a) Podatek od towarów i usług
Podatek ten został wprowadzony w 1993 r.. Stanowi on polską odmianę powszechnie stosowanego w krajach UE podatku od wartości dodanej (VAT) a wpływy z niego zasilają budżet państwa. Wpływy z jego tytułu stanowią 45-50% wpływów podatkowych ogółem.
VAT w każdej fazie obrotu gospodarczego obciąża nie cały obrót, ale wyłącznie wartość dodaną w tej fazie.
Opodatkowaniu podlegają:
odpłatna dostawa towarów, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju
eksport towarów
import towarów
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi.
Podstawą opodatkowania jest obrót- kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych, dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.
Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło.
Podstawowa stawka podatku wynosi 22%. Istnieją także stawki obniżone w wysokości 7%, 3%, 0%.
Stawka 7% dotyczy towarów i usług o szczególnym znaczeniu np. artykułów spożywczych, rolnych, wody, nawozów, niektórych książek i gazet, artykułów dziecięcych i sanitarnych.
Stawka 3% odnosi się przede wszystkim do: hodowli, upraw, niskoprzetworzonych produktów spożywczych itp.
Stawka 0% dotyczy eksportu, a także: jednostek komputerowych, w tym dostosowanych do pisma Braillea, drukarek, niektórych filmów, płyt, map, modeli przeznaczonych do celów edukacyjnych.
Zwolnienia podatkowe mają charakter podmiotowy i przedmiotowy.
Zwolnienia podmiotowe dotyczą tzw. Małych podatników, których obroty w ciągu roku nie przekroczył równowartości 10 tys. Euro oraz tych którzy zaczynając działalność gospodarczą przewidują że nie osiągną takiego poziomu obrotów.
Zwolnienia przedmiotowe obejmują:
usługi tj. Usługi poczty państwowej, zakwaterowanie w bursach, internatach i domach studenckich, usługi naukowo-badawcze i edukacyjne, usługi związane z kulturą i szeroko pojętą administracją publiczną
dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez nich
dostawę krwi, osocza w pełnym składzie, komórek krwi lub preparatów krwiopochodnych pochodzenia ludzkiego, niebędących lekami
dostawę złota do NBP
Import gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektro-energetycznym
Podatek należny to iloczyn podstawy opodatkowania i przynależnej stawki.
Podatek naliczony to suma kwot podatków widniejąca w fakturach nabycia towarów i usług
Zgodnie z ustawą podatnik ma prawo odliczenia kwoty podatku naliczonego od podatku należnego
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o te różnicę podatku należnego za następne okresy
Podatnicy których obrót jest opodatkowany choćby w części stawką ulgową, mogą ubiegać się o zwrot przez Urząd Skarbowy różnicy podatku do wysokości nieprzekraczającej równowartości 22% obrotu opodatkowanego stawkami obniżonymi oraz podatku naliczonego wynikającego z nabycia towarów i usług
Podatnicy których obrót jest opodatkowany wyłącznie stawką 22%, w sytuacji gdy podatek naliczony jest wyższy od należnego, mogą wystąpić do urzędu skarbowego o zwrot różnicy podatku w kwocie wyższej od kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług
b) Podatek akcyzowy
Podatek akcyzowy, teoretycznie jest podatkiem relatywnie łatwym w poborze i wydajnym. W Polsce wpływy z podatku akcyzowego stanowią około 30% dochodów podatkowych ogółem.
Opodatkowaniu akcyzą podlegają:
Produkcja wyrobów akcyzowych zharmonizowanych
Wyprowadzenie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych ze składu podatkowego
Sprzedaż wyrobów akcyzowych na terytorium kraju
Eksport i import wyrobów akcyzowych
Nabycie wewnątrzwspólnotowe i dostawa wewnątrzwspólnotowa
Zasadniczo obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności podlegających opodatkowaniu.
