Automatyczne uruchamianie zadań

Wszystkie dotychczas poznane polecenia wykonywane były przez system natychmiast po ich wydaniu. Czasem jednak chcielibyśmy, aby polecenie było wykonane w okre­ślonym momencie w przyszłości. Istnieją również w systemie zdarzenia, które powinny być uruchamiane cyklicznie, np. uaktualnianie bazy wirusów, sporządzanie kopii zapaso­wych. Do obsługi tego typu zdarzeń wykorzystać możemy demony atd i crond.

Polecenie at wykorzystuje demona atd do jednokrotnego wykonania polecenia w za­danym czasie - czyta ze standardowego wejścia (klawiatury) lub podanego pliku polecenia, które mają zostać wykonane przy użyciu powłoki.

Nowe zlecenie realizowane za pomocą at musi zawierać informację o czasie jego wykonania. Czas w at możemy podawać na wiele sposobów, np.

at 18 :21 - podając godzinę wykonania zadania,

at 18:23 04.03.04 - podając godzinę i konkretny dzień wykonania zadania,

at 4pm + 3 days - można stosować znak + jako informację, że czas (data) wyko­nania to suma dwóch czasów (dat), np. za trzy dni o czwartej,

at 10am Jul 31 04 - daty i czasy mogą być mieszane.

Przykład zarządzania zleceniami. Zlecenia dotyczą wylistowania o godzinie 20~ zawartości folderu /home w dniu dzisiejszym oraz w dniu 11.10.2008. Składanie zlecenia kończymy kombinacją klawiszy [Ctrł]+[d]. Zobaczmy potwierdzenie wraz z podanym terminem uruchomienia polecenia. Jeśli z jakiegoś powodu zrezygnujemy z wykonywania zleconego polecenia, możemy je usunąć po­leceniem atrm z podanym numerem zadania przeznaczonego do skasowania. Numer ten możemy odczytać w pierwszej kolumnie wyniku polecenia atq wyświetlającego kolejką zadań do wykonania.

[root@kp-fc9 root]# at 15:45

at> Is /home > lista.txt

at> <EOT>

job 1 at 2013-01-30 15:45

Demon cron służy do uruchamiania zadań systemowych o określonym czasie, z dokładnością do minuty. Przydatny jest zarówno do harmonogramowania czynności administracyjnych (archiwizacja, usuwanie plików tymczasowych, audyty bezpieczeństwa), jak również do uruchamiania asynchronicznie dowolnych programów/skryptów czy innych usług np. z określonymi parametrami.

Cron przeszukuje pliki „crontab” (tabele) które znajdują się w /var/spool/cron/crontabs i odczytuje zawarte w nich instrukcje. W pliku /etc/crontab wpisane są dodatkowe reguły, które uruchamiają zadania cogodzinowe, codzienne, cotygodniowe oraz comiesięczne. Zadania te (w postaci skryptów) znajdują się kolejno w : /etc/cron.hourly, /etc/cron.daily, /etc/cron.weekly i /etc/cron.monthly.

Wpisy w plikach crontab zbudowane są z 6 pól. Pierwsze 5 pól określa czas wykonania, natomiast 6 pole czynność.

Opis poszczególnych pól:

- Minuta (od 0 do 59)
- Godzina (od 0 do 23)
- Dzień (od 0 do 31)
- Miesiąc (od 0 do 12)
- Dzień tygodnia (od 0 do 7)
- Polecenie (reszta)

Jeśli dane pole zawiera gwiazdkę (*), oznacza „wykonuj zawsze”.

Żeby uruchomić określony skrypt lub zadanie, wydajemy polecenie:

crontab -e (edytuj tablicę crona)

i dopisujemy do niej przykładowo:

*/2 * * * * exec /ścieżka/do/skryptu

Teraz co dwie minuty będzie wykonywany skrypt - do którego ścieżkę podaliśmy w tablicy. Inne przykłady:
0 2 * * * /sbin/shutdown -h now - wpis oznacza, że codziennie o 2.00 będzie wyłączany komputer

0 22 * * 1-5 mail -s „Mail od crona” - codziennie o 22.00 wysyłaj maila o podanej treści do właściciela

0 11 * * 1,3 /opt/skrypt.sh - uruchamiaj /opt/skrypt.sh w każdy poniedziałek i środę o godz. 11

Ponadto:

crontab -l - wyświetla listę zadań bieżącego użytkownika systemowego zdefiniowaną w tablicy crona

crontab -e - edytuje tablicę

crontab -r czyśc tablicę

Cron loguje wszystkie swoje czynności do /var/log/cron (pośredniczy w tym demon syslogd).

