WYKŁAD 16.09.2005

WPŁYW CZYNNIKÓW AGROTECHNICZNYCH NA JAKOŚĆ OWOCÓW:

1) Wybór właściwego stanowiska w odniesieniu do podkładki, w odniesieniu do odmiany

2) Dobór podkładki do odmiany

3) Gęstość sadzenia (rozstawa)

4) Formy koron

5) Techn ciecia drzew

6) Nawożenie mineralne

7) przerzedzanie zawiązków

8) Ochrona przed chorobami i szkodnikami

Bioregulatory-poprawiają jakość owoców, nie zagrażaja środowisku naturalnemu i człowiekowi.

Asahi SL-subst czynne; sole sodowe S-nitroguajakolu orto- i paralitrofenole

Związki te są naturalnymi składnikami roślin w niewielkich ilościach, ale zastosowane egzogennie zwiększają działanie auksyn w roślinie. Działanie: szybsza synteza białek, enzymów, cukrów, lipidów i innych substancji oraz szybsze przemieszczanie tych substancji do miejsca zużycia. Polecany do regeneracji roślin, np po uszkodzeniach mrozowych. Efekty stosowania: poprawa zawiązania owoców i plonowania roślin sadowniczych, zwiększenie zawartości cukrów i wit C. Stosowanie: opryskiwanie roślin w stężeniu 0,1 % od wczesnej wiosny kilkakrotnie co 2-3 tyg do końca kwitnienia (łącznie z 2 zabiegami ochrony) lub interweniowanie w .......... uszkodzenia kwiatów przez przymrozki wiosenne.

Tytanit-nawóz wykazujący właściwości biostymulatora, zawierający 0,8 % tytanu.

Pollinus-antraktant, który przywabia pszczoły i inne owady zapylające. Efekt stosowania: wzrost plonu, wyrównany kształt i lepszy smak owoców, dobrze wykształcone nasiona, lepsze przechowywanie się owoców.

Goẻmar BM86-płynny nawóz organiczno-mineralny oparty na koncentracie z alg morskich z dodatkiem azotu, magnezu i boru. Działanie: wspomaga podziały komórkowe w silnie dzielących sie organach roślin przez co uzyskuje się większa liczbę młodych komórek.

WYKŁAD

CERTYFIKACJA OWOCÓW

IPO-integrowana produkcja owoców, rozpowszechniony system certyfikacji w Europie IFOP.

EUREPGAP-Grupa Robocza d/s Europejskich Produktów w Handlu Detalicznym (Dobra Praktyka Rolnicza). Jest to dokument o charakterze normy służący międzynarodowej certyfikacji.

Wymagania zgodnie z EUREPGAP:

I) Identyfikalność:

-czy można zidentyfikować gospodarstwo, z którego pochodzi produkt

II) Gospodarka glebą i substancjami:

-czy zastosowane techniki uprawowe pozwalają na uniknięcie erozji gleby

-czy jest pisemne uzasadnienie przeprowadzenia funigacji gleby

III) Użycie nawozów:

-czy dla każdego z pól lub kwater prowadzone są oddzielne notatki o każdorazowym użyciu nawozów

-czy ilość stosowanego azotu mieści się w granicach obowiązujących zaleceń

IV) Ochrona roślin:

-czy w ochronie upraw przeciwko chorobom, szkodnikom i chwastom zastosowano możliwie najmniejszą ilość środków

-czy producenci stosują uznane integrowane techniki uprawy jako środek zapobiegawczy

-czy subst chem zakazane w UE nie są używane w ochronie danego gatunku

-czy przestrzegany był zalecany okres karencji

-czy urządzenia do opryskiwania są corocznie kalibrowane

-czy plantator i dostawca jest w stanie przedstawić dowód badania pozostałości pestycydów

V) Zbiór (higiena):

-czy pracownicy otrzymali podstawowe instrukcje w zakresie higieny przed kontaktem ze świeżym produktem

-czy pracownicy maja dostęp do czystych toalet i urządzeń do mycia rąk w pobliżu miejsca pracy

-czy źródło wody użytej do mycia owoców spełnia wymogi mikrobiologicznych uregulowań dla wody pitnej

-jeśli używa się wody ... do obiegu to czy jest ona filtrowana

VI) Formularz zażaleń:

-czy dostępny jest dla klienta formularz zażaleń

-czy procedura składania zażalenia zapewnia, że będą one zarejestrowane, przeanalizowane i będą podjęte stosowne działania korygujące.

