Definicje opakowania:

• pojemnik stosowany do okrywania produktów;

• towary przeznaczone do tego aby osłaniać względnie łączyć inne towary, przystosowywać je do magazynowania i transportu oraz ochraniać je przed wpływem atmosfery;

• całościowo lub częściowo owiniecie towaru w celu ochrony podczas transportu i magazynowania a także w celu prezentowania towaru we właściwym świetle. - środek służący do bezpośredniego dostarczania produktu ostatecznemu konsumentowi we właściwych warunkach i przy minimalnych kosztach

• chroni produkty przed uszkodzeniami, zniszczeniem, kradzieżą, ułatwia transport, składowanie, użytkowanie

• chroni przed szkodliwym oddziaływaniem warunków zewn. i odwrotnie, ułatwia przemieszczanie prod. podczas wytwarzania, sprzedaży, informuje odbiorców o zawartości i sposobie użycia, działa stymulująco ze wzgl. na kształt, barwę, nadruk

• zewnętrzna powłoka wytworu znajdującego się we wnatrz, dlatego opakowaniem jest butelka, puszka, skrzynia, owinięcie oraz oprawa działalności firm i organizacji

Funkcje opakowań:

a) w stosunku do zawartości: -ochronna -gospodarcza (ułatwia transport, użytkowanie, magazynowanie)

b) w stosunku do konsumenta: -informacyjna (skład, cena, sposób użytkowania) -promocyjna

1-wprowadzenie towaru na rynek, 2-wzrost sprzedaży, 3-faza dojrzałości(przybywają nowi), 4-faza zastoju (nie ma nowych odbiorców), 5- spadkowa faza (sprzedaży)

Funkcje ekologiczne (często zawiera się w funkcji gospodarczej):

1. opakowania wielokrotnego użytku

2. przerób tego opakowania

3. Rozkład tworzyw sztucznych do zw. prostych albo tworzenie nowych (wtórny przerób)

4. spalanie tworzyw opakowaniowych (z odzyskiem energii)

5. składanie na wysypiskach

Podział opakowań (klasyfikacja opakowań):

1. wg zasadniczej funkcji w stosunku do zawartości: - jednostkowe (zawierające określona ilość) -zbiorcze -transportowe

2. wg materiałów podstawowych elementów: -drewniane i z tworzyw drewnianych -papierowe i z tworzyw papierowych -z tworzyw sztucznych -metalowe -szklane -ceramiczne -włókiennicze -kombinowane -inne

bezpośrednie i pośrednie opakowania jednostkowe

c) wg zasadniczego kształtu: -ampułka -balony -bańki -beczki -bębny -butelki -butle

- faski -fiolki -kadzie -kanistry -klatki -kosze -kubki -łubianki -owinięcia -pudełka

-puszki -siatki -skrzynki -słoje -tacki -torby -tuby -wiadra -worki -wytłaczarki -inne

Szczegółowe kryteria podziału opakowań:

1.wg zasięgu obrotu(przeznaczone na rynek wewn. i eksport-dostosowanie do klimatu, większa wytrzymalosc, przepisy celne, sanitarne, przyzyczajenia konsumentów)

2. wg sposobu wykorzystania (jednorazowe i wielokrotnego użytku-np. butelki)

3.wg sposobu rozliczeń (sprzedawane-własn. kupującegoalbo zwrotne-własn.produc.).

4.wg użytkujących przemysłów( dla specyficznych branż opakow,. charakterystyczne: farmaceutyczne, perfumer., monopolowe)

5. z punktu widzenia ochrony środowiska

a)działanie środowiska na opakowanie - ulegające biodegradacji

(papiernicze, drzewne, two.szt.pochodz. naturalnego o budowie oparta jest o celulozę- ROZKŁAD prze utlenianie, światło,wodę; tworzywa oparte na skrobi(nierównomierna wytrzymałość - różna grubość)

- nie ulegające biodegradacji (PRZEROBOWE:można przetopić, spalić- otrzymanie energii, NIEPRZEROBOWE: działanie toksyczne- nie wykorzystywać!!!,nietoksyczne - składowne na wysypiskach)
b) technologia wtórnego przerobu -nadające się lub nie nadające się do

przerobu

c) działanie opakowania na środowisko- toksyczne lub nietoksyczne

DOBÓR I PROJEKTOWANIE OPAKOWAŃ

Dobór formy konstr. i tworzywa w zależności jaki produkt ma chronić

Czynniki wpływające na dobór opakowania:

1.właściwości produktu (konsystencja, barwa,masa i rozmiar,zapach,wrażliwość na wilgoć,temp.,światło,utratę zapachu,wilgoci,)

2.właściwości tworzyw opakowaniowych (przenikalność wilg, zapachu,toksyczność tworzywa,przepuszczalność tworz.(zapach,światło,wilg.),wytrzymałość mechan.)

3.sposób pakowania i urządzenia pakujące( znać zgrzewalnosc, odpornosc na ciśn., wlsn.term.)

4. oddziaływanie na środowisko

5. warunki magazynowania (czas, wilgotność, temperatura)

6.warunki transportu (czas, zabezpieczenie przeciw wstrząsowe,inf.o środk.transp.)

7.czynniki ekonomiczne-możliwosc wtórnego wykorzyst. opak)

8.informacje dla konsumenta (Gładkość powierzchni aby dobrze było odczytać dane)

9.wymagania estetyki i reklamy- opakowanie powinno: -zwracać uwagę

-budzić zainteresowanie -wywoływać pragnienie posiadania -skłaniać do zakupu

-wzbudzać sympatie i zaufanie do produktu i producenta -wywoływać korzystne wyobrażenia o jakości produktu -wyróżniać sie z otoczenia

10.kulturowe, zwyczajowe i religijne wymagania odbiorców

11.wiek i płeć odbiorców

12.opinie konsumentów

Projektowanie opakowania: *wybór kształtu *wybór grafiki *wybór koloru.

Kształt decyduje potem o rozmieszczeniu grafiki oraz wpływa na czytelność inf. Kształt prosty ale nietypowy (wzmagać zainteresowanie). Kształt zależy od właściwości produktu-powinien być funkcjonalny, dostosowany do formy sprzedaży, łatwe wydobycie produktu, powinien być prosty.

