1. SREBRZONE KOMÓRKI NERWOWE ZWOJU MIĘDZYKRĘGOWEGO
Zwój otoczony 2 torebkami:
Zewnętrzną (z włókien kolagenowych)
Wewnętrzną (2-3 warstwy płaskich fibroblastów)
Łącznotkankowy zrąb z tkanki łącznej właściwej luźnej;
Skupiska komórek pseudojednobiegunowych poprzedzielanych pęczkami włókien nerwowych
Każda kom. pseudojedn. Oddaje jedną wypustkę dzielącą się na akson i dendryt
Specyficzne barwienie (AgNO3) pozwala na uwidocznienie AG (w postaci zygzaków, haczyków) układającego się obwodowo w układzie wianuszkowym
AG otacza duże pęcherzykowate jądro kom. zwojowej, w niej drobnoziarnisty tigroid
Każda kom. otoczona jest pojedynczą warstwą kom. satelitarnych o gwiaździstym kształcie, od których ograniczona jest szparą obkurczeniową
Kom. satelitarne mają zwarte jądra, na zewnątrz: blaszka podstawna
|
2. MITOZA W KOMÓRKACH ROŚLINNYCH
Grupy komórek ze ścianami komórkowymi komórki roślinne
W komórkach : jądra w różnych stadiach podziału mitoza stanowiąca kulminację cyklu komórkowego i składająca się z podziału jądra (kariokineza, widoczna pod mikroskopem) i podziału cytoplazmy (cytokineza, niewidoczna pod mikroskopem)
Mitoza = interfaza + 4 fazy właściwe kariokinezy
W interfazie: komórki z typowym interfazowym jądrem- widoczna otoczka jądrowa, jądro, jąderka, chromatyna o strukturze cienkich, delikatnych nici
W profazie: kondensacja chromosomów, zanika otoczka jądrowa i jąderko, centriole rozsuwają się wyznaczając przyszłe bieguny komórki
W metafazie: chromosomy najlepiej widoczne, w płaszczyźnie równikowej tworząc płytkę metafazową; każdy chromosom z 2 chromatyd
W anafazie: ruch chromosomów w kierunku biegunów, wydłużenie wrzeciona podziałowego, oddalenie od siebie biegunów, siostrzane chromatydy rozłączają się
W telofazie: odtwarzanie struktury jąder, jąderka i otoczki jądrowej
|
3. KOMÓRKI TŁUSZCZOWE BARWIONE SUDANEM III
Rodzaj tk. łącznej o małej masie istoty międzykomórk.
Masa tkanki= adipocyty= kom. tłuszczowe o różnej wielkości i średnicy
Kom. mają własną błonę podstawną i układają się wokół naczyń
Kom. wielokątne, występują w zgrupowaniach o budowie płacikowej
Grupy komórek oddzielone od siebie pasmami tkanki łącznej właściwej, w niej nacz. Krwion. I nerwy
Komórka zawiera 1 dużą wakuolę tłuszczową, która wypełnia prawie całą objętość komórki kropla ujawniona dzięki barwieniu, w barwieniu normalnym zostałaby wypłukana
Zewn. Granica kom. tłuszcz. = wąski rąbek cytoplazmy ściśniętej przez centralnie położoną kroplę lipidową
Cytoplazma nieco grubsza gdzie widoczne są płaskie jądra komórkowe, tam też pozostałe organelle
|
Makroskopowo: płyta łożyskowa z odchodzącymi kosmkami
Kosmki= palczaste wypustki łożyska, na przekroju mają owalny kształt
Wolna pow. kosmka pokryta syncytiotrofoblastem, jego komórki pochodzą z niżej leżących cytotrofoblastów
Zrąb kosmka= płyta kosmówkowa, w niej liczne naczynia, czasem wypełnione erytrocytami
W tk. łącznej zrębu kosmka komórki mezenchymalne kształtu gwiaździstego + duże makrofagi (kom. Hofbauera), okrągłe lub owalne, kwasochłonne, piankowate
W przestrzeniach międzykosmkowych złogi fibrynoidu- kwasochłonne, na pograniczu tkanek matczynych i płodowych
|
Makro: narząd kształtu owalnego, 2 tętnice + 1 żyła
Nabłonek jednowarstwowy omoczni sześcienny (owodniowy)
Wnętrze: nieunaczyniona tkanka galaretowata (galareta Whartona), w niej: żyła pępkowa i 2 tętnice pępkowe (po porodzie silnie obkurczone) - konsystencja związana z wysoką zawartością kwasu hialuronowego i bogactwem proteoglikanów siarczanowych
Galareta Whartona ma komórki mezenchymatyczne o różnym kształcie
Ściana tętnic:
gruba błona wewnętrzna
błona mięśniowa z metachrom. subst. podstawową
brak błony sprężystej, zamiast przydanki: tk. łączna śluzowa
światło zapadnięte na skutek skurczu mięśniówki
Żyła ma dużo włókien mięśniowych o różnym układzie: podłużnym, okrężnym, skośnym
|
Jasny preparat, na max powiększeniu plemniki z zasadochłonnie zabarwioną główką (czerwona) i kwasochłonnie zabarwioną witką (niebieska)
Główka- owalna, ma jądro skondensowane w formie jednorodnej chromatyny jądrowej i akrosom pokrywający przedni biegun jądra w postaci czapeczki
Witka, dużo dłuższa od główki, ma 4 części: szyjka, wstawka, odcinek główny, odcinek końcowy
Obecne też plemniki o nieprawidłowej budowie:
zbyt krótka witka
witka złamana
wady w budowie główki
itp
|
7. NABŁONEK JEDNOWARSTWOWY PŁASKI Z KREZKI JELITA
Preparat wysrebrzony, oglądany z góry
Rząd płaskich, zwartych komórek leżących na błonie podstawnej
Składa się z komórek, których granice są pozazębiane czarno brązowa sieć= granice międzykomórkowe
Komórki duże, jasne, brak lub niewiele przestrzeni międzykomórkowych
Jądra owalne, leżące równolegle do błony podstawnej, w centrum komórki
Komórki nie wykazują biegunowości ułożenia składników komórkowych
|
8. TKANKA ŁĄCZNA SIATECZKOWATA
Delikatna sieć włókien srebrnochłonnych (argentofilnych, retikulinowych), na niej rozpięte są komórki gwiaździste (otaczające całkowicie włókna) komórki te, o kwasochłonnej cytoplazmie zaopatrzone są w liczne wypustki, tworzące ową sieć
W oczkach tkanki okrągłe jądra limfocytów
Dodatkowo występują: komórki niezróżnicowane, fibrocyty, komórki dendrytyczne, komórki splatające się, makrofagi
Makrofagi, komórki dendrytyczne i splatające się uczestniczą w indukcji odpowiedzi immunologicznej
|
9. TKANKA ŁĄCZNA WŁÓKNISTA WIOTKA Z KREZKI
Substancja podstawowa ułożona warstwowo pod postacią blaszek, w których spoczywają komórki, włókna i naczynia
Między blaszkami płyn tkankowy; jego nadmiar = obrzęk
Wszystkie rodzaje włókien łącznotkankowych: kolagenowe, sprężyste, retikulinowe
Wszystkie typy komórek: fibroblasty, fibrocyty, komórki plazmatyczne, komórki tuczne, tłuszczowe, napływowe, histiocyty- są one trudne do rozróżnienia; widoczne są jądra tych komórek
Istota międzykomórkowa obfita, silnie uwodniona macierz o niskim stopniu agregacji makrocząsteczek, w której są luźno rozrzucone pęczki włókien kolagenowych i sieć włókien sprężystych
|
10. TKANKA ŁĄCZNA ZWARTA O UKŁADZIE REGULARNYM WŁÓKIEN KOLAGENOWYCH
Równolegle ułożone pęczki włókien kolagenowych (kolagen typ I), zatopione w skąpej istocie podstawowej
Układ pęczków włókien nadaje tkance charakter uporządkowany
Między pęczkami włókien nieliczne fibrocyty układające się w szeregi = szeregi Ranviera
Fibrocyty mają skrzydełkowate wypustki, którymi wypełniają wolne przestrzenie między włóknami klejodajnymi ciemniejsze linie na powierzchni fibrocytów, rozmieszczone wzdłuż całego szeregu Ranviera w postaci grzebieni
Poszczególne pęczki włókien kolagenowych otoczone są luźniejszą tkanką łączną
Całe ścięgno otaczają pęczki włókien kolagenowych o przebiegu okrężnym
|
11. CHRZĄSTKA SZKLISTA Z WYROSTKA MIECZYKOWATEGO MOSTKA
Pokryta ochrzęstną z tkanki łącznej zbitej o układzie regularnym, w niej fibroblasty, a na granicy: komórki niezróżnicowane
W ochrzęstnej: naczynia odżywiające chondrocyty i komórki mezenchymalne różnicujące się w chondroblasty
Ochrzęstna kwasochłonna, istota podstawowa- zasadochłonna
Istota międzykomórkowa z istoty podstawowej chrząstki (zasadochłonna) i z włókien kolagenowych typu II ułożonych nieregularnie, biegnących w różnych kierunkach;
Istota międzykomórkowa skupia się wokół komórek, tworząc zasadochłonnie wybarwione obszary- kule chondrytowe
Komórki- chondrocyty i zewnętrzne chondroblasty- leżą pojedynczo lub po kilka jako grupa izogeniczna (powstała z podziału jednej komórki)- leżą w jamkach ochrzęstnych
Chondrocyty- kształt owalny lub kulisty, 1 lub 2 pęcherzykowate jądra, mniejsze na obwodzie (chrząstka młoda), większe w środku (chrząstka stara)
|
12. CHRZĄSTKA WŁÓKNISTA Z TARCZKI MIĘDZYKRĘGOWEJ
Charakterystyczne „jodełkowate” uporządkowanie włókien kolagenowych - włókna zawsze są dobrze widoczne, ułożone w regularne pęczki.