IPO-jest nowoczesną produkcją wysokiej jakości owoców, w której muszą być spełnione 3 wymagania:

1) Ekonomiczny-produkcja opłacalna dla środowiska

2) Toksykologiczny-w owocach nie może być przekroczona dopuszczalna zawartość niepożądanych substancji tj pozostałości pestycydów, metale ciężkie, azotany, azotyny

3) Ekologiczny-w toku produkcji musi być uwzględniona i przestrzegana ochrona środowiska naturalnego.

W procesie produkcji wykorzystuje się w sposób zrównoważony postęp biologiczny, techniczny w uprawie, nawożeniu, ochronie.

W Europie IPO jest prowadzona już od ok 20 lat, obejmuje 6-80 % owoców.

Generalne zasady IPO: Wybór właściwego stanowiska pod sad. Produkcja wg tej technologii musi być prowadzona na całej powierzchni danej uprawy. Drzewa w sadzie muszą być wolne od najgroźniejszych chorób wirusowych i innych. W ochronie sadu preferowane są metody biologiczne, agrotechniczne i mechaniczne nad chemicznymi. W sadzie dozwolone jest stosowanie tylko tych środków ochrony roślin-insektycydy, fungicydy, akarycydy, herbicydy i regulatorów wzrostu, które dopuszczono w wytycznych IPO. Zwalczanie szkodników, niektórych chorób oparte jest na wyznaczaniu progów ich ekonomicznego zagrożenia. Nawożenie sadów zgodne z wytycznymi IPO. Analiza owoców na zawartość niepożądanych substancji. Prowadzenie notatnika zabiegów chemicznych. Tworzenie ośrodków IPO z instruktorem.

Akty prawne regulujące zasady uzyskiwania certyfikatów-Ustawa z 18 grudnia 2003 o ochronie roślin (Dz. U. z 2004 r nr 11, poz 94 z późn zmianami); Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Zasady przystąpienia gospodarstw do systemu IPO: w pełni akceptować wymagania; przejść odpowiednie szkolenie w zakresie IPO; prowadzić produkcję zgodnie z IP; przejść kontrolę (audyt) sprawdzającą zgodność prowadzenia upraw z zasadami IP; poddać ocenie owoce pod kątem zawartości substancji szkodliwych; wystąpić z wnioskiem do lokalnej jednostki PIORiN.

Po pozytywnej ocenie producent otrzymuje certyfikat IP na okres 12 mcy poświadczający uczestniczenie w systemie IP.

Najważniejsze osiągnięcia wdrożenia i upowszechnienia IPO w Europie (konferencja IPO, Trentino Włochy 2004): znacząca redukcja zużycia pestycydów, szczególnie tych o szerokim spektrum działania. Opracowanie programów zwalczania wielu gatunków agrofagów (owadów) z wykorzystaniem środków selektywnych. Znaczące ograniczenie akarycydów-opracowanie biologicznej metody zwalczania. Wdrożenie systemu monitoringu i lustracji obecności agrofagów. Kształtowanie świadomości ekologicznej producentów i konsumentów. Stymulacja badań nad nowymi nie chemicznymi metodami ochrony roślin. Ogólne podniesienie standardów produkcji owoców.

