Organy pomocnicze

Europejski Komitet Ekonomiczno - Społeczny - głos bezpieczeństwa obywatelskiego :

• 344 członków,

• reprezentuje związki zawodowe, pracodawców, rolników, konsumentów itp.,

• doradza w sprawie nowych aktów prawnych i polityki unijnej,

• promuje zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w sprawy UE.

Komitet Ekonomiczno-Społeczny :

• założony w 1957 roku, aktualnie podstawą prawną działania Komitetu są art. 13 ust. 4 TUE i art. 300 ust. 1 TFUE

• jest organem doradczym reprezentującym pracodawców, związki zawodowe, rolników, konsumentów i pozostałe grupy interesantów.

• istnieje obowiązek konsultowania się z nim przed pojęciem decyzji dotyczących polityki gospodarczej i społecznej.

• może wydawać opinie z własnej inicjatywy w innych sprawach.

• komitet składa się z 344 członków

• członkowie są wyznaczani przez rządy państw UE, każde państwo ma oznaczoną liczbę swoich członków, np. Polska - 21

• członkowie są jednak niezależni politycznie w wykonywywaniu swoich obowiązków

Struktura Komitetu Ekonomiczno-Społecznego( 3 grupy)

• Grupa Pracodawców - w skład wchodzą członkowie z prywatnych i publicznych sektorów przemysłowych, mali i średni przedsiębiorcy, izby handlowe, a także przedstawiciele handlu hurtowego i detalicznego. Bankowości i ubezpieczeń, transportu i rolnictwa.

• Grupa Pracowników - reprezentuje zatrudnionych wszystkich kategorii, od pracowników fizycznych po kadrę kierowniczą. Członkowie tej grupy rekrutują się z krajowych organizacji związków zawodowych

• Trzecia grupa reprezentuje różnorodne grupy interesów: organizacje pozarządowe, organizacje rolnicze, rzemiosło, ludzi wolnych zawodów, spółdzielnie, zrzeszenia o charakterze niezarobkowym, organizacje konkurenckie i na rzecz ochrony środowiska , naukowe i akademickie społeczności oraz stowarzyszenia reprezentujące rodzinę, kobiety, niepełnosprawnych itp.

Funkcje Komitetu Ekonomiczno-Społecznego

• przedstawia swoje opinie Radzie, KE i PE na ich wniosek, albo z własnej inicjatywy,

• zachęca społeczeństwo obywatelskie do większego angażowania się w kształtowanie polityki UE,

• wzmacnia rolę społeczeństwa obywatelskiego w krajach nie należących do UE oraz pomaga tworzyć struktury doradcze.

• Opinie nie są wiążące, mają charakter techniczny, ale część z nich jest obligatoryjnym składnikiem procedur decyzyjnych. Brak opinii może być przesłanką zaskarżenia decyzji do Trybunały Sprawiedliwości.

Komitet Regionów - głos samorządu lokalnego.

• 344 członków

• Reprezentuje miasta i regiony

• Doradza w sprawie nowych aktów prawnych i polityki unijnej

• Członkowie komitetu oraz w różnej liczbie zastępujący członków są mianowani na okres 4 lat. Ich mandat jest odnawialny. Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną, przyjmuje listę członków oraz zastępców członków, sporządzoną zgodnie z propozycjami każdego z państw członkowskich. Członkowie Komitetu nie mogą być równocześnie członkami Parlamentu Europejskiego.

• Kadencja członka lub zastępcy kończy się w wyniku rezygnacji, śmierci oraz wskutek wygaśnięcia mandatu który stanowi podstawę ich wyboru do Komitetu. Są oni wówczas zastępowani na czas pozostający do zakończenia kadencji, zgodnie z tą samą procedurą.

• Członków komitetów nie wiąże żadna instrukcja. W ogólnym interesie Wspólnoty są oni w pełni niezależni w wykonywaniu swych funkcji. Członkowie i ich zastępcy korzystają z przywilejów i immunitetów określonych przez Protokół w prawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.

• Zasady i tryb wyznaczania kandydatów na przedstawicieli Polski w Komitecie Regionów Unii Europejskiej określa ustawa z 6 maja 2005 roku o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczpospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej. Zgodnie z ustawą Rada Ministrów przekłada Radzie Unii Europejskiej wniosek zatwierdzający listę 21 kandydatów na członków i 21 kandydatów na zastępców członków Komitetu

Komitet Regionów:

• powołany do życia w 1993 e., działa na podstawie art. 300 ust. 3 TFUE

• organ doradczy złożony z przedstawicieli władz regionalnych i lokalnych. Zapewnia tym władzom możliwość wywierania wpływu na określanie kierunków polityki Unii Europejskiej, a także dba o poszanowanie regionalnej i lokalnej tożsamości oraz prerogatyw.