Ubogokomórkowa - typowa jest dla tej tkanki niewielka liczba małych komórek - pojedynczych chondrocytów, które umieszczone są w jamkach, biegnących zgodnie z przebiegiem włókien.
Chondrocyty rozproszone w różowo zabarwionej macierzy; komórki o kształcie kulistym lub owalnym, z 1 lub 2 pęcherzykowatymi jądrami.
Praktycznie brak grup izogenicznych.
|
13. CHRZĄSTA SPRĘŻYSTA Z NAGŁOŚNI
Gęsta sieć z licznych włókien elastycznych i sprężystych , otaczająca bardzo liczne jamki chrzęstne, w nich grupy izogeniczne chondrocytów.
Chondrocyty w jamkach ochrzęstnych i istota międzykomórkowa słabiej rozwinięte.
Słabo widoczne chondrocyty, wyraźne jamki.
Chondrony najczęściej dwukomórkowe.
Sieć włókien sprężystych wybarwionych na niebiesko rezorcyno-fuksyną i na wiśniowo orceiną.
|
14. TKANKA KOSTNA ZWARTA BLASZKOWATA
blaszki kostne, ułożone koncentrycznie wokół kanałów naczyniowych - osteony - blaszki te, z kolagenu typu I wypełniają objętość tkanki, zapewniając jej wytrzymałość.
W środku osteonu tzw. kanał osteonu (kanał Haversa), zawierające przyżyciowo włosowate naczynia krwionośne i nerw.
Naczynia krwionośne poszczególnych osteonów łączą się dzięki bocznym odgałęzieniom, które biegną w poprzek kości w kanałach odżywczych (kanałach Volkmanna).
Na granicach przylegających do siebie blaszek kostnych jamki kostne, zawierające osteocyty.
Między osteonami blaszki kostne międzysystemowe
Od strony zewnętrznej pokryta blaszkami podstawowymi zewnętrznymi, a od strony jamy szpikowej blaszkami podstawowymi wewnętrznymi.
Kość pokryta jest okostną, zbudowaną z 2 warstw - zewnętrznej (tkanki łącznej zbitej, od której odchodzą włókna zakotwiczające Sharpeya) i wewnętrznej (luźniejszej, z naczyniami i komórkami osteogennymi, mogącymi różnicować się w osteoblasty).
|
Komórki morfotyczne zanurzone w osoczu
Erytrocyty: okrągłe lub owalne komórki, centralne przejaśnienie, brak jądra, wybarwione na czerwono, najliczniejsze; mogą wykazywać odchylenia w wielkości (anizocytoza) lub kształcie (poikilocytoza)
Leukocyty:
Gran. Oboj.: młode o jądrze pałeczkowatym, starsze o jądrze segmentowanym, najliczniejsze 3- lub 4- segm.; zasadochłonne ziarnistości w kwasochłonnej cytoplazmie; najliczniejsze z leukocytów
gran. Kwas.: = eozynofile; 1 dwupłatowe jądro; rzadkie
gran. Zasad.: = bazofile; jądro 2- lub 3-płatowe; liczne zasadochłonne ziarnistości obejmujące całą komórkę, najrzadsze
Limfocyty T i B: 1 jądro (obejmujące całą komórkę) i cytoplazma w postaci zasadochłonnego rąbka w pobliżu jądra, najmniejsze
monocyty: największe, 1 nerkowatego kształtu jądro, zasadochłonna cytoplazma z licznymi kwasochłonnymi lub azurochłonnymi ziarenkami
Trombocyty: fragmenty cytoplazmy megakariocytów, między erytrocytami, ich zadanie= zaczopowanie uszkodzonej ściany naczynia i zahamowanie krwawienia przy krwotoku
|
16. SZPIK KOSTNY- SKRAWEK
Dzielimy szpik na przedział naczyniowy (nieliczne tętnice i liczniejsze żyły, głównie szerokie naczynia zatokowe szpiku) i szpik hemopoetyczny (tkanka łączna z różnymi formami rozwojowymi elementów morfotycznych krwi)
Pasma komórek tkanki łącznej siateczkowatej, zawierające gęsto upakowane, różne formy rozwojowe erytrocytów i granulocytów, pomiędzy którymi są liczne komórki tłuszczowe.
Licznie występujące, możliwe do jednoznacznego zróżnicowania megakariocyty - duże komórki, wielojądrzaste, których kuliste jądra ułożone są w kształcie obręczy lub wieńca - są to komórki macierzyste trombocytów powstających poprzez oderwanie się fragmentów cytoplazmy.
Również możliwe do zróżnicowania wśród różnych form erytro- i granulopoetycznych, dzięki okrągłym, ciemno zabarwionym jądrom - normoblasty.
Liczne naczynia włosowate szpiku są bardzo szerokie, mają postać zatok, ich śródbłonek zbudowany jest z komórek płaskich, wytwarzających pory.
|
17. TKANKA MIĘŚNIOWA POPRZECZNIE PRĄŻKOWANA SZKIELETOWA W PRZEKROJU PODŁUŻNYM
długie, cylindryczne, nierozgałęzione i wielojądrowe komórki - włókna mięśniowe o zróżnicowanej średnicy, barwiące się silnie kwasochłonnie.
Jądra leżą w obwodowej części sarkoplazmy, pod sarkolemą, otoczoną błoną podstawną - towarzyszy im tkanka łączna z licznymi naczyniami włosowatymi.
Barwienie hematoksyliną żelazistą uwidacznia prążkowanie, które jest wynikiem tego, że miofibryla zbudowana jest z równoległe ułożonych miofilamentów cienkich i grubych układających się w naprzemiennie powtarzające się prążki jasne I (izotropowe) i ciemne A (anizotropowe).
Na sarkolemie, pod błoną podstawną znajdują się komórki satelitowe, dzięki którym włókna mają zdolność do regeneracji.
|
18. TKANKA MIĘŚNIOWA PORPRZECZNIE PRĄŻKOWANA SZKIELETOWA W PRZEKORJU POPRZECZNYM
Włókna mięśnia (komórki mięśniowe) widoczne są jako nierówne, wieloboczne pole ze spłaszczonymi bokami, którymi łączą się sąsiadujące ze sobą włókna.
Jądra zgrupowane pod powierzchnią sarkolemmy.
We włóknach widoczne są wyraźne miofibryle - składnik cytoplazmatyczny.
Między włóknami znajdują się przegrody łącznotkankowe, które zawierają naczynia krwionośne:
● Namięsna - otacza cały mięsień.
● Omięsna - otacza pęczki mięśniowe.
● Śródmięsna - otacza włókna mięśniowe.
Poprzeczne prążkowanie nie jest widoczne - świadczy to o przekroju poprzecznym.
|
19. TKANKA MIĘŚNIOWA POPRZECZNIE PRĄŻKOWANA SERCA
Istota międzykomórkowa = tkanka łączna właściwa i blaszki podstawne, otaczające miokardiocyty.
Duża ilość naczyń krwionośnych w przestrzeni międzykomórkowej.
Miokardiocyty ułożone zdecydowanie bardziej chaotycznie, mniej regularnie niż w mięśniu szkieletowym.
Komórki mięśnia sercowego są widlasto rozgałęzione, łączą się z sąsiednimi komórkami za pośrednictwem bocznych anastomoz -wstawek, specyficznych dla serca (na preparacie w przekroju podłużnym są to elementy ciemniejsze).
Linia połączenia wstawkowego na przekroju jest zygzakowata, gdyż w tym rejonie błony komórkowe tworzą palczaste, zazębiające się wypustki.
1-2 jądra, położone centralnie.
Widoczne prążkowanie miofibryla zbudowana jest z równoległe ułożonych miofilamentów cienkich i grubych układających się w naprzemiennie powtarzające się prążki jasne I (izotropowe) i ciemne A (anizotropowe); wewnątrz prążka I wyraźne linie Z; mimo wszystko prążkowanie zdecydowanie mniej widoczne niż w mięśniu szkieletowym.
|
20. WŁÓKNA NERWOWE IZOLOWANE
Preparat niebarwiony, utrwalony i wyczerniony osmem.
Wybarwione na czarno nawinięte błony komórkowe lemocytów - osłonki mielinowe.
Wyraźne przewężenia Ranviera (węzły-przerwy w osłonce mielinowej neurytów).
Możliwe do zauważenia, delikatne wcięcia Schmidta-Lantermanna, biegnące skośnie do osi długiej neurytu - nacięcia te odpowiadają rozluźnieniom w systemie koncentrycznie ułożonych blaszek białkowo-lipidowych, które nie przerywają ciągłości lemocytów (komórek Schwanna).
Włókno nerwowe funkcjonuje jako wypustka neurony (aksony).
|
21. IZOLOWANE KOMÓRKI NERWOWE WIELOBIEGUNOWE
Komórki o charakterystycznym nieregularnym gwiazdkowatym kształcie z bardzo licznymi długimi wypustkami komórka nerwowa wielobiegunowa.
W obrębie komórki nerwowej wyróżniamy ciało komórkowe zawierające jądro (którego w tym barwieniu nie widać) i znaczną część cytoplazmy, bardzo długie wypustki cytoplazmatyczne (dendryty i akson) .