Regulamin korzystania ze znaku IP:

1) znak może być używany tylko z nr certyfikatu IP wpisanym pod znakiem

2) producent może go wykorzystywać w celach marketingowych i reklamowych

3) wszystkie elementy znaku stanowią integralną całość i nie mogą być używane niezależnie od siebie

4) nie wolno używać znaku w innych celach niż związanych z certyfikowaną IP

5) znak może być używany wyłącznie do oznaczania produktów w odniesieniu do odmian i ich ilości, na które producent posiada ważny certyfikat IP.

WYKŁAD 30.09.2005

WAŻNE CZYNNIKI W UPRAWIE ŚLIW:

Temperatura:

-ograniczona uprawa śliw w Polsce ze względu na niski temp zimą -25*-30*C

-groźne wiosenne przymrozki gdyż śliwy wcześnie kwitną

-optymalna temp w okresie wegetacji 14*-16*C

-odpowiednie stanowisko-teren wyniesiony w krajobrazie

-największe wymagania cieplne maja wczesne odmiany śliw

Wilgotność gleby, powietrza:

-wymaga dużo wody-śliwy maja płytki system korzeniowy, roczna suma opadów 600 mm i więcej

-rozkład opadów dla śliw-korzystnie jeżeli więcej opadów jest wiosną i latem; opady w czasie zbiorów powodują pękanie owoców

-najlepsze rejony do uprawy śliw-Podkarpacie, Powidle, rejon nadbałtycki, Polska zachodnia

-wysoki poziom wody gruntowej 1m-70 cm

Wybór terenu-teren osłonięty, nie mogą być gleby bagienne (zimne i nie napowietrzone) i lekkie piaszczyste

Wymagania glebowe-ziemie żyzne, próchniczne, ciepłe, wilgotne, przewiewne; pH 5,6-6,8

Podkładki-siewki Ałyczy (gleby mniej żyzne), podkładka Wangenhaima (gleby żyzne)

Zbiór- 130-140 tys ton w roku w Polsce; najwięksi producenci-Włochy, Francja, była Jugosławia, Turcja, Polska na 8,9 miejscu

Kierunki zagospodarowania:

-deserowe-odmiany wielkoowocowe (Presinent, Stanley, Empress, Rubin, Walor)

-przetwórstwo-o małej zawartości etylenu (wszystkie Węgierki, Ćaćanska Najbolja

-export śliwek w postaci mrożonek (Węgierki) najwięcej do Niemiec

Właściwości gospodarcze odmian: wytrzymałość na mróz, plenność

Przerzedzanie zawiązków śliw:

-chemiczne-Pomonit i preparaty pokrewne np. Pommit, stężenie 0,025-0,04 %, stosować po kwitnieniu zaraz po opadnięciu płatków kwiatowych; Ethrel i preparat pokrewny Flordinex stosować pod koniec IV

-przerzedzanie ręczne-gdy zawiązki mają średnicę ok. 1 cm, zawiązki pozostawić w odległości co 3-7 cm

Sposób zapylenia: obcopylne (na 6 rzedów odmiany 2 rz zapyl) i częściowo samopylne. Pora wchodzenia w okres owocowania po zapyleniu to 2-3 rok.

Nowoczesny sad śliwowy: rozstawa 3,5-4 x 1,5 m (odmiany słabo rosnące)-2,5 m (odm silnie rosnące); forma korony wrzecionowa, skracać przewodnik do wys 2,5 m, cięcie odmładzające (długie czopy); Zalety-sad śliwowy tańszy od jabłoniowego (mniejsza ochrona); Wady-ostre zimy, mało odpowiednich stanowisk, choroby i szkodniki (szarka śliwy, rak bakteryjny). Szarka jest groźna dla owoców a nie groźna na liściach. Profilaktyka-sadzić odmiany tolerancyjne na szarkę, zdrowy materiał szkółkarski. Rak-właściwe warunki pogodowe podczas cięcia (słonecznie i sucho).

