Wykład 3 EMBRIOLOGIA CZ.2

30-34 tydzień

-CS- 320mm

-30 tydzień- pojawia się odruch źreniczny (związany z intensywnością światła, szerokością źrenicy); [ może być spaczony przy braniu narkotyków, bla bla bla...]; odruch źreniczny sprawdzany przy stwierdzaniu zgonu, również ważny jest odruch rogówkowy- dotknięcie rogówki i wtedy zamknięcie powieki; te 2 odruchy są wyznaczniekiem życia; odruchy te towarzyszą nam do końca życia

-w 30-34 tyg tkanka tłuszczowa ok 8% masy ciała

-płód urodzony w 32 tyg i straszy żyje (wykształcony układ oddechowy na tyle, że może przejąć oddychanie poza organizmem matki)

35-38 tydzień

-długość CS- 360mm

-w tym okresie już niewielki wzrost płodu

-płód żeński wzrasta wolniej od męskiego

-głowa mniejsza w stosunku do pozostałych części ciała, ale obwód jej w dalszym ciągu jest duży

-w 36tyg obwód głowy i obwód brzucha prawie jednakowe i od tego tygodnia brzuch zaczyna przewyższać obwodem głowe

-jądra z zasady znajdują się już w mosznie

-w tym czasie obniżenie dna macicy ciężarnej (pierwsza cecha którą ocenia położnik u kobiety w końcowej fazie ciąży); związane jest to min z przesunięciem się układu głowa- nogi na kończyny dolne

w 2 miesiącu rozwoju zarodek- 28 somitów (somity- zmetameryzowana mezoderma, która świadczy o pewnym wieku- tzw wiek somitarny)

-widoczna wyniosłość wątrobowa i sercowa

-łuki skrzelowe- uwypuklenie ektodermy- również widoczne; odpowiada im uwypuklenie wewnętrzne endodermy zwane kieszonkami skrzelowymi

-pęcherzyk żółtkowy duży

5 tydzień rozwoju

-CS 9,8mm

-charakterystyczną cechą jest płetwisty charakter kończyn

-głowa jeszcze mała 1/3 dług ciała, ale od tego momentu zaczyna szybciej się powiększać

-widać pozostałość skorupy(blastocysta jest otoczona tzw skorupą)

worek owodniowy z płynem owodniowym, płyn jest wyciskany a worek dotyka wrażliwą błonę śluzową macicy pobudza ją do skurczu i następuje wydalenie płodu

przewód pęcherzykowo- żółtkowo- jelitowy - z niego potem wywodzą się komórki płciowe (gonocyty)

czas porodu- określamy od pierwszego dnia ostatniej miesiączki; wynosi przeciętnie 280dni; plamienia mogą się zdarzyć nawet do 5 miesiąca, mylą to często kobiety z miesiączką

ciąże dzielimy wg podziału miesięcznego na 10 miesięcy księżycowych; podział tygodniowy i podział trymestralny (3x 3 miesiące kalendarzowe)

bardzo często lekarze korzystają z reguły Naegelego- prawdopodobny termin porodu wylicza się, odejmując 3 miesiące od daty pierwszego dnia ostatniej miesiączki, a następnie dodając 7 dni i jeden rok (duży błąd może tu się wkraść)

określanie wieku płodu- 1)embriologicznie - CS- długość ciemieniowo-siedzeniowa); możemy też korzystać z tablic Streetera, które obrazują wygląd głowy zarodka w określonych datach- opisują dokładnie co jest widoczne (dotyczą ciąży prawidłowej); określanie wieku somitarnego oraz metamerycznie

  1. parametry kliniczne- określamy datę potencjalnego zapłodnienia wg daty ostatniej miesiączki; jesteśmy w stanie określić moment w którym pojawia się gonadotropina kosmówkowa wydzielana przez łożysko (na tym oznaczeniu oparte są testy ciążowe dostępne w aptekach); obwód brzucha; ruchy płodu; położenie dna macicy