Miejsce odejścia aksonu od ciała komórkowego to podstawa aksonu.
|
22. ZWÓJ NERWOWY RDZENIOWY
Zwojem nerwowym nazywamy skupisko neuronów poza centralnym układem nerwowym.
Otoczony łącznotkankową torebką (odpowiednik onerwia i nanerwia nerwów rdzeniowych).
Zrąb = tkanka łączna wiotka (odpowiednik śródnerwia), otaczająca zwojowe komórki nerwowe, będące neuronami rzekomo jednobiegunowymi poprzedzielanymi pęczkami włókien nerwowych.
Ciała komórkowe neuronów leżą głównie w części obwodowej, pod torebką łącznotkankową; każde z nich oddaje jedną wypustkę ku środkowi zwoju, która następnie rozdziela się na kształt litery T (na akson - włókno dośrodkowe i dendryt - włókno odśrodkowe).
Ciało komórki zwojowej ma wyraźne, pęcherzykowate jądro, w cytoplazmie : liczne zasadochłonne ziarnistości.
Ciało komórki zwojowej otoczone pojedynczą warstwą spłaszczonych komórek satelitarnych (amficytów) o gwiaździstym kształcie i przeplatających się wypustkach - komórki te mają zwarte jądra, od zewnątrz otoczone są wytworzoną przez siebie blaszką podstawną.
Komórki satelitarne oddzielone są od komórek zwojowych szparą obkurczeniową.
W zwoju spotyka się też naczynia włosowate i fibrocyty.
|
23. ZWÓJ WSPÓŁCZULNY (ANATOMICZNY)
Otoczone torebką łącznotkankową.
Zrąb zwoju = tkanka łączna wiotka, podtrzymująca komórki zwojowe.
Komórki zwojowe mają wyraźne pęcherzykowe jądra i w znacznej ilości ciałka Nissla - są komórkami gwiaździstymi, wielobiegunowymi, mają liczne dendryty i jeden akson; otoczone są komórkami glejowymi, zwane satelitarnymi
Komórki zwojowe w odróżnieniu od komórek w zwoju rdzeniowym nie leżą obwodowo.
Oprócz komórek zwojowych w zwoju współczulnym znajdują się też komórki nerwowe pająkowate - mniejsze od zwojowych, niecałkowicie pokryte komórkami satelitarnymi, oddają liczne wypustki, tworzące synapsy z innymi komórkami pająkowatymi i z komórkami zwojowymi.
|
Pień nerwowy - inaczej nerw obwodowy.
Otoczony włóknistym nanerwiem.
Składa się z równolegle ułożonych pęczków włókien nerwowych - przestrzeń pomiędzy nimi wypełnia onerwie, utworzone również przez tkankę łączną, zawierającą również liczne naczynia krwionośne.
Osłonki mielinowe wybarwione są czterotlenkiem osmu na czarno
Wewnątrz pęczka, poszczególne włókna poprzedzielane są siecią włókien kratkowych, która nosi nazwę śródnerwia.
Jądra fibrocytów, tworzących śródnerwie są ciemniejszego koloru.
|
wyraźnie, charakterystycznie pofałdowana struktura
warstwa drobinowa składa się z komórek gwiaździstych małych (leżą na powierzchownej części kory móżdżku, komórki wielowypustkowe, o charakterystycznych ciemnych jądrach i wyraźnych ciałkach Nissla) i komórek gwiaździstych dużych (koszyczkowych - komórki duże, dające wiele wypustek i leżące w wewnętrznej cześci warstwy drobinowej)
warstwa zwojowa składa się z dużych komórek nerwowych (komórek zwojowych, Purkinjego, gruszkowatych), pomiędzy którymi leżą liczne astrocyty, oddające wypustki biegnące przez warstwę drobinową ku powierzchni kory móżdżku, gdzie tworzą graniczną błonę glejową
warstwa ziarnista obecna jest bardzo charakterystyczna na preparatach HE ze względu na duże nagromadzenie się okrągłych, leżących blisko siebie komórek nerwowych - w warstwie tej wyróżniamy komórki ziarniste małe, komórki ziarniste duże (Golgiego) i komórki poziome
zewnętznie do kory móżdzku znajduje się opona miękka, wewnątrz zaś istota biała móżdzku
|
26. TĘTNICA I ŻYŁA TYPU MIĘŚNIOWEGO
tętnica typu mięśn. (średniego kalibru) ma średnicę 0,3-1 mm
ściana tętnicy ma 3 warstwy:
○ błona wewnętrzna -śródbłonek położony na błonie podstawnej (komórki śródbłonka oddają tutaj wypustki dochodzące do miocytów gładkich błony środkowej - połączenie neksus), warstwa pośrednia (złożonej z włókien kolagenowych i miocytów gładkich) i blaszka sprężysta wewnętrzna (najgrubsza warstwa błony, złożona z włókien sprężystych, które po utrwaleniu dają obraz pofałdowania powierzchni tętnicy - brak tego w żyle)
○ błona środkowa kilkadziesiąt warstw komórek mięśniowych gładkich, ułożonych okrężnie; najgrubsza warstwa ściany tętnicy; na styku tej błony z błoną zewnętrzną występuje blaszka sprężysta zewnętrzna
○ błona zewnętrzna, utworzona z tkanki łącznej właściwej luźnej z włóknami kolagenowymi; zawiera naczynia naczyń
żyła (o szerszym świetle niż tętnica) ma cienką ścianę, składają się również z 3 warstw:
○ błona wewnętrzna - słabo wykształcona, blaszka sprężysta nie powoduje pofałdowania lub jest ono zdecydowanie słabsze
○ błona środkowa zdecydowanie cieńsza niż w tętnicach, o luźniejszym utkaniu, zbudowana z kilku pokładów włókien mięśniowych ułożonych w pęczki, przeplatane włóknami kolagenowymi i sprężystymi
○ błona zewnętrzna jest najlepiej wykształconą warstwą, złożoną z tkanki łącznej właściwej
kryterium diagnostyczne: budowa błony środkowej - w tętnicy gęste pokłady mięśniówki gładkiej, w żyle pokłady te są luźniejsze, występuje więcej elementów łącznotkankowych takich jak włókna kolagenowe czy sprężyste
dodatkowym kryterium diagnostycznym jest wyraźność błony sprężystej wewnętrznej - jej pofałdowanie po utrwaleniu jest zdecydowanie wyraźniejsze w tętnicy
|
aorta zaliczana jest do tętnic typu sprężystego, czyli o dużym kalibrze (powyżej 1 mm)
makroskopowo widać preparat o kształcie koła, koloru czerwonego, z bardzo wyraźnym światłem
mikroskopowo możemy rozpoznać 3 ściany, od strony zewnętrznej:
○ łącznotkankowa przydanka (mogą w niej być naczynia naczyń)
○ najgrubsza błona środkowa, w której skład wchodzą błony sprężyste zbudowane z elastyny i w której widoczne są otworki -
błony okienkowate, pomiędzy którymi znajdują się miofibroblasty
○ błona wewnętrzna, składająca się z wyściełającego śródbłonka, położonego na błonie podstawnej
charakterystyczne dla aorty, jak i ogólnie wszystkich tętnic typu sprężystego jest zasadniczo brak mięśniówki
specyficzne barwienie fuksyną ma na celu uwidocznić szczególnie włókna sprężyste
|
makroskopowo preparat o kształcie fasolowatym, koloru fioletowego, o pełnej, pozbawionej światła strukturze
otoczony łącznotkankową torebką, w niej miejsca, gdzie znajdowały się naczynia limfatyczne doprowadzające; torebka wnika w miąższ w postaci beleczek, dzieląc węzeł na nisze
zrąb z tkanki łącznej siateczkowatej, w dużej części gęsto zasiedlonej przez limfocyty - obszary nie zasiedlone przez limfocyty tworzą zatoki limfatyczne, czyli drogi przepływu chłonki (na preparacie widoczne jako różowe pola, otoczone przez fioletowo zabarwione limfocyty)
możliwe do rozróżnienia są 3 warstwy węzła chłonnego - kora, część przykorowa i rdzeń
Kora: charakterystyczne są grudki limfatyczne pierwotne i wtórne z środkiem namnażania (jaśniejsza część grudki) i środkiem zagęszczenia (ciemniejsza, obwodowa część grudki)
pomiędzy warstwą korową i przykorową nie ma wyraźnej granicy - wyznaczają ją właśnie grudki chłonne
pas przykorowy tworzy utkanie limfatyczne rozproszone (brak grudek chłonnych!)
