charakterze represyjnym :

o Stwierdzenie nieważności - dotyczy sprzecznych z prawem uchwał organ

jednostek, a także zarządzeń wta/burmistrza/prezydenta. Zakres nadzoru obejmuje

wszystkie uchwały i zarządzenia, a nie tylko akty powszechnie obowiązujące. Organ

nadzoru ma możność stwierdzenia nieważności w terminie 30 dni od doręczenia mu

uchwały [stwierdzenie skutkuje ex tunc], stwierdzenie ma charakter uznaniowy -

organ może np. zawiesić uchwałę. (Jeżeli naruszeni prawa jest nieistotne organ

nadzoru jedynie wskazuje na ten fakt uchwałodawcy, jeżeli minie termin 30 dni organ

nadzoru może już tylko uchwałę zaskarżyć do sądu administracyjnego, ale nie może

tego zrobić przed upływem tego terminu.) Po upływie roku od podjęcia uchwały lub

zarządzenia nie stwierdza się jej nieważności (chyba że nie spełniono obowiązku

przedłożenia aktu organowi nadzorczemu - uchwały rady gminy, powiatu, sejmiku i

zarządu wojewztwa lub jest to akt prawa miejscowego). Jeżeli w wyniku upływu

rocznego terminu nie można stwierdzić nieważności uchwały sąd administracyjni (o

ile istnieją przesłanki nieważności) orzeka o niezgodności aktu z prawem [ex nunc].

Powyższe forma nadzoru jest tzw. rozstrzygnięciem nadzorczym - następuje w nim władcza

ingerencja organu nadzorczego w uchwałodawczą działalność organ danych jednostek.

Rozstrzygnięcia nadzorcze wymagają uzasadnienia faktycznego i prawnego oraz winny zawierać

pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Rozstrzygnięcie nadzorcze jest następstwem stosunku prawnego nadzoru.

Kiedy Sejm rozwiązuje (możliwość) organ uchwałodawczy jednostki samorządu?

 Na wniosek Prezesa RM

 Organ narusza powtarzalnie Konstytucję lub ustawy

Prezes RM wyznacza osobę pełniącą funkcję organ do czasu nowych wybor.

Procedura analogiczna w sprawie zarządu lub wta/burmistrz/prezydenta:

1. Wojewoda wzywa organ uchwałodawczy do zastosowania wobec zarządu

niezbędnych środk

2. Gdy brak skutk - wojewoda występuje (za pośrednictwem ministra właściwego) do

Prezesa RM z wnioskiem o rozwiązanie zarządu lub odwołanie.

3. Prezes RM rozwiązuje bądź odwołuje dany organ i do czasu nowego wyboru

powołuje osobę do pełnienia danej funkcji.

Kiedy organy jednostki samorządu nieskutecznie wykonują zadania publiczne, a

stan ten się przedłuża i brak jest rokowań na szybką poprawę Prezes RM na wniosek

ministra właściwego może zawiesić organy jednostki i ustanowić zarząd

komisaryczny (maksymalnie 2 lata).

Ochrona prawna przed nielegalną ingerencją nadzorczą:

97

Sądowe mechanizmy ochrony - jednostka samorządu może w trybie skargi do sądu

administracyjnego skutecznie skorzystać z drogi sądowej zabezpieczającej ją przed bezprawnym

naruszeniem przez organ nadzoru jej ustawowo chronionej samodzielności - jest to jedyny środek

służący do uchylenia rozstrzygnięcia nadzorczego.

Organ jednostki aby zaskarżyć rozstrzygnięcie nadzorcze musi podjąć odpowiednią uchwałę w ciągu

30 dni od wydania rozstrzygnięcia w sprawie złożenia skargi do sądu administracyjnego - sąd jest

obowiązany wyznaczyć rozprawę w terminie 30 dni od wpłynięcia skargi. Skargę wnosi osoba

upoważniona do reprezentowania jednostki na zewnątrz tzn.:

 Wt

 Burmistrz

 Prezydent

 Starosta

 Marszałek wojewztwa

 Podmiot umocowany uchwałą - np. przewodniczący organu uchwałodawczego

Rozstrzygnięcie nadzorcze staje się prawomocne gdy:

 upływa termin do wniesienia skargi

 następuje oddalenie skargi przez WSA

 następuje odrzucenie skargi przez WSA (po upływie terminu kasacyjnego)

RESORTOWA STRUKTURA ADMINISTRACJI

W pojęciu resortu wyrażają się dwa aspekty: rzeczowy i organizacyjny - w spos następujący: Od

strony rzeczowej resort jest to określona dziedzina administracji lub gospodarki; wyodrębnienie tej

dziedziny opiera się na zasadzie zgrupowania zadań o tym samym lub zbliżonym charakterze.