Nazwa powinna być widoczna z odległości ok. 2 m. Nie powinna być przeładowana informacjami, zwłaszcza niepotrzebnymi. Dostosowanie grafiki do jakości i rodzaju towaru, znaki,symbole,instrukcje,napisy,szata graficz, aby inf. o towarze; aby skłaniac do zakupu, dobra widocznosc,czytelne,zrozumiale dla przeciet.odbiorcy Ważne literownictwo (współczesne, gotyckie)

Cechy nazwy handlowej:

-odróżniająca się od innych

-łatwa do wymówienia i zapamiętania

-związana z towarem

-wywołująca pozytywne skojarzenia

Zadania barwy opakowań:

1. skupienie uwagi

2. wyróżnienie opakowania spośród innych

3. ułatwienie zapamiętania produktu i producenta

4. zwiększenia czytelności grafiki

5. stwarzanie efektów optycznych

6. informowanie o zawartości

7. wywoływanie pozytywnych skojarzeń

8. budzenie zaufania do produktu i producenta

9. umożliwienie odróżnienia elementów serii produktów

Skojarzenie smakowe z barwą: np. zielony, żółty-KWAŚNY; żółty, czerwony-SŁODKI

Powinno się ograniczać ilość kolorów(chyba że jest zdjęcie); Barwa nie ma znaczenia gdy zakupy na zamówienie, na receptę, gdy nie ma konkurencji.

PSYCHOLOGICZNE DZIAŁANIE BARWY:

-psychiczne;-fizyczne;-fizjolog;-optycz;skojarz.smakowe;działanie przez powierz.;znaczenie symboliczne; uwarunkow. regionalne

Opakowanie jednostkowe na celu za zadanie poinformować o: *cenie *składnikach *itp.

Opakowanie zbiorcze ma za zadanie dostarczenie produktów jednostkowych

Transportowa jednostka opakowania to jednostka wyrobu opakowania całkowicie lub częściowo przygotowana do transportu.

Kodowanie- nie jest przeznaczone dla bezpośredniego konsumenta, lecz do sortowania, inwentaryzacji, w rejestracji sprzedaży.

Kod EAN- European Article Numbering- głównie w krajach zachodnioeuropejskich (początkowo)

Kod EANA- European Article Numbering Asociation,

Kod IANA- Iternational Article Numbering Asociation

Budowa kodu paskowego: -zbiór cyfr -zbiór kresek

EAN- 13-kod trzynastocyfrowy- bardziej popularny

EAN- 8 cyfrowy

Znak-kod - kreskowo-cyfrowy

13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

1. trzy pierwsze cyfry (13,12,11) to numer przyznawany z Brukseli danym organizacjom (kraj) -to nr kraju(prefix),np.Polska ma 590 Hongkong-489,Japon-450-499,Chiny-690.

2. kolejne 4 (10,9,8,7) to nr producenta lub dystrybutora danego kraju

3. (6,5,4,3,2) to nr identyfikujący towar

4. (1) to cyfra kontrolna. Jest ona obliczana z wszystkich pozostałych- kontrola prawidłowości odczytu.

8- cyfrowe: 8 7 6 5 4 3 2 1- jest to skrócony nr producenta krajowego. Jest stosowany dla firmy która produkuje tylko jeden towar.

1. (8,7,6) nr kraju (prefix)

2. (5,4,3,2) nr towaru

3. liczba kontrolna

Kreski w takim kodzie są powiązane z cyframi (zazwyczaj bezpośrednio). Wyjątkiem jest cyfra 13 (kodowana pośrednio).

Kreski w kodzie powiązane są bezpośrednio z cyframi; każdej cyfrze odpowiada określony układ kresek. Wyjątek stanowi pierwsza cyfra 5-kodowana pośrednio.

Znak skrajny- rozpoczyna kod i kończy (3 moduły o tej samej szerokości)

Znak rozgraniczający (rozdzielający)

Kolory na przemian- co się kończy jasnym musi się zaczynać ciemnym i na odwrót.

Aby móc umieścić taki kod na opakowaniu powierzchnia opakowania musi być gładka, o niewielkiej krzywiźnie, w miejscu łatwo dostępnym, ale dyskretnym.

Zabarwienie: najbardziej pożądane jest biało- czarne, ale może być inne o wyraźnym kontraście (jasne- ciemne)

Inny kod- Carla Code, jest to kod cyfrowo graficzny

1	4
2	8

Np. kodujemy

3

4

5

Kod SWW-KTM- 13-sto cyfrowy(polski) kod towarowo-materiałowy, systematyczny wykaz wyrobów

Obejmuje XXXX- XXX- XXX-XXX

↓↓ ↓↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓

aa bc ddd eee

znaczenie tych cyfr:

początkowe => branże w gospodarce narodowej

1. gałąź na podstawie pewnego przemysłu

2. tzw. branża (przemysł cukierniczy)

3. podbranża

4. konkretny produkt lub grupa produktów o podobnych właściwościach

towary na terenie danego przedsiębiorstwa

W przypadku towarów import.musi być etykieta w języku polskim.

TWORZYWA OPAKOWANIOWE

1) papiernicze 2) sztuczne 3) szkło 4) metale 5) drewno 6) pozostałe, o mniejszym znaczeniu, np. tkaniny

1.PAPIERNICZE:

Do ich produkcji potrzebne są włókna roślinne z drzew iglastych, liściastych, do produkcji tkanin typu len, bawełna, konopie oraz z innych roślin oraz z makulatury.

a) podstawowy składnik włókien: -celuloza -żywice -woski -garbniki -zw. mineralne -ligniny

Obecność tych składników poza celulozą może wpływać negatywie na jakość wyrobów (szczególnie ligniny). Powoduje: żółkniecie, kruszenie papieru, zwłaszcza po pewnym czasie (wpływ tlenu i światła). Najwięcej lignin jest w drewnie (20-30%), len (kilka %), bawełna (ślady).

b) długość włókien- i dłuższe włókna tym papier jest bardziej wytrzymały,

Półprodukty;

*masa szmaciana- z surowców lnianych, bawełnianych, skład włókien jest najlepszy-do prod.dobrej jakości papieru

*masa celulozowa- pochodzenia drzewnego- usuwa się z tego drzewa substancje towarzyszące celulozie poprzez gotowanie w odpowiednim roztworze (głównie ligniniany). Metody: siarczynowa(środ.kwaśne) i siarczanowa(siarczan sodu+zasada sodowa,środ.alkaliczne)

*ścier drzewny- z rozdrobnionego drewna (nie oczyszczonego)- do gorszych odmian papieru

*masa makulaturowa- rozdrobniona makulatura- do gorszych odmian papieru

*masa słomiana- sporadycznie

Do tych mas dodaje się substancje dodatkowe- do 15%. Są to tzw. wypełniacze- wypełniają przestrzenie między włóknami, np. gips, talk, kreda,kaolin. Nadaje to większą szczelność, gładkość, wytrzymałość mechaniczną, przyjmowanie farb. Są też stosowane kleje- ograniczają nasiąkliwość papieru, poprawiają wytrzymałość mechaniczną. Mogą być pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. Barwniki też się dodaje.