środkową część zrębu stanowi rdzeń, do którego we wnęce powinny dochodzić naczynia - odprowadzające, tętnica oraz żyła, w części rdzennej znajdują się charakterystyczne plazmocyty
|
29. MIGDAŁEK PODNIEBIENNY
nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, który zagłębia się, wytwarzając charakterystyczne, rozgałęzione krypty z licznymi grudkami chłonnymi wtórnymi
nabłonek migdałka w następstwie przenikania limfocytów zredukowany do 2 lub 3 warstw - w wyniku tego podstawne warstwy nabłonka są rozluźnione i zmieniają się w siateczkowate pasmo (siateczkę nabłonkową)
krypty migdałka i utkanie limfatyczne w postaci pojedynczej warstwy grudek chłonnych tworzy mieszek - migdałek podniebienny zbudowany jest właśnie z 10-20 mieszków oddzielonych odchodzącymi od torebki łącznotkankowej przegrodami łącznotkankowymi (migdałek ten jako jedyny zawiera torebkę łącznotkankową)
zrąb migdałka tworzy tkanka łączna siateczkowata - brak w niej naczyń krwionośnych, występują jednak naczynia limfatyczne, otaczające grudki chłonne
poniżej utkania limfatycznego migdałka znajdować się może pasmo mięśniówki szkieletowej, otaczającej zagłębienie migdałka
w odróżnieniu od pozostałych migdałków występuje tutaj torebka łącznotkankowa, w odróżnieniu zaś od pozostałych narządów limfatycznych występują tutaj struktura nabłonkowa i krypty
|
pokryta torebką łącznotkankową, która wnika do narządu w postaci beleczek, które tworzą rusztowanie narządu
pod torebką grudki chłonne - ciałka Malphiniego - z wyraźnym centrum namnażania, w którym zlokalizowane są limfocyty B
wnętrze : tkanka łączna siateczkowata
2 typy utkania w obrębie zrębu - miazga czerwona i biała
miazgę czerwoną tworzy sieć komórek o typie fibrocytów, rozpiętych na licznych włóknach oraz osiadłe makrofagi; w oczkach tkanki siateczkowatej występują wszystkie elementy morfotyczne krwi; podstawowym składnikiem miazgi czerwonej są zatoki śledzionowe, których anastamozy nadają miazdze czerwonej strukturę gąbczastą (stąd na przekroju miazga czerwona widoczna jest w formie pasm zwanych sznurami śledzionowymi)
zatoki śledzionowe zbudowane są z komórek pręcikowych, których jądra wpuklają się do ściany zatoki
miazga biała skupiona jest wokół tętnic centralnych, które na całej długości otoczone są pochewką limfoidalną typu rozproszonego (okołonaczyniowa pochewka limfatyczna PALS); z pochewkami limfoidalnymi związane są grudki chłonne uwypuklające się bocznie w stosunku do tętnicy centralnej
najistotniejsze diagnostyczne są: brak podziału na część korową i rdzenną, brak zatok brzeżnych oraz występowanie miazgi białej
|
tor. Łącznotk. wnika w głąb miąższu, oddaje przegrody łącznotk.
przegrody łącznotkankowe dzielą narząd, ale tylko w części zewnętrznej budowa grasicy jest pseudozrazikowa; wspólna dla całego narządu część centralna = pień grasicy
w każdym zraziku występuje część korowa (silnie się barwiąca, ze względu na bogactwo limfocytów- tymocytów - im głębiej w korę, tym limfocyty mniejsze), otaczająca centralnie położoną część rdzenną (ma znacznie mniej limfocytów, więcej zaś słabo barwliwych komórek nabłonkowych)
zrąb grasicy z komórek nabłonkowych rozciągniętych na kształt sieci (stąd grasica nazywana narządem limfatyczno-nabłonk.)
wyróżniamy komórki nabłonkowe:
○ gwiaździste (nabłonkowo-siateczkowe) - najliczniejsze, tworzące sieć desmosomalną
○ barierowe - spłaszczone, oddzielające tkankę łączną i naczynia krwionośne od utkania nabłonkowo-limfatycznego
○ ciałka Hassala - struktury charakterystyczne, występujące tylko w części rdzennej, zbudowane z koncentrycznie ułożonych,
spłaszczonych komórek nabłonkowych
w okresie adolescencencyjnym u człowieka grasica ulega inwolucji= zastąpieniu części komórek przez tkankę tłuszczową
|
nabł. wielorzędowy walcowaty urzęsiony z widocznymi komórkami kubkowymi (jaśniejsze pola) i częściowo wielowarstwowy płaski
wyraźnie widoczne grudki chłonne
w nabłonku znajdują się komórki M (pofałdowane na powierzchni), miejscem przenikania wirusów
zrąb migdałka= tkanka łączna siateczkowata
Miąższ z grudek limfatycznych i limfocytów, leżących między nimi
nie posiada torebki, ani krypt - wpuklenia nabłonka tworzą jedynie rowki
brak naczyń chłonnych doprowadzających
|
łącznotkankowa torebka z tkanki łącznej luźnej
część gruczołową (płat przedni)
○ część przednia -zrąb z tkanki łącznej właściwej wiotkiej, zawierającej liczne włókna srebrnochłonne oraz
naczynia włosowate typu okienkowego; składa się z kilku rodzajów komórek: chromofobnych (drobne komórki o
niewybarwionej i pozbawionej ziarnistości cytoplaźmie, z okrągłymi jądrami), chromofilnych (mają okrągłe jądro, położone
ekscentrycznie - wyróżniamy w zależności od ziarnistości komórki kwasochłonne barwiące się na czerwono, [somatotropy, mammotropy] oraz komórki zasadochłonne barwiące się na niebiesko [gonadotropy, kortykotropy i
○ część pośrednia - zwarta struktura, brak naczyń krwionośnych, zbudowana w pewnej części z cyst wypełnionych
koloidem (cysty Rathkiego); występują w niej też komórki zrębowe i nieliczne komórki mukoidalne zawierające peptydy
○ część guzowa - otacza na kształt kołnierza trzon lejka, dobrze ukrwiona, tu też są grupy komórek chromofilnych i -fobnych
część nerwowa -część podwzgórza mózgowego; z bezmielinowych aksonów komórek nerwowych i komórek glejowych - pituicytów (odmiana astrocytów);
○ wyrostek lejkowaty - zawiera zakończenia aksonów komórek nerwowych (komórki neurosekretoryczne) z jądra
nadwzrokowego i przykomorowego podwzgórza, z ziarnami wydzielniczymi - zakończenia te mają na preparatach wygląd
zasadochłonnych wysp, nazywanych ciałkami Herringa
○ szypuła - podobnie jak wyrostek lejkowaty, zbudowana z aksonów, zawiera ciałka Herringa
|
charakterystyczny kształt wydłużonego trójkąta
pokryty torebką łącznotkankową
2 główne części narządu: żółto zabarwiona kora i czerwono-brunatny rdzeń
w korze występują 3 warstwy:
○ kłębkowata -składa się z walcowatych lub piramidowych komórek endokrynowych układających się w kłębki. komórki położone bliżej torebki słabo zróżnicowane
○ pasmowata - najgrubsza, komórki układają się w równoległe pasma, leżące prostopadle do powierzchni kory. Między nimi- naczynia włosowate typu zatokowego
○ siatkowata - warstwa najsilniej wybarwiona, komórki tworzą krzyżujące się pasma między nimi (przeplatająca się sieć),
występują tutaj też szerokie naczynia krwionośne
w rdzeniu znajdują się komórki chromochłonne i zwojowe, widoczne są też przekroje żył z grubymi naczyniami
rdzeń= zrąb- tkanka łączna właściwa luźna podtrzymująca naczynia krwionośne i komórki endokrynowe, zawierające pęcherzyki wydzielnicze
|
budowa pęcherzykowa, objęty torebką łącznotkankową
zrąb narządu= tkanka łączna luźna
miąższ = pęcherzyki i leżące obwodowo komórki C
pęcherzyki utworzone przez nabłonek jednowarstwowy sześcienny zbudowany z tyreocytów (pęcherzyki aktywne) i nabłonek jednowarstwowy płaski (tkanka spoczynkowa) - w szczytowej części nabłonka znajdują się kwasochłonne pęcherzyki wydzielnicze
w pęcherzykach żel koloidowy, w jego skład tyreoglobulina
w zrębie liczne naczynia włosowate typu zatokowego
brak dróg wyprowadzających
|
naskórek + skóra właściwa leżąca na tkance podskórnej
naskórek z nabłonka wielowarstwowego rogowaciejącego utworzonego przez keratynocyty układające się w 5 warstw: podstawną (1 warstwa komórek, barwi się zasadochłonnie ze względu na rybosomy), kolczystą (kilka warstw komórek wielobocznych, również barwi się zasadochłonnie), ziarnistą (3-5 pokładów spłaszczonych komórek), jasną i zrogowaciałą
między keratynocytami warstwy podstawnej występują melanocyty (o kształcie gwiaździstym) i komórki dendrytyczne (Langerhansa)
zrogowaciała część nabłonka silnie kwasochłonna
na wolnej powierzchni naskórka odrywające się łuseczki rogowe
skóra właściwa zbudowana z tkanki łącznej właściwej, składa się z dwóch warstw: brodawkowej (tworzącej wpuklenia do naskórka) i siateczkowatej
liczne naczynia krwionośne, gruczoły oraz receptory czuciowe
brak gruczołów łojowych ,występują za to gruczoły potowe
|
cienka warstwa zrogowaciałego naskórka (nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący) + skóra właściwa + tkanka podskórna
naskórek tworzy wpuklenia do skóry właściwej i tkanki podskórnej tworząc mieszki włosowe
obecne są mniej lub bardziej widoczne włosy, składające się z łodygi wystającej ponad naskórek i korzenia w nabłonkowym mieszku włosowym (w kształcie mieszek podobny jest do próbówki)
w skórze właściwej przebiegają włókna miocytów gładkich tworzące mięsień przywłośny
gruczoł łojowy znajdujący się kącie mięśnia przywłośnego (skurcz tego mięśnia powoduje wyciśnięcie wydzieliny)
liczne gruczoły potowe oraz naczynia krwionośne
|
narząd o budowie mięśniowo-łącznotkankowej
