Nazwa wielkości fizycznej	Wzór	Opis symboli	Jednostka	Dodatkowe wiadomości
CIĘŻAR CIAŁA, SIŁA GRAWITACJI		Fc - siła ciężkości, m - masa ciała, g - przyspieszenie ziemskie. g = 9,81 m/s^2 ≈ 10 m/s^2	Newton [N]
GĘSTOŚĆ SUBSTANCJI	ρ =	m - masa V - objętość ciała		Czasem gęstość oznaczamy literką d
CIŚNIENIE		F - siła nacisku (=Fg) S - powierzchnia	= 1Pa (paskal)	Siłę nacisku nazywamy również PARCIEM
CIŚNIENIE HYDROSTATYCZNE	p = ρ · g· h	p - ciśnienie hydrostatyczne    g - grawitacja   h - głębokość zanurzenia ρ - gęstość cieczy	Pascal [Pa]	Wywierane w cieczach
SIŁA WYPORU	Fw= ρc · g· Vc	Fw - siła wyporu ρc - gęstość cieczy g - grawitacja Vc - objętość wypartej cieczy	Newton [N]	Objętość wypartej cieczy jest równa objętości zanurzonego ciała
RUCH JEDNOSTAJNY (prędkość, droga)	V = przekształcenia s = V * t	v - prędkość, s - droga, t - czas	[v] = m/s, km/h	Z A DO B s - DROGA od A do B
RUCH PROSTOLINIOWY ZMIENNY		Vśr - prędkość średnia scał - droga całkowita tcał - czas całkowity		A------^S--------B Jeśli ruch odbywa się z postojami, to czas tcał. liczy się łącznie z postojami.
RUCH JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY i OPÓŹNIONY (przyspieszenie i zmiana prędkości)	V = a*t	a - przyspieszenie V - prędkość Δv - przyrost prędkości t - czas		Przyspieszenie (opóźnienie) jest stałe
RUCH JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY i OPÓŹNIONY (droga)		a - przyspieszenie s - droga t - czas	metry	Drogi przebyte w kolejnych sekundach maja się do siebie jak kolejne liczby nieparzyste: s1:s2:s3…… = 1:3:5:…….
DRUGA ZASADA DYNAMIKI siła, przyspieszenie	przekształcenie	a - przyspieszenie F - siła m - masa
SIŁA TARCIA	FT = f*FN	FT - siła tarcia f - współczynnik tarcia FN - siłą nacisku (na powierzchni poziomej jest równa sile grawitacji)		f- współczynnik tarcia zależy od powierzchni trącej
PĘD CIAŁA		p - pęd ciała, m - masa ciała, V- prędkość ciała
ZASADA ZACHOWANIA PĘDU (Zjawisko odrzutu)	m1*V1 = m2*V2	m1, m2 - masy ciał, V1, V2 - prędkości ciał
PRACA	W = F · s	F - wartość działającej siły s - wartość przesunięcia (drogi)	[W] = 1J (dżul) 1J = 1N · 1m = 1	Tylko wówczas gdy działa stała siła, w pozostałych przypadkach jest równa polu powierzchni figury powstałej pod wykresem siły i drogi Praca ma wartość 1J, gdy została wykonana przez siłę 1N i jeżeli nastąpiło przesunięcie o 1m.
MOC		P - moc W - wartość wykonanej pracy t - czas, w którym ta praca została wykonana.	jednostką moc jest 1 wat (W)	Urządzenie ma moc 1W, jeśli w czasie 1s wykonuje pracę 1J.
ENERGIA POTENCJALNA	Ep = m·g·h	Ep - energia potencjalna grawitacji m - masa ciała, h - wysokość, na której ciało się znajduje g - przyspieszenie ziemskie	[Ep] = 1J	posiadają ją ciała będące na pewnej wysokości Przyrost energii ciała E jest równy wykonanej nad tym ciałem pracy W, co można zapisać: ΔE = W.