Stawki akcyzy są wyrażone w:
Procencie podstawy opodatkowania
Kwocie na jednostkę wyrobu
Procencie maksymalnej ceny detalicznej
Kwocie na jednostkę wyrobu i w procencie maksymalnej ceny detalicznej
Podstawą opodatkowania w przypadku wyrażenia stawki akcyzy w procencie podstawy opodatkowania jest:
Kwota należna z tytułu sprzedaży na terytorium kraju wyrobów akcyzowych pomniejszona o kwotę akcyzy, należne od tych wyrobów
Kwota jaka nabywca jest obowiązany zapłacić za wyroby akcyzowe- w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego
Kwota należna z tytułu dostawy wyrobów akcyzowych na terytorium państwa członkowskiego- w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej
Wartość celna wyrobów akcyzowych powiększona o należne cło- w przypadku importu
Podstawą opodatkowania w przypadku wyrażenia stawki akcyzy w kwocie na jednostkę wyrobu jest ilość wyrobów akcyzowych
Podstawą opodatkowania w przypadku wyrażenia stawki akcyzy w procencie maksymalnej ceny detalicznej jest cena detaliczna wyznaczona i wydrukowana na opakowaniu jednostkowym.
Podstawą opodatkowania w przypadku wyrażenia stawki akcyzy w kwocie na jednostkę wyrobu i w procencie maksymalnej ceny detalicznej jest ilość wyrobów akcyzowych oraz cena detaliczna wyznaczona i wydrukowana na opakowaniu jednostkowym.
Podatnikami akcyzy są: osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu.
W podatku przewidziane są określone zwolnienia:
Eksport wyrobów akcyzowych
Piwo, wino i napoje fermentowane, wytworzone domowym sposobem przez osoby fizyczne na własny użytek, nieprzeznaczone do sprzedaży
Energia elektryczna wytwarzana z odnawialnych źródeł energii
Gdy uzasadnia to ważny interes związany bezpieczeństwem publicznym, obronnością państwa lub ochroną środowiska
Gdy wynika to z umów międzynarodowych
Gdy wynika to z konieczności uniknięcia wielokrotnego opodatkowania wyrobów akcyzowych
Stawki akcyzy dla niektórych wyrobów
Benzyna ołowiowa z udziałem biokomponentów - 1.747,00 zł/ 1000l
Benzyna bezołowiowa z udziałem biokomponentów - 1.565,00 zł/ 1000l
Olej napędowy z udziałem biokomponentów- 1.180,00 zł/ 1000l
Gaz do tankowania samochodów- 695,00 zł/ 1000 kg
Alkohol etylowy- 4.550,00 zł/ 1hl
Papierosy - 80,87 zł za każde 1000 sztuk i 33,70% maksymalnej ceny detalicznej
c) Podatek od gier
Podmioty prowadzące działalność w zakresie gier i zakładów oraz podmioty urządzające gry i loterie stanowiące monopol państwa podlegają opodatkowaniu podatkiem od gier
.
Obowiązek podatkowy w podatku od gier powstaje z chwilą rozpoczęcia wykonywania działalności i kończy się z chwilą zaprzestania wykonywania działalności.
Przedmiot podatku :
Gry losowe- gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku, a warunki gry określa regulamin Są to:
gry liczbowe
loterie pieniężne
wideoloterie
gra telebingo
loterie fantowe
gry cylindryczne
gry w karty: black Jack , poker, baccarat, gry w kości
gra bingo pieniężne
gra bingo fantowe
loterie promocyjne
loterie audiotekstowe
zakłady wzajemne: zakłady o wygrane pieniężne:
Totalizatory
Bukmacherstwo
gry na automatach
gry na automatach o niskich wygranych, jednorazowa wygrana nie może być większa niż równowartość 15 Euro
Nie podlega opodatkowaniu podatkiem od gier prowadzenie działalności w zakresie loterii promocyjnych i autotekstowych.
Podstawę opodatkowania podatkiem od gier stanowi:
w loteriach i grze telebingo- suma wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów lub innych dowodów
w grach liczbowych- suma wpłaconych stawek
w wideoloteriach- kwota stanowiąca róznicę między kwota wpłaconą lub zakredytowaną w pamięci terminala a sumą wygranych uzyskanych przez uczestników gier
w grze bingo pieniężne- wartość nominalna kartonów użytych do gry
w grach cylindrycznych, kości i w karty kwota stanowiąca różnicę pomiędzy sumą wpłat gotówkowych z tytułu wymiany żetonów w kasie i na stole gry a sumą wypłaconych z kasy kwot za zwrócone żetony
w grach na automatach - kwota stanowiąca różnicę między kwotą uzyskaną z wymiany żetonów do gry lub wpłaconą do kasy salonu i zakredytowaną w pamięci automatu lub wpłaconą do automatu a sumą wygranych uzyskanych przez uczestników gier
w pokerze- suma wpływów kasyna z jego tytułu
w zakładach wzajemnych- suma wpłaconych stawek
Stawka podatku od gier wynosi dla:
loterii fantowych, gry bingo fantowe, gry bingo pieniężne oraz zakładów wzajemnych- 10%
loterii pieniężnej i gry telebingo- 15%
gier liczbowych- 20%
gier prowadzonych w kasynach i w salonach gier na automatach oraz dla wideoloterii- 45%
2. Opodatkowanie dochodów
Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych może dokonywać się :
1.Na zasadach ogólnych
2. na zasadach szczególnych w ramach których wyróżnia się:
Kartę podatkową
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
a) Podatek dochodowy od osób fizycznych
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Podatnikiem podatku jest każda osoba fizyczna osiągająca dochód.