Podział administracji na resorty to podział pionowy. W dzisiejszej strukturze organizacyjnej

administracji publicznej wyrżiamy 3 rodzaje resort:

1) resorty kierowane wyłącznie przez ministr lub podmioty rnorzędne

2) resorty kierowane przez naczelne lub centralne organy administracji rządowej oraz

rnocześnie przez organy samorządu terytorialnego

3) resorty kierowane przez centralne organy administracji państwowej

98

TERYTORIALNA STRUKTURA ADMINISTRACJI

Region - najważniejsza jednostka organizacji terytorium państwa, bez względu na jego formę

ustrojową o relatywnie dużej powierzchni i znacznej liczbie ludności, stanowiąca względnie jednolity

obszar punktu widzenia gospodarczego, społecznego i kulturalnego. Wyrżiamy:

a) regiony federalne

b) regiony

c) regiony samorządowe

d) regiony funkcjonalne

Terytorialna struktura administracji jest wynikiem poziomego podziału terenowego aparatu

państwowego.

Podział terytorialny - czynniki:

Charakter ustroju politycznego i gospodarczego państwa, elementy typu ekonomicznego, tendencje

regionalistyczne, zjawiska urbanistyczne, powiązania miast i teren je otaczających, czynnik

demograficzny, struktura zawodowa ludności, dyrektywy i zasady działania postępu technicznego,

rzeźba i kształt terenu.

Trzy rodzaje podziału terytorialnego:

1) podstawowy podział terytorialny (dla organ terenowych o zasadniczym znaczeniu i

organ o generalnych kompetencjach)

2) podział dla cel specjalnych (dla organ o kompetencjach specjalnych - np. administracja

wojskowa)

3) pomocniczy podział terytorialny (dla organ pomocniczych)

Kompetencje w zakresie tworzenia, łączenia, podziału, znoszenia, ustalania granic, nazw i siedzib

władz jednostek podziału administracyjnego należą do Rady Ministrów i realizowane są w drodze

rozporządzenia po przeprowadzeniu odpowiednich konsultacji lokalnych. (Niekta żywotne „akcje”

dotyczące wojewztw wymagają podjęcia ustawy)

PRACOWNICY ADMINISTRACJI

Funkcjonariusz państwowy a pracownik administracji państwowej - cechy wspne, co do

ktych doktryna jest zgodna:

 czynnik zawodowy administracji publicznej

 zatrudnienie w aparacie państwa czy samorządu

 powołanie do wykonywania w spos fachowy i ciągły funkcji publicznych za odpowiednim

wynagrodzeniem

Historia polskiego prawa urzędniczego: [pominięto z uwagi na makabrycznie niskie

prawdopodobieństwo wystąpienia zagadnienia gdziekolwiek (biorąc i tak już pod uwagę, że cały

bieżący dział został zredagowany mniejszą czcionką, co wskazuje na jego obniżone znaczeni

względem pozostałego materiału)]

Pracownicy administracji rządowej i państwowej

Ustawa z 2006 roku zawiera enumeratywne wyliczenie urzęd wyłącznie administracji rządowej, w

ktych zatrudnieni członkowie korpusu służby cywilnej obejmują stanowiska urzędnicze, co

99

powoduje, iż pracownicy pozostałych urzędów organ administracji nie zaliczonych do

administracji rządowej wykluczeni są z korpusu i poddani odrębnej ustawie.

PRACOWNICY URZĘDﾓW PAŃSTWOWYCH NIE BĘDĄCY CZŁONKAMI KORPUSU

Pracownicy nie będący członkami korpusu dzielą się na urzędnik państwowych i innych

pracownik. Urzędnicy państwowi są o tyle szczegną kategorią, gdyż ich nawiązanie stosunku

pracy w tym wypadku następuje przez mianowanie lub powołania, a tylko wyjątkowo na podstawie

umowy o pracę.