date

cal

cal -y

pwd - nazwa bieżącego katalogu

ls - wyświetla zawartość bieżącego lub wskazanego katalogu

ls -a - - wyświetla zawartość bieżącego lub wskazanego katalogu z plikami ukrytymi

ls -d - wyświetla nazwy plików podrzędnych

s - wyświetla rozszerzone informacje o plikach

ls -1 - wyświetla pliki w jednej kolumnie

mkdir animals - tworzenie archiwum

rmdir - usuwamy puste katalogi.

cd Dokumenty - Zmiana bieżącego katalogu na podany

cd .. - jeden katalog wyżej

cd. - bieżący katalog

cd ~ - przejście tyldy przejście do nowego katalogu do nowego użytkownika

sudo - działania z uprawnieniami administratorskimi polecenia poprzedzone

sudo -s

clear - czyszczenie zawartości konsoli

cat archiwum.sh - Zawartość plików wyświetlamy poleceniem cat.

Jeśli chcemy przyjrzeć się plikowi, który nie mieści się na ekranie po wykonania cat możemy uzyskać poleceniem less. Możemy wtedy przeglądać plik używając "strzałek", a kiedy skończymy - naciskamy q.

less plik

Komendą touch możemy modyfikować znaczniki czasu pliku, częściej jednak używa się jej do tworzenia pustych plików.

touch pusty_plik

Plik możemy przenieść, albo zmienić jego nazwę, za pomocą polecenia mv.

mv listing listing.old

mv /home/listing.old /usr/src/

W podobny sposób operujemy na katalogach.

mv archiwum smietnik

mvdir smietnik /usr/src/smietnik/

Do kopiowania służy polecenie cp.

$ cp listing.sh home/michal/Dokumenty/

Kopiowanie plików znajdujących sie wewnątrz katalogów. Bez -R kopiowanie są katalogi bez plików

$ cp -R Dokumenty/Dokumenty1

$ cp -R -p Dokumenty/Dokumenty1 - zachowuje dane o właścicielu pliku i o prawach dostępu.

Kasujemy poleceniem rm.

rm plik - kasuje plik.

rm * - kasuje wszystkie pliki w danym katalogu.

rm * -i - kasuje wszystkie pliki w danym katalogu z potwierdzeniem.

rm * -f - kasuje wszystkie pliki w danym katalogu bez pytania.

rm -r - kasuje wszystkie pliki, także te w podkatalogach

rm -rf /home/ - kasuje wszystkie pliki i katalogi w katalogu /home/

rm -R - wymusza kasowanie plików wewnątrz katalogów

drw-r--r-- 1 user admin 4096 maj 28 16:38 folder1/

drwxrwxr-x 6 user admin 4096 maj 25 19:18 folder2/

drw-rw-r-- 1 user admin 4096 maj 26 15:56 folder3/

1 znak to identyfikator typu obiektu, 3 kolejne znaki to uprawnienia użytkownika, kolejne 3 to uprawniania grupy i 3 ostatnie to uprawniania innych

- - zwykły plik

d - katalog

c - plik znakowy

b - plik blokowy

l - dowiązanie symboliczne

s - gniazdo

p - nazwany potok

1 kolumna uprawnienia do zbiorów

- brak praw

x Wykonywanie

w Pisanie

wx Wykonywanie i pisanie

r Czytanie

rx Czytanie i wykonywanie

rw Czytanie i pisanie

rwx Czytanie, pisanie i wykonywanie

2 kolumna liczba odwołań do danego pliku

3 i 4 nazwa użytkownika i grupy

5 rozmiar pliku w bajtach

6 data i dozina utowrzenia lub modyfikacji pliku lub jego zawartości

7 nazwa pliku lub katalogu.

Dodawanie uprawnień

a - all, wszyscy

u - user, użytkownik

g - group, grupa

o - others, inni

+ - dodanie prawa

- - odebranie prawa

= - zastąpienie starego uprawnienia nowym

$ chmod a+w plik.txt - wszyscy będą mogli edytować 'plik.txt'

$ chmod o-x plik.txt - usunie możliwość wykonywania 'plik.txt' przez pozostałych użytkowników

$ chmod go=rx plik.txt - pozostali użytkownicy, oraz grupa będą mogli tylko czytać i wykonywać.

$ chmod -R 777 /home/user - wszyscy będą mogli zmieniać zawartość katalogu /home/user oraz jego podkatalogów, jak też czytać go i wykonywać zawarte w nim pliki

Inne polecenia w pliku

Jak i dlaczego powstał irlandzki taniec?

http://www.youtube.com/watch?v=8dYWhBIaNmg

---