Skład Komitetu Regionalnego:

• Członkowie KR są członkami wybieranych władz regionalnych lub lokalnych, często zwierzchnikami władz regionalnych, burmistrzami czy prezydentami miast.

• Nominują ich rządy państw członkowskich, jednak w ramach Komitetu są całkowicie niezależni politycznie.

• Powoływani są przez Radę Unii Europejskiej

• Członkowie KR muszą także posiadać mandat władz, które reprezentują, lub muszą być przed nimi politycznie odpowiedzialni.

Rola Komitetu regionów - Instytucje unijne są zobowiązanie do konsultowania się z Komitetem w sprawach dotyczących władz lokalnych i regionalnych, np. w odniesieniu do polityki regionalnej, ochrony środowiska, edukacji i transportu.

Zadania Komitetu Regionów

• jest organem doradczym, opiniodawczym,

• wyraża poglądy na temat aktów prawnych UE z perspektywy lokalnej i regionalnej.

• opiniuje wnioski legislacyjne KE

• KE i Rada mają obowiązek konsultacji z KR zagadnień mających bezpośrednie znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych. Mogą jednak również zwracać się o jego opinię w dowolnej sprawie. KR może też z własnej inicjatywy wydawać opinie i przedstawiać je KE, Radzie i Parlamentowi.

Organizacja prac Komitetu Regionów

• Co roku Komitet Regionów odbywa pięć sesji plenarnych, podczas których wyznacza ogólne wytyczne swej polityki oraz przyjmuje opinie.

• Członkowie Komitetu przypisani są do wyspecjalizowanych komisji, których zadaniem jest przygotowanie sesji plenarnych. Są to:

• Komisja ds. Polityki Spójności Regionalnej (COTER)

• Komisja ds. Polityki Gospodarczej i Społecznej (ECOS)

• Komisja ds. Zrównoważonego Rozwoju (DEVE)

• Komisja ds. Kultury i Edukacji (EDUC)

• Komisja ds. Konstytucyjnych i, Sprawozdania Rządów w Europie i Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości

• Komisja ds. Polityki Spójności Terytorialnej

• Komisja ds. Stosunków Zewnętrznych i Zdecentralizowanej współpracy

• Komisja ds. Rozwoju Zrównoważonego

Organy wyspecjalizowane

1. Europejski Bank Centralny - zarządzanie wspólną walutą

1. Zapewnia stabilność cen

2. Kontroluje podaż pieniądza i ustala stopy procentowe

3. Działa niezależnie od rządów krajowych

Europejski bank centralny:

• Został utworzony w 1998 roku na mocy traktatu o Unii Europejskiej

• Funkcjonowanie regulują art. 127-133 oraz 182-184 TFUE

• Ma osobowość prawną

• Stanowi część Unii Gospodarczej i Walutowej

• Siedziba we Frankfurcie nad Menem

• EBC + krajowe banki centralne wszystkich państw członkowskich UE (niezależnie od tego, czy przyjęły one euro) to „Europejski System Banków Centralnych” (ESBC)

• Państwa, które wprowadziły euro tworzą łącznie „obszar euro”

Niezależność Europejskiego Banku Centralnego

• EBC jest całkowicie niezależny w wykonywaniu swoich obowiązków (art. 130 TFUE).

• Przy wykonywaniu uprawnień oraz zadań i obowiązków, które zostały im powierzone niniejszym traktatem i Statusem ESBC, ani EBC, ani członek jakiejkolwiek z jego organów decydujących nie zwracają o instrukcje, ani ich nie przyjmują od instytucji czy organów wspólnotowych, rządów państw członkowskich, ani jakiejkolwiek innego organu. Instytucje i organy wspólnotowe oraz rządy państw członkowskich zobowiązują się respektować tę zasadę i dążyć do wywierania wpływu na członków organów decydujących EBC przy wykonywaniu ich zadań

• Kapitał EBC wynosi 5.760.000.000 euro. Kapitał ten może zostać powiększony o kwotę określoną przez Radę Prezesów. Wyłącznie krajowe banki centralne są uprawnione do subskrybowania i rozporządzenie kapitałem EBC. Zgodnie z kluczem subskrypcji każdemu krajowemu bankowi centralnemu przyznane jest ważnie równe sumie 50% udziału danego państwa członkowskiego w ludności Wspólnoty oraz 50% udziału danego państwa członkowskiego w produkcie wewnętrznym brutto.