SPOSÓB PRODUKCJI:

1. Przygotowanie masy do produkcji papieru

• Zmielenie surowców, ew. obróbka,

• Przygotowanie zawiesin zmielonych włókien w wodzie

• Uzupełnianie w ewentualne dodatki (wypełniające, sklepjające)

Odwadnianie i prasowanie (przepuszczenie przez sito, wstępne odwadnianie; dalsze odwadnianie w czasie prasowania)

Suszenie do wilgotności (kilku %)

Wyrównanie, nawijanie

Dodatkowe uszlachetnienia poprzez różne zabiegi

* nasycanie masy papierniczej substancjami poprawiającymi barierowość i wytrzymałość mechaniczną (parafinowanie)

* powlekanie, laminowanie - połączenie z warstwą ochronną z innego tworzywa.(laminowanie-przy użyciu środka wiążącego; powlekanie-bez środka wiążącego, przy wykorzystaniu właściwości tworzyw łączonych)=>końcowy efekt ten sam

zaleta: nadanie zgrzewalności, poprawa barierowości, wytrzymałości

PODZIAŁY WYROBÓW PAPIERNICZYCH:

a) wg gramatury

I .* bibułki -do 28 g/m²

*papiery -do 160 g/m²

* kartony -do 315 g/m²

*tektury -powyżej 315 g/m²

II. zawężony : *bibuły do 228 g/m²; *kartony powyżej 228g/m²

b) wg surowca

Podział na klasy: (im niższy numer klasy tym papier lepszy)-10 klas

klasa I -100% masy szmacianej

klasa II -50% masy szmacianej ; 50% masy drzewna oczyszczona

klasa III -100% m masa drzewna oczyszczona

klasa IV- 80%masa drzewna oczyszczona;20% ścier

klasa V- 60%masa drzewna oczyszczona;40% ścier

klasa VI -40%masa drzewna oczyszczona;60% ścier

klasa VII- 30%masa drzewna oczyszczona;70% ścier

klasa VIII- 18%masa drzewna oczyszczona;82% ścier

klasa IX- 100% ścier;

klasa X- 100%makulatury

BIBUŁKI

Stosowane jako owinięcia, ewentualnie wewnętrzne wyposażenie opakowań, najczęściej są uszlachetniane-parafinowane itp.

Zastosowanie: - owinięcia owoców cytrusowych

-bibułka butelkowa - do pakowania butelek

PAPIERY

*drukowe, do pisania

*etykietowe

*do produkcji torebek

*papiery pakowe: zwykłe lub specjalne

1. zwykłe - do owinięcia, do niektórych torebek i worków; mają różne odmiany mające nazwy handlowe:

-natron-z masy celulozowej; met. siarczynową, modulowany, stosunkowo mocny (torebki, worki, podłoże do owlekania, laminowanie, jako część składowa tektury falistej)

-jawa-papier siarczynowy, stosunkowo mocny, do wyrobu torebek, niektórych warstw tektury falistej

-manilla-papier celulozowo-makulaturowy, klasy niższe, najsłabszy z papierów pakowych (torebki, tektura falista)

-szrenc-papier wytrzymały mech., pochodzenia makulaturowego, nie stosowany do bezpośredniego kontaktu z żywnością

-kraft-celulozowy, o dużej wytrzymałości mechanicznej, szerokie zastosowanie (torby, worki, części składowe tektury falistej)

2. specjalne-o lepszych właściwościach, papiery pergaminowe o lepszej barierowości niż zwykłe:

PODZIAŁ PERGAMINÓW(poprawa barierowości-mała przepuszcz.tłuszczów,pary wodn)

-pergamin sztuczny (kwasowy)-podczas produkcji występuje kąpiel w kwasie siarkowym, pod wpływem kwasu włókna roślinne pęcznieją, tworzą masę wypełniającą przestrzenie między włóknami

-papier pergaminowy(pergamin zwykły)-rozdrabnianie jest w urządzeniach z tępymi nożami (raczej jest to miażdżenie).Uzyskuje się włókna spęczniałe->poprawa barierowości

-papier półpergaminowy- rozdrabnianie z miażdżeniem, stopień zmielenia niższy, proces krótszy

Papiery powlekane i laminowane

Parafinowane lub woskowane(powlekane lub nasycane parafiną, woskiem)-uzyskujemy większą szczelność w stosunku do wilgoci, zapachów, tłuszczy itp.lepsza barierowość.

Wada: wrażliwość termiczna większa niż papieru (na wysokie i niskie temperatury)

w niskich temperaturach->tendencja do kruszenia, pękania

w wysokich temp->parafina się topi, sklejanie się warstw

Papiery asfaltowane - nie dopuszczone do kontaktu z żywnością (ze wzgl.na zapach),mają dużą odporność na wodę morską, zwiększona barierowość

Powlekane lub laminowane tworzywami sztucznymi - powlekanie przez dyspersję tworzywa lub przez zanurzenie lub ogrzanie tego tworzywa-bez środka wiążącego poprawiają

*barierowość,*zgrzewalność,*wytrzymałość mechaniczna

np.powlekanie polietylenem; powlekanie diofanem-kopolimer chlorku winylu i chlorku winyliolenu; są to tworzywa o wysokiej barierowości

powlekane hot-meltami-mieszaniny wieloskładnikowe, mają wysoką temp.topnienia, która jest wyższa od lepkości parafiny i wosku, w stanie stopionym mają wysoka lepkość (torebki, worki, warstwy pudeł, owinięcia)

KARTONY - można powlekać różnymi tworzywami, laminować, do wyrobu pudełek, pudeł do opakowań sztywnych

TEKTURY - lite i faliste

1.lite- trwałej struktury,mogą być różnego rodzaju,w zależności od surowca np .biała(ze ścieru częściowo oczyszczonego),brązowa (ze ścieru nieoczyszczonego),szara (poch.makulaturowego), wielowarstwowa (2-3 warstwy), powlekana

Zastosowanie: pudła i pudełka

2.faliste -połączenie warstw litych z pofalowanymi

dwuwarstwowe(do wyposażenia wew.)

trójwarstwowe-na pudła i pudełka

pięciowarstwowe

siedmiowarstwowe ->na produkty wrażliwe na transport, na wstrząsy, nacisk, uszkodzenia mech.

Zalety:wytrzymałość mech.

tektura czterowarstwowa z falą X

połączenie 2 warstw pofałdowanych ze sobą, lepsza wytrzymałość

Podział w zal.od budowy fali:

mikrofala E;3,4-4,2mm;wysokość fali:1,2-1,8mm

fala niska B;6,5mm; wyskość fali:2,3-3,2mm

fala średnia C;7,95mm;wysokość fali:3,5-3,7mm

fala wysoka A;wysokość fali:4,5-4,8mm

fala b.wysoka D;wysokość fali 6,6mm

*tektury faliste mozna uszlachetniać,powlekać itp.

