Untitled

• działanie ratownicze w wypadku katastrof jako rozwinięcie codziennych obowiązków służb ratunkowych stosownie do potrzeb

• nie tworzyć złożonych planów „na wszystkie możliwe przypadki” i nowych struktur zarządzania, których nie ma na co dzień

• jeden ogólny plan na wszystkie wydarzenia

• nie tworzyć odrębnych planów dla wszystkich możliwych katastrof

• uwzględnić problemy zewnętrzne np. szpitala (duży napływ rannych) oraz problemy wewnętrzne (brak zasilania, pożar szpitala)

- koordynacja wszystkich służb i organizacji zaangażowanych w akcję ratunkową (RM, Policja, Straż Pożarna, wojsko, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej)

• dla zapewnienia integracji wszystkich zasobów

System dzwonienia:

- wyznaczenie dowódcy

- przydzielenie zadań poszczególnym jednostkom systemu

- wyznaczenie zastępców dowódcy odpowiedzialnych za realizację zadań przez poszczególne służby.

- realistyczne ćwiczenia konieczne!

• ocena rzeczywistej wartości planu

• zaznajomienie personelu służb z planem

• wykrycie problemów i braków by je usunąć

Powiadomienie ludności:

- o zbliżającej się klęsce (służby meteo, gospodarki wodnej itp.)

- w celu zorganizowania i koordynacji ewakuacji z obszarów zagrożonych

- oraz zminimalizowania strat w obszarze klęski

- natychmiastowe poszukiwania i akcja ratunkowa zwykle przez osoby cywilne (nieprzeszkolone) które są najbliżej

- następnie przez służby ratunkowe

- odległość - od środków i siedzib tych służb powoduje że często przygodni ratownicy ratują większość ofiar

Reagowanie bezpośrednie:

- dyspozytor odbierający zgłoszenie

- dowódca zespołu pierwszego przybyłego na miejsce zdarzenia

- ostateczny dowódca wyznaczony w „planie”

Zastępcy dowódcy odpowiedzialni za działanie ratownicze poszczególnych służb:

- pogotowie ratunkowe

- służb informacyjnych itp.

• powiadomienie dyspozytora o rodzaju i rozmiarach zdarzenia

• wezwanie potrzebnego wsparcia (rodzaje służb, liczba zespołów ratunkowych)

Zbyt wielu ludzi utrudnia zarządzanie i zmniejszy skuteczność akcji!

• założenie stanowiska dowodzenia w bezpiecznym miejscu

• określenie dróg dojazdowych i ewakuacji dla nadjeżdżających zespołów oraz miejsca parkowania pojazdów

- by nie doszło do zablokowania trasu i paraliżu transportowego

- by nadjeżdżające zespoły nie stanowiły niebezpieczeństwa dla rannych, innych ratowników i dla siebie

Kontrola nad miejscem zdarzenia:

- niedopuszczenie gapiów (przeszkadzają)

- wyznaczenie miejsc oczekiwania dla służb chwilowo niepotrzebnych

- odesłanie służb zbędnych

Utworzenie grup pomocy medycznej:

- selekcja rannych

Wstępna selekcja rannych:

- wyznaczenie obszaru segregacji

- ewentualne wyznaczenie obszaru obserwacyjnego dla „zielonych” (priorytet trzeciorzędowy)

- rozpocząć selekcję wg ciężkości stanu unikając szczegółowego badania

W strefie niebezpiecznej:

Za życie i zdrowie odpowiadają strażacy.

Poza strefę niebezpieczną:

Zabezpieczają logistycznie dekontaminację ofiar (jeśli potrzebna).

W miarę możliwości pomagają w opiece medycznej.

Czas w którym uznaje się część miejsc zdarzenia za strefę niebezpieczną może być różnie długie i zależy od rodzaju i zakresu katastrofy.

Gdy niebezpieczeństwo zostaję zażegnane (nie ma już strefy niebezpiecznej) dowódca akcji dopuszcza zespoły RM do pracy w miejscu zdarzenia.

Bezpośrednio poza strefą niebezpieczną koordynator medycznych działań ratunkowych ustala:

• punkt segregacji, do którego ewakuowane są ofiary ze strefy niebezpiecznej (gdy nie ma strefy niebezpiecznej mamy obszar segregacji)

• punkt pomocy medycznej

• punkt oczekiwania (dla zielonych)

• punkt dekontaminacji (jeśli są wskazane)

• obszar ewakuacji i transportu

Centrum dowodzenia (sztab kryzysowy).

Przy dobrej łączności może być odległe od miejsc zdarzenia.

Zabezpiecza redystrybucję potrzebnych zasobów (w tym ludzkich) i środków, nawet z innych powiatów i województw. Powiadamia i stawia w stan gotowości szpitale i ośrodki specjalistyczne, monitoruje ich wydolność. Organizuje informację o ofiarach dla rodzin i o zdarzeniach dla mediów.

Triage - segregacja.

Aby zrobić jak najwięcej dla jak największej liczby poszkodowanych konieczne jest szybkie wybranie najpilniej potrzebujących pomocy. W warunkach pokoju decyduje stopień zagrożenia życia. W warunkach nadzwyczajnych (np. wojny) należy brać pod uwagę rokowanie.

Zasady segregacji medycznej:

Podejmowana jest przez pierwszy zespół przybyły na miejsce zdarzenia.

Priorytet pierwszy - kolor czerwony.