Poza zakresem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozostają przychody:
Z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej
Z gospodarki leśnej
Podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn
Wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy
Przedmiotem opodatkowania jest suma dochodów uzyskanych w danym roku ze wszystkich źródeł przychodów
Ustawodawca przewidział szereg zwolnień przedmiotowych, do których należą:
Renty przyznane na podstawie odrębnych przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin
Wygrane w kasynach gry, wideoloteriach, grach na automatach, bingo pieniężne, zakładach wzajemnych
Odprawy pośmiertne i zasiłki pogrzebowe
Świadczenia rodzinne wypłacane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych
Diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika
Koszty uzyskania przychodów to wydatki pieniężne, które musiał ponieść podatnik, aby osiągnąć przychód.
Do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczyć:
Darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju
Koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań
Kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki z tytułu zobowiązań jako skutek nieprzestrzegania przepisów z zakresu ochrony środowiska i bhp
Należności odpisane jako przedawnione
Grzywny i kary pieniężne orzeczone w postępowaniu karnym, skarbowym i administracyjnym oraz odsetki z tytułu tych grzywien i kar
Wydatki na spłatę pożyczek (kredytów) oraz innych zobowiązań
Wartość wydatków na reprezentację i reklamę w części przekraczającej 0,25% przychodu
Podstawę obliczenia podatku ustala się poprzez odliczenie od dochodu: składek zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio lub potrąconych przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe, kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika, wydatków na cele rehabilitacji oraz darowizn przekazanych na cele pożytku publicznego, a także kultu religijnego.
Opodatkowanie dochodów z pracy
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.
Ostateczny podatek do zapłacenia pomniejszyć można poprzez odliczenie od dochodu lub od podatku określonych ulg:
Opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa
Utrzymanie przez osoby niewidome I lub II grupy inwalidztwa, psa przewodnika
Wydatki na zakup leków, których stosowanie zalecił lekarz specjalista
Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą
Wydatki ponoszone z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika
Ulga na dzieci
SKALA PODATKU DOCHODOWEGO NA 2008 R.
Podstawa obliczenia podatku w złotych
Podstawa obliczenia podatku w złotych |
Podatek wynosi
|
|
Ponad |
Do |
|
|
44 490 |
19% minus kwota zmniejszająca podatek 586 zł 85 gr |
44 490 |
85528 |
7 866 zł 25 gr + 30% nadwyżki ponad 44 490 zł |
85528 |
|
20 177 zł 65 gr + 40% nadwyżki ponad 85 528 zł |
b) Ryczałtowe formy opodatkowania przychodów osób fizycznych
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych są objęte przychody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne oraz spółki cywilne osób fizycznych i spółki jawne. Za działalność gospodarczą objętą podatkiem zryczałtowanym uważa się działalność w zakresie działalności wytwórczej, usługowej, handlowej i budownictwa, prowadzonej na własny rachunek, najmu i dzierżawy oraz wolnych zawodów.
Jest on uproszczoną formą poboru podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Opodatkowuje się jedynie przychód a nie dochód. Od wysokości przychodu ustala się podatek w wysokości ułamka procentu procentu.
