Wpływ hałasu na organizm i potrzeba ochrony przed nim.
Drgania akustyczne dostarczają człowiekowi informacji o otaczającym go świecie, jednak gdy ich intensywność jest zbyt duża, mogą być dla człowieka uciążliwe a niekiedy nawet szkodliwe. Zagrożenie wiąże się przede wszystkim z oddziaływaniem na człowieka drgań słyszalnych o częstotliwości od 16 Hz do 16 kHz i właśnie takie uciążliwe drgania określa się mianem hałasu. Hałas jest skutkiem nakładania się różnych dźwięków, które ulegają zmieszaniu w sposób pozbawiony ładu, potocznie jest to każdy przeszkadzający nam dźwięk. Wpływ hałasu na organizm jest różny ale przede wszystkim atakuje on układ nerwowy. Jest to bardzo niebezpieczne, ponieważ skutki oddziaływania hałasu rzadko ujawniają się od razu, częściej kumulują się w czasie.
Hałas w warunkach codziennych jest praktycznie nie do uniknięcia. Towarzyszy nam w domu, pracy, szkole oraz przy korzystaniu ze wszystkich zdobyczy cywilizacji. Ilość źródeł hałasu jest niezliczona, lecz głównym jego źródłem są: przemysł, środki transportu i urządzenia domowe.
Hałas występujący w życiu codziennym człowieka jest przyczyną powstawania i rozwoju chorób o podłożu nerwicowym. Najostrzejszy skutek hałasu to głuchota, która występuje u ludzi pracujących w przemyśle. Ocenia się, że około 120 milionów ludzi na świecie cierpi na niepełnosprawność słuchową. Długotrwały hałas prowadzi do zaburzenia snu, a sen jest naturalną formą regeneracji naszego organizmu. U ludzi słuchających bardzo głośnych koncertów lub chodzących z walkmenami na uszach może dochodzić do zaburzeń w układzie nerwowym. Następują: zaburzenia czucia, wzmożona pobudliwość, bezsenność, utrata łaknienia, bóle i zawroty głowy, bardzo szybkie znużenie się podczas nauki i brak zdolności zapamiętywania, niektórzy lekarze nazywają te objawy zespołem pohałasowym Hałas oddziałuje ujemnie również na ośrodkowy układ nerwowy, powoduje: zmiany akcji serca, rytmu oddychania, ciśnienia tętniczego krwi, temperatury ciała, co jest reakcją obronną organizmu. Hałas również wpływa na zrozumiałość mowy, zaburza wzrok i rozprasza uwagę. Udowodniono także, że hałas jest przyczyną wcześniejszego starzenia się i w 30 przypadkach na 100 skraca życie mieszkańców dużych miast o 8 - 12 lat.
Z punktu widzenia ochrony zdrowia niezbędna jest eliminacja lub zmniejszenie hałasu w miejscach bytowania, pracy i na terenach rekreacyjnych. W praktyce stosuje się kompleksową metodę ochrony przed hałasem poprzez ustawy, rozporządzenia, normy, które regulują prawnie poziom natężenia hałasu oraz ustalają normy pracy dla ludzi narażonych na hałas. Używa się również różnego rodzaju środków technicznych zmniejszających hałas a także środków wyciszających np. ekranów dźwiękochłonnych.
CHOROBA PRZEWLEKŁA
Jest to zaburzenie, odchylenie od normy o przedłużonym czasie trwania. Ma przynajmniej jedną (lub więcej) z następujących cech: jest trwała, pozostawia po sobie inwalidztwo, spowodowana jest nieodwracalnymi zmianami patologicznymi, wymaga specjalnego postępowania rehabilitacyjnego. Może być postępująca lub powodować przedwczesny zgon, lub umożliwiać względnie przeciętne trwanie życia, mimo upośledzenia funkcji biologicznych lub psychicznych. Zaburza nie tylko funkcjonowanie ciała, ale także przebieg całego życia, na wielu jego poziomach. Wpływa ona na funkcjonowanie fizyczne, intelektualne, psychologiczne i psychiczne dziecka w następstwie występujących objawów, konieczność leczenia, ograniczeń w aktywności w szkole, pracy, rekreacji i rodzinie
Dzieci z ryzykiem rozwoju zaburzeń są zaliczane do dzieci „ze specjalnymi potrzebami w zakresie opieki zdrowotnej od 1998 (USA).
Choroba silnie wpływa na przebieg procesów emocjonalnych, poznawczych, emocjonalno - motywacyjnych. Np. u dzieci lęk przed lekarzem, utratą matki, bólem, utratą bezpieczeństwa. Umacnia on poczucie zagrożenia, co może przyspieszyć proces choroby.
Przykładami chorób przewlekłych są: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, wady serca, fenyloketonuria, mukowiscydoza.
NASTĘPSTWA DLA CHOREGO DZIECKA
-niezadowolenie z własnego wyglądu
-długotrwała, częsta nieobecność w szkole, powodująca duże zaległości i izolację społeczną
-współistnienie w wielu chorobach zmian w obwodowym układzie nerwowym (np. mikrouszkodzenia), wpływających na sprawność umysłową dziecka, opanowanie podstawowych technik i umiejętności szkolnych (czytanie, pisanie, liczenie)
-często występujące zmiany psychofizycznej dyspozycji do nauki, zależne od samopoczucia dziecka, współistniejących zaburzeń emocjonalnych, dolegliwości, stosowanych leków - trudności w koncentracji uwagi, męczliwość, wolne tempo pracy, zmienność zainteresowań, ich powierzchowność; zmienność nastrojów, powodująca zakłócenia w kontaktach społecznych
-ograniczenia w zajęciach wychowania fizycznego oraz wyborze zawodu
-współistnienie w niektórych chorobach: upośledzenia sprawności manualnej (trudności w pisaniu, rysowaniu), zmniejszenie ogólnej sprawności fizycznej lub upośledzenia funkcji lokomocyjnych, zaburzające ogólną aktywność ucznia i jego kontakty społeczne oraz uzależniające go od innych osób
NASTĘPSTWA DLA JEGO RODZINY
-szok, kryzys emocjonalny: poczucie bezradności, winy, zagubienia; poczucie niesprawiedliwości, złości, gniewu; stany depresyjne
-nieprawidłowe postawy wśród członków rodziny: =nadopiekuńczość, utrudniająca stopniowe usamodzielnianie się, radzenie sobie z trudnościami życia codziennego i niedocenianie potrzeb rozwoju psychospołecznego; =unikanie i odrzucanie występujące w rodzinach patologicznych i z zaburzoną więzią emocjonalną
-zmiana stylu życia - podejmowanie wspólnych działań w kierunku pomocy i rehabilitacji chorego
JAKIEGO WSPARCIA MOŻNA UDZIELIĆ?
Dziecku możemy zwiększyć poczucie bezpieczeństwa poprzez obecność bliskich, okazywanie mu uczuć pozytywnych. Możemy mu również zapewnić warunki samorealizacji- nauczyć je życia z chorobą, inicjować jego aktywność własną
Całej rodzinie powinno się zapewnić informacje o planowanych zabiegach, zapewnić ją o fachowej opiece oraz ukształtować właściwy obraz choroby u dziecka i jego rodziny (rodzaj terapii). Najlepiej przekazywać informacje na zorganizowanych przez specjalistów, którzy powinni cały czas obserwować rodzinę, wspierać ją i delikatnie wyznaczać kierunek tej terapii, która ma na celu złagodzenie ich stanów i nastawień lękowych.
1