Nowelizacja z 1994 roku zniosła zasadę mianowania - wyrżik ten uległ więc dewaluacji. Obecnie

zatem grupa tych urzędnik dzieli się na:

 pracownik mianowanych przed 1995 rokiem na podstawie ognej zasady

 pracownik mianowanych po 1995 na podstawie przepis szczegnych

Istotną aktualną rżicą natury rzeczywistej między urzędnikami państwowymi a innymi

pracownikami jest to, że urzędnicy państwowi wykonują merytoryczne zadania urzędu

państwowego związane z jego rolą jako aparatu pomocniczego organu administracji państwowej,

podczas gdy tzw. inni pracownicy wykonują czynności obsługowe na rzecz urzędu (np. obsługa

techniczna).

Akt mianowania - akt administracyjny o charakterze dwustronnym, kty dla wywołania skutku

prawnego wymaga przyjęcia go przez adresata. Akt mianowania wywołuje skutki prawne dwojakiego

rodzaju:

 powierzenie funkcji publicznej

 nawiązanie stosunku pracy (charakteryzującego się dużą stabilnością i dyspozycyjnością)

Akt powołania - akt administracyjny o charakterze dwustronnym, kty dla wywołania skutku

prawnego wymaga przyjęcia go przez adresata. Akt powołania wywołuje skutki dwojakiego rodzaju:

 powierzenie funkcji publicznej (często związanej z kierowaniem lub samodzielnym

pełnieniem obowiązków)

 nawiązanie stosunku pracy (charakteryzującego się dużą dyspozycyjnością i brakiem

stabilizacji)

100

Co 2 lata winna być dokonywana ocena pracy urzędnik pod kątem jakości i przydatności do

zawodu.

Na dyspozycyjny charakter pracy urzędnika państwowego wskazują następujące instytucje:

 zlecenie okresowego wykonywania innej pracy

 przeniesienie w razie reorganizacji na inne stanowisko

 przeniesienie na inne stanowisko ze względu na szczegne potrzeby urzędu

 przeniesienie do pracy w innym urzędzie (nawet w innej miejscowości)

 przeniesienie na inne stanowisko, także niższe, w razie trwałej utraty pewnych „zdolności

pracowniczych”

 zawieszenie w pełnieniu obowiązk

 rozwiązanie stosunku pracy za lub BEZ wypowiedzenia w wyniku zaistnienia określonej

przyczyny

 możność zatrudnienia poza normalnymi godzinami pracy, nawet w nocy, w niedziele i święta

jeśli wymagają tego potrzeby urzędu

Urzędnikom państwowym teoretycznie zakazane jest uczestniczenie w strajkach lub akcjach

zakłających normalne funkcjonowanie urzędu.

KORPUS SŁUŻBY CYWILNEJ

Korpus służby cywilnej jest apolityczny! (A właściwie był - szerokie zmiany wprowadzone w 2006

roku pod polityczną egidą Prawa i Sprawiedliwości doprowadziły do likwidacji podatkowych

mechanizm gwarantujących neutralność korpusu - obecnie został on podporządkowany

bezpośrednio Kancelarii Prezesa Rady Ministr, co w praktyce likwiduje jakikolwiek apolityczny

charakter elitarnej służby urzędniczej.)

Kompetencje zlikwidowanej Rady Służby Cywilnej (czuwanie nad tworzeniem i funkcjonowaniem

służby cywilnej, opiniowanie projekt akt normatywnych i działań dotyczących służby, wnioski

personalne) przejęła po części powołana Rada Służby Publicznej. Likwidacji uległ rnież centralny

organ państwowy - Szef Służby Cywilnej - wraz z podległym mu Urzędem Służby Cywilnej. Ich

funkcje przejął Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wraz z Kancelarią [czyli nowym następcą

szefa apolitycznego korpusu służby cywilnej został szef „najbardziej politycznego biura”…].

Szef Kancelarii Prezesa RM nadzoruje przestrzeganie zasad służby cywilnej, kieruje procesem

zarządzania kadrami w służbie cywilnej, a także planuje i nadzoruje wykorzystywanie środk

finansowych na wynagrodzenia i szkolenia członk korpusu.

Szef KPRM rnież odpowiada za rekrutację i przebieg zatrudnienia członk KSC:

o ogłasza maksymalną liczbę mianowań w danym roku

o określa i publikuje wz zgłoszenia do postępowania kwalifikacyjnego w służbie oraz

przyjmuje zgłoszenia i wnioski o minowanie absolwent KSAP (Krajowa Szkoła

Administracji Publicznej)

o dokonuje niektych zmian w stosunku pracy urzędnika służby cywilnej

o organizuje szkolenia centralne w służbie cywilnej

o powołuje komisje dyscyplinarne

Część kompetencji byłego Szefa SC przejął sam Prezes Rady Ministr (sic!). Natomiast uprawnienia

dotyczące postępowania kwalifikacyjnego przejęła w całości KSAP.