Struktura wewnętrzna EBC:

1. Rada Prezesów:

1. główny organ decyzyjny,

2. uchwala wytyczne i podejmuje decyzje niezbędne do zapewnienia wykonywania zadań powierzonych ESBC

3. ustala politykę pieniężną Wspólnoty, włączenie z odpowiednimi decyzjami w sprawach pośrednich celów pieniężnych, podstawowych stóp procentowych i wielkości rezerwy w ESBC oraz określa wytyczne konieczne do ich realizacji

Skład:

• wszyscy członkowie Zarządu EBC,

• prezesi wszystkich banków centralnych krajów strefy euro.

• Rada prezesów zbiera się zazwyczaj dwa razy w miesiącu:

• Na pierwszym posiedzeniu ocenia sytuację pieniężną i gospodarczą, a następnie podejmuje decyzje w sprawie polityki pieniężnej na dany miesiąc.

• Na drugim posiedzeniu omawia kwestie związane z innymi zadaniami i obowiązkami EBC oraz Eurosystemu.

2. Skład zarządu:

1. prezes i wiceprezes,

2. czterej zwykli członkowie,

3. wszyscy członkowie są mianowani za wspólnym porozumieniem głów państw lub szefów krajów strefy euro, na podstawie rekomendacji Rady UE i po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Radą Prezesów EBC.

Zadania Zarządu:

• przygotowywanie posiedzeń Rady Prezesów,

• realizacja polityki pieniężnej strefy euro zgodnie z wytycznymi Rady Prezesów oraz przekazywanie niezbędnych instrukcji krajowym bankom centralnym strefy euro,

• zarządzanie bieżącą działalnością EBC.

Skład Rady Ogólnej:

• składa się z :

• prezesa EBC,

• wiceprezesa EBC

• prezesów krajowych banków centralnych wszystkich państw członkowskich UE

• w posiedzeniach Rady Ogólnej mogą uczestniczyć pozostali członkowie Zarządu EBC, Przewodniczący Rady UE oraz członek Komisji Europejskiej, jednak bez prawa głosowania.

Zadania Rady Ogólnej:

• Radę ogólną

• można uznać za organ tymczasowy

• pełni funkcję doradczą w przygotowaniach do zniesienia derogacji, wspomaga wszystkie przygotowania niezbędne do nieodwołalnego ustalenia kursów walut państw członkowskich objętych derogacją

• wspiera gromadzenie informacji statystycznych oraz działalność sprawozdawczą EBC

• bierze udział w sporządzeniu raportów rocznych EBC

• bierze udział w stosowaniu zasad koniecznych do normalizacji procedur rachunkowych i sprawozdawczych stosowanych przez krajowe banki centralne

• uczestniczy w podejmowaniu wszelkich działań związanych z określeniem klucza subskrypcji kapitału EBC innych niż te określone w Traktacie

• bierze udział w ustalaniu warunków zatrudnienia personelu EBC

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich

• powołany na mocy Traktatu z Maastricht(pierwszy Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich został wybrany przez Parlament w 1995 r. jednak Biuro Ombudsmana zainaugurowało działalność w 1997r.)

• Podstawą prawną stanowi obecnie art. 228 TFUE

• Siedziba Rzecznika mieści się w Strasburgu.

• jest powoływany na okres kadencji Parlamentu, tzn. na 5 lat, z możliwością reelekcji,

• może zostać odwołany przez TS na wniosek PE, kiedy nie spełnia już warunków koniecznych do wykonywania swoich obowiązków lub w przypadku poważnych uchybień w jego działalności.

• powinien być niezależny w swoim działaniu. Podczas trwania kadencji nie może wykonywać działalności zawodowej płatnej i nieodpłatnej.

Zakres działania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich:

• Rzecznik pomaga w ujawnianiu tzw. „ złych praktyk administracyjnych” w instytucjach UE. „Zła praktyka administracyjna” oznacza mierne lub niewłaściwe działonie administracji.

Np., gdy instytucji można zarzucić :

• niesprawiedliwość,

• dyskryminację,

• nadużywanie władzy,

• brak lub odmowę udzielenia informacji,

• nieuzasadnioną opieszałość,

• niepoprawność procedur.

Bada skargi złożone na niewłaściwe administrowanie w instytucjach wspólnotowych.

Spod jego jurysdykcji wyłączony jest jedynie TS, Sąd oraz Sąd do spraw Służby Publicznej.

Zasadniczo wszczyna postępowanie na podstawie skarg, ale może też działać z własnej inicjatywy.

