Nauczanie we wspolpracy
Model nauczania we współpracy wykracza poza wspomaganie uczenia się szkolnej wiedzy i umiejętności, które służą doniosłym celom społecznym.
Model ten wyrasta ze starożytnej Grecji, a współczesny kształt nadali mu psychologowie szkolni i pedagodzy z początku XX wieku.
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA I TEOTIA MAŁYCH GRUP
Psychologia społeczna i teoria małych grup to jeden z nurtów tradycji intelektualnych z jakich wyrósł model uczenia sie we współpracy.
PRAWIDŁOWOŚCI
WŁAŚCIWOŚCI MODELU NAUCZANIA WE WSPÓŁPRACY
CECHY WSPÓLNE
zespołowa struktura dydaktyczna nagród
zespołowa struktura zadania dydaktycznego
Uczenie się we współpracy charakteryzuje sie tym, że :
uczniowie w zespole pracują nad materiałem nauczania
zespół jest mieszany, czyli uczniów dobrych, słabych, przeciętnych
w skład zespołu wchodzą uczniowie obu płci i ras
system nagród ma w zasadzie charakter grupowy
ZAKŁADANE EFEKTY NAUCZANIA
Zamierzenia modelu we współpracy:
osiągnięcia dydaktyczne- uczniowie słabsi otrzymują dodatkowe i indywidualne porcje nauczania, natomiast dobrzy uczniowie zyskują, gdy nauczanie innych wymaga wgłębienia sie w związki i znaczenie zawarte w treści nauczania
stosunki między uczniami różnych ras
umiejętności społeczne
BIEG LEKCJI
Syntaksa lekcji w modelu we współpracy zawiera sześciu fazy.
FAZA |
CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA |
Faza 1. Przedstawienie celów i wywołania nastawienia |
Nauczyciel kolejno omawia cele lekcji i wywołuje nastawienie do uczenie się |
Faza 2. Podanie wiadomości |
Ustnie lub za pomocą teksu nauczyciel przekazuje uczniom wiadomości |
Faza 3. Zorganizowanie zespołów |
Nauczyciel wyjaśnia, jak utworzyć zespoły uczniowskie i pomaga przejść do pracy grupowej |
Faza 4. Pomaganie w pracy w grupie |
Nauczyciel pomaga grupom wykonywać zadania |
Faza 5. Sprawdzian |
Nauczyciel sprawdza opanowanie materiału lub grupy przedstawiają rezultaty swojej pracy |
Faza 6. Uznanie osiągnięć |
Nauczyciel wybiera sposób wyrażenia uznania dla pracy i osiągnięć indywidualnych i grupowych |
ODMIANY MODELU
Podwójna ocena w zespołach uczniowskich
Jest to chyba najprostsza metoda uczenia się we współpracy. Klasa podzielona zostaje na cztero- lub pięcioosobowe zespoły o mieszanym składzie. Członkowie zespołu najpierw doskonalą opanowanie materiału, a potem pomagają sobie na wzajem w nauce. Raz w tygodniu podulicznie zostaje wyrażone uznanie dla poczynionych postępów.
Składanka
Klasa zostaje podzielona na małe zespoły. Każdy otrzymuje materiały. W zespole dzielą się każdy przygotowuje swoją część materiału.
Metoda badań zespołowych
Jest to jedna z najtrudniejszych metod tego typu nauczania oraz jest trudna w zastosowaniu. Nauczyciel dzieli dzieci na grupy mieszane lub sami uczniowie się dobierają. Uczniowie wybieraj temat do nauki. Metoda ta składa się z takich sześciu etapów:
Wybór tematu.
Wspólne planowanie
Realizacja
Analiza i synteza
Przedstawienie opracowania końcowego
Ocena
STRUKTURA ŚRODOWISKA DYDAKTYCZNEGO
W przypadku uczenia się we współpracy środowisko dydaktyczne charakteryzują procesy demokratyczne i aktywna rola uczniów współdecydujących, czego i jak się uczyć. Od nauczyciela zależą te elementy struktury, które wiążą się z uformowaniem grupy i ustaleniem zasad postępowania, jednak doraźnie interakcje wewnątrz grupy zależą od uczniów.
POSTĘPOWANIE NAUCZYCIELA
ZADANIA PRZEDLEKCYJNE
Dobór treści: dobranie treści zgodnie zainteresowaniami uczniów i wstępnej ich wiedzy.
Organizowanie zespołu: ważny tu jest sposób uformowania grupy
Materiały i przewodniki: po wyborze metody ważne jest zgromadzenie materiałów w takij ilości jak zakłada metoda. Istotne jest tu także by nauczyciel opracował i przekazał dzieciom pisemną instrukcje, w której zawarte są:
cele lekcji
co mają uczniowie do zrobienia w trakcie pracy w grupach
czas przeznaczony na poszczególne prace i czynności
datę sprawdzianów
datę publicznej prezentacji wyników
procedurę ocenia i wystawiania stopni, nagrody indywidualne i brupowe
formę sprawozdań.
PROWADZENIE LEKCJI
Jak wiem syntaksa modelu skalda się z 6 faz. Tu zostaną tylko wymienione dla powtórzenia.
Przedstawienie celu i wywołanie nastawienia
Podanie wiadomości
Od nauczania frontalnego do grupowego
Nadzór i pomoc w trakcie pracy w grupach
ZADANIE POZALEKCYJNE
W metodzie POZU i wersji składanki Slavina uczniowie wypełniają testy złożone w większości z zadań obiektywnych, umożliwiających natychmiastowe sprawdzenie i obliczenie wyników. Zaproponowana przez Slavina procedura wygląda nasępiająco:
Ustala postawę- zestawia się wyników poprzednich sprawdzianów i każdy uczeń otrzymuje wynik-podstawę.
Oblicz wyniki danego sprawdzianu- oblicza się liczbę punktów osiągniętą w sprawdzianie z danej lekcji
Oblicz wskaźnik postępów- oblicza się go na podstawie poniższej skali, biorąc pod uwagę, czy wynik danego sprawdziany jest równy bądź wyższy do wyniku-podstawy:
Więcej niż 10 punktów poniżej wyniku-podstawowy 0 punktów
Od 10 do 1 punkta poniżej wyniku-podstawowy 10 punktów
Do 10 punktów powyżej wyniku-podstawy 20 punktów
Więcej niż 10 punktów powyżej wyniku-podstawy 30 punktów
Sprawdzian bezbłędny (bez względu na wynik-podstawę) 30 punktów
W metodzie badan zespołowych ocena oparta jest sprawozdaniach zespołowych. Niektórzy nauczyciele wystawiają wie oceny, za prace zespołową i indywidualną. W metodzie tej uznani zespołu przyjmuje postać publicznego sprawozdania przez sam zespól lub rozmieszczenie w klasie wytworów pracy grupowej. Można nadać mu formę bardziej uroczystą, zapraszając na prezentacje końcową sprawozdania rodzicom, innym uczniom, dyrektorowi.