Dyrektor generalny urzędu zajmuje podstawowe szczeblem miejsce w hierarchii organizacji SC,

organizuje on nab do korpusu SC, z ktej wyłączone jest zatrudnianie absolwent KSAP, ktym

Premier wskazuje pierwsze miejsce pracy w służbie cywilnej. Dyrektor przyznaje nowo mianowanym

urzędnikom służby stopnie służbowe, a następnie dokonuje zmian w treści stosunku pracy w trakcie

101

jego trwania. Dyrektor generalny urzędu rnież planuje, organizuje i nadzoruje szkolenia

powszechne i specjalistyczne oraz w ramach indywidualnego programu rozwoju. Dyrektor odgrywa

też znaczącą rolę w materii postępowania dyscyplinarnego.

Korpus służby cywilnej dzieli się obecnie na dwie grupy:

· Pracownik SC (zatrudnieni na postawie umowy o pracę)

· Urzędnik SC (zatrudnionych w drodze mianowania)

(podział ten ma w zasadzie wymiar ewolucyjno-hierarchiczny - z pracownika można „awansować” na

urzędnika)

Członk KSC obowiązują zakazy:

a) Kierowania się przekonaniami politycznymi

b) Kierowania się interesami jednostkowymi

c) Kierowania się interesami grupowymi

d) Uczestniczenia w strajkach

e) Uczestniczenia w akcjach protestacyjnych

f) Przynależności do partii politycznych (tylko urzędnicy SC)

g) Przynależności do związk zawodowych (tylko urzędnicy SC)

h) Sprawowania mandatu radnego (tylko urzędnicy SC)

i) Wykonywania dodatkowych zajęć poza służbą bez zgody przełożonego

PAŃSTWOWY ZASﾓB KADROWY

Państwowy zasób kadrowy tworzy zbi kandydat na wysokie stanowiska państwowe (obejmuje

kilkanaście stanowisk od kierownik urzęd, prezes agencji i funduszy do dyrektor

generalnych i os rnoważnych oraz stanowisk kierowniczych w służbie zagranicznej)

Dwie drogie wejścia do zasobu:

1) Egzamin do PZK

2) Konkurs na wysokie stanowisko państwowe

(urzędnicy KSC z 5 letnim stażem, osoby kte złożyły egzamin do zasobu, zwycięzcy konkurs

ogłoszonych przez Prezesa RM, osoby mianowane przez Prezydenta RP - [„zagraniczni”])

Przynależność do zasobu jest kadencyjna - 5 lat i odnawialna jedynie w drodze egzaminu

przeprowadzanego przez KSAP co najmniej 3 razy w roku.

Nad prawidłowością funkcjonowania PZK czuwa Rada Służby Publicznej powołana przez Premiera

w liczbie od 15 do 24 członk. 2/3 członk powinno wyrżiać się wiedzą, doświadczeniem i

autorytetem, 1/3 pochodzi spośr przedstawicieli wszystkich klub parlamentarnych. Kadencja 2/3

członk trwa 6 lat i jest kadencją kroczącą - co 3 lata zmienia się połowa tego składu.

Pracownicy samorządowi

Dob formy nawiązania stosunku pracy wyznacza miejsce w hierarchii urzędniczej.

Na najwyższym stopniu znajdują się pracownicy piastujący funkcje organ samorządowych:

o Wtowie/…

o Członkowie zarząd powiat i wojewztw

o Członkowie zarząd związk jednostek samorządu terytorialnego i ich przewodniczący

102

Stopień niższy zajmują pracownicy w strukturze organizacyjnej urzędu gminy lub instytucji

samorządowych związku międzygminnego i dla nich przewidziano mianowanie jako formę

nawiązania stosunku pracy.

Powołanie zarezerwowano dla zastępcy wta, sekretarza i skarbnika gminy i powiatu oraz skarbnika

wojewztwa - samodzielnych pracownik samorządowych.

Hierarchicznie najniższą pozycję zajmują pracownicy samorządowi zatrudniani na podstawie um

o pracę.

