KOMUNIKACJA SPOŁECZNA

II. WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

1. KOMUNIKOWANIE

• sposób organizowania wiadomości w celu stworzenia znaczenia

• przekazywanie informacji, umiejętności, uczuć itp. za pomocą obrazów, słów, gestów

• proces

• tworzy świat społeczny

• ogranicza

• funkcjonalne

• adaptuje

• jest holistyczne

• wymaga koordynacji (kompetencji komunikacyjnej)

2. Komunikowanie jest procesem:

• społecznym

• kreatywnym

• dynamicznym

• ciągłym

• symbolicznym

• nieuchronnym

• interakcyjnym

• nieodwracalnym

3. Modele komunikacji:

• transfer informacji komunikacja jako jednostronny proces, nadawca koduje wiadomość, przekazuje ją przez kanał do odbiorcy, który wiadomość dekoduje

• uzgadnianie znaczenia

interakcyjny model komunikacji: na zmianę uczestnicy zamieniają się rolami nadawcy i odbiorcy

transakcyjny model komunikacji: nadawca i odbiorca kodują i dekodują informacje jednocześnie, przy czym każdy uczestnik ma osobisty obszar znaczeń, które nakładając się na siebie tworzy obszar wspólny

• perswazja wzmacnianie, zmienianie, modyfikacja

• tworzenie społeczności komunikacja międzykulturowa

1. DEFINICJE KOMUNIKOWANIA:

• Ch. Cooley komunikowanie jako mechanizm, dzięki któremu stosunki międzyludzkie istnieją i rozwijają się, a wytworzone przez umysł ludzki symbole są przekazywane w przestrzeni i zachowywane w czasie

• J. Dewey społeczeństwo istnieje nie tylko dzięki przekazywaniu informacji i komunikowaniu się, ale że jego istnienie polega na procesach przekazu i komunikowania

• W. Schramm komunikowanie jest narzędziem, które pozwala społeczeństwom egzystować i ze względu na swój charakter wyróżnia ludzi od innych istot żywych.

• M. Defleur komunikowanie jako akt, który jest środkiem, przez który wyrażane są normy grupowe, sprawowana kontrola społeczna, przydzielane role, osiągana koordynacja wysiłków

• R. Verdeber komunikowanie jest transakcyjnym procesem kreowania znaczenia przez jego uczestników, zarówno na poziomie interpersonalnym jak i publicznym

• G. Jowett & V. O'Donnel komunikowanie jako sytuacja, w której jednostka A mówi do jednostki B o X.

• definicja uniwersalna

2. Cechy procesu komunikowania:

• jest procesem społecznym

• zachodzi w określonym kontekście społecznym

• proces kreatywny

• ma charakter dynamiczny

• proces ciągły

• proces symboliczny

• proces interakcyjny

• jest celowe i świadome

• jest nieuchronne

• jest procesem złożonym

• jest nieodwracalne

3. Elementy procesu komunikowania:

• kontekst

aspekt fizyczny (wyznaczany przez otoczenie, temperatura, światło, miejsce)

aspekt historyczny (odwoływanie się do sytuacji z przeszłości)

aspekt psychologiczny (formalność/nieformalność sytuacji, sposób odnoszenia się do siebie uczestników procesu)

aspekt kulturowy (wierzenia, wartości, symbole)

• uczestnicy

• komunikat (przekaz komunikacyjny) składa się z:

znaczenia

symbole

kodowanie

dekodowanie

forma

organizacja

• kanał (droga przekazu komunikatu)

• szumy

zewnętrzne (otoczenie, temperatura, hałasy, telewizor)

wewnętrzne (ból głowy, zmęczenie, złość)

semantyczne (złe użycie przez nadawcę znaczenia)

• sprzężenie zwrotne (natychmiastowe bądź opóźnione)

4. Poziomy procesu komunikowania

5. Sposoby porozumiewania się:

• komunikowanie interpersonalne

- niezbędne dwie jednostki

- natychmiastowe sprzężenie zwrotne

- ma charakter dwustronny

- trzy poziomy (fatyczny swobodna rozmowa, instrumentalny osiąganie porozumienia, afektywny uzewnętrznianie emocji)

-kanały formalne bądź nieformalne

• komunikowanie masowe

- odbiorca dla nadawcy jest anonimowy

- sprzężenie zwrotne jest opóźnione

- funkcja gate-keepera (osoba/grupa osób wprowadzająca i transferująca informacje od jednej jednostki do drugiej przez środki masowego przekazu)

- nadawca profesjonalny

6. Formy komunikowania:

• werbalne (ustne lub pisemne)

bariery: (W. Głodowski)

- wyrażanie skrajnych opinii

- etykietowanie

- mieszanie faktów i wniosków

- przesadna pewność siebie

- brak umiejętności weryfikacji opinii

• niewerbalne

- kinezjetyka (mowa ciała, mimika twarzy, gestykulacja)

- parajęzyk (cechy wokalne głosu)

- interferencje wokalne (np. uf, ech)

- samoprezentacja

- dotyk

- proksemika (dystans interpersonalny)

- chronemika (czas)

- elementy otoczenia

FUNKCJE:

- f. zastępowania (emblematy: np. ruch ręką lub głową zamiast słów)

- f. uzupełniania (ilustratory uzupełniają komunikat)

- f. ekspozycji (pozy: ukazanie uczuć i emocji)

- f. regulacyjna (regulatory kontrolują)

- f. moderująca (adaptery - łagodzenie napięć, redukowanie stresu)

niewerbalne	werbalne
bardziej dwuznaczne
ma charakter ciągły	krótkie i ulotne sygnały
odbywa się wieloma kanałami	ogranicza się do słuchu i wzroku
nie ma struktury	proces ustrukturyzowany
charakter pozalingwistyczny	system arbitralnych znaków
ANALOGOWE - forma i treść są ze sobą powiązane i wzajemnie się warunkują, ciało odzwierciedla stan umysłu	DIGITALNE - forma i treść nie są powiązane
daje wgląd w stany emocjonalne	słowa czasem ukrywają emocje
jest spontaniczne
znaczenie jest zdeterminowane kulturowo	w przypadku nieznajomości języka komunikat niemożliwy do odkodowania

7. Typy komunikowania:

• KOMUNIKOWANIE INFORMACYJNE (kreowanie porozumienia i zrozumienia, dzielenie się wiedzą, wyjaśnianie)

- narracja, opis, demonstracja, definiowanie

- zasady:

• kreatywność

• wiarygodność

• nowość informacji

• doniosłość informacji

• położenie nacisku na informację

• wykorzystanie pomocy wizualnej

• KOMUNIKOWANIE PERSWAZYJNE

- perswazja przekonująca, nakłaniająca, pobudzająca

- proces perswazyjny - M. McGuire:

• faza ekspozycji przekazu

• faza uruchomienia uwagi odbiorcy i skoncentrowania się jej na komunikacie

• faza zrozumienia komunikatu

• faza refleksji - akceptacja lub odrzucenie

• faza zapamiętywania treści

• faza zmiany postaw

- kampania perswazyjna (zorganizowana działalność komunikacyjna, która ma na celu spowodowanie konkretnych efektów u relatywnie dużej liczby osób w określonym, zamkniętym przedziale czasu)

- cechy kampanii:

• jasno sprecyzowany cel

• odbiorcami jest szeroka rzesza ludzi

• realizowana w dokładnie określonym czasie

• tworzy ją cały zespół czynności komunikacyjnych

- filtr przekazu zjawisko związane z selekcją percepcji jednostki, odbiorca chętnie czyta, słucha i ogląda te przekazy, które leżą w obszarze jego zainteresowań, odrzucając świadomie bądź nieświadomie te, które się tam nie znajdują

- zjawisko oporu wynika z psychologicznej niechęci człowieka do akceptacji i adaptacji narzucanych mu poglądów i postaw (C. Hovland)

- efekt uśpienia brak wiarygodności i autorytetu przekonującego lub ich niski poziom powiększa zjawisko oporu, odbiorca reaguje z opóźnieniem

• ZASADY KOMUNIKOWANIA PERSWAZYJNEGO:

- sprecyzowanie celów

- stosowanie logicznej argumentacji

- rozpoznanie istniejących systemów postaw i wzorów zachowań odbiorców

- posługiwanie się językiem motywującym do działania

- budowanie i rozwijanie wiarygodności

- prezentacja komunikatu w przekonujący sposób

- obalanie przeciwnych argumentów

III. MODEL KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ

Kompetencja komunikacyjna dotyczy stopnia, w jakim pożądane cele są osiągane przez komunikację w sposób stosowny do sytuacji.

Kompetencja określa, czy dana osoba komunikuje się skutecznie i stosownie do kontekstu.

1. Cele komunikacji: (kryteria komunikacji kompetentnej)

• KLAROWNOŚĆ to precyzja wiadomości.

- ZROZUMIENIE dotyczy stopnia, w jakim ktoś pojmuje zamierzone znaczenie wiadomości

- ZGODA - podobne wartości lub przekonania na jakiś temat

- jasna komunikacja pomaga w osiąganiu celów

- bycie nieprecyzyjnym może być formą kompetencji

• STOSOWNOŚĆ komunikacja adekwatna do danej sytuacji (unika się łamania ustalonych zasad)

- REGUŁY są przepisami określającymi to, co powinno lub czego nie powinno się robić w danej sytuacji

- NORMY - obowiązujące wzory zachowania

- naruszenie reguły wywołuje reakcje nazywane SANKCJĄ czyli negatywną ocenę

• SKUTECZNOŚĆ opisuje stopień, w jakim komunikacja doprowadza do osiągnięcia oczekiwanego rezultatu

- kompetencja dotyczy stopnia, w jakim ludzie są skuteczni w osiąganiu celów za pomocą komunikacji

- CELE są rezultatami, zamiarami lub dążeniami poszukiwanymi w komunikacji

- skuteczność jest definiowana w terminach oczekiwanych rezultatów

2. Schemat kompetencji

MAKSYMALIZACJA osoba asertywna, agresywna nie zwraca uwagi na innych, osiąga cele	OPTYMALIZACJA osiąga suckes
MINIMALIZM nie osiąga pożądanych celów odstręcza innych swoim zachowaniem	BIERNOŚĆ zachowuje się stosownie, ale nie osiąga celów

3. Etyka komunikacji:

• prawdomówność, wierność, uczciwość, rozsądek

• wolność ekspresji, różnorodność perspektyw, tolerancja dla różnicy zmian

• zrozumienie innych, szacunek

• dostęp do zasobów informacji na temat komunikacji

• komunikacja wyrażająca troskę o zrozumienie

• potępienie komunikacji, która degraduje jednostki

• wyrażanie osobistych przekonań

• odpowiedzialność

4. Model kompetencji komunikacyjnej - składniki

• MOTYWACJA to stopień, w jakim dana osoba dąży do kompetentnego komunikowania w danym kontekście

- motywacja negatywna strach, lęk, unikanie

- motywacja pozytywna nagrody, cele, dążenia

• WIEDZA obejmuje treści dotyczące tego, co powiedzieć lub zrobić oraz procedury, za pomocą której te treści będą wykonywane

- wiedza deklaratywna znajomość słów, znaczeń wymaganych w danej sytuacji

- wiedza proceduralna wiedza na temat tego, jak zbierać, planować i odtwarzać wiedzę deklaratywną

• UMIEJĘTNOŚCI - powtarzalne zachowanie zorientowane na cel

- na poziomie ogólnym

- na poziomie jednostkowym

• KONTEKST tworzy ramy, w których zachodzi interakcja, składa się z dostrzeganych przez nas granic, które pomagają w ustaleniu co jest komunikacją i jaka być powinna

- typ kontekstu jest to rutynowy sposób myślenia i reagowania na określony epizod komunikacyjny, dotyczy kultury, czasu, związku, sytuacji, funkcji

a) KULTURA - trwałe wzory myślenia, wartości, zachowań, przekonania, poglądy

tożsamość etniczna: wspólny język, pochodzenie, system kultury

narodowość: urodzenie/wychowanie w danym państwie

rasa: wspólne cechy genetyczne

b) CZAS - zbiorowa/indywidualna percepcja sekwencji, postępu wydarzeń, jest kontekstem, wpływa na wszystko, czego doświadczamy, nadaje znaczenie zachowaniom komunikacyjnym

c) ZWIĄZEK - relacje międzyludzkie, są konsekwencjami, jakie twoje zachowanie wywołuje przy stałych interakcjach z innymi

władza odnosi się do statusu ludzi, którzy są w związku - kto ma zdolność wpływania - hierarchia

afiliacja odnosi się do wymiaru emocjonalnego i oceniającego związku, określa stopień, w jakim ktoś kogoś lubi (kontinuum intymności, pokrewieństwo, kontinuum wrogości)

d) MIEJSCE - temperatura, światło, ilość przestrzeni, położenie przedmiotów

e) FUNKCJA - dotyczy tego, co przez zachowanie komunikacyjne próbuje się osiągnąć

- poziom kontekstu odnosi się do liczby osób komunikujących się w danym epizodzie i zakresu, w jakim ukierunkowuje to komunikację między ludźmi

a) kontekst interpersonalny

b) kontekst grupowy

c) kontekst przemawiania publicznego

IV. KOMUNIKACJA WERBALNA

1. JĘZYK jest systemem symboli zorganizowanych według określonych reguł, który pozwala nam na odbieranie wiadomości i wyrażeń w postaci słów oraz na interpretowanie ich znaczenia.