Cechy owoców: wielkość (cecha genetyczna), zagęszczenie owoców w koronie, warunki uprawy, prześwietlanie, smak (soczyste, słodkie), wyrównanie owoców co do wielkości (zależy od zagęszczenia, optymalne zagęszczenie), wyrównanie co do dojrzałości, zdrowotność, obecność nalotu (świadczy o świeżości). Zbiór-do małych opakowań (gdyż szybko się zagrzewają i tracą smak), do przechowywania zbiór w fazie dojrzałości zbiorczej z szypułkami.

Przechowywanie: świeżych owoców w chłodni (późne odmiany) w temp od -0,5 * do 1* nie wyższej niż 2*C. Po zbiorze należy je w ciągu 24 godz schłodzić w temp 5-6* i przenieść do chłodni, wysoka wilgotność powietrza 95%. Przechowywać 2-8 tygodni w zależności od odmiany (najdłużej-Walor, Empress; krótko-Stanley, Amers, Bluefre).

WYKŁAD 14.10.2005

INTEGROWANA PRODUKCJA OWOCÓW

Wymagania IPO w dziedzinie zakładania i prowadzenia sadu:

1) Planowanie i zakładanie uprawy sadowniczej

a) rola użytków ekologicznych ekologicznych uprawie integrowanej-różnorodność biologiczna regionu, większa stabilność ekologiczna, by sad stanowił część krajobrazu naturalnego, ochrona pożytecznych stworzeń

b) wybór stanowiska- unikać zagłębień terenu, by nie narażać odmian na niekorzystne warunki, ze względu na równowagę żywieniową należy wybrać właściwą glebę, unikać gleb lekkich, podmokłych, czy nie ma skażenia z okolicznych zakładów przemysłowych i dróg szybkiego ruchu

c) właściwy dobór odmian w aspekcie odporności na patogenny oraz ich przydatność do danego regionu-odmiany jak najmniej podatne na choroby i przymrozki. Odmiany najbardziej przydatne na tereny zagrożone przymrozkami wiosennymi-Panlared, Debarefestivale i mutacje, Gloster, Jonagold i mutacje, Piękna z Boskop, Idared, Alwa, Ligol, Golden D, Pinova, Elise. Najcenniejsze odmiany genetycznie odporne na parcha jabłoni-Topaz, Rajka, Rubinola, Ariwa. Długiego i ciepłego okresu wegetacji wymagają-Golden D, Gala. Zdrowotność materiału szkółkarskiego (materiał odwirusowany).

d) dobór podkładek do stanowiska-gleby żyzne i wilgotne (M9, P22), gorsze stanowiska (M26, MM106+nawadnianie)

e) obsadzanie obrzeży plantacji jako element ograniczający przenikanie-element ograniczający dopływ zanieczyszczeń (olcha szara, brzoza, grab, topola, leszczyna); nie powinny być jako osłony wierzba (brunatna plamistość jabłek) i klon, jałowiec (rdza gruszy), jarząb i głóg (zaraza ogniowa)

f) przygotowanie gleby-gleba odchwaszczona, analiza gleby, nawożenie zgodnie z wynikami analizy, wapnowanie, materia biologiczna.

g) systemy sadzenia-poleca się 1rzędowy system sadzenia, który zapewnia dobre warunki co do oświetlenia drzew i ruch powietrza; umiarkowane zagęszczenie-na podkładkach karłowych 1-2 m w rzędzie między drzewami, na półkarłowych 1,5-2,5 m.

2) Prowadzenie sadu

a) sposoby cięcia i formowania drzew-ważne by cięcie zimowe nie było zbyt intensywne, gdyż powoduje to zagęszczenie korony i zacienianie owoców, najlepeze cięcie zimowe umiarkowane, dla odmian intensywnie rosnących intensywniejsze, opóźnianie wzrostu, nie później niż 4 tyg po kwitnieniu; cięcie letnie-?; cięcie odmładzające i odnawiające-?; formy korony-osiowa, wrzecionowa, super wrzeciono.

b) regulowanie wzrostu i owocowania roślin-nie stosować żadnych chemicznych preparatów do osłabiania wzrostu drzew, tylko metodami agrotechnicznymi (poprzez odpowiednie cięcie i formowanie drzew). Przerzedzanie zawiązków-ręczne, ewentualnie Pomonit i jego formy.