*sztuczna tektura falista-dot.tworzyw sztucznych,różne tworzywa,kształtem zbliżona do falistej, o wł.podobnych,lepsza barierowość

OPAKOWANIA Z TWORZYW PAPIERNICZYCH

I. opakowania z kartonu i tektury (pudła-opak.transport., pudełka-opak.jedn.,bębny)

PUDŁA

Podział pudeł:

a)w zależności od sposobu wykonania:

-nie składane (wykonane na stałe)

-składane(po wykorzystaniu można złożyć)

b)w zależności od konstrukcji (podział podstawowy)

-klapowe

-wieczkowe (osobne wieczko nakładane)

-specjalne (to,co ma nietypowe kształty/zamknięcia)

c)w zależności od sposobu łączenia wykroju:

*szczepione,*sklejane,*zszywane

d)w zależności od wykończenia powierzchni:

*surowa,*z nadrukiem,*powlekane,*powlekane i z nadrukiem

e)w zalezności od użytego materiału:

*z tektury falistej,*z tektury litej

f)z elementami dodatkowymi wewnątrz:

*wkładki amortyzujące,*wkładki wzmacniające,*elementy dodatkowe,kratki

Zalety pudeł:

-składane->łatwa obsługa,zajmują małą powierzchnię,dobra odporność

-niższa cena od drewnianych i mniejszy ciężar

Opakowanie typu Bag in Box(od zew.klasyczne pudło tekturowe,wew.worek z tworzywa sztucznego)-dla płynów,odpowiednia bariera i stabilność,łatwe opróżnianie przez kranik.

PUDEŁKA Podział:

a)w zależności od sposobu wykonania:

*składane,*nieskładane

b)od konstrukcji: *klapkowe,*szufladkowe (pudełko od zapałek),*wieczkowe,*specjalne

c)od sposobu łączenia:*szczepione,*sklejane,*zszywane

II. OPAKOWANIA PAPIEROWE

*jednostkowe - torebki

*transportowe - worki

WORKI-do produktów sproszkowanych, ziarnistych. Często stosuje się papiery powlekane.Worki sa wielowarstwowe.Podstawowy podział wynika z konstrukcji(otwarte,wentylowe),a drugi ze sposobu łączenia(klejone,szyte).

Wady worków papierowych:

-ze względu na kształt jest utrudniony transport,przechowywanie

-mało odporny na uszkodzenia mechaniczne

-mało odporny na czynniki atmosferyczne

TOREBKI (torby) - przy produktach sypkich

3 Podstawowe konstrukcje:

*płaskie -z dnem liniowym

*krzyżowe - dno sześciokątne

*klockowe - dno prostokątne

*specjalne

Podział też w zal.od materiału, wilekości, wykończenia pow.

Owinięcia - formowane na produkcie,przyjmujące w znacznym stopniu kształt produktu (np.dropsy, serek topiony, cukierki)

2.OPAKOWANIA Z TWORZYW SZTUCZNYCH

Ich stosowanie jest stosunkowo niedawne,są to zw.wielkocząsteczkowe otrzymywane na drodze polireakcji lub przez modyfikację zw.wysokocząsteczkowych

polimer ->reakcja polimeryzacji.

Typy polimer.:*klasyczna, *addycyjna, *łańcuchowa(łączenie monomerów);

W zal.od środowiska:-suspensyjna,-kropelkowa,-w fazie gazowej;

Może być inicjowana przez:*jony(kationy,aniony),*przez wolne rodniki

Kopolimeryzacja-dwa różne monomery

• polikondensacja-dodatkowo otrzymywany jest produkt uboczny

• polimeryzacja addycyjna,stopmniowa(poliaddycja)-pośrednia między poprzednimi,zmiana ułożenie kolejnych atomów

Otrzymujemy zw.wielkocząsteczkowy,który jest podstawą tworzywa sztucznego

SKŁAD TWORZYW SZTUCZNYCH:

*zw.wielkocząst.-polimer

*monomery-pozostałości niezizomeryzowane

*inicjatory reakcji polimer.

*katalizatory i kokatalizatory

*inhibitory (zapobiega polimeryzacji samorzutnej)

*emulgatory-obniżają napięcie powierzchn.

*stabilizatory emulsji - zapewniają trwałość emulsji

*substancje buforowe- zapewn.odpowiednie pH

*substancje regulujące (regulatory)-utrudniają powst.bocznych rozgałęzień

*napełniacze-poprawiają właściw.mechaniczne(jest ich stosunkowo dużo)

*plastyfikatory- nadają odpow.konsystencję

*subst.smarujące (nadaja połysk, zapobiegają przywieraniu do form)

*barwniki i pigmenty

*subst.antyelektrostatyczne- subst.antybkokingowe

*stabilizatory (zapobiegające depolimeryzacji i rozpadowi opakowań)

*substancje parujące (parofory- subst.spieniające, powst.produkt o dużej porowatości)

Podział tworzyw sztucznych:

a)od konstrukcji:-sztywne,-giętkie

b)sposób przetwórstwa (formowania kształtów)

-tw.termoplastyczne-jest ogrzewane, formowanie stopionego tworzywa w odpowiedni kształt-proces odwracalny

-tw.termoutwardzalne(termoreaktywne)-proces nieodwracalny

-tw.chemoutwardzalne(chemoreaktywne)-formowanie pod wpływem subst.chem.;ogrzewanie może jedynie przyspieszać proces) - proces nieodwracalny

- tw.chemoreaktywne

Film-cienka folia <12 µm

Opakowania sztuczne pochodzenia naturalnego:

1.Celuloza, celuloza regenerowana (celofan)-obniż.stopnia polimeryz.-zniszczenie strukt.włóknistej

Cechy charakterystyczne celofanu

*duża przeźroczystość

*właściwości barierowe

(dobra bariera w stosunku do gazów; słaba barierowość w stosunku do wody-przepuszczanie

i chłonięcie)

*tendencja do marszczenia

*przy niskiej wilg.-krucha

*tworzywa łatwopalne

*stosunkowo słaba zgrzewalność

*nietoksyczność

*często są uszlachetniane (wyeliminowanie wad)

*bez smaku i zapachu

Pod wpływem estryfikacji powstaje:

-azotan celulozy-nitroceluloza-łatwopalny

-octan celulozy-acetyloceluloza-słaba bariera dla wody i gazów

-octanomaślan celulozy

Mozna otrzymać kauczuk naturalny-nie stosowany w opakowalnictwie

Opakowania syntetyczne:

Tworzywa polimeryzacyjne:

1. POLIETYLEN (PE) - otrzymany na drodze polimeryzacji etylenu .Polimeryzacja wysokociśn. (1000-3000 atmosfer,wysoka temp>60^OC), ciężar 0,7 - 0,9 g/cm³. Polietylen niskociśnieniowy (o dużej gęstości) - do 5 atm,temp.do60^OC przy produkcji.