Istnieje możliwość powierzenia funkcji organu samorządowego (np. wt) bez nawiązywania stosunku

pracy jako takiego - dużo mniejsza stabilizacja. W celu ochrony tej zagrożonej stabilności procedurę

odwoławczą wta/… rozłożono na 2 sesje oraz uwarunkowano konieczność uzasadnienia wniosku

odwoławczego opinią komisji rewizyjnej rady. Położenie organ z wyboru w kwestii stabilności ich

stosunku pracy ulegało i polega systematycznemu polepszeniu.

Prawo urzędnicze:

W szerokim ujęciu stanowi ogł norm prawnych regulujących sytuację prawną korpusu służby

cywilnej oraz normy prawa odnoszące się do kształtowania stosunk pracy innych pracownik

zatrudnionych w urzędach s strukturach administracji publicznej.

Klasyfikacja pracownik samorządowych według kryterium charakteru stanowisk (według noweli

majowej z 2005 roku):

o Stanowiska pracownicze

o Stanowiska urzędnicze (wykształcenie co najmniej średni, niekaralność za przestępstwa

umyślne, nieposzlakowana opinia)

o Stanowiska kierownicze urzędnicze (dodatkowo co najmniej 2 lata stażu na określonych

stanowiskach i wykształcenie wyższe)

Pracownicy podlegają systematycznemu ocenianiu (kwalifikacji) - skutkiem dwukrotnego uzyskania

oceny negatywnej jest bezwzględne rozwiązanie stosunku pracy z danym pracownikiem

samorządowym. W przypadku pracownik mianowanych zatrudnionych na stanowiskach

nieurzędniczych przewidziano pozostawienie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy do uznania

kierownika urzędu.

Do rozdziału piątego „ Majątek publiczny”

PRYWATYZACJA POŚREDNIA

Poprzedzana jest w każdym przypadku komercjalizacją przedsiębiorstwa państwowego

(przekształcaniem przedsiębiorstwa państwowego w spłę kapitałową). Spła taka wstępuje we

wszystkie stosunki prawne, ktych podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe bez względu na

charakter prawny tych stosunk. Komercjalizacji dokonuje Minister Skarbu Państwa:

- na wniosek organu założycielskiego,

- na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady pracowniczej,

- na uzasadniony wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu wykonawczego

jednostki samorządu terytorialnego, na obszarze ktej znajduje się siedziba tego

przedsiębiorstwa,

- z własnej inicjatywy.

103

W wypadku komercjalizacji dyrektor przedsiębiorstwa doręcza Ministrowi Skarbu Państwa

kwestionariusz przedsiębiorstwa państwowego wraz z dokumentami określonymi w przepisach

rozporządzenia RM. W akcie komercjalizacji ustala się: statut spłi, wysokość kapitału zakładowego,

imiona i nazwiska członk władz pierwszej kadencji, osobę upoważnioną do zgłoszenia wniosku o

wpisanie spłi do rejestru przedsiębiorc. Bilans zamknięcia przedsiębiorstwa państwowego staje

się bilansem otwarcia spłi. Do spłk stosuje się przepisy Kodeksu spłk państwowych.

Istnieje rnież możliwość wniesienia przedsiębiorstwa do jednoosobowej spłi Skarbu Państwa

(przedsiębiorstwo ktego fundusze wynoszą minimum 50.000 zł). Minister Skarbu państwa wskazuje

pełnomocnika, określa jego zadania oraz termin wyboru podmiotu, kty oszacuje wartość i ustali

sytuację prawną przedsiębiorstwa. Następnie pełnomocnik sporządza bilans zamknięcia

przedsiębiorstwa i składa wniosek do sądu o wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru.

Prywatyzacja jednoosobowych spłk skarbu państwa polega na:

 obejmowaniu akcji w podwyższonym kapitale zakładowym jednoosobowych spłk Skarbu

Państwa

 zbywaniu należących do Skarbu Państwa akcji w spłach.

Akcje Skarbu Państwa są zbywane w trybie:

- oferty ogłoszonej publicznie,

- przetargu publicznego,

- rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia,

- przyjęcia ofert w odpowiedzi na ogłoszone wezwanie,

- aukcji ogłoszonej publicznie, jeżeli przedmiotem zbycia są akcje spłi, w ktej Skarb

Państwa posiada nie więcej niż 10% kapitału zakładowego, a cena sprzedaży nie jest niższa od

wartości księgowej akcji.