ENERGIA KINETYCZNA	Ek =	m - masa ciała V - prędkość, z którą ciało się porusza	[Ek] = 1J	posiadają ją ciała będące w ruchu
ZASADA ZACHOWANIA ENERGII	Ep = Ek czyli m·g·h = lub odwrotnie	patrz wyżej		cała ilość energii jednego rodzaju może zostać zamieniona w energię drugiego rodzaju
WARUNEK RÓWNOWAGI DŹWIGNI DWUSTRONNEJ i JEDNOSTRONNEJ		r1, r2 - długości ramion dźwigni F1, F2 - siły działające na te ramiona
RÓWNIA POCHYŁA (kiedy ciało się nie zsuwa)		h - wysokość równi l - długość równi F1 - siła powodująca utrzymanie ciała na równi Fg - ciężar (siła grawitacji)
SPRAWNOŚĆ MASZYN	lub	- sprawność maszyn Eu - energia uzyskana Ed - energia dostarczona Pu - moc uzyskana Pd - moc dostarczona	procenty [%]
CIEPŁO WŁAŚCIWE		cw - ciepło właściwe Q - ciepło wymienione z otoczeniem m - masa ciała ΔT - przyrost temperatury	[c] = lub	ΔT = Tkońcowa - Tpoczątkowa
ILOŚĆ CIEPŁA DOSTARCZONEGO LUB ODDANEGO PODCZAS ZMIANY TEMPERATURY	Q = m · cW · ΔT	cw - ciepło właściwe Q - ciepło wymienione z otoczeniem m - masa ciała ΔT - przyrost temperatury	Jule [J]	ΔT = Tkońcowa - Tpoczątkowa
CIEPŁO ZMIANY STANU SKUPIENIA		cx - ciepło: parowania, skraplania, topnienia, krzepnięcia Q - ilość ciepła dostarczonego lub oddanego m - masa ciała		Symbol w zależności od procesu
ILOŚĆ CIEPŁA DOSTARCZONEGO LUB ODDANEGO PODCZAS ZMIANY STANU SKUPIENIA	Q = m · cx	cx - ciepło: parowania, skraplania, topnienia, krzepnięcia Q - ilość ciepła dostarczonego lub oddanego m - masa ciała	Jule [J]	Symbol w zależności od procesu
PIERWSZA ZASADA TERMODYNAMIKI	ΔEw = W + Q	ΔEw - zmiana energii wewnętrznej W - wykonana praca Q - ciepło wymienione z otoczeniem	Jule [J]
WZAJEMNE ODDZIAŁYWANIE DWÓCH ŁADUNKÓW (PRAWO CULOMBA)	F = k	k - współczynnik proporcjonalności q1,q2 - ładunki elektryczne r - odległość między ładunkami	Newton	W próżni: k = 9 · 10^9
NATĘŻENIE PRĄDU	I =	I - natężenie prądu q - ładunek elektryczny, t - czas	Amper [A]
NAPIĘCIE ELEKTRYCZNE		U - napięcie elektryczne W- praca potrzebna do przeniesienia ładunku q- wartość ładunku	Volt [V]
PRAWO OHMA. OPÓR ELEKTRYCZNY	R =	R - opór U - napięcie I - natężenie	=	Opór nazywany jest inaczej rezystancją
OPÓR ELEKTRYCZNY	R =	R - opór - opór właściwy l - długość przewodnika S - pole powierzchni przekroju przewodnika	czytaj: om
OPÓR ZASTĘPCZY - ŁĄCZENIE SZEREGOWE ODBIORNIKÓW	I = const U = U1+U2+…+Un Rz = R1+R2+….+Rn	n - liczba odbiorników R - opór U - napięcie I - natężenie
OPÓR ZASTĘPCZY - ŁĄCZENIE RÓWNOLEGŁE ODBIORNIKÓW	U = CONST I = I1+I2+….+In	n - liczba odbiorników R - opór U - napięcie I - natężenie
PRACA PRĄDU ELEKTRYCZNEGO	W = U·I·t	W - praca prądu elektrycznego U - napięcie prądu elektrycznego I - natężenie prądu elektrycznego, t - czas	[W] = 1J	Z tego wzoru można również wyznaczyć następne: W= P*t W = U*q
MOC PRĄDU ELEKTRYCZNEGO	P = U·I	P - moc prądu elektrycznego U - napięcie prądu I - natężenie prądu	[P] = 1W (wat)
ENERGIA ELEKTRYCZNA	Eel = P · t	Eel - energia elektryczna P - moc prądu t - czas	kWh J	Podstawiamy: kW · h W · s