Wyróżn. dwa rodzaje:1) HDPE- niskocisn.o dużej gęst.2) LDPE- wysokociśn.o małej gęst.

Właściwości wspólne:

a) przeźroczystość -podstawowa różnica

HDPE jest przeźroczysty

LDPE jest mleczno biały

b) barierowość -dobra bariera pary wodnej, słabsza dla gazów

c) niska temp. topnienia (ok. 90^OC), Skutek:

-dobra zgrzewalność-korzystne

-obróbka cieplna w tych opakowaniach jest praktycznie niemożliwa-negatywne

d) obojętne fizjologicznie i bez smaku i zapachu

Często jest on łączony z innymi tworzywami

2. FOLIE METALIZOWANE I ALUMINIOWE

Folia metalizowana- warstwa rozgrzanego aluminium naniesiona na tworzywo sztuczne.

Właściwości mechaniczne,barierowe-są wystarczające.

Różnice:

-przeźroczystość (f.m.sa bardziej przeźroczyste)

FOLIE KRZEMOWE - rzadko stosowane -tworzywa sztuczne powlekane tlenkiem krzemu.

Podstawowy składnik szkła to tlenki krzemu. Mówi się, że są powlekane płynnym szkłem.

Zalety:

-idealna barierowość

-nietoksyczność

SiOx -zazwyczaj są to dwutlenki, ewentualnie tlenki

3.POLIPROPYLEN (PP)

Ma właściwości zbliżone do PE, większa wytrzymałość mechaniczna,duża przeźroczystość barierowość podobna. Różnicą jest odporność termiczna- dobra odporność Obróbka termiczna jest możliwa. Ma on pewną sztywność , większą od PE.PP jest częściej stosowana do opakowań sztywnych. Wadą jest kruchość w niskich temp.-słaba odporn.na niskie temp.

4.FOLIE ORIENTOWANE (OPP)- polipropylen

Ich produkcja polega na rozciąganiu folii w jednym lub w kilku kierunkach. Daje to bardziej uporządkowaną strukturę tworzywa->lepsza wytrzymałość mechaniczna

5.POLICHLOREK WINYLU (PCW,PWC)

polimeryzacja emulsyjna przy podwyższonym ciśnieniu lub przy obniżonej temperat.

*twardy-winidur

*miękki-igelit

Cechy: duża wytrzymałość mechan.-3xwiększa od PE;dobra barierowość dla wody i gazów;termozgrzew;słaba odporność na tłuszcz-igelit,bo tworzywo obniża wytrzymał. mechan.przez przejście plastyfikat.do tłuszczu;szybko ulega depolimeryz.Nie stos.do żywn!!!

6. POLICHLOREK WINYLIDENU (PCWD,PVDC)

Nie starzeją się; Nie występuje jako folie jednorodne

7.POLISTYREN (PS):

Polimeryz.w podwyż. temp.;tworzywo przeźroczyste;dobra bariera dla wody, a słaba dla gazów; temperat.topnienia stosunk.niska; kruchość-większa przez światł; odporn.na starzenie

8.POLISTYREN SPIENIONY->styropian (niska przewodność cieplna, lekkość).Stosowany jako izolacja.

9.POLIAMIDY (PA)

To grupa tworzyw o różnym składzie chemicznym;część wspólna: -CO-NH-

Nylon(kwas adypinowy+sześciometylenodwuamina),stilon,kapron-nazwy handlowe

Charakteryzuje się:

*dobrą barierą w stosunku do gazów, ale słabą w stosunku do wody dlatego często występuje w parze z PE-bo na odwrotne właściwości

*dość znaczna przeźroczystość

*wysoka odporność termiczna -40(-70^OC) - 140(180^OC)

*dobrze zgrzewalny

*łatwy do barwienia , drukowania

Zastosowanie:

-wchodzą w skład tworzyw wielowarstwowych

-do produkcji żyłki (do siatek na owoce)

-laminaty z ich udziałem były stosowane do pakowania żywności dla kosmonautów

10. POLIESTRY

Grupa zróżnicowana chemicznie;część wspólna: -COO

Wyróżnia się dwie grupy:

a) tereftalowe (PET): politereftalan glikolu etylenowego

b) poliwęglany (PC)

c)polinaftalen (PEN)

Charakteryzuje się:

*dobra barierowość zarówno w stosunku do gazów jak i pary wodnej

*duża wytrzymałość mechaniczna

*odporność termiczna (-60 - +190^OC)

*odporne na starzenie (depolimeryzacja następuje bardzo powoli)

*nieco słabsza zgrzewalność

Najbardziej popularny jest tereftalan (gł.do tworzyw sztucznych); PEN-polinaftalen-tworzywo w fazie prób-właściwości lepsze niż politereftalanu,ale jest bardzo drogi.

FOLIE KURCZLIWE

Różnego rodzaju pod względem chemicznym .Maja zdolność kurczenia się w odpowiednich warunkach. Zdolność skurczu wystepować może na róznych drogach:

a) termokurczliwe- kurczy się pod wpływem podwyższonej temperatury

b) rozciągliwe- można rozciągnąć w normalnych warunkach, po usunięciu siły rozciągającej folia wraca do swoich wymiarów,oplata produkt

Zaleta:

- łatwe pakowanie

- możliwość doboru odpowiednich właściwości (mech,optycznych)

- łatwe formowanie nawet na nieforemnych produktach

- o minimalnych wymiarach

- stosunkowo tanie

- przezroczystość (łatwa identyfikacja towaru)

- tworzywo lekkie

Zastosowanie:

-owijanie produktu bezpośrednio lub na tacce

-zabezpieczenie op.jednostkowego

-połączenie op.jednostkowych (zgrzewka)

-zabezpieczenie jednostki na paletach

Formy konstrukcyjne

Opakowania jednostkowe:

*butelki z folii sztywnych (PET, PCV, PE)- opak.lekkie, odporne mechanicznie, wypierają butelki szklane

*fiolki (PE, PP, PET, PCV)

*kubki (PP, PS)

*pudełka

*słoje (rzadziej z tworzyw sztucznych, PS, PP)

*tacki (PS spieniony) często owijany w folie kurczliwe

*tuby (z folii metalowych i tw.sztucznych PE i PP)

*torby i torebki z giętkich folii (PE i inne)

*siatki (PA, PE, Poliestrowe)

*owinięcia (giętkie folie, gł.kurczliwe)

Opakowania transportowe:

*worki ( z folii, tasiemki foliowe )

*beczki (PE, PP)

*bańki (PE, PP)

*kanistry (PE, PP)

*skrzynki (PE, PP) większa odporność-wydłużenie czasu użytkowania, możliwość piętrzenia w stabilne stosy, przydatność do pakowania mechanizacyjnego, możliwość montowania na stałe.Są przegrodowe, bezprzegrodowe, magazynowe.