pokryty na górnej powierzchni błoną śluzową, tworzącą liczne uwypuklenia - tzw. brodawki
widoczne brodawki nitkowate, charakterystycznie spiczasto zakończone i wygięte w stronę gardłową
pod warstwą błony śluzowej przeciska się warstwa łącznotkankowa
pod warstwą łącznotkankową znajduje się charakterystyczna mięśniówka szkieletowa języka, na którą składają się 4 mięśnie - mięsień górny podłużny; mięsień poprzeczny, mięsień pionowy i mięsień podłużny dolny - pomiędzy mięśniami również przeciska się tkanka łączna luźna śródmięsnej i omięsnej
na dolnej powierzchni błona śluzowa gładka, mająca wielowarstwowy nabłonek nierogowaciejący
w tkance łącznej znaleźć można naczynia krwionośne
|
39. JĘZYK- BRODAWKI LIŚCIASTE
uwypuklenia błony śluzowej pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym (z cienką warstwą rogową)
boczne pow. brodawek obfitują w wypustki= kubki smakowe
charakterystyczny kształt brodawek w przekroju poprzecznym - w każdej brodawce pierwotnej znajdują się 3 brodawki wtórne, przybierające kształt trójpłatkowego liścia (stąd nazwa)
poszczególnie brodawki oddzielają rowki
mogą im towarzyszyć leżące pod nimi gruczoły produkujące wydzielinę surowiczą
|
40. ŚLINIANKA PODŻUCHWOWA
gruczoł o budowie pęcherzykowo-cewkowej (kom. surowicze= pęcherzyki, kom. śluzowe= cewki)
torebka i zrąb z tkanki łącznej
w zrębie liczne limfocyty i naczynia krwionośne
miąższ z komórek surowiczych (80% masy narządu) i komórek śluzowych (5% masy) oraz przewodów wyprowadzających
komórki surowicze tworzą pęcherzyki, komórki śluzowe- cewki
ściana pęcherzyków surowiczych z 1 warstwy piramidalnych komórek surowiczych z kulistym jądrem położonym centralnie i zasadochłonną cytoplazmą, w wierzchołkowych częściach komórek znajdują się kwasochłonne ziarna zymogenu - pęcherzyki mają nieregularne, szczelinowate światło
ściana cewek z 1 warstwy komórek sześciennych, o szerokim świetle - cytoplazma komórek jest bardzo jasna, ziarna wydzielnicze mucynogenu są bardzo liczne w części przyszczytowej, spychają jądro ku podstawie, które z tego powodu jest owalne
przewody wyprowadzające składają się z wstawki (nabłonek sześcienny) i przewodów prążkowanych (nabłonek sześcienny bądź częściej walcowaty)
dookoła części wydzielniczych komórki mioepitelialne
|
gruczoł surowiczy o budowie pęcherzykowej
torebka i zrąb z tkanki łącznej
w zrębie dużo limfocytów i kom. plazmatycz, nacz. Krwionośne
bardzo charakterystyczne, liczne komórki tłuszczowe!!! , ich ilość rośnie z wiekiem
miąższ z części wydzielniczych gruczołów (pęcherzyków surowiczych) i przewodów wyprowadzających
ściana pęcherzyków surowiczych z 1 warstwy piramidalnych komórek surowiczych z kulistym jądrem położonym centralnie i zasadochłonną cytoplazmą, w wierzchołkowych częściach komórek znajdują się kwasochłonne ziarna zymogenu - pęcherzyki mają nieregularne, szczelinowate światło
pęcherzyki otoczone są komórkami mioepitelialnymi
przewody wyprowadzające składają się z wstawki (nabłonek sześcienny) i przewodów prążkowanych (nabłonek sześcienny bądź częściej walcowaty) - przeważają przewody prążkowane
|
42. ŚLINIANKA PODJĘZYKOWA
gruczoł o budowie cewkowo-pęcherzykowej
w preparacie widoczne nagromadzenia komórek śluzowych (cewki) oraz surowiczych (pęcherzyki) oraz przekroje przewodów wyprowadzających
ściana cewek z 1 warstwy komórek sześciennych, o szerokim świetle - cytoplazma komórek jest bardzo jasna, ziarna wydzielnicze mucynogenu są bardzo liczne w części przyszczytowej, spychają jądro ku podstawie, które z tego powodu jest owalne
ściana pęcherzyków surowiczych z 1 warstwy piramidalnych komórek surowiczych z kulistym jądrem położonym centralnie i zasadochłonną cytoplazmą, w wierzchołkowych częściach komórek znajdują się kwasochłonne ziarna zymogenu - pęcherzyki mają nieregularne, szczelinowate światło
przewody wyprowadzające zbudowane z komórek nabłonka jednowarstwowego sześciennego, typowe komórki pompujące jony - kwasochłonna cytoplazma
w preparacie widoczne także pierścienie Gianuzziego - komórki surowicze nakładające się na cewki
widoczna, zdecydowana przewaga cewek nad pęcherzykami w całym preparacie pozwala wnioskować, iż jest to gruczoł o charakterze mieszanym śluzowo- surowiczym, co wskazuje jednoznacznie na śliniankę podjęzykową
|
przekrój przez narząd rurowy
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka - budowa charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
błona śluzowa z nabłonka wielowarstwowego płaskiego nierogowaciejącego oraz łącznotkankowej błony śluzowej - nabłonek ten w przewodzie pokarmowym występuje jedynie w przełyku i dalszej części odbytnicy
błona śluzowa wyraźnie pofałdowana, światło tego narządu rurowego jest dość szczelinowate, charakteryst. gwiazdkowate
na granicy błony śluzowej i podśluzowej cienkiej grubości pokład kom. mięśniow. gładkich- blaszka mięśniowa śluzówki
w błonie podśluzowej: gruczoły śluzowe, z komórkami o spłaszczonych jądrach położonych w podstawnych częściach komórki
błona mięśniowa gruba, dostrzegalne 2 warstwy mięśni- wewn. warstwa najczęściej ułożona okrężnie, zewnętrzna- podłużnie
w górnej części przełyku mięśniówka mięśni poprzecznie prążkowanych - cecha charakterystyczna dla przełyku
najbardziej zewnętrznie : warstwa tkanki łącznej właściwej, budująca przydankę
|
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz błona surowicza - budowa charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne są bardzo liczne cewkowe gruczoły - widoczne są także dołki na szczytowej powierzchni błony śluzowej (widoczna jest tutaj tym samym charakterystyczna cecha pofałdowania żołądka)
bardzo liczne (zwłaszcza w szyjce i dnie gruczołów) komórki o zasadochłonnej cytoplaźmie, owalnych jądrach i licznych pęcherzykach wydzielniczych - komórki główne gruczołów żołądka (zajmują szczególnie dolną Ľ - 1/3 gruczołu)
w szyjce gruczołów komórki o kwasochłonnej cytoplaźmie (typowe komórki pompujące jony) - komórki okładzinowe
obecne także komórki śluzowe
charakterystyczny skład komórkowych gruczołów pozwala stwierdzić, iż są to gruczoły dnia żołądka
widoczne przy gruczołach dołki, zajmujące od 1/5 do 1/4 błony śluzowej są dołkami żołądkowymi, na których ujście mają właśnie te przewody - nabłonek pokrywający dołki żołądkowe jest nabłonkiem walcowatym śluzowo zmienionym
|
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka - budowa charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne, wyraźnie wykształcone uwypuklenia - kosmki, oraz wgłobienia nabłonka do błony śluzowej właściwej - krypty
kosmki są charakterystycznym elementem części przewodu pokarmowego, jakim jest jelito cienkie
Kom. Panetha na dnie krypt - kontrolują one florę bakteryjną
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego - jednowarstwowy walcowaty
w błonie podśluzowej liczne gruczoły (gruczoły Brunnera) składające się z komórek śluzowych (jasna cytoplazma, spłaszczone jądro w podstawnej części komórki) i pewnej liczby komórek surowiczych (zasadochłonna cytoplazma, okrągłe jądro w środkowej części komórki), rozrzucone w tkance łącznej właściwej - obecność gruczołów w podśluzówce jest charakterystyczna dla dwunastnicy
błona mięśniowa układająca się charakterystycznie dla układu pokarmowego - wewn. warstwa okrężnie, zewn. podłużnie
najbardziej zewnętrzną częścią warstwą ściany jest przydanka, z tkanki łącznej właściwej
|
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka - budowa taka charakterystyczna dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne, wyraźnie wykształcone uwypuklenia - kosmki, oraz wgłobienia nabłonka do błony śluzowej właściwej- krypty; kosmki tutaj niższe, bardziej smukłe
kosmki są charakterystycznym elementem części przewodu pokarmowego, jakim jest jelito cienkie
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego - jednowarstwowy walcowaty
błona podśluzowa - zbudowana z tkanki łącznej właściwej, brak w niej gruczołów typowych dla dwunastnicy
błona śluzowa i podśluzowa tworzą okrężne uwypuklenia, zwane fałdami Kertringa
błona mięśniowa układająca się charakterystycznie dla układu pokarmowego - wewnętrzna warstwa okrężnie, zewnętrzna podłużnie
najbardziej zewnętrzną część ściany stanowi błona surowicza zbudowana z tkanki łącznej właściwej, pokrytej nabłonkiem surowiczym - mesothelium
brak obfitego utkania limfoidalnego GALT (brak licznych limfocytów naciekających błonę śluzową i podśluzową), charakteryzującego jelito kręte
jedynym fragmentem jelita, który charakteryzuje się tymi czynnikami jest jelito czcze
|
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka - budowa taka charakterystyczna dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne, wyraźnie wykształcone uwypuklenia - kosmki, oraz wgłobienia nabłonka do błony śluzow. właściwej- krypty; kosmki tutaj rzadkie, niskie, szerokie
