Toksykoinfekcje są następstwem spożycia wraz z pokarmem drobnoustrojów zdolnych do wywołania zatrucia. Mogą się one również namnażać w przewodzie pokarmowym, w którym wydzielają toksyny.

Intoksykacja - zatrucie typu intoksykacji jest wynikiem działania toksyny wytworzonej w żywności przed jej spożyciem. Przykładem intoksykacji jest zatrucie jadem kiełbasianym, lub enterotoksyną gronkowcową.

Skażenie - zanieczyszczenie, które z powodu szczególnie dużego stężenia lub natężenia albo wyjątkowej aktywności może wywołać w krótkim czasie chorobę lub śmierć ludzi (także innych organizmów)

Kontaminacja - zanieczyszczenie czegoś drobnoustrojem chorobotwórczym

Epizoocja - choroba zakaźna szerząca się wśród zwierząt dzikich i domowych na danym i określonym terenie.

Łańcuch epidemiologiczny to ogniwa niezbędne do wystąpienia zakażenia:

• źródło zakażenia lub rezerwuar drobnoustrojów

• drogi i czynniki przenoszenia się drobnoustrojów

• podatny na zakażenie zdrowy człowiek

Brak jednego z wyżej wymienionych trzech ogniw decyduje o niewystąpieniu choroby zakaźnej.

Rezerwuar zarazków - elementy przyrody ożywionej i nieożywionej zakażone/skażone patogenami, z których istnieje możliwość przeniesienia zarazków (zakażenia) na rośliny, zwierzęta lub ludzi. Rezerwuar jest dla danych zarazków środowiskiem, w którym się rozmnażają.

Przykłady:

• koń jest rezerwuarem dla laseczek tężca Clostridium tetani,

• człowiek jest rezerwuarem dla wirusów HIV,

• gryzonie są rezerwuarem dla pałeczek dżumy Yersinia pestis.

Źródło zakażenia to siedlisko patogenów, takich jak wirusy, bakterie, pasożyty i grzyby chorobotwórcze. Może nim być osoba zarażona, przedmiot, żywność itp., które miały styczność z patogenem i są jego bezobjawowymi nosicielami, lub sami chorują na chorobę przez niego wywoływaną.

Nosicielstwo (nosicielstwo mikrobiologiczne) to stan w którym u nosiciela (człowieka lub zwierzęcia) po przechorowaniu choroby zakaźnej lub w wyniku bezobjawowego zakażenia utrzymuje się obecność czynnika zakaźnego mimo braku objawów chorobowych.

Rodzaje dróg zakażenia

• przeniesienie bezpośrednie

• bezpośrednia styczność (droga kontaktowa) z chorym lub nosicielem przy pocałunkach, kontakcie seksualnym (także analnym i oralnym), podczas pielęgnacji lub leczenia chorych (przeniesienie jatrogenne). Przeniesienie z jednej osoby na drugą, które nie są w relacji matka - dziecko nosi nazwę przeniesienia horyzontalnego.

• bezpośrednia styczność z chorym zwierzęciem

• zakażenia własnymi pasożytami np. owsika

• zakażenie wertykalne, od matki na dziecko, mogące nastąpić poprzez:

• drogę łożyskową (wrodzone postacie chorób: różyczka, toksoplazmoza)

• w czasie porodu (droga pochwowa, na przykład zakażenie opryszczkowe

• karmienie piersią

• przeniesienie pośrednie

• zakażona krew (również rodzaj przeniesienia jatrogennego)

• kontakt skóry z materiałem zanieczyszczonym

• przeniesienie rękoma (droga fekalno-oralna)

• droga pokarmowa (nośnikiem pokarm, woda, mleko)

• kropelkowa - w wyniku kichania lub kaszlenia na inną osobę. W ten sposób przenosi się wiele chorób, m.in.:ospa wietrzna, nagminne zapalenie przyusznic, przeziębienie, grypa, angina, gruźlica, odra, różyczka

• inhalacyjna - gdy mikroorganizm pozostaje w powietrzu przez dłuższy czas

• wektory - żywi przedstawiciele : stawonogi (muchy, komary, wszy, pchły), gryzonie.

• zakażenie poprzez glebę w której znajdują się zarazki

Przenosiciele

• mechaniczny to taki, który nie jest żywicielem, przenosi je tylko mechanicznie (muchy - dur brzuszny).

• biologiczny to taki,w którym zarazek się namnaża (wesz), przenosi na dalsze pokolenia (kleszcz), przechodzi okresy rozwojowe (komar)

Kordon sanitarny - pierścień posterunków ustawionych wokół regionu, w którym rozprzestrzenia się epidemia (lub epizootia) niebezpiecznej choroby zakaźnej. Posterunki te mają za zadanie nie przepuszczać podróżnych, nieposiadających odpowiednich zezwoleń (najczęściej wydawanych jedynie tym osobom, które poddały się obowiązkowej kwarantannie lub szczepieniom), i w ten sposób zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby poza opanowany przez nią obszar.

Kwarantanna - czasowe odosobnienie (dawn. 40-dniowe z łac. quarantena czyli 40) ludzi, zwierząt, roślin, towarów co do których istnieje podejrzenie, że mogą być roznosicielami chorób zakaźnych.

Flora fizjologiczna - drobnoustroje występujące naturalnie w organizmie bez wywoływania objawów chorobowych, należą do nich bakterie (głównie beztlenowe) oraz niektóre grzyby. U osób z osłabioną odpornością flora fizjologiczna może powodować zakażenia, które nazywane są oportunistycznymi.

---