Wpływ
hałasu na organizmy żywe
Według
Encyklopedii Powszechnej PWN hałas
jest to
dźwięk niepożądany, którego działanie może być uciążliwe
lub szkodliwe dla człowieka (szumy, szmery, huki, trzaski).
Szkodliwość hałasu zależy od jego natężenia (powyżej 80 dB
może powodować uszkodzenia narządu słuchu), widma częstotliwości
i długotrwałości działania. Odczucie hałasu jest subiektywne.
Źródłami
hałasu są głównie środki komunikacji drogowej, szynowej i
lotniczej, a także przemysł.
Oddziaływanie hałasu pokazuje
poniższa tabela.
|
Organizmy
|
Skutki
|
|
Ludzie
|
Poza słuchowe skutki działania
hałasu są wynikiem powiązań drogi słuchowej z innymi układami
centralnymi i wegetatywnymi.
Zmęczenie układu nerwowego.
Utrudnienia w zrozumieniu
mowy, porozumiewaniu się.
Zakłócenia snu - uczucie
bezsenności i przemęczenie organizmu.
Pogorszenie samopoczucia.
Obniżeniem sprawności i
chęci działania.
Rozdrażnienie.
Nerwowość.
Brak koncentracji umysłu.
Trudnościami
w skupieniu uwagi.
Stres.
|
|
Natężenie
dźwięku w dB
|
Skutki
|
|
35-75
|
Wzrost wydzielania
adrenaliny, wrzody żołądka, przyspieszenia procesu starzenia,
zaburzenia nerwowe, bóle głowy, zmiana rytmu oddychania.
|
|
Ok.
70
|
Niekorzystne zmiany
wegetatywne w organizmie, niekorzystny wpływ na wydajność
pracy.
|
|
Powyżej
75
|
Rozmaite uszkodzenia
organiczne i choroby, m.in. nadciśnienie tętnicze, zaburzenia
pracy żołądka i jelit.
|
|
Powyżej
90
|
Jeżeli docierające do
uszu fale dźwiękowe działają na narząd regularnie i przez
dłuższy czas istnieje ryzyko doznania trwałego uszkodzenia
słuchu.
Zaburzenia układu
krążenia i pokarmowego, duszności, zaburzenia równowagi, ból,
mdłości, pewne choroby psychiczne, zmiany w proporcjach
zawartości składników we krwi, zaburzenia wzroku.
|
|
Powyżej
130
|
Natężenie 130 dB jest
progiem wytrzymałości słuchu.
Drgania
niektórych organów wewnętrznych powodujące ich choroby
oraz zniszczenie.
|
|
Dzieci
|
U
małych dzieci hałas budzi duży niepokój, niepewność,
dezorientację, powoduje płacz. Nagły, krótkotrwały hałas
skutkuje zaburzeniami widzenia, jąkaniem, a w skrajnych
przypadkach nawet atakami padaczki.
|
|
Zwierzęta
|
Hałas powoduje zmianę zachowań
głównie ptaków, ale także innych kręgowców,
która objawia się w:
- występowaniu stanów lękowych,
- zmianie siedlisk,
- zaburzeniami funkcji rozrodczych
np. zmniejszeniu liczby składanych jaj,
- spadku wydzielania mleka
(laktacji),
- zmniejszeniu odporności na infekcje.
|
|
Rośliny
|
Hałas nie wpływa bezpośrednio na
rośliny.
Chronią nas one przed hałasem, a badania wykazały, że
znacznie lepiej go tłumią niż specjalne ekrany ustawiane na
autostradach.
|
Ochrona przed hałasem:
stosowanie izolacji
dźwiękochłonnych,
właściwego rozmieszczenia
stanowisk pracy,
ograniczenia emisji hałasu
przez maszyny i urządzenia budowlane, oraz przez zmechanizowany
sprzęt gospodarstwa domowego, konstruowanie urządzeń
cichobieżnych,
ograniczenie hałasu na
obszarach miejskich wokół lotnisk, terenów przemysłowych oraz
głównych dróg i szlaków kolejowych,
ograniczenia prawne źródeł
hałasu.
W polskim prawie są podane wartości
progowe poziomów hałasu w środowisku, zależne od przeznaczenia
terenu oraz pory dnia ((Dz. U.02.8.81 z dnia 31 stycznia 2002 r.), a
za ich przekroczenie grożą kary pieniężne, które są ustalone w
odpowiedniej ustawie (Dz.U.2001.120.1285).
Bibliografia:
Encyklopedia PWN
Barbara Klimuszko – Biologia Człowiek
– anatomia, fizjologia i higiena
http://www.biolog.pl/
http://www.halas.wortale.net/
http://mos.gov.pl/