2. REGUŁY:

• konstytuujące - pomagają nam zrozumieć, co pewne słowa oznaczają albo do jakich kategorii pojęciowych należą, zawierają podstawowy sens słów, mówią nam, co te słowa oznaczają, jak je mamy zinterpretować

• normatywne - pomagają w wyborze reakcji właściwej w danej sytuacji komunikacyjnej

3. Hipoteza Sapira-Whorfa: język determinuje to, co widzimy oraz jak myślimy.

• społeczny konstruktywizm: język określa nasze spostrzegania rzeczywistości tak, jak rodzaje związków, w które wchodzimy ze sobą nawzajem, język wpływa na nasze życie

4. Funkcje języka:

• język ukierunkowuje uwagę

• język tworzy możliwości i ograniczenia

• język określa tożsamość

• język ułatwia współdziałanie

- drabina abstrakcji Hayakawy - przechodzenie od języka konkretnego na najniższym szczeblu do wniosków na następnym szczeblu z uogólnieniem na najwyższym szczeblu

5. Zadawanie pytań:

• pytania klasyfikujące: zachęca drugą osobę do określenia jej znaczenia w języku, którego używa

• pytania demonstrujące: znaczenie słów jest odkrywane przez to, jak są używane i jakie rodzaje działań są z nimi związane

• pytania porównujące: wskazanie słów, które mają znaczenia odrębne bądź podobną

6. Komunikacja:

• etnocentryczna uznawanie za poprawne tylko własnych znaczeń słów, odrzucając inne znaczenia jako błędne

• kosmopolityczna znaczenie, które wspólnie wytwarzamy dla określonych słów, unikalne

1. WYPOWIEDŹ - (zwrotna - feedback)

• zawartość rzeczowa: wypowiedź przekazuje określoną treść

• ujawnienie siebie: każda wypowiedź przekazuje coś o nadawcy

• relacja wzajemna: wypowiedź wyraża postawę, jaką nadawca przyjmuje wobec odbiorcy

• apel: wypowiedź ma nakłaniać kogoś do czegoś (chęć wpływu może być ukryta)

2. Informacje:

• wprost: sformułowane wyraźnie, nie wymagają skomplikowanego procesu rozszyfrowania

• nie wprost: informacje zamierzone, informacje scalone

3. Wypowiedź:

• spójna wszystkie sygnały werbalne i niewerbalne biegną w tym samym kierunku, harmonizują się

• niespójna strona werbalna kłóci się ze stroną niewerbalna

4. Możliwości interpretowania wg Haleya:

• przez kontekst

• przez rodzaj sformułowania

• przez ruchy ciała

• przez intonację

5. Słuchanie czworgiem uszu

• ucho rzeczowe: słyszenie informacji zawartych na płaszczyźnie rzeczowej

• ucho relacyjne (drażliwe): odczytywanie wiadomości neutralnych jako ataku na siebie (co my myślimy o kimś)

• ucho ujawnienia siebie (terapeutyczne): uwrażliwienie na ujawnienie siebie przez rozmówcę (co ktoś o sobie pokazuje)

• ucho apelowe: to, co chcemy osiągnąć

6. Błędy odbioru:

• obraz własny odbiorcy

• obraz nadawcy w czasach odbiorcy

• informacje scalone (do scalenia informacji dochodzi, gdy ulegamy przyzwyczajeniu, że jakieś informacji na jednej płaszczyźnie wypowiedzi zawsze towarzyszą określone i niezmienne informacje na innych płaszczyznach)

7. Odbieranie:

• spostrzec: zobaczyć, usłyszeć

• zinterpretować: nadać znaczenie

• odczuć: odpowiedzieć własnym uczuciem na spostrzeżenie i interpretację

8. Model komunikacji:

9. 1+1=3 w każdej komunikacji jest jeszcze coś, czego nie sposób wyjaśnić, biorąc pod uwagę tylko odrębny udział pojedynczy parterów komunikacji

10. Wyobrażenia:

• moje wyobrażenia o innych mówią coś o mnie

• mogą być trafne bądź nietrafne

• można z nimi postępować:

zostawić je dla siebie i zgodnie z nimi kierować swoim zachowaniem

wypowiedzieć i sprawdzić na ile są realne

1. Aktywne i skuteczne słuchanie:

2. Dobry słuchacz:

• motywy

• obiektywizm

• cierpliwość

• wnikliwość

• dokładność

• otwartość

• wrażliwość

• wsparcie i szczerość

3. Typy słuchania:

• informacyjne po to, by dokładnie zrozumieć dużą różnorodność informacji, poprawienie umiejętności rozumienia wiadomości informacyjnych

• oceniające używane wtedy, gdy ktoś próbuje nas do czegoś przekonać, rozważanie motywów osoby przekonującej, sprawdzanie danych

• empatyczne udzielenie pomocy partnerowi procesu komunikowania, można stosować kilka strategii: zwykła rada, analiza problemu, poparcie

• nierefleksyjne demonstrowanie minimalnych reakcji ustnych

• refleksyjne reagowanie werbalne nieoceniające na komunikaty nadawcy

4. Technika parafrazy: jest przeglądem tego, co przekazał nadawca; sprawdzaniem nadanych wiadomości. Stosując ją, możemy uniknąć potencjalnych nieporozumień bądź usunąć zaistniałe.

V. KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

1. Komunikowanie niewerbalne:

• mimika

• wpatrywanie się, ruch oka, kontakt wzrokowy

• gesty

• postawa

• kontakt fizyczny, dotyk

• dystans

• wygląd zewnętrzny

• niewerbalne aspekty mowy

• zapach

2. System komunikacyjny Frasera:

• werbalny

• intonacja

• parajęzyk

• kinezjetyka

3. Do czego służą kody?

• reprezentacja (informacja)

• prezentacja (relacje)

- społeczna/indywidualna tożsamość

- powszechne postawy i odczucia

- stosunki społeczne

• regulacja przebiegu interakcji

4. Sygnały niewerbalne:

• emblematy

• ilustratory

• regulatory

• adaptery (manipulujemy)

• pozy (manifestujemy emocje)

5. Model przestrzeni osobistej wg Halla:

przestrzeń	dystans	zastosowanie
INTYMNA	od 15 do 45 cm	bardzo bliskie, intymne stosunki
OSOBISTA	45-120 cm	przyjaciele
SPOŁECZNA	120-360 cm	oficjalne wystąpienia, sytuacje publiczne
PUBLICZNA	pow. 360 cm	wystąpienia publiczne/sceniczne

6. TA:

• wyrażanie osobowości przez stan „ja” (rodzic, dorosły, dziecko)

• analiza interakcji

• sposób wyrażania siebie

7. NLP: (Bandler, Grinder)

• nacisk na komunikowanie niewerbalne

• systemy reprezentacji:

- wizualny (obrazy)

- audytyczny (dźwięki)

- kinestetyczny (uczucia)

• metamodel:

- przekazujemy niektóre informacje

- upraszczamy

- uogólniamy

VII. KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA

1. Teoria strzały - jednokierunkowe działanie oparte przede wszystkim na umiejętnościach nadawcy

2. Teoria obiegu - komunikowanie się jest dwukierunkowe, przedkłada sprzężenie zwrotne nad reakcję

3. Komunikowanie interpersonalne:

• spotkania bezpośrednie

• role

• dwukierunkowość

• znaczenie

• intencja

• proces

• czas

4. Model komunikowania się interpersonalnego Hartleya:

• REPREZENTACJA informacja, wygłaszamy oświadczenia na temat świata, który nas otacza

• PREZENTACJA prezentujemy informacje w określony sposób

5. Linearny model komunikowania:

6. KOD: system organizacji znaków rządzących się regułami przyjętymi przez wszystkich członków społeczeństwa

Cechy kodów:

• określony układ znaków, symboli

• reguły określające sposób łączenia tych znaków

• grupa użytkowników rozpoczynająca znaczenie tych znaków

• inne grupy dysponujące taką wiedzą

• zróżnicowany poziom w dziedzinie interpretacji tych znaków

7. Analiza dyskursu:

• teoria aktu mowy: używamy mowy nie tylko do opisywania świata, ale też po to, aby zadać pytanie (prośbę) lub przekonać kogoś do czegoś

• integracyjna socjolingwistyka - koncentruje się na sposobie, w jaki język jest używany i wpływa na kontekst społeczny

• etnografia komunikowania - wykorzystuje obserwacje w celu zbadania interakcji

8. Koncepcja „sieci rozmawiania”

S miejsce i otoczenie

P uczestnicy komunikowania

E efekt

A krótka sekwencja

K klucz

I pomoce

N normy

G rodzaj

9. Cechy języka mówionego:

• pauzy

• dźwięki pozajęzykowe

• powtórzenia

• złe początki, poprawki

• niewerbalne relacje milczących uczestników konwersacji

• wyrażenia zachęcające słuchającego do podzielenia opinii mówiącego

10. Aspekty ludzkiej mowy:

• możemy tworzyć zupełnie nowe słowa lub frazy

• możemy mówić nieprawdę

• możemy zmieniać znaczenie istniejących słów

11. WNIOSKI:

• cechy charakterystyczne dla sytuacji społecznej mają wpływać na naszą tożsamość społeczną

• to, w jaki sposób postrzegamy siebie, wpływa na nasze postrzeganie innych ludzi - percepcję społeczną

• intuicyjne lub poznawcze procesy mają wpływ na nasze postępowanie - czyli na to, jak kodujemy i dekodujemy nasze komunikaty

1. Czym „osoba” różni się od innych bytów…

• każda osoba jest wyjątkową, niewymienną częścią sytuacji komunikacyjnej

• osoba jest czymś więcej niż kombinacją obserwowalnych, mierzalnych elementów, to, co niemierzalne nazywamy uczuciami, emocjami

• osoby mogą wybierać

• osoby są refleksyjne, jesteśmy świadomi własnej świadomości

• osoby są adresowalne, można mówić o nas, z nami, o nas

2. Związek zaufania z komunikacją:

Nastawienie synergiczne oznacza wysokie zaufanie, tworzy najlepsze rozwiązanie.

VIII. KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA II

1. Typy terytorium wg Altmana:

• prywatne

• pośrednie

• publiczne

2. Rodzaje naruszania terytorium:

• naruszenie (wykorzystanie czyjegoś terytorium)

• inwazja (próba przejęcia czyjejś własności)

• skalanie (zanieczyszczenie cudzego terytorium śladami obecności)

3. Intensywność naruszenia terytorium zależy od:

• kto narusza nasze terytorium

• dlaczego ktoś narusza nasze terytorium

• jaki typ terytorium zostało naruszony

• jaką formę przybrał akt naruszenia terytorium

• jak długo trwało naruszenie

• czy spodziewamy się dalszych aktów naruszenia terytorium

• gdzie nastąpiło naruszenie terytorium

4. Czynniki wpływające na zmianę dystansu konwersacyjnego:

• płeć

• wiek

• tło kulturowe i etniczne

• temat rozmowy

• otoczenie interakcji

• cechy fizyczne

• orientacja postaw i emocji

• charakterystyka relacji międzyludzkich

• charakterystyka osobowości

IX. KOMUNIKACJA POLITYCZNA I

PODEJŚCIA TEORETYCZNE:

1. podejście behawioralne:

• H. Laswell - model komunikowania perswazyjnego

• C. Shannon, W. Weaver - matematyczna teoria komunikowania, model przepływu sygnałów

• komunikowanie jako proces linearny, jednokierunkowy, stanowiący sumę takich czynników jak: nadawca, przekaz, kod, kanał, sytuacja

• podstawowym punktem analizy jest efekt

• I. de Sol Poll: komunikowanie polityczne jako działanie instytucji politycznych obciążonych zadaniem dyfuzji informacji, idei oraz kształtowania postaw odpowiadających interesowi tych instytucji

• kolejne badania w kierunku:

- propaganda

- analizy wyborcze

- efekt komunikowania masowego

- stosunek między mediami, opinią publiczną i władzą publiczną

2. podejście strukturalno-funkcjonalne

• kontekst społeczeństwa rozumianego jako kompleksowy system stosunków

• procesy interakcyjne zachodzące między elementami systemu politycznego oraz jego otoczeniem

• różne systemy wymieniają się informacjami

• adaptacja systemów do otoczenia

• R. Fagan: komunikowanie polityczne to działanie komunikacyjne, które jest polityczne, gdyż jego konsekwencje - rzeczywiste lub potencjalne, wpływają na funkcjonowanie systemu politycznego