Stawki % zryczałtowanego podatku są zróżnicowane w zależności od od rodzaju prowadzonej działalności:
Wyróżniamy stawki: 3%;5,5%;8,5%;17%;20%;
Przychody opodatkowane stawką 3%:
Działalność usługowa w zakresie handlu
Działalność gastronomiczna, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu
Stawka 5,5%
Działalność wytwórcza
Roboty budowlane
Przewóz ładunków taborem samochodowym o ładowności pow. 2 ton
Stawka 8,5%
Działalność usługowa
Przychody z tytułu najmu i dzierżawy (poniżej 4 tys. Euro)
Prowizje uzyskane przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu
Stawka 17%
Objęte jest świadczenie usług np. pośrednictwo sprzedaży pojazdów mechanicznych, handel hurtowy, hotelarstwo
Stawka 20%
Wolne zawody
Karta podatkowa
Karta podatkowa jest odrębną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Mogą ją opłacać podatnicy wykonujący ściśle określone rodzaje działalności gospodarczej: stolarstwo, ślusarstwo, rzemiosło budowlane, usługi transportowe, przewóz osób, prowadzenie parkingów.
Podatnicy nie muszą składać zeznań rocznych i nie łączą oni przychodów z innych źródeł ze sobą. Są oni zwolnieni z prowadzenia wszelkiej dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością. Mają obowiązek uiszczania co miesiąc określonej kwoty, zwanej stawką miesięczną karty podatkowej. Wysokość podatku nie jest uzależniona od faktycznie osiągniętego dochodu, ale wynika z tabeli zawierającej odpowiednie dla danej działalności stawki podatkowe. Wysokość stawek uzależniona jest od rodzaju prowadzonej działalności, miejsca jej prowadzenia oraz liczby osób zatrudnionych.
c) Podatek dochodowy od osób prawnych
Podmiotem opodatkowania są nie tylko osoby prawne ale również spółki kapitałowe w organizacji oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
W podatku istnieje wiele zwolnień podmiotowych.
Dotyczą one: Skarbu Państwa, NBP, jednostek budżetowych, funduszy celowych, przedsiębiorstw międzynarodowych i innych jednostek gospodarczych utworzonych przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, jednostek samorządu terytorialnego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Rynku Rolnego, funduszy emerytalnych, inwestycyjnych, ZUS
Przedmiotem opodatkowania jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.
Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym, jeżeli koszty uzyskania przychodów przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą
Przychodami są w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń oraz przychodów w naturze, wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań oraz zwróconych wierzytelności, odpisanych jako nieściągalne lub zaliczone do straconych.
Jako przychody podatkowe nie zaliczamy: pobrane wpłaty lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną dokonane w następnych okresach sprawozdawczych, kwot naliczonych lecz nie otrzymanych, odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek, kredytów.
Kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. Oznacza to, że są to wszelkie koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskaniem przychodów , w tym koszty ogólne funkcjonowania podatnika.
Aby dany koszt uznać za koszt uzyskania przychodu, musi on spełniać 3 warunki:
Musi być poniesiony, a nie wynikać z operacji rachunkowych
Musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu
Nie może mieścić się w katalogu kosztów wymienionych w art. 16 ustawy
Podatek wynosi 19% podstawy opodatkowania.
Podatnicy i płatnicy nie składają w trakcie roku podatkowego deklaracji podatkowych, ale są obowiązani do wpłacania zaliczek.
Podstawę opodatkowania stanowi stanowi dochód po odliczeniu przysługujujących podatnikom ulg.
Odliczenia te dotyczą:
Darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego- nie więcej niż 10% dochodu
W bankach 20% wartości kwot umorzonych kredytów w związku z realizacją programu restrukturyzacji
Darowizn na cele kultu religijnego- nie więcej niż 10% dochodu
Wydatków na zakup nowych technologii
Wydatków poniesionych na działalność klubów sportowych mających osobowość prawną i licencje sportową, skupiających co najmniej 5 0 zawodników, w tym 30 juniorów
3. Podatki majątkowe
a) Podatek od nieruchomości
Jest on najważniejszym i najbardziej wydajnym podatkiem lokalnym. Jest to podatek należący do podatków majątkowych o szerokim zakresie podmiotowym, jednolity ze względu na charakter własności podatników, zrównujący kategorie podmiotów fizycznych i prawnych.
Za podstawę opodatkowania przyjmuje się powierzchnie użytkową budynków i gruntów, a tylko w niewielkim zakresie uwzględnia się jej wartość.
Nie podlega on gwałtownym wahaniom jak np. podatki dochodowe
Obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych, prawnych, jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które pozostają w określonym stosunku prawnym do nieruchomości , w szczególności są jej właścicielami .
Opodatkowaniu podlegają budynki lub ich części, budowle i grunty- gdy niepodlegają podatkowi rolnemu lub leśnemu.