3) Pielęgnacja gleby w sadzie (rzędy, międzyrzędzia):

-w międzyrzędziach-murawa regularnie koszona i pozostawiana na miejscu

-rzędy-utrzymane w stanie bez chwastów, bądź regulowanie zachwaszczenia

a) nie chemiczne metody zwalczania chwastów-mechaniczne niszczenie chwastów za pomocą narzędzi uprawowych do, ale powoduje rozbicie struktury gruzełkowatej gleby do 2-3 lat; wysiewa się zielone ściółki

b) rola ściółkowania-w rzędach najlepiej ściółkami organicznymi (rozdrobniona kora drzew, trociny, słoma), rozkładając się dostarczają próchnicy, gleba nie ulega degradacji, utrzymują wilgotność gleby, chronią przed wyrastaniem chwastów przez jakiś czas. Wada-gryzonie w słomie. Ściółki nieorganiczne dopuszczone w IPO-folia szara, włóknina.

c) dobór herbicydów-dopuszczone herbicydy w bardzo ograniczonym zakresie zawierające tylko glikozyd jako substancję czynną (Roundup 360 SL, Avans 33SL, Glifogan 360 SL, Glyfos 360 SL, Gallup 360 Sl, Dominator 360 SC, Taifun 360 SL; oraz Basta 150 SL (glufosinat amonowy) -najmiej szkodliwe dla środowiska naturalnego, rozkładają się na inne substancje w ciągu krótkiego okresu. Nie stosować herbicydów później niż 6 tyg przed spodziewanym zbiorem owoców.

Integrowana Ochrona Sadów polega na łączeniu różnych metod:

1) Agrotechnicznej-zabiegi uprawowe stosować w taki sposób by nie obniżać naturalnej odporności roślin na choroby i szkodniki (właściwa lokalizacja sadu, unikanie nadmiernego nawożenia azotem co przedłuża wzrost drzew, sprzyja występowaniu parcha, mszyc, przędziorków, zwójek)

2) Mechanicznej:

-w czasie wiosennego cięcia drzew zbieranie i niszczenie złóż jaj szkodników, mumii owoców

-wycinanie, odkażanie ran na pniach i gałęziach powodowanych przez czynniki chorobotwórcze

-wycinanie pędów z objawami mączniaka jabłoni

3) Biologicznej:

-zasiedlanie sadów drapieżcami pożytecznymi

-ochrona organizmów pożytecznych

-zawieszanie w sadzie skrzynek lęgowych dla ptaków wyniszczających szkodniki

4) Chemicznej-Zasady chemicznej ochrony przed szkodnikami w IPO:

-ograniczenie stosowania insektycydów

-stosowanie preparatów małotoksycznych dla człowieka i zwierząt

-stosowanie preparatów selektywnych, nie wyniszczających owadów pożytecznych

-stosowanie zasad integrowanego zwalczanie szkodników

-regularna ocena obecności i liczebności szkodników w sadzie (monitoring) jako podstawa do podejmowania decyzji o użyciu insektycydów.

Zasady prowadzenia lustracji (monitoringu):

-zmienność wyglądu szkodnika i szkód, które powoduje

-raz na tydzień oglądać sad, wybierać losowo drzewa po przekątnej i na nierównościach terenu

-wyposażenie-lupa, binokular, płachta entomologiczna, pułapki feromonowe, lepowe, ministacje meteorologiczne.

WYKŁAD 09.12.2005

ZWÓJKÓWKI-gąsienice żerują na zawiązkach i wykształconych owocach przez cały sezon wegetacyjny.