*łubianki

3.OPAKOWANIA METALOWE

SUROWCE:

• RUDY ŻELAZA (STAL): BLACHY(powyżej 0,1mm); FOLIE (do 0,1mm)

• ALUMINIUM:BLACHY(powyżej 0,1mm); FOLIE (do 0,1mm)

BLACHY STALOWE

BLACHA CZARNA - mniej popularna, stalowa, niepokryta, stal węglowa (dodatek węgla 2%);domieszki metaliczne:Mn,Cu,Ni;domieszki niemetaliczne:P,S. Stosowane do krótkiego przechowywania ze wzgl. na podatność na korozję. Podstawa do prod. innego rodzaju blach.

BLACHA BIAŁA - blacha ocynowana (pokryta warstwą Sn), jaśniejsza barwa, ochrona antykorozyjna, zapobieganie migracji Fe do wnętrza opakowania.

CYNOWANIE:

• Metodą elektrolityczną (zanurzenie w elektrolicie zaw.sole cyny, osadzanie cienkiej warstwy Sn i równomiernej; metody współczesne)

• Metoda ogniowa (zanurzenie w roztopionej cynie)

W puszkach ocynowanych może wyst.:

1. korozja (uszkodzenie powłoki cynowej-gdy została źle naniesiona, gdy występują pory; rozpuszczenie powłoki cynowej powoduje wzrost zaw. Sn w produkcie; zapobieganie:podwójne cynowanie-miejsca szczególnie narażone na korozję tzn.miejsca zamykania, łączenia opakowania)

2. przebarwienia siarczkowe (dot.produktów białkowych np.aminokwasy siarkowe, przebarwienia z reakcji S z Fe->siarczki żelaza, ciemnogranatowe naloty, które są bezpieczne dla konsumenta)

POWLEKANIE INNYMI METALAMI- lakiery zabezpieczają przed korozją

• Cynk - Zn (ale nie do prod.spoż, np. wiadra do przechowywania zimnej wody)

• Chrom -Cr (metodami:ogniowe,elektrolityczne; ochrona przed korozją, brak przebarwień siarczkowych)

• Nikiel - Ni (zabezpieczenie blach stalowych)

• Mieszane Cr-Ni itp.

KOROZJA

Gł. czynnik to powietrze-tlen O₂, utlenianie; czynniki przyspieszające korozję to: kwaśne środowisko, wilgoć, obecność H₂O, podwyższona temp., stały prąd elektryczny.

Korozja równomierna lub wrzerowa (gdy są przerwy w powłoce, bardziej niebezpieczna bo łatwiej dotrze do produktu).

Podatność stali na korozję zależy od niektórych składników.

Zapobieganie: metaliczne powłoki, przechowywanie w odpowiednich warunkach, niemetaliczne powłoki (lakiery-przezroczyste,nieprzezroczyste, emalie, jedno lub dwustronne); wewnątrz warstwa-ogólne wymagania: nietoksyczny, odporny mech.,chem.,termicznie, obojętny chem., dostosowany do produktu bo się z nim styka; lakiery oparte o tworzywa sztuczne, barwione.

BLACHY ALUMINIOWE

Z czystego Al., ew. domieszki Mn, Mg-poprawa twardości, odporności na zgniatanie, odporności korozyjnej. Są lżejsze od stalowych, słabsza odporność mech. (łatwe otwieranie).

FOLIE METALOWE (otrzymane przez rozwalcowanie blachy)

FOLIE ALUMINIOWE (o różnej twardości, różnych parametrach, połączone z innymi metalami, uszlachetniane, lepsza wytrzymałość mech.).Łatwe w formowaniu opakowania.

FOLIE METALIZOWANE(laminaty z udziałem folii Al.), FOLIE STALOWE (krótkotrwałe pakowanie), FOLIE CYNOWE

ZASTOSOWANIE OPAKOWAŃ METALOWYCH:

opakowania jednostkowe lub transportowe (przem.spoż.): art.spoż 50%, napoje 16%, zamknięcia szklanych 6%, aerozole 7%,inne 3%.

• PUSZKI (do jednorazowego otwarcia): podział w zależności: od rodzaju zastosowanej blachy; sposobu ocynowania lub lakierowania; od zastosowania; od kształtów-okrągłe, prostokątne, mandolinowe; od sposobu formowania tzn.:*składane 3-częściowe-denko+wieczko+pobocznica-wada:więcej połączeń czyli miejsc zagrożonych na czynniki zew.,*tłoczone 2-częściowe-pobocznica+dno,z jednego fragmentu blachy+dno,mniejsze zagrożenia na czynniki zew. Obecnie zamykanie przez zgrzewanie.

• PUDEŁKA - walcowate (potocznie puszka), do wielokrotnego otwierania-zamykania, istnieją dodatkowe zabezpieczenia (membrana foliowa)

• TACKI - opakowania z folii ALUMINIOWEJ I LAMINATY

• TOREBKI - płaskie, klockowate, graniastosłupowe, z folii

• OWINIĘCIA - do masła, serków topionych

• TUBY

• BUTELKI, FIOLKI

OPAKOWANIA TRANSPORTOWE:

• BĘBNY, BECZKI, KONWIE(do mleka), KANISTRY, SKRZYNKI BLASZANE, DRUCIANE, WIADRA, KLATKI

4.OPAKOWANIE SZKLANE (msc-e3,4), tradycyjne.

PRODUKCJA-SUROWCE :

• Krzemionka SiO₂ - w postaci piasku, najczęściej ok.70%

• Na₂O lub K₂O -forma chemiczna, do 15%

• CaO - ok.10%

• Al₂O₃ - 1-2%

• Inne domieszki, barwniki

SZKŁA

• Jednoskładnikowe - kwarcowe, przepuszczające część promieniowania, stosowane w medycynie

• Dwuskładnikowe - SiO₂ + tlenki sodu lub potasu(lepsza przeźroczystość i połysk): szkło wodne

• Trójskładnikowe - zaw. dodatkowo CaO - szkło wapniowe, jest to szkło opakowaniowe; szkło ołowiowe-tlenek ołowiu - kryształowe; szkło barowe - zaw.tl.baru, żaroodporne (laboratoryjne). CaO dodawany jako CaCO₃

Do prod. używa się też stłuczkę szklaną-poprawia ona parametry produkcji: jednolitość, topliwość

W szkle bezbarwnym - 20-30%

Kolorowym - ponad 50%

Surowce rozdrabnia się i topi w wysokich temp.ok1500^OC. Stopiona masa ujednolicana, oczyszczana, chłodzenie b.powolne żeby nie spowodować naprężeń wew.szkła spowodowanych różnicą temp., chłodzenie z kształtowaniem wyrobów (700-800^OC); formowanie poprzez rozdmuch mechaniczny.