Nie może prowadzić postępowania w sprawie:

• skarg złożonych na krajowe, regionalne lub lokalne władze, nawet jeśli skargi te dotyczą spraw związanych z UE.

• działań krajowych sądów lub krajowych rzeczników praw obywatelskich. Nie jest organem odwoławczym od decyzji podjętych przez te instytucje.

• skarg wniesionych przeciwko firmom lub osobom fizycznym.

W ramach swoich działań może:

• poinformować zaskarżoną instytucję o wniesionej skardze, sugerując rozwiązanie problemu.

• jeśli sprawa nie została rozwiązana ERPO podejmuje próbę polubownego rozstrzygnięcia sporu i naprawienia szkody wyrządzonej w wyniku nieprawidłowego administrowania.

• jeśli polubowne rozwiązanie okaże się nie możliwe, ERPO może zarekomendować sposób rozwiązania danego problemu.

• jeżeli instytucja nie akceptuje jego zaleceń, ERPO może sporządzić specjalny raport skierowany do PE.

Legitymowani do złożenia skargi do ERPO:

• każdy obywatel UE

• każda osoba fizyczna i prawna mająca miejsce zamieszkania lub statutową siedzibę w Państwie Członkowskim UE.

Agencje UE:

Agencje UE dzielą się na pięć kategorii;

• Agencje wspólnotowe. Posiada ją osobowość prawną. Ustanawia się je na mocy aktu prawa wtórnego w celu powierzenia jej konkretnych zdań technicznych, naukowych lub w zakresie zarządzania.

• Agencje ds. wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. Do wykonywania ściśle określonych zadań technicznych, naukowych lub w zakresie zarządzania w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE.

• Agencje ds. współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. Do tej grupy należą agencje, które powołano, aby ułatwić państwom członkowskim UE współpracę w walce z międzynarodową przestępczością zorganizowaną

• Agencje wykonawcze. Agencje wykonawcze to organizacje ustanowione zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 58/2003 (Dz.U. 11 z 16.1.2003) 
   w celu powierzenia im niektórych zadań odnoszących się do zarządzania jednym lub więcej programami wspólnotowymi. Agencje te powołane są na czas określony. Muszą się znajdować w miejscu siedziby Komisji Europejskiej (Bruksela lub Luksemburg).

• Agencja wykonawcza ds. Badań naukowych

• Agencja wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego

• Agencja wykonawcza ds. Konkurencyjności

• Agencja wykonawcza ds. Transeuropejskiej sieci transportowej

• Agencja wykonawcza ds. Zdrowia i Konsumentów

• Agencja wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych

• Agencje i organy Euratomu. Organy te utworzono, aby umożliwić osiągnięcie celów określonych w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EURATOM). Celem traktatu jest koordynacja programów naukowo-badawczych państw członkowskich w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej, udostępnienie zasobów wiedzy oraz infrastruktury i środków finansowych przeznaczonych na działania w tej dziedzinie, a także zapewnienie wystarczającej ilości energii jądrowej i bezpieczeństwa jej dostaw.

• Agencja Dostaw Euratonu (ESA)

• Europejskie Wspólne Przedsiębiorstwa na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej („Fusion for Energy”)

Europejski urząd policji (EUROPOL)

• Odpowiedzialny za wywiad kryminalny w Europie

• Powołany w 1992 roku

• Siedziba w Hadze

• Zatrudnia przedstawicieli krajowych organów ścigania

• W skład zarządu Europolu wchodzi jeden przedstawiciel każdego państwa UE

• Podlega radzie ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

• Zadaniem euro polu jest zapewnienie współpracy w zakresie zapobiegania i zwalczania międzynarodowej przestępczości zorganizowanej a w szczególności:

• Handlu narkotykami

• Sieci przemysłu nielegalnych imigrantów

• Nielegalnego handlu pojazdami

• Handlu ludźmi, w tym pornografii dziecięcej

• Fałszowania pieniędzy i innych środków płatniczych

• Handlu substancjami radioaktywnymi i materiałami jądowymi

• Terroryzmowi

• Europol pomaga państwom członkowskim:

• Ułatwiając wymianę informacji między państwami członkowskimi UE

• Zapieniając analizy operacyjne i wspierając działania państw członkowskich

• Zapewniając wiedzę i wsparcie techniczne

• Sporządzając strategiczne raporty (np. analizę zagrożeń) oraz analizy przestępczości

• Europol jest odpowiedzialny za wdrążenie i prowadzenie specjalistycznego systemu komputerowego

PRAWO EUROPEJSKIE 27.11.2010

6

PRAWO EUROPEJSKIE 27.11.2010