• instytucja władzy jako sieć wraz z lobbingiem są odpowiedzialne za proces komunikowania

• komunikowanie jako zmienna wyjaśniająca poziom partycypacji politycznej, edukacji, urbanizacji

• ANALIZA CYBERNETYCZNA (K.W.Deutsch)

- polityką jest wszystko, co można analizować w kontekście komunikowania

- skuteczność systemu jest warunkowana przez czynniki:

wagę informacji

niezbędny czas potrzebny systemowi do zareagowania

korzyść osiąganą dzięki każdej operacji

• ANALIZA FUNKCJONALNA (Almond, Colemon)

- komunikowanie jest dynamicznym elementem systemu politycznego, do którego należą takie procesy jak: socjalizacja, rekrutacja, partycypacja

- komunikowanie decyduje o efektywności zmiany systemu jako artykulacji i agregacji interesów

• ANALIZA SYSTEMOWA (D.Easton)

- komunikowanie nie jest obecne jako centralny punkt analizy

- wymiana informacji między systemem a otoczeniem

- decyzje z systemu politycznego jako sprzężenie zwrotne

3. podejście interakcyjne

• koncepcja dramaturgiczna J. Goffmana

• komunikowanie jest formą, a zarazem zbiorem interakcji, które są atomami społeczeństwa

• komunikowanie nie ogranicza się do stosowania symboli

• całe zachowanie jest komunikowaniem

• komunikowanie polityczne jako działanie strategiczne, w którym dochodzi do konfrontacji aktora z przeciwnikiem (prakseologia komunikowania)

• teoria konwergencji symbolicznej E.G. Bormanna

• P.M. Hall: techniki manipulowania zbiorowymi odczuciami:

- kontrola przepływu informacji poprzez takie procedury jak: zatrzymanie lub intensyfikacja przepływu informacji, rutynowe postępowanie z informacją, regulowanie charakteru i rytmu przepływu komunikowania

- zastosowanie znaczeń symbolicznych w publicznym procesie perswazji (rozumianym jako spektakl) w postaci symboli werbalnych i niewerbalnych wzmacniających lub podtrzymujących pozycję aktorów politycznych biorących udział w przedstawieniu

4. podejście dialogowe

• jest wypośrodkowaniem dwóch koncepcji: interakcjonizmu symbolicznego i interakcjonizmu strategicznego

• model dialogowy opiera się na idei konsensusu wypracowanego w drodze debaty publicznej

• obywatele mogą rozważyć dzielące ich opinie w dyskusji opartej na argumentach po to, by ustalić wspólny punkt widzenia

• J. Habermas: koncepcja sfery publicznej:

- prawdziwy konsensus jest możliwy do osiągnięcia jedynie w sytuacji idealnego komunikowania

- dialog symetryczny (uczestnicy są parterami i mają możliwość odegrania swoich ról bez presji oraz podporządkowania się)

• C. Mueller: komunikowanie polityczne jako dyskusja o problemach politycznych, stawkach w grze politycznej i ideach o publicznym charakterze

• J. Habermas: typy społecznego działania komunikacyjnego:

- NIESTRATEGICZNE: nastawione na wzajemne porozumiewanie się aktorów współpracujących ze sobą i koordynujących swoje działania

- STRATEGICZNE: aktorzy ukierunkowani są na osiągnięcie sukcesu i realizacją partykularnych interesów kosztem pozostałych uczestników komunikowania

DEFINICJE KOMUNIKOWANIA POLITYCZNEGO

1. DEFINICJA DENTONA I WOODWORDA:

• komunikowanie polityczne jest nie tylko procesem, ale również strategią

• komunikowanie jako debata publiczna na temat:

- przeznaczenia publicznych dochodów

- oficjalnej władzy, która podejmuje decyzje ustawodawcze i wykonawcze

- oficjalnych sankcji, które pozwalają nagradzać lub karać w imieniu państwa

• na pojęcie komunikowania politycznego składają się cztery elementy: DOCHODY, KONTROLA, SANKCJE, ZNACZENIE

2. DEFINICA McNAIRA

• komunikowanie polityczne jest celowym komunikowaniem o polityce, które zawiera następujące elementy:

- wszystkie formy komunikowania politycznego

- komunikowanie do aktorów politycznych

- komunikowanie o aktorach politycznych

3. DEFINICJA RUSHA

• komunikowanie polityczne jest transmisją informacji od jednego do pozostałych elementów systemu politycznego a następnie krążenie tych informacji między systemowi - politycznym i społecznym

4. DEFINICJA NEGRINE'A

• zawartość mediów (odbijają się w niej stosunki między mediami a aktorami politycznymi)

• poziom władzy pozwala aktorom politycznym na kreowanie zawartości mediów

• charakter odbiorców - zróżnicowany, heterogoniczny charakter odbiorców występujących w podwójnej roli: publiczności środków masowego przekazu oraz uczestników procesu komunikowania politycznego

• stopień interakcji między źródłem informacji i komunikatorami medialnymi

KOMUNIKOWANIE POLITYCZNE A KOMUNIKOWANIE MASOWE

1. System komunikowania politycznego: (J.G. Blumer, M. Gurevitch):

• polityczne instytucje w ich komunikacyjnym aspekcie

• instytucje medialne w ich politycznym aspekcie

• publiczność środków masowego przekazu zorientowana na komunikowanie polityczne

• komunikowanie - relewantne aspekty kultury politycznej

2. Funkcje środków masowego przekazu: (McNair)

• informacyjna - media informują obywateli o wydarzeniach

• edukacyjna - media wyjaśniają, analizują

• platforma dla publicznej debaty

• reklamowa (instytucji rządowych i politycznych)

• perswazyjna - obrona politycznych racji i przekonań

3. Media wg D. McQuaila:

• media jako okno

• media jako interpretator

• media jako interaktywne połączenie

• media jako drogowskaz

• media jako filtr

• media jako zwierciadło

• media jako ekran lub bariera

4. Dwa typy legitymizacji:

• legitymizacja wyborcza (na podstawie głosowania)

• legitymizacja katodyczna (na podstawie obecności w mediach)

5. Mediatyzacja polityki (saturacja medialna społeczeństwa):

transformacja, modernizacja sfery publicznej pod wpływem klasycznych środków przekazu oraz nowych mediów

