Wzory, które powinien znać uczeń kończący gimnazjum!

• Ciężar ciała (siła ciężkości) F_c

gdzie
- przyspieszenie ziemskie

• gęstość substancji
  („ro”) lub d:
  ,

po przekształceniu otrzymujemy wzór na masę
i objętość

• ciśnienie wywierane przez ciało na powierzchnię:
  ,

F_N - siła nacisku (siła prostopadła do powierzchni). Na poziomą powierzchnię ciało naciska swoim ciężarem, czyli F_N = mg

• ciśnienie hydrostatyczne (wywierane przez ciecz):
  

• równanie prasy hydraulicznej:
  ;

• siła wyporu:
  ,

• prawo Archimedesa:
  _{wypartej cieczy}

• warunek pływania ciał ;
  _ciała

• ruch zmienny:
  - prędkość średnia

• ruch jednostajnie zmienny:

przyspieszenie:
, prędkość:
, droga:

• ruch jednostajny: prędkość:
  , droga:
  , a = 0 - nie ma przyspieszenia

• prędkość w ruchu jednostajnym po okręgu:
  ,

• częstotliwość:
  

• okres:
  lub
  

• okres drgań wahadła matematycznego: (*)
  

• pęd:
  

• zasada zachowania pędu: pęd początkowy = pęd końcowy

przykładowo:

• zasada zachowania pędu dla zjawiska odrzutu:
  

• II zasada dynamiki Newtona w postaci
   lub
  

oraz w ujęciu  pędowym (*)
lub
gdzie Δp - zmiana pędu

• Siła tarcia:
  lub T: (*)
  gdzie μ - współczynnik tarcia, F_N - siła nacisku

• praca mechaniczna:
  
  - dżul,

Wh - watogodzina, kWh - kilowatogodzina: kWh = 1000 ⋅
⋅ 3600s = 3600000J

• Warunek równowagi dźwigni dwustronnej, jednostronnej i kołowrotu:
  

• moc mechaniczna:
  

• energia kinetyczna:
  [J - dżul],

• energia potencjalna ciężkości (grawitacji) E_p=mgh [J - dżul],

• energia potencjalna ciężkości (*)
  [J - dżul],

gdzie k - współczynnik sprężystości, x - wydłużenie sprężyny

• Prawo grawitacji: (*)
  gdzie G - stała grawitacji

• Prawo Coulomba:
  gdzie k - stała elektryczności

• Natężenie pola elektrostatycznego:
  

• Ilość ciepła jaką pobiera ciało ogrzewając się:

gdzie c_w - ciepło właściwe

• Równanie bilansu cieplnego: ciepło oddane = ciepło pobrane

przykładowo:

• Ilość pobranego ciepła potrzebna do stopienia danej substancji:

gdzie c_t - ciepło topnienia

• Ilość oddanego ciepła podczas krzepnięcia danej substancji:

gdzie c_k - ciepło krzepnięcia
, (c_{k =} c_t)

• Ilość pobranego ciepła potrzebna do odparowania substancji w temperaturze wrzenia:

gdzie c_p - ciepło parowania
, {ciepło krzepnięcia jest równe ciepłu topnienia)

• Ilość oddanego ciepła podczas skraplania

gdzie c_s - ciepło skraplania
, { c_s = c_p )

• Napięcie:
  

• Natężenie:
  

• Praca (energia) prądu elektrycznego:
  

• Moc prądu elektrycznego:
  

• Opór prądu elektrycznego:
  

• Połączenie szeregowe oporników:

I = const, U = U₁ + U₂ + U₃ + …_, R = R₁ + R₂ + R₃ + … - opór zastępczy

• Połączenie równoległe oporników:

U = const, I = I₁ + I₂ + I₃ + …_,
- odwrotność oporu zastępczego

• Transformator:
  - przekładnia, U₁⋅ I₁ = U₂⋅ I₂ - równość mocy

• Siła elektrodynamiczna: (*)
  gdzie B - indukcja magnetyczna [T - tesla]

• Długość fali mechanicznej:
  lub
  

• Długość fali elektromagnetycznej: ten sam wzór tylko za prędkość wstawiamy prędkość światła c = 300 000
   = 300 000 000
  = 3 ∙ 10⁸
  

lub

• Równanie soczewki, równanie zwierciadła:
  

• Związek ogniskowej z promieniem krzywizny:
  

• Powiększenie soczewki, zwierciadła:
  

• Zdolność skupiająca soczewki:
  

3

---