Wymagają natychmiastowych zabiegów ratujących życie. Powinni znaleźć się w szpitalu do 1 godz.

Kto jest czerwony?

A - niedrożność dróg oddechowych (zabija w 3-4 minuty)

B - niewydolność oddechowa (może zabić w kilkanaście minut)

C - niewydolność krążenia (wstrząs; po godzinie szansa na przeżycie spada dramatycznie)

D - zaburzenia świadomości (zagrożenie ciasnotą śródczaszkową i niedrożnością dróg oddechowych)

Priorytet drugi - kolor żółty.

Znaczenie obrażenia, ale stan stabilny (brak objawów ABCD). Wymagają leczenia stabilnego ale mogą poczekać na ewakuację.

Uwaga! W czasie oczekiwania wymagają kontroli ABCD, czy nie zmienili koloru na czerwony.

Priorytet trzeci - kolor zielony.

Lekkie obrażenia, mogą chodzić, wymagają zbadania i zaopatrzenia. Nie wymagają hospitalizacji. Ale ich stan może się zmienić!

Zmarli - kolor czarny.

Brak oznak życia - stwierdzić zgon (Resuscytacja zaobsorbuje zespół 3-4 osób na kilkadziesiąt minut przy znikomych szansach na przywrócenie życia). Zmarłych w wyniku katastrofy pozostawić na miejscu. Zmarłych w trakcie leczenia składać w wyznaczonym miejscu.

System segregacji: S.T.A.R.T

udrożnić drogi oddechowe

nie czarny tak czerwony

Jeśli od razu oddycha , ale >30/min lub poniżej 10/min - czerwony.

Jeśli brak tętna lub powrotu włośniczkowego >25 - czerwony (zatamować krwotok zewnętrzny)

Jeśli nie - czerwony, pozostali - żółty.

Punkt pomocy medycznej (ambulans, pomieszczenie)

Pozwala na koncentrację dostępnych sił i środków (personel fachowy, leki, sprzęt). Ułatwia prowadzenie na miejscu zdarzenia zabiegów ratujących życie i wstępną stabilizacje chorych przed transportem.

W punkcie pomocy medycznej (ATLS). Katastrofa może usprawiedliwić kompromisy medyczne wynikające ze złego rokowania. Nie usprawiedliwia błędów niedbalstwa ani lekceważenia bólu.

Zabiegi ratujące życie stosowane na miejscu zdarzenia:

- udrożnić i zabezpieczyć drożność dróg oddechowych

- tlenoterapia, oddech wspomagany i oddech zastępczy

- odbarczenie odmy prężnej nakłuciem (2 przestrzeń m/żebrowa grubą igłą)

- zamknięcie opatrunkiem rany ssącej klatki piersiowej

Zatamowanie krwotoku zewnętrznego:

- wkłucia dożylne lub śródkostne i rozpoczęcie przetaczania płynów.

Wyjątkowo: odbarczenie tamponady, amputacje

Czerwoni - grupa I. Powinna opuszczać miejsce zdarzenia najszybciej. Szczegółowe badania, unieruchomienia, ogrzewanie, infuzje, opatrunki - mogą być prowadzone w ambulansie lub śmigłowcu ratunkowym w czasie transportu do szpitala.

- za mało noszących

Wykorzystać wszystkie deski ortopedyczne i nosze zapasowe. Wykorzystać strażaków, policjantów, świadków a nawet uczestników zdarzenia.

- orientuje się w sytuacji

- wyznacza punkt segregacji

- wyznacza miejsce oczekiwania

- wyznacza strefę transportu

Pielęgniarka 1 - przygotowuje leki i sprzęt w punkcie medycznym

Kierowca 1 - czuwa w strefie transportu i kieruje ruchem

Ratownik 1 - rozpoczyna triage - etap 1 (kieruje mogących chodzić do miejsca oczekiwania)

Nadjeżdża 2 ambulans:

Lekarz 2 - uruchamia PM i w nim pracuje

Pielęgniarka 2 - pracuje w PM razem z pielęgniarką 1 i lekarzem 2

Kierowca 2 - pracuje w PM

Ratownik 2 - rozpoczyna triage wraz z ratownikiem 1 (przenoszenie rannych z grupy 1 do PM)

Po zakończeniu segregacji ratownicy 1 i 2:

- opiekują się oczekującymi

- przenoszą kolejnych rannych do zwalniającego się PM

- są do dyspozycji koordynatora, który przydziela ofiary

Z 2 zespołów uzyskana:

- koordynatora działań medycznych

- mocny punkt medyczny (lekarz, 2 pielęgniarki, kierowca) na bazie dwóch ambulansów i ich wyposażenia

- 2 ratowników do prowadzenia segregacji i opieki nad oczekującymi zakwalifikowanymi do grup 2 i 3

- kierującego ruchem ambulansów ewakuujących rannych

Panika może spotęgować skutki katastrofy. Stres atakuje zarówno ofiary jak i ratujących. Nie przenosić katastrofy do szpitala!

Wykonać zabiegi stabilizujące podstawowe funkcje życiowe (ABCD) na miejscu zdarzenia.

Rozsyłać poszkodowanych do wielu szpitali. Pacjentów z grupy 3 przetrzymać w miejscu zdarzenia doi czasu ewakuowania wszystkich z 1 i 2 lub rozesłać ich do odległych szpitali (jeśli wymagają diagnostyki).