05.03.2010

WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE FILOZOFICZNE dr. Tył

Problematyka, zagadnienia:

1. Uwarunkowania filozofii współczesnej (czym jest)

2. Filozofia życia XIX-XX w.

3. Edmund Husserl- fenomenologia

4. Filozofia analityczna, języka

5. Strukturalizm- Levi Strauss, Michel Foucault

6. Hermeneutyka filozoficzna

1. Filozofia współczesna

1831- śmierć Hegla, przekształcenie filozofii, kryzys tożsamości filozofii

Przed Heglem

Filozofia była uwieńczeniem życia człowieka, wszelkiej aktywności duchowej człowieka. Filozofia jest tworem innych nauk np. fizyki, uprawomocniała inne nauki.

Rozwój świadomości historycznej

Na gruncie historii filozofia dotyczy tego co tu i teraz. (wyodrębnienie pewnego okresu) Wcześniej filozofia miała być ponadczasowa.

Filozofia współczesna przeżywa kryzys Nie można uprawiać filozofii w ramach filozofii wieczystej, ponadczasowej. Filozofowie współcześni próbują wadzić sobie z kryzysem.

4 sposoby radzenia sobie z kryzysem:

1. Umieszczenie filozofii wśród nauk humanistycznych

2. Potraktowanie filozofii jako nauki. Inne nauki wywodzą się z filozofii. Filozofia jest syntezą nauk, scala ze sobą inne nauki.

3. Uznanie filozofii za krytykę. Filozofię można nazywać myślą krytyczną nad daną nauką, życiem społecznym.

4. Zredukowanie filozofii do teorii poznania.

2. Filozofia życia (doświadczenie życia, fenomen życia)

Wiązanie filozofii z naukami filozoficznymi.

Życie jako centralny problem filozoficzny.

Przedstawiciele:

O. Spengler Nietzhe

L. Klages Bergson

Simmel Ricker- krytyk filozofii życia

• Życie jest procesem wielopostaciowym. Nie próbowano jednoznacznie definiować życia.

• Życie jako witalność, żywiołowość- nieuchwytność życia. Życie to przeciwstawienie się wszystkiemu temu co martwe. Nietzhe- nadczłowiek

• Życie określa młodość, kreatywność

• Życie jest kryterium wszystkiego, punktem odniesienia

Typy filozofii życia:

1. Metafizyczna- próbuje budować pierwszą teorie życia. Pierwsza forma życia. Uchwycenie rzeczywistości, czegoś niezmiennego. Pęd życia, dynamiczność życia jest niezmienna.

2. Historiozoficzny- poszukiwanie podobieństw w historii dziejów

3. Etyczna, moralna- problem relacji jednostki z innymi ludźmi

4. Hermeneutyka życia- uprawomocnienie nauk humanistyki

DILTHEY 1833- 1911

• Teoretyk nauk humanistycznych

• Krytyka rozumu historycznego

• Wiedza episteme- wiedza o tym co stałe, trwałe, niezmienne, uniwersalne (wcześniej)

Humanistyka natomiast porusza się w tworach zmiennych.

• Podkreślał nauki humanistyczne np. psychologia, filologia, teologia, estetyka, etyka

• Nauki humanistyczne opierają się na innym typie doświadczenia poznawania niż nauki przyrodnicze.

Nauki matematyczno- przyrodnicze	Nauki humanistyczne
Doświadczenia zewnętrzne, zmysłowe	Doświadczenia wewnętrzne, przeżycia
Sądy o faktach, ujęcie faktów, oparte na faktach	Sądy o wartościach np. czym jest dobro, piękno, prawda
Cel nauki- wyjaśniające	Cel nauki- rozumiejące, celem jest rozumienie

---