Podstawa opodatkowania jest zróżnicowana i zależy od rodzaju nieruchomości czy obiektu budowlanego oraz sposobu ich wykorzystania.
Określa się ją wartościowo lub w jednostkach fizycznych:
Dla budynków lub ich części- powierzchnia użytkowa w m2
Dla budowli- ich wartość początkowa(amortyzacyjna)
Dla gruntów- powierzchnia w m2
Stawki podatkowe stanowią relację kwoty podatku do podstawy opodatkowania i są one zróżnicowane. Wysokość stawek określa Rada Gminy, ale nie mogą one przekroczyć maksymalnych stawek ustalanych corocznie rozporządzeniem Ministra Finansów.
Z płacenia tego podatku zwolnione są niektóre nieruchomości np. zajęte na potrzeby samorządu terytorialnego, będą Ce własnością państw obcych lub organizacji międzynarodowych, drogi publiczne, budowle i grunty wykorzystywane bezpośrednio do wytwarzania energii elektrycznej i jej przesyłania.
b) Podatek od spadków i darowizn
Przedmiotami opodatkowania są : spadek, zasiedzenie, darowizna, nieodpłatne zniesienie współwłasności, nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci, nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu w Polsce.
Podatnikami są: osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe w sposób wyżej wskazany.
Płatnikami są: notariusze- od darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego albo zawartej w formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności.
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.
Powstanie obowiązku podatkowego następuje:
Przy nabyciu w drodze dziedziczenia- z chwilą przyjęcia spadku
Przy nabyciu w drodze zapisu lub dalszego zapisu- od daty ogłoszenia testamentu
Przy nabyciu tytułem zachowku- z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego części
Przy nabyciu praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci- z chwilą śmierci wkładcy
Przy nabyciu z polecenia darczyńcy- z chwilą wykonania polecenia
Przy nabyciu w drodze zasiedzenia- z chwilą uprawomocnienia się postępowania sądu stwierdzającego zasiedzenie
Podstawę opodatkowania stanowi: wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, ustalona wg stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej do której zaliczany jest nabywca.
Do poszczególnych grup zalicza się:
Do grupy I- małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów
Do grupy II- zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa, małżonków innych zstępnych
Do grupy III- innych nabywców
Aktualnie kwoty wolne od podatku wynoszą:
dla nabywców zaliczonych do pierwszej grupy podatkowej - 9.637 zł.
dla drugiej grupy - 7.276 zł.
dla trzeciej - 4.902 zł.
c) Podatek od środków transportowych
Podatek ten dotyczy od 1998 roku samochodów ciężarowych o ładowności 2 ton, ciągników siodłowych i balastowych, przyczep i naczep o ładowności powyżej 5 ton oraz autobusów. Stawki w tym podatku określane są kwotowo, ustalane są przez Rady gminy, przy czym ustawodawca określił maksymalne stawki: dla samochodów ciężarowych i balastowych o ładowności powyżej 9 ton do 1241,01 zł w skali rocznej, dla ciągników siodłowych o ładowności 36 ton włącznie- 1830,48 zł w skali rocznej.
Samochody osobowe zostały z podatku wyłączone, za to wzrosły ceny paliw, co związane jest z przyjęciem nowego systemu finansowania dróg publicznych.
Podmiotami zobowiązanymi do zapłaty podatku są:
właściciel środka transportu (osoby fizyczne i prawne),
jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, na którą środek transportowy został zarejestrowany.
Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany lub nabyty. Obowiązek podatkowy wygasa z końcem miesiąca, w którym środek transportowy został wyrejestrowany.
d) Podatek rolny
Stanowi odważne źródło dochodów budżetowych gmin wiejskich.
Podatnikami są: osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne mające osobowości prawnej, które są właścicielami albo samoistnymi posiadaczami gruntów wchodzących w skład gospodarstw rolnych lub posiadają grunty wchodzące w skład gospodarstw rolnych stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy.
Za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważa się obszar użytków rolnych, lasów, gruntów leśnych, gruntów pod stawami oraz zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchni przekraczającej 1ha lub o powierzchni użytków rolnych przekraczających 1ha przeliczeniowy, który jest podstawą opodatkowania.