Pory występowania w sadzie gąsienic zwójkówek:

-faza pękania pąków i faza zielonego pąka (zimujące gąsienice)

-faza różowego pąka (gąsienice wylęgające się z jaj zimowych)

wszystkie żerują do poł V.

Szkody-podgryzanie i wyżeranie pąków liściowych i kwiatowych, żerowanie w zwiniętych za pomocą przędzy liściach i kwiatach, wżery w skórce i miąższu zawiązków owocowych. 2-3 tyg po wystąpieniu maksimum lotu motyli (od poł VI nawet do IX), żerowanie na liściach i owocach.

Zwalczanie zwójkówek lisciowych: (wg lustracji sadu i obserwacji odłowów motyli w pułapkach feromonowych) pierwszy termin-faza zielonego lub różowego pąka kwiatowego jabłoni (najważniejszy); pułapki feromonowe ok poł V. Następne terminy-po upływie 2-3 tyg od wystąpienia maksimum w odłowach motyli w pułapkach feromonowych (jest to okres masowego wylegania gąsienic).

ZWÓJKI LIŚCIOWE
zielony pąk	przejrzeć z 20 drzew po 10 rozet liściowo-kwiatowych	10 gąsienic zwójkówek w próbie 200 rozet
różowy pąk	jw	jw
od poł VI do poł VIII co 2 tyg	przejrzeć z 20 drzew po 20 paków	10-12 pędów zasiedlonych przez gąsienice w próbie 400 pedów
		przejrzeć z 20 drzew po 20 kolejnych owoców (400) na obecność wyżerów lub uszkodzeń	4-8 owoców ze świeżymi uszkodzeniami w próbie 400 owoców
od poł VIII do zbioru owoców co 2 tyg	przejrzeć z 20 drzew po 20 liści i 20 owoców na obecność wyżerów lub uszkodzeń	4 gąsienice na 400 lisci lub 4-8 owoców uszkodzonych w próbie 400 owoców

Zwalczamy: ptaki-budki lęgowe

Preparaty dopuszczone w IPO do zwalczania zwójkówek liściowych: Insegar 25WP, Dimilin 25WP, Rimon 100EC, Steward 30WG, Calypso 480SC, Mospilan 20SP, Runner 240SC.

Zwalczanie OWOCÓWKI JABŁKÓWECZKI: pierwsze opryskiwanie w okresie masowego lotu motyli lub składania jaj lub wylęgu pierwszych gąsienic zależne to jest od rozwoju użytego preparatu do zwalczania. Do prawidłowego ustalenia terminu konieczna jest obserwacja odłowów motyli do pułapek ferom i notowanie temperatury. Przy przedłużającym się locie motyli (obserwowanym w pułapkach) zabieg należy powtórzyć po 2-3 tyg. Termin oprysku przeciw drugiemu pokoleniu ustala się w podobny sposób.

Kiedy należy spodziewać się masowego wystąpienia owocówki: Gdy w V panują wysokie temp; wylot motyli jest wtedy skumulowany w czasie i intensywne składanie jaj. Wczesny wylot motyli 1 pokolenia powoduje wystąpienie bardzo licznego niż zwykle 2 pokolenia.

OWOCÓWKA JABŁKÓWECZKA
Termin lustracji	Sposób lustracji	Próg ekon zagrożenia
początek VI i dalej co 1-2 tyg do końca VII okres zbiorów	przejrzeć na 25 drzewach po 10 zawiązków (500 szt) przejrzeć 1000 owoców	10 jaj lub świeżych wgryzów w próbie 500 zawiązków 10 uszkodzonych owoców-zwalczać w następnym roku

Preparaty dopuszczone w IPO do zwalczania owocówki jabłkóweczki: Dimilin 25WP, Nomolt 150SC, Insegar 25WP, Rimon 100EC, Steward 30WG, Calypso 480SC, Mospilan 20SP, Carpovirusine SC, Apperal 0,4PA (4 krople na drzewo).

Szkody: wyrządzają larwy składające jaja do kwiatów.