kosmki są charakterystycznym elementem części przewodu pokarmowego, jakim jest jelito cienkie
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego - jednowarstwowy walcowaty
w błonie śluzowej liczne limfocyty rozproszone w nabłonku i tkance łącznej właściwej
w błonie podśluzowej tkanka łączna właściwa luźna
wyraźnie widoczne grudki limfatyczne tworzące kępki Peyera
nacieczenie limfoidalne błony śluzowej i podśluzowej - utkanie limfoidalne jelita GALT - jednoznacznie wskazuje na jelito kręte
błona mięśniowa układająca się charakterystycznie dla układu pokarmowego - wewn. warstwa okrężnie, zewn. Podłużnie
najbardziej zewnętrzną część ściany stanowi błona surowicza zbudowana z tkanki łącznej właściwej, pokrytej nabłonkiem surowiczym - mesothelium
|
widoczne zgrubienie ektodermy powstałe z rozplenienia nabłonka ektodermalnego (pod względem morfologicznym jest to nabłonek wielowarstwowy płaski) - zgrubienie to wpukla się w podścielisko mezenchymatyczne
widoczny fałd zwany pierwotną listewką zębową - preparat przedstawia zatem listewkę zębową
w bezpośrednim sąsiedztwie komórek ektodermalnych widoczne zagęszczenie mezenchymy, z którego powstanie brodawka zębowa
|
część błony śluzowej jamy ustnej pokrywającej wyrostki zębodołowe i otaczającej szyjkę zęba
błona śluzowa pokryta nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym (na wysokości szyjki zęba styka się on ze szkliwem tworząc szczelne połączenia - komórki nabłonka mają liczne hemidesmosomy)
w warstwie właściwej błony śluzowej utkanie limfatyczne MALT, liczne włókna kolagenowe pochodzące od ozębnej
charakterystyczna bladość dziąsła spowodowana brakiem błony podśluzowej i słabym unaczynieniem blaszki właściwej błony śluzowej
|
50. ZĄB PRZEKRÓJ PODŁUŻNY
zbudowany z korony oraz korzenia zęba, granicą jest szyjka zęba; wewnątrz korony: komora zęba, przechodząca w obrębie korzenia w kanał zęba - całość to jama zębowa
większość korony oraz korzenia zbudowana jest z zębiny, wybarwionej hematoksyliną
część koronowa zębiny pokryta szkliwem, którego brak na preparacie, ze względu na jego wypłukanie i odwapnienie
część korzeniowa pokrywa cementem bezkomórkowym, w dolnej części komórkowym
główną masę zęba stanowi zębina (twardy, zmineralizowany składnik zęba z licznymi włóknami kolagenowymi ułożonymi równolegle do powierzchni zębiny)
miazgę stanowi tkanka łączna galaretowata, której na preparacie również brak
|
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz błona surowicza - budowa taka charakterystyczna jest dla cewy pokarmowej
cechą charakterystyczną dla tego preparatu jest zanik kosmków i fałdów okrężnych, co jednoznacznie wskazuje na jelito grube
obecne długie krypty jelitowe
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego - jednowarstwowy walcowaty (za wyjątkiem części odbytniczej z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim)
bardzo liczne komórki kubkowe i dokrewne
zewnętrzna warstwa błony śluzowej (podłużna) traci ciągłość - tworzy ona 3 taśmy jelita grubego
występują pojedyncze grudki chłonne, pojedyncze limfocyty śródnabłonkowe i limfocyty tkanki łącznej w błonie śluzowej i podśluzowej - utkanie limfoidalne GALT
w błonie surowiczej występują wysepki tłuszczowe - przyczepki sieciowe
|
makroskopowo: preparat o kształcie rurowatym, z delikatnie widocznym, szczelinowatym światłem
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują - błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa (zbudowana z warstwy okrężnej i podłużnej) oraz błona zewnętrzna - budowa taka charakterystyczna jest dla cewy pokarmowej
błonę śluzową i podśluzową wypełnia utkanie limfatyczne GALT
granica pomiędzy błoną śluzową i podśluzową zatarta ze względu na nacieki chłonne
bardzo liczne limfocyty naciekające nabłonek wyściełający jelito oraz nabłonek krypt, tkankę łączną błony śluzowej właściwej i błonę podśluzową
w skład nabłonka wchodzą komórki absorpcyjne i komórki kubkowe
obecność krypt (mniej regularnie ułożonych niż w jelicie grubym)
obecność komórek tłuszczowych w błonie podśluzowej
nieliczne gruczoły śluzowe
|
otoczona torebką łącznotkank., zawierającą liczne kom. tuczne
zrośnięta z błoną surowicza pokrytą nabłonkiem surowiczym
tkanka łączna wnika wgłąb narządu, rozgałęziając się na wiele odnóg i dzieląc narząd na zraziki
w odnogach tkanki łącznej naczynia krwionośne i limfatyczne, przewody żółciowe i nerwy, a także liczne włókna kolagenowe
zraziki zbudowane z hepatocytów układających się w beleczki wątrobowe promieniście ułożone w kierunku żyły centralnej
żyła centralna ułożona centralnie w hepatocycie
w narożach zrazików anatomicznych przestrzenie bramno-żółciowe (tetrady wątrobowe), w ich skład wchodzi tętnica międyzrazikowa, żyła międzyzrazikowa, przewód żółciowy międzyzrazikowy i przewód limfatyczny
oprócz zrazika anatomicznego wyróżnić możemy gronko wątrobowe (zespół 2 hepatocytów, kształtu romboidalnego, w którym wierzchołki stanowią 2 przestrzenie bramnożółciowe i 2 żyły centralne) oraz zrazik portalny (składa się z 3 sąsiadujących zrazików klasycznych, środek zrazika portalnego stanowi przestrzeń bramnożółciowa, granicę zaś 3 żyły centralne)
po obu stronach beleczek znajdują się naczynia włosowate typu zatokowego (sinusoidy), których śródbłonek nie ma blaszki podstawnej, a jego komórki wspierają się jedynie na mikrokosmkach hepatocytów i delikatnej sieci włókien siateczkowych - w ich świetle znajdują się duże komórki Browicza-Kupffera
hepatocyty są wielokątnymi komórkami z dobrze rozwiniętymi organellami komórkowymi i jednym lub dwoma kulistymi jądrami
między hepatocytami a komórkami śródbłonka: przestrzenie Dissego, znajdują się tam komórki tłuszczowe okołozatokowe (lipocyty) , zawierające krople tłuszczu z witaminą A
|
gruczoł zewnętrz- i wewnętrzwydzielniczy otoczony niewyraźną torebką łącznotkankową
miąższ trzustki podzielony na płaciki (zraziki) pomiędzy którymi znajduje się tkanka łączna właściwa - daje to charakterystyczny wygląd trzustki (jak potrzaskane szkło)
tkanka łączna właściwa tworzy zrąb podtrzymujący liczne naczynia krwionośne oraz miąższ składający się z pęcherzyków wydzielniczych (wykazujących dwubarwliwość) oraz przewodów wyprowadzających, wstawek, a także rozproszonych grup komórek endokrynowych (tworzących wyspy trzustkowe)
w pęcherzykach wydzielniczych bazofilna cytoplazma, duże jądro i przyszczytowo liczne ziarna wydzielnicze zabarwione na czerwono - w świetle niektórych pęcherzyków komórki śródpęcherzykowe
przewody wyprowadzające wysłane są jednowarstwowym nabłonkiem walcowatym, w skład którego wchodzą komórki kubkowe i endokrynowe
brak komórek mioepitelialnych
wśród ciemnych struktur zewnątrzwydzielniczych znajdują się jasne, okrągłe struktury - wyspy trzustkowe, w których znaleźć można i rozróżnić naczynia włosowate
|
narząd rurowaty, charakterystycznego kształtu podkowy, z trójwarstwową ścianą, na którą składa się błona śluzowa, podśluzowa i przydanka
w błonie śluzowej nabłonek wielorzędowy walcowaty urzęsiony (nabłonek dróg oddechowych), blaszka właściwa (występuje w niej dużo włókien sprężystych, które w dolnej części blaszki tworzą rodzaj błony sprężystej; ponadto występuje utkanie limfatyczne błony śluzowej MALT)
w błonie podśluzowej: śluzowe gruczoły tchawicze z nielicznymi komórkami surowiczym
podkowiaste chrząstki szkliste
pomiędzy wolnymi końcami chrząstek występuje tkanka łączna właściwa oraz podłużne i poprzeczne mięśnie gładkie - jest to tzw. część błoniasta tchawicy z mięśniem tchawiczym
najbardziej zewnętrzną warstwę stanowi przydanka łącznotkankowa
|
narząd miąższowy o wyglądzie siateczki
miąższ : pęcherzyki płucne i przegrody międzypęcherzykowe
ściany pęcherzyków z nabłonka oddechowego, na który składają się pneumocyty typu I (komórki bardzo płaskie), pneumocyty typu II i III (o kształcie sześciennym)
zrąb pęcherzyków z tkanki łącznej właściwej, podtrzymuje włosowate nacz. krwion. -w zrębie dużo włókien sprężystych
na preparacie widoczne są poszczególne odcinki dróg oddechowych -
oskrzela (wysłane błoną śluzową, pokrytą nabłonkiem wielorzędowym walcowatym, pod nabłonkiem blaszka właściwa błony śluzowej, zawierająca tkankę limfatyczną oskrzeli, włókna sprężyste, pod nią występuje błona Reisessena, czyli warstwa miocytów gładkich o spiralnym przebiegu),
oskrzeliki (o mniejszej średnicy, z dobrze rozwiniętą warstwą miocytów gładkich - nabłonek stopniowo przechodzi w jednowarstwowy walcowaty, a następnie sześcienny urzęsiony; nie mają chrząstki i gruczołów; w nabłonku widoczne swoiste komórki oskrzelikowi Clary) i
przewody oddechowe (wysłane nabłonkiem oddechowym, pod nim nieliczne pęczki miocytów gładkich)
|
narząd miąższowy, z nefronów, otoczony torebką łącznotk.