W zależności od jakości gruntów oraz zamożności gminy, na terenie której położone jest gospodarstwo rolne, wszystkie gminy w Polsce zostały podzielone na cztery okręgi podatkowe, w których stosuje się rożne współczynniki przeliczeniowe hektara gruntów ornych i użytków zielonych danej klasy jakości- na hektary przeliczeniowe. Generalnie przyjęto zasadę, że im lepsza jest jakość ziemi, tym wyższy stosuje się przelicznik.
Podatek rolny od gruntów jest podatkiem kwotowym. W celu obliczenia podatku należy zastosować odpowiednią stawkę odnoszącą się do 1ha przeliczeniowego. Podatek ten od 1ha przeliczeniowego gruntów rolnych za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 2,5 q żyta, obliczoną wg średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
W podatku istnieje duża możliwość uzyskania ulg i zwolnień o charakterze przedmiotowym i podmiotowym, promujących np.: ekologię, czy inwestycje, chroniących ludzi starszych itp.
e) Podatek leśny
Podmiotem opodatkowanym są osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będą Ce w dniu 1. stycznia roku podatkowego właścicielami lasów, a w przypadku lasów stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy- posiadaczami tych lasów.
Przedmiotem opodatkowania są wszystkie lasy z wyjątkiem:
niezwiązanych z gospodarką leśną
zajętych na ośrodki wypoczynkowe, działki budowlane i rekreacyjne
wyłączonych decyzjami administracyjnymi z gospodarki leśnej
Lasy nieobjęte podatkiem leśnym- podlegają podatkowi od nieruchomości.
Podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi liczba hektarów przeliczeniowych, ustalona na podstawie powierzchni głównych gatunków drzew w drzewostanie i jakości drzewostanu.
Podatek leśny od 1ha przeliczeniowego za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 0,220 metra3 obliczaną wg średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
Dla lasów ochronnych, lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych obliczanie podatku za rok podatkowy odbywa się wg 50% stawki określonej powyżej.
4. Podatki niesklasyfikowane
a) Podatek od czynności cywilnoprawnych
Podatek ten został wyodrębniony z opłaty skarbowej, aby regulować tzw. niezawodowe czynności cywilnoprawne niezwiązane z opłacaniem konkretnych usług urzędowych.
Przedmiotem opodatkowania nie są więc wszelkie czynności cywilnoprawne lecz tylko te, które są permanentnie wymienione w ustawie tj.:
a) czynności cywilnoprawne (umowy) takie jak:
umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych
umowy pożyczki
umowy darowizny
umowy dożywocia oraz ustanowienia odpłatnej renty
umowy o podział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności- w części dotyczącej spłat lub dopłat
umowy majątkowe małżeńskie
ustanowienie hipoteki
umowy depozytu nieprawidłowego
umowy spółki (akty założycielskie)
b) zmiany tych umów
c) orzeczenia sądów i ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak podlegające opodatkowaniu czynności cywilnoprawne.
Podatnikami są osoby fizyczne, prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, będą Ce stronami czynności cywilnoprawnych.
Płatnikami są:
notariusze- od czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego
nabywcy rzeczy- od umów sprzedaży, jeżeli nabywca kupuje te rzeczy do przerobu lub dalszej odsprzedaży
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą:
dokonania czynności cywilnoprawnej
podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość prawną
uprawomocnieniu się orzeczenia sadu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody
Podstawa opodatkowania i stawki podatku określane są odrębnie dla każdej czynności. Maksymalna % stawka podatku wynosi 2%, a kwotowa 38 zł.
b) Podatek od posiadania psów
Dotyczy on wyłącznie osób fizycznych mających psy.
Przedmiotem podatku jest posiadanie psa.
Podstawą opodatkowania jest liczba psów.
Podatek ten wyrażony jest kwotowo w odniesieniu do jednego psa, w skali rocznej. Maksymalna stawka podatku podlega corocznej zmianie na zasadach analogicznych jak stawki podatku od nieruchomości. Wysokość stawek tego podatku, obowiązująca na obszarze danej gminy jest ustalana przez Radę Gminy. Określa ona również zasady poboru, terminy płatności tego podatku czy też zwolnienia.
Podatku nie pobiera się :
z tytułu posiadania psów będących pomocą dla osób niepełnosprawnych
od osób w wieku powyżej 65 lat prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe- od jednego psa
z tytułu posiadania psów utrzymywanych w celu pilnowania gospodarstw rolnych- po dwa na każde gospodarstwo