PROCES MEDIATYZACJI wg P.Lecomte

artykulacja powiązań między komunikowaniem a zmediatyzowanymi więzami społecznymi tożsamość jednostek zaczyna się przeradzać w tożsamość grupową

pod wpływem mediów (głównie telewizji) następują zmiany w życiu społecznym, nowy model relacji między polityką a mediami

powiązania elity medialnej z elitą polityczną

1. Klucze interpretacyjne Jensena:

• przestrzeń

• władza

• czas

• tożsamość

2. Czynniki związane z pozyskiwaniem wiedzy z przekazów informacyjnych:

• posiadanie wiedzy i zainteresowanie widowni

• postrzegane znaczenie zagadnienia

• wiarygodny i darzony zaufaniem kanał informacyjny bądź źródło

• ilustracja obrazem

• konkretny temat i „twarde informacje”

• informacje pasują do dostępnej ramy interpretacyjnej

• powtarzalność informacji

3. Hipoteza „porządku dnia”

• debata publiczna obraca się wokół zbioru ważnych kwestii (porządek wydarzeń)

• o porządku dnia decyduje opinia publiczna i elity polityczne

• rywalizujące ze sobą grupy interesu starają się promować „własne” kwestie jako istotne i ważne

• media informacyjne selekcjonują bardziej i mniej istotne kwestie pod wpływem różnych nacisków, zwłaszcza ze strony elit, opinii publicznej i aktualnych wydarzeń

• wynik medialny (hierarchia tematów) z jednej strony uwzględnia i odzwierciedla dominującą hierarchię ważności a z drugiej kształtuje opinię i wpływa na ocenę sceny politycznej

• oddziaływanie porządku dnia jest marginalne i krótkoterminowe

4. Model prawdopodobieństwa refleksji:

• ludzie dążą do wypracowania właściwych postaw chcą być racjonalni, konsekwentni, mieć spójne poglądy

• ludzie selektywnie traktują różne kwestie i argumenty (więcej czasu poświęcamy na lepsze zrozumienie i ocenę spraw, które są dla nas istotniejsze)

• przetwarzamy informacje centralnie (na podstawie posiadanej wiedzy i doświadczenia) lub peryferyjnie (polegamy na sytuacyjnych wskazówkach, wrażeniach

• zależnie od modelu obróbki informacji nadawca wybiera odpowiednie strategie perswazji

5. Koncepcja spirali milczenia: (E.Noelle-Neumann)

dotyczy wzajemnych zależności między środkami masowego przekazu, komunikacją międzyludzką i stosunkami społecznymi, sposobami wyrażania opinii i tym, jak jednostki postrzegają „klimaty opiniotwórcze” we własnym środowisku.

Założenia teorii:

• jednostki nonkonfornistyczne są narażone na izolację społeczną

• jednostki ciągle obawiają się izolacji

• lęk przed izolacją skłania je do ciągłego wsłuchiwania się w opinie otoczenia

• wyniki tych obserwacji wpływają na publiczne zachowania jednostki, zwłaszcza jej gotowość lub niechęć do wyrażania otwarcie swoich opinii

6. Logika mediów: (wpływ mediów na instytucje i procesy polityczne)

• mniej czasu poświęcanego na uczestnictwo w polityce, więcej na oglądanie telewizji

• negatywny wpływ marketingu politycznego na zaufanie i zaangażowanie polityczne społeczeństwa

• coraz bardziej negatywne kampanie i relacje na temat kampanii

• rosnące koszty i biurokratyzacja kampanii

• utrata przez partie własnych kanałów docierania do mas, rosnące uzależnienie od kanałów medialnych

X. KOMUNIKACJA POLITYCZNA II

1. Socjotechnika proces rozszerzonej reprodukcji porządku społecznego, aktywność socjotechniczną obserwujemy tam, gdzie zachodzą stosunki władzy

2. Wydarzenie medialne:

• nie jest spontaniczne, lecz zaplanowane

• powodem jego wykreowania jest chęć osiągnięcia natychmiastowej reakcji

• relacja między nim a rzeczywistą sytuacją stanowiącą jego podstawę jest niejasna

3. Mechanizmy socjotechniki:

• kształtowanie i wykorzystywanie sytuacji deprywacyjnej uniemożliwienie systemowi sterowanemu zaspokajania elementarnych potrzeb, a następnie wskazywanie mu określonych postaw i zachowań, których przyjęcie spowoduje odzyskanie tej możliwości

• wzmacnianie potrzeb nieelementarnych, wskazywanie i reglamentowanie sposobów zaspokajania tych potrzeb

• kanalizacja ideałów odwoływanie się do systemów wartości obiektów sterowanych do ich przekonania o szczególnym posłannictwie i powołaniu

• intensyfikacja lęku przy wskazaniu sposobów jego reprodukcji wywoływanie strachu

• naśladownictwo

XI.UCZESTNICY KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ I POLITYCZNEJ

1. Model naruszenia oczekiwań opiera się na założeniu, że każdy z nas kształtuje własne oczekiwania odnośnie do właściwego dystansu konwersacyjnego, opierając się na normach kulturowych, własnych doświadczeniach i wiedzy o osobach z własnego otoczenia, kiedy te oczekiwania zostaną spełnione stan pobudzenia nie występuje, ale kiedy dojdzie do naruszenia naszych oczekiwań, stan pobudzenia sprawia, że nasza uwaga koncentruje się na naturze relacji międzyludzkich łączących nas z daną osobą.

2. Etapy powitania inicjowanego z dalszego dystansu… (Kendon, Ferber:

• dostrzeżenie, orientacja, inicjacja zbliżenia

• pozdrowienie na odległość

• skinięcie

• podejście

• zakończenie podejścia

• bliskie pozdrowienie

1. Klasyfikacja obywateli ze względu na podejmowane decyzje polityczne (Z.J.Pietraś):

• obywatel zdecydowany ma skłonności do interesowania się tylko takim przekazem politycznym, który odpowiada ich wcześniejszemu wyobrażeniu o istocie problemów czy wartości polityków, wybiera istotny, często jedyny w jego mniemaniu, godny uwagi kanał przekazu

• obywatel reagujący wybiórczo podświadomie zwraca uwagę na tę część przekazu, która w pełni mu odpowiada, nie zauważa innych opinii i argumentów

• obywatel uświadomiony dekodując treść przekazu, kieruje się swoimi wcześniej pozyskanymi informacjami, poglądami, doświadczeniami i schematami poznawczymi

2. Klasyfikacja obywateli według reakcji na formy komunikowania politycznego:

• aktywiści polityczni (innowatorzy) samodzielnie podejmują decyzje polityczne, współorganizatorzy kampanii politycznych