OWOCNICA JABŁKÓWA
Termin lustracji	Sposób	Próg
zawiesić w sadzie w fazie różowego pąka min 4 pułapki lepowe białe na 4 drzewach (2 odm)	pułapki sprawdzać co 2-3 dni do k IV	20 odłowionych owocnic do końca IV na 1 pułapkę

Pod koniec IV zwalczanie OWOCNICY JABŁKOWEJ: Mospilan 20SP, Actara 25WG, Calypso 480SC. Preparaty stosowac na początku wylęgania się larw, tj pod koniec opadania płatków jesli przekroczymy ... próg.

CHOROBY

MĄCZNIAK:

-wycinanie i palenie pędów

-lustracje w fazie różowego pąka lub początek kwitnienia.

4-5 paków na drzewo z objawami mączniaka stanowi próg ekonomicznego zagrożenia.

Koniec VI (w fazie infekcji wtórnych).

Próg ekonomicznego zagrożenia:

Odmiana	% porażonych pędów przy którym można zakończyć ochronę w końcu VI
Cortland Idared Jonagold Paulared	30-40 40-50 40 30-40

PARCH- 5 % mocznik, późna jesień Tuż przed opadaniem liści.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Ustawa o rolnictwie ekologicznym z 20 IV 2004

ZASADY PRODUKCJI OWOCÓW METODA EKOLOGICZNĄ

W produkcji ekologicznej zakłada się, że środowisko sadu powinno być podobne do ekosystemów naturalnych, dlatego zarówno choroby jak i szkodniki nie powinny powodować w nim dużych szkód; zasada-nie zachwiać tego systemu.

-wybór stanowiska pod sad (teren, gleba, przedplon)

-zdrowy materiał szkółkarski

-dobór odmian odpornych lub mało podatnych na choroby

-izolacja przestrzenna od sadów konwencjonalnych ok 500 m

-lustracje sadu (wycinanie porażonych pędów-mączniak, parch, zaraza ogniowa, kędzierzawość liści; czyszczenie ran)

-wygrabianie z sadu liści i opadłych owoców.

W celu stworzenia sprzyjających warunków dla bytowania w sadzie owadów pożytecznych, ptaków-wysiewa się w międzyrzędziach sadu różne rośliny kwitnące, które przywabiają owady, dostarczając im pokarmu i schronienia. Na obrzeżach sadu-zarośla, zakrzewienia-dla ptaków.

Ochrona przed chorobami i szkodnikami:

-zapobieganie, metody mechaniczne, agrotechniczne

-preparatami naturalnymi: szkło wodne, szare mydło, wyciągi z roślin (skrzyp, pokrzywa, czosnek) produkowane w gospodarstwie

-sole miedzi-Miedzian (tlenowodorek miedzi)-do ochrony przed parchem, zarazą ogniową, brunatna zgnilizną, rakiem bakteryjnym, kędzierzawością liści

-preparaty siarkowe do ochrony przed mączniakiem jabłoni

-środki oparte na woskach-do zabezpieczania ran

-przędziorki-olejem parafinowym, dobroczynek gruszowy.

Nawożenie-nie można stosować nawozów sztucznych tylko obornik i komposty, nawozy wapniowe. Do poprawy jakości jabłek dopuszcza się 2krotne opryskiwanie drzew solami wapnia.

Chwasty w rzędach drzew-mechanicznie lub ściółki organiczne lub syntetyczne.

Przerzedzanie zawiązków-ręcznie.

Drzewa rosną w umiarkowanym zagęszczeniu.

Sad ekologiczny podlega restrykcyjnej kontroli (EKOGWARANCJA PTRE Sp z o.o. w Lublinie).

Na opakowaniu produktu ekologicznego umieszczona jest etykieta zawierająca: napis „przedmiot rolnictwa ekologicznego”, nazwę producenta, numer certyfikatu, nazwę jednostki przyznającej certyfikat, indywidualny nr producenta.

2

---