żaden wskaźnik nie daje pewności, dlatego posługujemy się kilkoma jednocześnie

mechanizmy pozwalające na utrzymanie ciąży:

przed porodem obniża się st progesteronu a estrogenu uwrażliwiają macicę na działanie oksytocyny

ok 20 tyg ciąży zmienia się kształt macicy z kulistej na walcowatą (konwersja macicy)

w okresie ciąży błona śluzowa macicy jest nazywana błoną doczesnową

kom decidualne= kom doczesnowe

worek doczesnowy- między zarodkiem a mięśniówką macicy, utworzony przez komórki doczesnowe

doczesna brzeżna- połączenie błon doczesnowych

doczesna ścienna-wyściela jamę macicy nie objętej kontaktem z zagnieżdżonym jajem

doczesna pokrywowa- pokrywa zagnieżdżone jajo od str macicy

każde zaburzenia progesteronu lub śluzówki powodują uwalnienie dwutlenku węgla; nadmiar CO2 może doprowadzić do obumarcia płodu

kosmówka gładka zawiera bardzo silne enzymy proteolityczne; gdybyśmy pobrali wycinek trofoblastu i przebili kosmówkę gładką doszłoby do przeżarcia, lizy tego trofoblastu; tak się czasem dzieje i powstaje wtedy zaśniad groniasty (gdy nie dochodzi do zatrzymania aktywności proteolitycznej enzymów); zaśniad rozwija się do momentu aż dotrze do błony mięśniowej macicy, która jest dobrze unaczyniona=> krwotok

po porodzie okres połogu; obowiązkiem każdego polożnika w połogu (wydalanie łożyska i resztek) jest sprawdzenie łożyska, czy przypadkiem jego jakaś część nie została w jamie macicy=> powstaje wtedy kosmówczak albo zaśniad groniasty

wg prawa jest obowiązkowe przechowywanie łożyska połogowego przez 12 h

rozsiew trofoblastyczny- oderwanie pewnego fragmentu, który krąży z biegiem krwi; najczęściej dociera do płuc

krążenie łożyskowe- krążenie między łożyskiem a płodem; nie ma kontaktu między krwią matki a krwią płodu

Łożysko

-cz płodowa (kosmówka włochata) i cz matczyna (doczesna podstawna)

-czynność: wymiana gazowa, przekazywanie przeciwciał i substancji odżywczych

do 3 miesiąca życia po porodzie noworodek ma odporność przekazaną przez matkę;

noworodek na infekcję reaguje skórą, układem pokarmowym i układem oddechowym- biegunka, zmiany skórne i zapalenie płuc to najczęssze dolegliwości noworodków

żółtaczka noworodków- po porodzie wiele erytrocytów się rozpada, wydziela się żółty barwnik bilirubina, która pwooduje zażółcenie skóry, błon śluzowych i białkówki oka

akcja porodowa jest wzmacniana przez łożysko

hcG pojawia się w moczu już od 5 dnia po zapłodnieniu. Możemy ją wykryć badając mocz. Ta metoda jest najpewniejsza między 8 a 12 tyg ciąży

relaksyna- wytwarzana przez łożysko, wpływa hamująco na skurcze macicy i rozluźniająco na spojenie łonowe podczas porodu

kom układu immunologicznego traktują trofoblast jako antygen obojętny; nie wywołują reakcji immunologicznej

na osłabienie reakcji immunologicznej wpływają cytokiny (te pozytywne;p) i hormony

progesteron działa immunosupresyjnie (blokuje reakcje immunologiczną)

wady rozwoju łożyska:

rozwój krwi

3 etapy:

  1. mezoblastyczny

  2. wątrobowo- śledzionowy

  3. szpikowy

ad1 krew powstaje w mezenchymie ściany pęcherzyka żółtkowego; w ogniskach mezoblastycznych powstają hemangioblasty

hemangioblasty podzielą się potem na angioblasty i hematocytoblasty (komórki pnia)

ad2 występują wysepki w wątrobie i śledzionie

ad3 od 5 miesiąca, tzw okres szpikowy; produkcje krwinek przejmuje szpik

zapłodnienie in vitro

częstą przyczyną niepłodności kobiety jes niedrożność jajowodów

tylko na 10% zaburzń genetycznych u potomstwa mają wpływ rodzice (w tym 5% cywilizacja)

etapy rozwoju krytyczne dla powstawania wad wrodzonych

teratolodzy obecnie uważają, że gdy zaobserwowano wadę wrodzoną, często występuje też jakaś inna równocześnie; dzieje się tak gdyż czynniki najczęściej działają wielokierunkowo a wiele narządów rozwija się w tym samym czasie (np. oczy i uszy)

jeżeli czynnik teratogenny zadziała do okresu 3 miesięcy to w 99.9% przypadków wystąpią wady rozwojowe (dlatego na wielu lekach zamieszczona jest informacja, że są zabronione do 3 miesiąca ciąży)

prawo mówi, że w sytuacjach gdy mamy do wyboru ratowanie matki lub płodu- wybieramy matkę

czynniki teratogenne

-wirus różyczki-zaburzenia w rozwoju oka, ucha i serca; tzw triada wad- zaćma wrodzona, głuchota oraz wady serca

by Tramp1988