• obywatele obdarzeni autorytetem społecznym podobni do innowatorów, ale ostrożniejsi, wspierają kampanie kadrowo i finansowo

• obywatele idący za przykładem za przykładem grupy drugiej, przyłączają się popierania polityka, jeśli staje się osobistością medialną

• obywatele bierni ich status społeczny jest na ogół niższy od średniego, dlatego ma to niebagatelny wpływ na osiągane zarobki, wykształcenie, zdolności przywódcze, wiedzę i aktywność polityczną. Warunkiem powodzenia kampanii politycznej jest uzyskanie szerokiego wsparcia także wśród członków tej grupy

• obywatele wyobcowani osoby bardziej tradycyjne i konserwatywne, mają skłonność do absencji wyborczej lub popierania kandydata, który jest powszechnie uważany jest za faworyta; często przekonanie tej właśnie grupy do określonej propozycji określonej partii politycznej, a zatem i do samego kandydata stanowi na ogół podstawowy cel kampanii

3. Klasyfikacja według motywów podejmowania decyzji wyborczej:

• wyborca racjonalny dysponuje pełną wiedzą o faktach i zjawiskach politycznych

• wyborca emocjonalny reaguje żywiołowo - pod wpływem impulsów medialnych

• wyborca cybernetyczny stosują schematy poznawcze, podejmują decyzję, opierając się na prostych regułach: dostępności, reprezentatywności, przystosowania, antycypacji i autorytetu

4. Klasyfikacja według zachowań wyborców:

• wyborcy, którzy kierują się znanymi twarzami

• wyborcy, którzy utożsamiają się z opozycyjnym etosem i symbolem solidarnościowym

• niekwestionowani zwycięzcy

• wyborcy kierujący się utrzymaniem homeostazy politycznej (zachowania równowagi sił)

• wyborcy afirmujący osobowości polityczne

• zintegrowani specjaliści

• typ kombatancki

• typ zachowawczy

• wyborcy głosujący z poczucia obywatelskiego obowiązku

5. Klasyfikacja według motywów postępowania w wyborach

• wyborcy pozytywni opierają swoje decyzje na sympatii i pozywanych odczuciach

• wyborcy negatywni podejmują decyzje na podstawie negatywnych emocji

• wyborcy programowi podejmują decyzje samodzielnie, na podstawie ukształtowanej opinii

• wyborcy aksjologiczni wybierają na podstawie własnego systemu wartości

• wyborcy partyjni wybierają według poczucia przynależności i lojalności do danej partii

• wyborcy grupowi utożsamiają się z określoną grupą społeczną

• wyborcy niezależni nie pociąga ich jakikolwiek rodzaj lojalności wyborczej

• wyborcy wyalienowani nie biorą udziału w wyborach

6. Modele stosunków między mediami a politykami:

• model adwersarzy wyrasta z założenia, iż personel mediów powinien relacjonować wszystkie istotne działania rządu, polityków, jednakże stosunki opierają się jedynie na konflikcie interesów tych grup, model ten akceptuje szeroką krytykę polityków itp.

• model wymiany opiera się na przekonaniu, że interakcje pomiędzy politykami a osobami reprezentującymi media wynikają z zasada wymiany społecznej, model kooperacji w kontekście wzajemnego handlu informacjami politycznymi

X. KOMUNIKACJA MASOWA

1. Pojęcie masy:

• duża zbiorowość

• brak zróżnicowania

• raczej negatywny wizerunek

• brak porządku i organizacji

• odbicie społeczeństwa masowego

2. Proces komunikowania masowego:

• wielka skala rozpowszechniania i odbioru

• jednokierunkowy przepływ

• asymetryczność relacji

• depersonalizacja i anonimowość

• relacje manipulacyjne lub rynkowe

• standaryzacja treści przekaz

3. Odbiorca masowy:

• wielkie liczby

• duże rozproszenie

• brak interaktywności

• anonimowość

• heterogeniczność

• brak własnej organizacji i aktywności

• obiekt zarządzania i manipulacji

4. Instytucja mediów masowych:

• główne zadanie polega na produkcji i dystrybucji treści symbolicznych

• media działają w „sferze publicznej” i są stosownie regulowane

• uczestnictwo w charakterze nadawcy i odbiorcy jest dobrowolne

• organizacja jest profesjonalna i biurokratyczna

• media są zarazem wolne i pozbawione władzy

5. Kultura masowa:

• nietradycyjna

• nieelitarna

• produkowana masowo

• popularna

• komercyjna

• zhomogenizowana

6. Paradygmat dominujący w badaniach komunikowania:

• liberalno-pluralistyczny ideał społeczeństwa

• perspektywa funkcjonalistyczna

• model linearnej transmisji skutków oddziaływania

• potężne media zmieniają się pod wpływem relacji grupowych

• badanie ilościowe i analiza zmiennych

• media postrzegane jako problem społeczny

• metody behawiorystyczne i indywidualistyczne

7. Paradygmat alternatywny:

• krytyczna wizja społeczeństwa, odrzucenie neutralności światopoglądowej

• odrzucenie transmisyjnego modelu komunikowania

• antydeterministyczna wizja technologii i komunikatów

• przyjęcie interpretatywnej i konstruktywistycznej perspektywy

• metodologia jakościowa

• przewaga teorii kulturowych lub polityczno-ekonomicznych

• silne zainteresowanie nierównością i źródłami opozycji w społeczeństwie

8. Cztery modele komunikowania:

• model transmisji (Westley, McLean)

- wprowadzenie nowej „roli komunikatora” jako pośrednika między społeczeństwem a widownią

- komunikatorzy masowi nie tworzą sami komunikatu, zdają tylko swoje sprawozdanie

- nacisk na selekcyjną rolę komunikatorów masowych

- selekcja odbywa się na podstawie oceny tego, co zainteresuje widownię

- komunikowanie nie ma innego celu poza zainteresowaniem widowni

- komunikowanie masowe jako samoregulujący się proces sterowany interesami i potrzebami widowni, które są poznawane po reakcji na to, co jest jej oferowane

- model oparty na amerykańskim systemie wolnego rynku mediów

• model rytualny (ekspresyjny)

- podkreśla wewnętrzne zadowolenie odbiorcy/nadawcy, nie tylko cele instrumentalne

- wymaga wspólnoty rozumienia i emocji

- komunikacja sama dla siebie jest celem

- medium i komunikat nie dają się od siebie oddzielić

• model rozgłosu (komunikowanie jako pokaz i przyciąganie uwagi)