USZLACHETNIANIE SZKŁA:

1. przez barwienie

• zielone - tl.żelaza,zw.chromu,zw.miedzi-bliska podczerwień,ultrafiolet

• brunatne - zw.żelaza(siarczki)-pochłania ultrafiolet

Barwa stanowi barierę dla promieniowania

2. nanoszone powłoki

• na zimno (100^OC)

• na gorąco (400-600^OC)

Powłoki wnikają w mikrospękania na powierzchni szkła,powodując zwiększenie wytrzymałości (mniejsza kruchość lub mniejszy ciężar)

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE OPAKOWAŃ SZKLANYCH:

1. OBOJĘTNE CHEMICZNIE - nie zachodzi żadna migracja,chyba że są niedokładnie umyte lub opłukane

2. CAŁKOWITA BARIEROWOŚĆ - nieprzepuszczalność zupełna

3. SZTYWNA KONSTRUKCJA

4. ODPORNOŚĆ CHEMICZNA(temp. mięknięcia 530^OC)

5. ODPORNOŚĆ NA CIŚ.WEWNĘTRZNE

6. ODPORNOŚĆ POWIERZCHNI NA MECHANICZNE ZARYSOWANIE I ŚCIERANIE

7. DUŻY STOSUNEK MASY DO OBJĘTOŚCI-ciężkie

8. KRUCHOŚĆ

9. HAŁAS W CZASIE MANIPULACJI

10. MOŻLIWOŚĆ FORMOWANIA RÓŻNYCH KSZTAŁTÓW

11. NIEWIELKI KOSZT PRODUKCJI

FORMY KONSTRUKCYJNE:

• BUTELKI 55% - WĄSKOOTWOROWE

• SŁOIKI 30% - SZEROKOOTWOROWE

• INNE 15% - FIOLKI, AMPUŁKI

Opakowania szklane: wąskootworowe- butelki,ampułki, balony

szerokootworowe- słoje, fiolki

BUTELKI - KSZTAŁTY:mleczarska,bączek,monopolowa,reńska

ZAMKNIĘCIA:korek, „piferproof”,koronowe,pałąkowe,”twist-off”,feniks

SZKLANE OPAKOWANIA TRANSPORTOWE: balony (gęsiory-dłuższa szyjka,kosze wiklinowe-zapobiegają kruchości)

5.OPAKOWANIA DREWNIANE

Coraz częściej wypierane ze wzglądu na deficytowość surowca. Przy doborze drewna na opakowanie trzeba spełnić pewne wymagania:

*wilgotność -drewno opakowaniowe powinno mieć min.15-20%.W przypadku drewna beczkowego ok.16%.Przy wyższych wilgotnościach - rozwój drobnoustrojów;zbyt niska- pogorszenie wł.mech.(obniżenie szczelności lub siły wiążącej,np. do gwoździ)

*powinno być wolne od wad: (ew.wady przewidziane przez normy)

-sęki,-wady zabarwienia i budowy,-pęknięcia,-porażenie przez grzyby,-uszkodzenia (na skutek działalności żywych organizmów),-kształtu,-przetarcia drewna (powstałe podczas cięcia drewna)

*być z jednego gatunku drzewa.Zazwyczaj wykorzystuje się

- drewno sosnowe -(mało sękate, dobre do obróbki ale zawiera sporo żywicy (intensywny zapach)dlatego nie nadaje się do pakowania prod. chłonących zapach)->skrzynki

-świerk -(kruche, łamliwe) ->skrzynki

-jodła -do skrzynek lub ich części..podobnie jak świerk

-dąb -b.wytrzymałe, trwałe, twarde, dość wygodne w obróbce, ale ciężkie. Do wyrobu beczek specjalnego przeznaczenia (beczki fermentacyjne), stosunkowo drogie

-buk -zbliżone do dębowego, ale o mniejszej trwałości-do beczek skrzynek, dla produktów chłonących zapachy może być stosowany

-lipa -miękkie,lekkie, dobre w obróbce, bezwonne, stosowane do wyrobu beczek i skrzynek

-osika, topola, wierzba -zbliżone do lipy, dobre w obróbce

-brzoza -do skrzynek, bezzapachowe

-wiklina-niektóre gatunki krzewiastych wierzb, stosowane w postaci pędów- do prod.koszy

TWORZYWA DRZEWNE- gł.składnikiem jest drewno, ale jest łączone z innymi składnikami:

a) łuszczka- przez skrawanie drewna w postaci cienkich płatów (do 3mm) z miękkich gat.drewna->łubianki.Jest bardziej podatna na zawilgocenie i działanie mikroorganizmów, są lekkie

b) sklejka- płyty produkowane z drewna w postaci sklejonych płatów np.jednorodna (z tego samego drzewa), łączona tym samym klejem-skrzynie, bębny

c) płyta pilśniowa- rozdrobnione drewno sprasowane-wykorzystanie drewna odpadowego.

Formy konstrukcji: skrzynki (do 150 kg) i skrzynie (powyżej 150 kg)

a) wynikający z konstrukcji czoła

b) ze względu na sposób łączenia : -zbijane -spinane (łączone spinaczami) -zbrojone (poza spinaczami są wzmocnione drutami) -lite (bez odstępów między szczebelkami) -żeberkowe (z odstępami)

c)sposoby łączenia różnych elementów:

• na styk,- na zakład,- na pióro i wpust,- na jaskółczy ogon

d)użytku jednokrotnego, wielokrotnego

e)cienkościenne(do1cm),grubościenne(powyżej 1cm)

Klatki-do transportu surowca w przemysle drobiarskim lub mięsnym.

OPAKOWANIA BEDNARSKIE

*BECZKI Wykonane z klepek, wklęsło-wypukłych boków, dna płaskiego.Klepki są łączone obręczami metalowymi (z boku); bok z dnem-poprzez specjalne wycięcie.Do produktów płynnych lub półpłynnych, wytrzymuje duże ciśnienia.Charakterystyczny kształt-większa wytrzymałość przy piętrzeniu. Największe znaczenie mają beczki dębowe.