na przekroju: kora (barwy różowej, struktura ziarnista) i rdzeń nerki (barwy żółtawej, struktura pasmowata)
w korze: obwodowo kora kory oraz przyśrodk. kora właściwa
w korze kory brak ciałek nerkowych
w korze właściwej: ciałka nerkowe= kłębuszki naczyniowe zawieszone w mezangium,otoczone dwulistkową tor. Bowmana
w ciałku nerkowym: biegun naczyniowy (w nim tętniczka doprowadzająca i odprowadzająca) oraz biegun kanalikowy (rozpoczyna się kanalik I rzędu, część kręta)
w pobliżu ciałka nerkowego widoczny kanalik I rzędu, kanalik II rzędu i plamka gęsta (w jej obrębie nabłonek sześcienny zamienia się w walcowaty).
kora nerki wnika do rdzenia w postaci słupów nerkowych
rdzeń nerki w postaci piramid, ich boczne i zewn. powierzchnie stykają się z korą - stożki piramid to brodawki nerkowe, zaś od podstawy piramid biegną promienie rdzenne, wnikające do kory; każdy promień rdzenny jest kanalikiem zbiorczym
zrąb nerki zbudowany jest z tkanki łącznej właściwej luźnej, która podtrzymuje naczynia krwionośne, limfatyczne, miąższ nerki oraz komórki śródmiąższowe.
komórki śródmiąższowe obecne w korze i rdzeniu - w korze są to komórki podobne do fibroblastów oraz limfocytów, w rdzeniuwystępują jako komórki śródmiąższowe typu I, II, III
|
narząd o przekroju rurowatym, z charakterystycznym gwiaździsto-wężowym światłem (spowodowanym skurczem mięśniówki)
ściana zbudowana z błony śluzowej, mięśniowej i przydanki
błona śluzowa pokryta nabłonkiem przejściowym, którego charakterystycznym elementem jest obecność komórek baldaszkowatych, z których niektóre mają po 2 jądra - na ich wolnej powierzchni znajdują się białkowe plamki, liczne fałdy i wgłobienia
błona śluzowa właściwa pokryta tkanką łączną właściwą luźną, zawierającą dużo włókien kolagenowych i nieliczne włókna sprężyste
błona śluzowa ułożona w podłużne fałdy
błona mięśniowa składa się z 3 warstw miocytów gładkich - wewnętrzna podłużna, środkowa okrężna, zewnętrzna podłużna - granice zatarte ze względu na spiralny przebieg mięśniówki
przydanka złożona z tkanki łącznej właściwej luźnej, zawierającej liczne włókna sprężyste
|
ściana zbudowana z bł. śluzowej, mięśniowej i bł. Surowiczej
błona śluzowa: liczne fałdy, pokryta jest nabłonkiem przejściowym, którego charakterystycznym elementem jest obecność komórek baldaszkowatych, z których niektóre mają po 2 jądra - na ich wolnej powierzchni znajdują się białkowe plamki, liczne fałdy i wgłobienia (rezerwa błony komórkowej dla wypełniającego się pęcherza)
błona mięśniowa z 3 nieciągłych warstw miocytów gładkich, które się wzajemnie przenikają - warstwa zewn. i wewnętrzna o podłużnym przebiegu oraz środkowa o przebiegu okrężnym
Przydanka= tkanka łączna właściwa pokrywa większość powierzchni zewnętrznej pęcherza - górna pow. jest pokryta błoną surowiczą z nabłonkiem surowiczym na powierzchni.
|
narząd podzielony na płaciki przez pasma tk. łącznej właściwej
w płacikach: łącznotkankowy zrąb podtrzymujący składniki miąższu jądra, czyli kanaliki plemnikotwórcze i komórki gruczołów śródmiąższowych Leydiga
na przekroju widoczne ściany kanalików plemnikotwórczych zbudowane z nabłonka plemnikotwórczego (błona podstawna, 3-5 warstw komórek mioidalnych podobnych do miocytów gładkich) i tkanki łącznej właściwej luźnej z fibroblastami
nabłonek plemnikotwórczy to rodzaj nabłonka wielowarstwowego, składającego się z komórek podporowych Sertoliego (duże, wysokie komórki, rozciągające się od błony podstawnej do światła kanalika, posiadające owalne lub trójkątne jądra i jasną cytoplazmę) i komórek szeregu spermatogenezy (spermatogonie Ad z ciemnymi jądrami, spermatogonie Ap z jasnymi jądrami, spermatogonie B z jądrami okrągłymi i grudkowatą chromatyną, spermatocyty I rzędu, spermatocyty II rzędu, spermatydy i plemniki) - mniej zróżnicowane komórki szeregu spermatogenezy znajdują się bliżej warstwy podstawnej, w miarę różnicowania się przesuwają się ku światłu kanalika
pomiędzy kanalikami komórki śródmiąższowe jądra (komórki Leydiga), występujące w grupach w tkance łącznej międzykanalikowej - są to dużej komórki o pęcherzykowatych jądrach i kwasochłonnej cytoplaźmie, tworzące gruczoł śródmiąższowy jądra
|
zbudowane z głowy, trzonu i ogona
głowa: z pozwijanych przewodzików odprowadzających, wysłanych jednowarstwowym nabłonkiem sześciennym - komórki tego nabłonka mają różną wysokość, naprzemiennie są wysokie i niskie stwarzając pofałdowania (charakterystyczne światło przypominające zęby piły); ponadto obecna jest ściana łącznotkankowa, zawierająca liczne komórki mięśniowe gładkie
głównymi składniki trzonu i ogona jest przewód najądrza - na przekroju widoczne są wielokrotne przekroju tego przewodu, wysłanego nabł. dwurzędowym walcowatym, na którego pow. znajdują się stereocilia - nabłonek leży na błonie podstawnej, pod nią tkanka właściwa luźna i liczne miocyty gładkie
przewód najądrza, w odróżnieniu od przewodzików odprowadzających ma wszędzie gładkie światło
|
narząd rurowaty, o nieregularnym świetle
ściana nasieniowodu z błony śluzowej, mięśniowej i przydanki
błona śluzowa wytwarza 4-5 fałdów podłużnych, wysłana jest nabłonkiem wielorzędowym walcowatym, część komórek posiada stereocilia
pomiędzy komórkami nabłonka znajdują się limfocyty.
pod nabłonkiem znajduje się właściwa błona śluzowa zawierająca liczne włókna sprężyste.