- celem komunikowania jest przyciągnięcie uwagi

• model recepcji (kodowanie i dekodowanie dyskursu medialnego)

1. Problem definicji terminu PR:

• public relations opisuje relacje pomiędzy organizacją jako całością a jej społecznym otoczeniem

• PR jest procesem komunikowania masowego opartym na zasadzie dwukierunkowości

• jest jedną z funkcji zarządzania

• celem jest zdobycie społecznej akceptacji

2. Akty komunikacyjne mogą mieć charakter:

• obronny i/lub podtrzymujący

• informacyjny i/lub perswazyjny

3. Reakcje obronne wg J.R.Gibba:

• wartościowanie i osądzanie odbiorcy

• manipulację, podstęp i wyrachowanie

• chęć sprawowania kontroli

• neutralność

• demonstrowanie poczucia wyższości

• pokazywanie dużej pewności siebie

4. Komunikowanie podtrzymujące:

• zobiektywizowany opis sytuacji

• orientowanie się na rozwiązywanie problemów

• spontaniczność i uczciwość wobec odbiorcy

• empatia

5. Źródła wiarygodności wg J.E.Bairda:

• kompetencja

• umiejętność wzbudzania zaufania

• upodabnianie się do odbiorców

• atrakcyjność

• szczerość, otwartość, zaangażowanie osobiste

6. PR a reklama:

REKLAMA	PR
nastawiona na natychmiastowy efekt	działalność długoterminowa
jej celem jest napływ pieniędzy do organizacji	kreuje długoterminowe zaufanie do organizacji
jest komunikatem opłacanym przez organizację i dotyczy konkretnego jej wytworu	jest rozpowszechnianą bezpłatnie informacją o całej organizacji
podkreśla wybrane cechy wytworu, bywa wybiórcza	polega na wszechstronnym, pełnym i obiektywnym informowaniu o organizacji
polega na nakłanianiu do zakupu	koncentruje się wokół kształtowania opinii publicznej
jest kontrolowaną formą umieszczania komunikatu w mediach	jest niekontrolowaną formą rozpowszechniania
kryterium oceny jest wzrost sprzedaży	kryterium oceny jest wzrost zaufania do organizacji

7. Otoczenie organizacji:

• ogólne:

• wymiar ekonomiczny

• wymiar techniczny

• wymiar socjokulturowy

• wymiar prawnopolityczny

• wymiar międzynarodowy

• otoczenie celowe:

• konkurencji

• klienci

• dostawcy

• regulatorzy

• związki zawodowe

• właściciele i akcjonariusze

• sojusznicy strategiczni

• publiczności:

• agendy rządowe

• sądownictwo, parlamentarzyści

• banki

8. Oddziaływanie zewnętrzne organizacji

• wyodrębnienie głównych grup społecznych, na opinii których organizacji zależy najbardziej

• rozpoznanie stosunku każdej z grup do określonych dziedzin i działalności organizacji

• wprowadzenie poprawek do kierunków działania

• publiczne wyjaśnianie i interpretowanie kierunków działania

9. Proces formułowania się publiczności:

• publiczność utajona: istnieje wówczas, gdy zbiorowość jest w trudnej sytuacji, lecz nie jest świadoma zaistniałego problemu

• publiczność świadoma powstaje, gdy zbiorowość rozpoznaje problem

• publiczność aktywna, gdy zbiorowość organizuje się, by rozwiązać problem

1

S.P.Morreale, Komunikacja między ludźmi, s. 28-57.

B. Dobek-Ostrowska, Podstawy komunikowania społecznego, s. 11-38

Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideami. Proces ten odbywa się na różnych poziomach, przy użyciu zróżnicowanych środków i wywołuje określone skutki.

Komunikowanie masowe

Komunikowanie organizacyjne

Komunikowanie międzygrupowe

Komunikowanie grupowe

Komunikowanie interpersonalne

Komunikowanie intrapersonalne

S.P. Morreale, Komunikacja między ludźmi, s. 62-89

skuteczne

nieskuteczne

niestosowne

stosowne

STOSOWNOŚĆ

SKUTECZNOŚĆ

S.P. Morreale, Komunikacja między ludźmi, s. 141-168

MOTYWACJA

UMIEJĘTNOŚCI

WIEDZA

ZACHOWANIE KOMUNIKACYJNE INNYCH

ZACHOWANIE KOMUNIKACYJNE

SPOSTRZEGANIE

F. Chulz von Thun, 2001, Sztuka rozmawiania, s. 23-91

wypowiedź nadana

wypowiedź przyjęta

wypowiedź zwrotna

nadawca

odbiorca

J. Stankiewicz, Komunikowanie się w organizacji, 65-85

nadawca

odbiorcy

Komunikat werbalny

aktywne i skuteczne słuchanie

czynniki zewnętrzne

P. Hartley, Komunikowanie interpersonalne, 168-208

P. Hartley, Komunikowanie interpersonalne, 31-58, 149-166

tożsamość społeczna

percepcja społeczna

kodowanie

kodowanie

percepcja społeczna

tożsamość społeczna

Prezentacja

(relacje)

Reprezentacja

(informacje)

Kontekst społeczny

Osoba A

Osoba B

Źródło informacji

przekaźnik

kanał

odbiorca

cel

szum

J. Stewart, Mosty zamiast murów, 35-75

POZIOMY KOMUNIKOWANIA

ZAUFANIE

WSPÓŁPRACA

niska

wysoka

niskie

wysokie

obronna - wygrywa/przegrywa lub przegrywa/wygrywa

z szacunkiem (kompromis)

synergiczna (wygrywa/wygrywa)

M.L. Kanpp, J. Hall, Komunikacja niewerbalna w interakcjach międzyludzkich, 201-410

B. Dobek-Ostrowska, Teoria komunikowania publicznego i politycznego, s. 105-134

ORGANIZACJE POLITYCZNE

MEDIA

OBYWATELE

programy polityczne

reklama polityczna

public relations

reportaże

artykuły

komentarze

analizy

reportaże

artykuły

komentarze

analizy

sondaże

badania opinii publicznej

D. McQuail, Teoria komunikowania masowego, s. 492-521

P. Pawełczyk, Socjotechniczne aspekty gry politycznej, s. 136-185

M.L.Knapp, J. Hall, Komunikacja polityczna w interakcjach międzyludzkich, s. 251-300, 539-568.

B. Dobek-Ostrowska, Teoria komunikowania publicznego i politycznego, 167-191.

D.McQuail, Teoria komunikowania masowego, s. 66-91.

B.Sobkowiak, PR jako forma komunikowania masowego.

---