 RM może zezwolić na zbywanie akcji na zasadach ognych,

 Uprawnionym pracownikom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15%

akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spłi do rejestru,

 Uprawnieni pracownicy oraz rolnicy/ rybacy mogą skorzystać z prawa do nabycia

akcji nieodpłatnie, o ile w ciągu 6 miesięcy od wpisania spłi do rejestru złożą

pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia akcji; akcje przez nich nabyte nie mogą

być przedmiotem obrotu przed upływem dwh lat od dnia zbycia przez Skarb

Państwa pierwszych akcji na zasadach ognych, z tym że akcje nabyte przez

pracownik pełniących funkcję członkowskie zarządu spłi- przed upływem 3 lat.

PRYWATYZACJA POŚREDNIA

Polega na rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majatku

przedsiębiorstwa państwowego przez: sprzedaż przedsiębiorstwa, wniesienie przedsiębiorstwa do

spłi, oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. Podlegają jej przedsiębiorstwa

państwowe. Prywatyzacji bezpośredniej dokonuje organ założycielski w imieniu Skarbu Państwa.

Działa on przez pełnomocnika do spraw prywatyzacji. Przed wydaniem zarządzenia o prywatyzacji

bezpośredniej dokonuje się analizy stanu przedsiębiorstwa.

1) Sprzedaż przedsiębiorstwa - następuje w trybie: przetargu publicznego/ rokowań podjętych

na podstawie publicznego zaproszenia.

2) Wniesienie przedsiębiorstwa do spółki - polega na tworzeniu spłi pomiędzy Skarbem

Państwa a osobami trzecimi (aktywny inwestor nie będący pracownikiem przedsiębiorstwa/

pracownicy przedsiębiorstwa w dniu wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej.

Uprawnionym pracownikom w spłe przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15%

akcji należących do Skarbu Państwa. Zbywanie pozostałych akcji następuje w trybie

publicznym. Jeżeli spła jest tworzona pomiędzy Skarbem Państwa, a pracownikami

prywatyzowanego przedsiębiorstwa, powinni oni wnieść wkłady na pokrycie co najmniej 10%

kapitału akcyjnego.

3) oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania- wszystkie składniki materialne i

niematerialne przedsiębiorstwa państwowego przekazywane są spłe kapitałowej celem

104

odpłatnego korzystania. Następuje to w drodze umowy zawartej między Skarbem Państwa a

przejmującym na okres nie przekraczający piętnastu lat.

PRZYKŁAD REGLAMENTACJI W ZAKRESIE GOSPODAROWANIA MAJATKIEM

PUBLICZNYM. ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

A) Podstawowe zasady postępowania o udzielnie zamówienia publicznego

- może być udzielone wyłącznie wykonawcy

- zamawiający powinien określić przedmiot zamienia za pomocą cech technicznych i

jakościowych

- postępowanie o udzielenie zamienia jest jawne

- wykonawcy krajowi oraz zagraniczni uczestniczą w postępowaniu o udzielenie zamienia na

rnych zasadach

- podmioty ubiegające się o zamienie powinny być traktowane na rnych zasadach

- wyłonienie wykonawcy następuje na podstawie jawnych i niezmiennych kryteri

- działania zamawiającego są poddane kontroli

- realizacja zamienia następuje na podstawie umowy

B) Tryby udzielania zamówień publicznych

- Przetarg nieograniczony- podstawowy tryb udzielania zamienia publicznego oparty na

zasadzie konkursu, organizowanego przez zamawiającego. Ci co złożą oferty, mogą w nim

brać udział.

- Przetarg ograniczony- zaproszeni tylko biorą udział w przetargu.

- Negocjacje z ogłoszeniem- rozpoczynają się publicznym ogłoszeniem.

- Negocjacje bez ogłoszenia- zamawiający negocjuje warunki umowy z wybranymi przez

siebie wykonawcami, a następnie zaprasza ich do składania ofert i wybiera najkorzystniejszą.

- Dialog konkurencyjny- po publicznym ogłoszeniu o zamieniu zamawiający prowadzi z

wybranymi przez siebie wykonawcami dialog, a następnie ich zaprasza do składania ofert.

- Zamówienie z wolnej ręki- zamawiający udziela zamienia po negocjacjach tylko z jednym

dostawcą lub wykonawcą.

- Zapytanie o cenę- polega na skierowaniu zapytania o cenę dostawcy rzeczy lub usług do

takiej liczby przedmiot, kta zapewni wyb najkorzystniejszej oferty.

- Licytacja elektroniczna- wykonawcy składają korzystniejsze ofert za pomocą formularza

umieszczonego na stronie internetowej.

1

---