*KUFY dość pokaźna beczka

*KADZIE z klepek drewnianych do przechowyw.a nie do transportu(cylindryczna,stożkowa)

*FASKA kształt odwróconego ściętego stożka, opakowanie niedużę (przypomina wiadro)

OPAKOWANIA Z TWORZYW DRZEWNYCH:

*BĘBNY ze sklejki lub płyty pilśniowej

*ŁUBIANKI z łuszczki, o róznych kształtach.Może być z pałąkiem (jak w truskawkach), z wiekiem lub uchwytem,

OPAKOWANIA WIKLINOWE:

*KOSZE opakowania dekoracyjne, towarzyszą opakowaniom szklanym, wzmacniające (przekracza wytrzymałość op.z tarcicy)

*SKRZYNKI

6.OPAKOWANIA TKANINOWE

• WŁÓKNA SZTUCZNE-poliamidy,poliestry-odporne na czynniki zew.,drobniejsze niż wł.naturalne,mocniejsze

• WŁÓKNA NATURALNE-wyłącznie roślinne, podst. składnik to celuloza. Stosuje się:

juta-trawa indyjska-włókna łykowe z łodygą-mało wytrzymałe na światło, wilgoć, powietrze-do worków.

len - odmiana włóknista,włókna łykowe o dużej wytrzymałości mech., na wilgoć

konopie - włókna zbliżone do lnu,stosowane jako dodatek

bawełna - włókna nasienne, z wł.porastających nasiona, mniejsza trwałość od łykowych ale bardziej ścisły splot

Do produktów bardziej rozdrobnionych.

Wyłącznie do opakow. transportowych, wytrzymałe, siatkowe lub z tkaniny gęstej; czasem towarzyszą opakowaniom papierowym i z tworzyw sztucznych.

Worek przyjmuje kształt produktu-nieregularny. Obok worków z tkanin są BELE-towar obszyty tkaniną, zdarzają się kontenery elastyczne-w kształcie worków wyposażone w specjalne uchwyty ułatwiające podnoszenie wózkami widłowymi

7.OPAKOWANIA AEROZOLOWE

OPAKOWANIA CIŚNIENIOWE - pojemnik podstawowy + zawór, gaz pędny umożliwiający wydobycie zawartości, po naciśnięciu zaworu wypieranie zawartości ( w formie piany, pasty, mgły itp.).Stosowane gł. w przem kosmetycznym ale spoż.też.

Zalety:

• Wygoda użytkowania (ochrona przed czynnikami zew.)

Wady:

• Wyższa cena od opakow. tradycyjnych

• Większe wymagania odnośnie zabezpieczeń korozyjnych

• Trudności z doborem gazu pędnego

8.Tworzywa ceramiczne-w przem.spoż. rzadko,jako upominkowe,właściw. zbliżone do szkła- fajans,porcelana,porcelit

9. OPAKOWANIA KOMBINOWANE - z dwóch lub więcej tworzyw, udział tworzyw powinien być porównywalny np. opakow. szklane z etykietą papierową, a zamknięciem metalowym

JEDNOSTKI ŁADUNKOWE (przystosowane do przemieszczania)

1. paletowe - przystosowane do podnoszenia wózkiem widłowym; składa się z płyty (płaszczyzny), na której umieszcza się ładunek, wsporniki podtrzymujące płytę, wejścia (między wspornikami gdzie mieszczą się widły wózka), skrzydła (części płyty górnej wystające poza wsporniki). Palety opasają produkt.

Typy palet:

*1 albo 2-płytowe, *2 albo 4-wejściowe, *płaskie, *słupkowe(wyposażone w narożniki i wzmocnienia,możliwość zaczepienia), *skrzyniowe

Wymiary palet są znormalizowane: 800x1200, 1000x1200, 800x1000

Mogą być: metalowe, z tworzyw sztucznych, z tektury, jednorazowego użytku

2. pakietowe - przystosowane do rozładunku mechanicznego. Pakiet to zespół luźnych elementów uformowanych w jednostkę ładunkową, której wymiary przekraczają 800x1200, a ładunek nie jest kontenerem ani paletą. Dotyczą kształtów nietypowych, długich, nie wiążą się bezpośrednio z przem.spoż.; najczęściej metalowe.-stosowane,gdy produkt zbyt duży

3. kontenerowe - przeznaczone do przewozu bez rozładunku (przekraczają 1m³); Rodzaje: małe, średnie, wielkie; *kontenery elastyczne- z tkanin syntetycznych, jednostka ładunkowa w kształcie worka, wyposażony w uchwyty i otwory, umożliwiające usunięcie wózka itp., *kontenery sztywne - tzw. uniwersalne- przeznaczone do wszystkich ładunków, także ład.luzem, *kontenery płytowe - towar nie jest zabezpieczany, *kontenery specjalnego przeznaczenia(specjalizowane):izotermiczne, chłodnicze/ogrzewane, do przewozu półprod. o określonym stanie skupienia: cysterny-do płynów

4. Opakowaniowe

MATERIAŁY POMOCNICZE: poprawiają konstrukcję opakowania

To np.: gwoździe, śruby, wkręty, drut, kleje itp.

• Umożliwiają skonstruowanie opakowania i wzmocnienie tej konstrukcji.

• Wpływają na poprawę cech.

• Mogą one poprawić inf. o produkcie (etykiety), farby do nadruku na opakowaniu, emalie

• Mogą wpływać na jakość produktu, a występować wew. opakowania, np. materiały przeciwwstrząsowe (tektura falista, tworzywa spienione, gąbka itp.)

• Jako materiały kształtujące kryptoklimat wew. opakowania (tzw. opakow. aktywne)

• Kształtowanie wilgotności (subst.higroskopijna która ma wchłaniać wilgoć)

ODPADY OPAKOWANIOWE:

Wpływ opakowania na środowisko w ciągu całego cyklu użytkowania.

1. zużycie surowców-jaka ilość, czy są one odnawialne

2. zużycie energii w procesie produkcyjnym

3. zanieczyszczenie środowiska w czasie produkcji opakowania (sama produkcja, transport)

4. wpływ opakowań na wytwarzanie opakowań stałych, wtórne przetwórstwo, spalanie, wysypiska

Biodegradacja-rozpad przez czynniki biologiczne. Podatność na biodegradację mają te tworzywa, które są oparte o celulozę (celofan, drewno). Pozostałe są odporne na biodegradację. Światło, rozpuszczanie w wodzie przyspiesza pewne procesy. Szkło jest odporne na degradację.

RODZAJE ROZKŁADU:

• biodegradacja

• fotodegradacja

• rozp.w wodzie

• utlenianie

Próby poszukiwania biodegradowanych tworzyw:

• wykorzystanie skrobi (połączenia polimerów-skrobiowe)

• wykorzystanie biopolimerów wytwarzanych przez mikroorganizmy

WADA-niestabilne właściwości oraz wyższa cena, dlatego zastosowanie ograniczone.

---