błona mięśniowa z 3 warstwami miocytów gładkich: wewnętrzna i zewnętrzna podłużna, środkowa - okrężna
przydanka składa się z tkanki łącznej właściwej włóknistej
w bańce nasieniowodu wyższe fałdy oraz cieńsza błona mięśniowa
|
gruczoł cewkowo-pęcherzykowy otoczony torebką włóknistą
słabo zaznaczony podział na płaciki
obecne są duże, nieregularnie uformowane, często wielokrotnie wpuklające się odcinki wydzielnicze - odcinki wydzielnicze charakteryzuje duże światło i nierówny zarys wewnętrzny nabłonka
brak dróg wyprowadzających
nabłonek walcowaty o zmiennej wysokości, wyściełający fałdy odcinków końcowych; cytoplazma kwasochłonna, mikrokosmki na powierzchni
szczególnie charakterystyczna jest obecność miocytów gładkich w przegrodach łącznotkankowych prostaty, tworzących zrąb
niekiedy w świetle widoczne kamyki sterczowe (zmineralizowana wydzielina gruczołu)
|
narząd pokryty torebką łącznotkankową (błona biaława), pod którą znajduje się nabłonek jednowarstwowy sześcienny
kora: pęcherzyki jajnikowe w różnych stadiach rozwojowych oraz miocyty gładkie
w okolicach pęcherzyków - tkanka łączna bogata w kom. wrzecionowate
pęcherzyki jajnikowe pierwotne znajdują się na obwodzie kory jajnika, w pobliżu błony białawej, składają się z pierwotnych oocytów i otaczającego komórkę rozrodzą jednowarstwowego płaskiego nabł.; są najliczniejsze, jądro położone ekscentrycznie
pęcherzyk jajnikowy wzrastający z wysokim, sześciennym a później walcowatym nabłonkiem oraz mukopolisacharydową osłonką przejrzystą pomiędzy nabłonkiem a komórką rozrodczą - w zewnętrznej części cytoplazmy widoczne ziarna korowe
pęcherzyk dojrzały Graffa z sierpowatą jamą pęcherzykową w przypadku młodego pęcherzyka i z tworzącym się wzgórkiem jajonośnym - wielowarstwowy nabłonek pęcherzykowy tworzy ścianę jamy pęcherzyka, zwaną warstwą ziarnistą
rdzeń jajnika (część naczyniowa) stanowią liczną liczne, pozwijane naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy
zrębem jajnika jest tkanka łączna właściwa luźna
|
narząd rurowy z 3warstwową ścianą - błona śluzowa, mięśniowa i surowicza
błona śluzowa pofałdowana (charakterystyczne, delikatnie, rozgałęzione fałdy - labirynt), z nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym pokrytym migawkami i komórkami urzęsionymi, wydzielniczymi, klinowatymi i śródnabłonkowymi limfocytami
w błonie śluzowej znajdują się charakterystyczne tętnice spiralne
nabłonek spoczywa na blaszce właściwej zbudowanej z tkanki łącznej luźnej z włóknami retyku linowymi
błona mięśniowa jest najgrubszą warstwą ściany jajowodu, składa się z 2 warstw - wewnętrznej, w której miocyty układają się okrężnie i zewnętrznej, w której miocyty układają się podłużnie; charakterystyczne w tej warstwie jest to, iż jest luźno utkana, granice pomiędzy warstwami są dość zatarte
błona surowicza pokryta jest nabłonkiem surowiczym (mesothelium)
występuje krezka jajowodu, w pobliżu której znajdują się liczne naczynia tętnicze
|
jednowarstwowy nabłonek walcowaty z pojedynczymi komórkami urzęsionymi
pod nabłonkiem: blaszka właściwa błony śluzowej, w niej 2 warstwy - czynnościowa i podstawowa
warstwa czynnościowa : warstwa o zmiennej budowie w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego - w fazie złuszczająco regeneracyjnej następuje oderwanie części czynnościowej i regeneracji nabłonka; w fazie proliferacyjnej część czynnościowa wzrasta; w fazie sekrecyjnej gruczoły cewkowe błony śluzowej zaczynają się silnie skręcać, dając charakterystyczny obraz „zębów piły”
warstwa podstawowa z tkanki łącznej właściwej (z komórkami macierzystymi, poprzebijana gruczołami cewkowymi), zakończeń gruczołów macicznych i licznych nacz. krwionośnych
|
na przekroju widoczne jest 5 warstw rogówki:
nabłonek przedni rogówki nabł. wielowarstwowy płaski - komórki tej warstwy mają na powierzchni drobne fałdy, między którymi gromadzą się łzy, co utrudnia ich odparowanie
blaszka graniczna przednia (Bowmana) z włókien kolagenowych tkanki łącznej, nie ma w niej w żadnym wypadku komórek - w barwieniu HE ma kolor jasnoróżowy
istota właściwa rogówki - najgrubsza warstwa (ok. 90%), złożona z pęczków włókien kolagenowych (ułożonych równolegle) i fibroblastów; pomiędzy wiązkami włókien kolagenowych widoczne są jedynie jądra silnie rozgałęzionych komórek tkanki łącznej (ciałek rogówki)
blaszka graniczna tylna (Descemeta) - budowa analogiczna do blaszki granicznej przedniej
śródbłonek z nabłonka jednowarstwowego płaskiego
rogówkę charakteryzuje całkowity brak naczyń krwionośnych
|
część ślepa: pokrywa ciało rzęskowe i tęczówkę, nie zawiera neuronów; nie odbiera bodźców; składa się z 2 nabłonków:
powierzchownego- kom. walcowate, nie zawierają pigmentu, warstwa bezbarwnikowa
głębokiego- kom. sześcienne, wypełnione melaniną- warstwa produkuje ciecz wodnistą
część wzrokowa: na przekroju jest 10 warstw siatkówki:
● warstwa barwnikowa - nabł. barwnikowy, jednowarstwowy sześcienny
● warstwa pręcików i czopków - warstwa pierwszych neuronów wzrokowych
● błona graniczna zewnętrzna - znajdują się tutaj zewnętrzne zakończenia komórek glejowych podporowych
● warstwa ziarnista zewnętrzna - znajdują się tutaj jądra komórek pręciko- i czopkonośnych
● warstwa splotowata zewnętrzna - aksony komórek pręciko- i czopkonośnych
● warstwa ziarnista wewnętrzna - jądra komórek dwubiegunowych, amakrynowych i poziomych
● warstwa splotowata wewnętrzna - aksony komórek dwubiegunowych i poziomych
● warstwa komórek zwojowych - szereg komórek zwojowych o dużych jądrach, z widocznymi jąderkami
● warstwa włókien nerwowych - aksony komórek zwojowych
● warstwa graniczna wewnętrzna - wewnętrzne zakończenia komórek glejowych podporowych
|
duża, owalna, o poza centralnym („ekscentrycznym”) ułożeniu jądra. Jądro jest duże i ma pofałdowaną cytoplazmę, pofałdowaną chromatynę - świadczy to o nasileniu procesów transkrypcji. Jest duże jąderko - świadczy to o intensywnej produkcji rybosomów. Prawie cała komórka wypełniona jest przez siateczkę śródplazmatyczną szorstką. Występują bardzo liczne rybosomy wolne, a także liczne mitochondria.
|
0.2 WŁÓKNA NERWOWE DWUOSŁONKOWE
Jest to dendryt , który posiada osłonkę mielinową. Obecna jest siateczka śródplazmatyczna szorstka, która zawsze występuje w dendrytach, a bardzo rzadko w aksonach. Obecne są mitochondria. Widzimy liczne neurofibryle, widzimy osłonkę mielinową składającą z wyraźnych warstw i widzimy przewężenie Ranviera. Obecna jest neurolemma (osłonka Schwanna). Widoczne są zbiorniki jonowe?. Widoczny jest również fragment komórki glejowej
|
0.3 SCHEMAT PĘCHERZYKÓW PŁUCNYCH
Widoczne są pęcherzyki płucne. W przegrodach międzypęcherzykowych obecne są liczne komórki przegrodowe i fagocyty. Widzimy bardzo liczne naczynia krwionośne. Obecne liczne włókna sprężyste. Pęcherzyki płucne są rozciągane za pomocą przepony i mięśni międzyżebrowych. Za pomocą włókien sprężystych pęcherzyk wraca do pierwotnych rozmiarów. Zanik tych włókien powoduje rozedmę płuc. Nabłonek wchodzący w skład pęcherzyków płucnych to pneumocyty I rzędu - płaskie, II rzędu - które produkują glikokaliks i III rzędu, które są chemoreceptorami. Należy zwrócić uwagę na barierę krew-powietrze: od strony powietrza: surfaktant wytworzony przez pneumocyt II rzędu, wypustka cytoplazmatyczna pneumocytu I rzędu, błona podstawna wspólna dla pneumocytu i komórki śródbłonka, cytoplazma komórek śródbłonka, glikokaliks komórek śródbłonka.
|
0.4 WŁÓKNA MIĘŚNIOWE SZKIELETOWE
Obecne są miofibryle. Pomiędzy nimi jest siateczka śródplazmatyczna gładka. Jest sarkolemma i sarkoplazma W miofibrylach są obecne sarkomery. Granicę sarkomeru stanowi prążek Z. Na sarkomer składa się ½ prążka I, prążek A, ½ następnego prążka I. W prążku A wyróżniamy również przejaśnienie H i w tym przejaśnieniu prążek M. Trzeba również pokazać kanalik T i dwie cysterny brzeżne (tzw. triada)
|
0.5 WŁÓKNA MIĘŚNIOWE SERCOWE
rozgałęzione miofibryle. Widać wstawki -połączenie typu neksus. Pomiędzy miofibrylami występują liczne mitochondria. Widać naczynie krwionośne przechodzące przez komórkę mięśniową.
|
0.6 SYNAPSA NERWOWO- MIĘŚNIOWA
Widzimy kolbkę synaptyczną wytworzoną przez neuryt. W kolbie są mitochondria rurkowe. Obecne są liczne małe ziarna zawierające przekaźnik - acetylocholinę. Widzimy transwakuole? transportujące ziarna wydzielnicze. Widoczne są neurofibryle. Widzimy pofałdowaną błonę postsynaptyczną i miofibryle.
|
0.7 PĘCHERZYKI EGZOTRZUSTKI
Widać Komórki trzustkowe (pęcherzykowe). Pomiędzy tymi komórkami, a światłem znajdują się 2 komórki wstawkowe. Obie są płaskie, ze spłaszczonym jądrem. W samych komórkach pęcherzykowych obecne jest duże okrągłe jądro z bardzo dużym jąderkiem - tworzy ono dużo rybosomów. Widać ziarna wydzielnicze. Fragment cytoplazmy dwóch sąsiadujących komórek powiększono. Na powiększeniu widać, że w cytoplazmie jest siateczka śródplazmatyczna szorstka i wolne rybosomy.
|
0.8 TWORY EKTOPLAZMATYCZNE
Tu mamy twory dodatkowe nabłonka w przekroju poprzecznym i przekroju podłużnym. Widoczne są tutaj mikrokosmki, rąbek szczoteczkowy, stereocylia i kinetocylia. Mikrokosmki to wypustki cytoplazmy, które biegną w różnych kierunkach,mają różny kształt i różną wielkość. Np. widać że mogą być nawet połączone. Rąbek szczoteczkowy - wszystkie wypustki są równej długości, równej średnicy, odstępy między nimi są też równe. Na przekroju poprzecznym widzimy błonę osmotyczną? i widzimy zagęszczenie cytoplazmy w centrum wytworzone przez struktury białkowe. Sterocylia - są porozgałęziane. Widać rozgałęzienia również na przekroju poprzecznym. Widać na przekroju poprzecznym silnie osmotyczną błonę. Kinetocylia - widzimy ciało podstawne kinetocyliów, a na przekroju poprzecznym widzimy układ charakterystyczny dla centrioli, czyli 9 par rurek na obwodzie i jedna para rurek w centrum.
|