SIŁA MAGNETYCZNA	F = B · I · l	F - siła magnetyczna B - indukcja magnetyczna pola [ w Teslach] I - natężenie prądu l - długość przewodnika	Newton
ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY NATĘŻENIEM A NAPIĘCIEM PIERWOTNYM I WTÓRNYM W TRANSFORMATORZE		Uw - napięcie na uzwojeniu wtórnym Up - napięcie na uzwojeniu pierwotnym Iw - natężenie na uzwojeniu wtórnym Iw - natężenie na uzwojeniu wtórnym
ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY NATĘŻENIEM A LICZBĄ ZWOJÓW NA UZWOJENIU PIERWOTNYM I WTÓRNYM W TRANSFORMATORZE		nw - liczba zwojów w uzwojeniu wtórnym np - liczba zwojów w uzwojeniu pierwotnym Iw - natężenie na uzwojeniu wtórnym Iw - natężenie na uzwojeniu wtórnym
ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY NAPIĘCIEM A LICZBĄ ZWOJÓW NA UZWOJENIU PIERWOTNYM I WTÓRNYM W TRANSFORMATORZE		Uw - napięcie na uzwojeniu wtórnym Up - napięcie na uzwojeniu pierwotnym nw - liczba zwojów w uzwojeniu wtórnym np - liczba zwojów w uzwojeniu pierwotnym
PRZEKŁADNIA TRANSFORMATORA		p - przekładnia	bez jednostki
PRĘDKOŚĆ W RUCHU JEDNOSTAJNYM PO OKRĘGU	lub	V - prędkość r - promień okręgu T - okres ruchu f- częstotliwość = 3,14		Okres - czas jednego pełnego okrążenia Częstotliwość - ilość okrążeń w ciągu jednej sekundy
PRĘDKOŚĆ KĄTOWA		ω - prędkość kątowa		∏ = 180^o
PRAWO POWSZECHNEJ GRAWITACJI (oddziaływanie 2 ciał na siebie) Obydwa przyciągają się z taką samą siłą		m1, m2 - masy ciał r - odległość miedzy tymi ciałami G - stała grawitacji G =	Newton	Wszystkie ciała mające masę podlegają prawu powszechnego ciążenia. Wartość sił grawitacji działającej między dwoma ciałami jest wprost proporcjonalna (~) do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między nimi.
OKRES DRGAŃ WAHADŁA MATEMATYCZNEGO		T - okres drgań wahadła l - długość wahadła g- grawitacja	sekunda
ZWIĄZEK MIĘDZY CZĘSTOTLIWOŚCIĄ I OKRESEM RUCHU DRGAJĄCEGO	lub	T - okres ruchu, f - częstotliwość ruchu	[f] = = Hz
DŁUGOŚĆ FALI W DANYM OŚRODKU	λ = V · T lub λ =	v - prędkość rozchodzenia się fali w danym ośrodku λ - długość fali	[λ] = 1m
NATĘŻENIE DŻWIĘKU		I - natężenie dźwięku E- energi przenoszona przez dźwięk t - czas S - pole powierzchni P - moc dźwięku
RÓWNANIE ZWIERCIADŁA KULISTEGO WKĘSŁEGO oraz równanie soczewki		x - odległość przedmiotu od zwierciadła y - odległość obrazu od zwierciadła f - ogniskowa zwierciadła		W przybliżeniu ogniskowa jest równa połowie promienia krzywizny zwierciadła kulistego lub soczewki
POWIĘKSZENIE OBRAZU (w zwierciadle kulistym i w soczewkach)	lub	p - powiększenie obrazu x - odległość przedmiotu od zwierciadła y - odległość obrazu od zwierciadła h1 - wysokość przedmiotu h2 - wysokość obrazu
ZDOLNOŚĆ SKUPIAJĄCA SOCZEWKI	Z =	Z- zdolność skupiająca soczewki f - ogniskowa soczewki	[Z] = (dioptria)
PRAWO ZAŁAMANIA ŚWIATŁA	n =	n - współczynnik załamania światła, v1 - prędkość światła w 1 ośrodku v2 prędkość światła w drugim ośrodku