Segregacia - proces ciągły, od mieisca wypadku
do zakończenia leczenia
Triage oznacza badanie i klasyfikację rannych pod kątem konieczności leczenia i ewakuacji. Opiera się na założeniu zapewnienia maksymalnych korzyści dla jak największej ilości osób w danych warunkach. Podejmowane decyzje dotyczą konieczności resuscytacji, zabiegów ze wskazań nagłych oraz zaniechania leczenia w przypadkach zbyt ciężkich. Segregacja obejmuje również ustalenie priorytetów leczenia i ewakuacji.
Jednostki szpitalne powinny być przygotowane na przyjęcie w nagłych przypadkach dużej ilości chorych w krótkim czasie i zapewnienie im pomocy. W takich sytuacjach niemożliwe jest zapewnienie standardowego leczenia wszystkim chorym. Osoby z bardzo poważnymi urazami nie otrzymają opieki, która byłaby zapewniona w przypadku mniejszej liczby ofiar. W niektórych przypadkach w ogóle nie otrzymają pomocy medycznej, a jedynie środki powodujące złagodzenie bólu.
We wszystkich wypadkach masowych ustalone są logiczne kategorie klasyfikowania ofiar. Niektórzy poszkodowani doznają poważnego urazu, ale natychmiastowe proste zabiegi dają im duże szanse przeżycia. Takie ofiary powinny być ewakuowane w pierwszej kolejności. Osoby ze śmiertelnymi obrażeniami umrą niezależnie od zaangażowanych sił i środków. Natomiast inne ofiary nie wymagają zastosowania zabiegów ratujących życie i przeżyją do czasu, gdy zostanie udzielona pomoc bardziej potrzebującym. Osóby te przeżyją pomagając sobie nawzajem lub też w ogóle bez iadnej pomocy.
W przypadku dużej ilości ofiar, należy na każdym etapie ewakuacji i leczenia stosować zrozumiały, powszechnie akceptowany i rutynowo stosowany sposób segregacji ofiar. Takie postępowanie pozwala na zapewnienie EFEKTYWNEJ pomocy maksymalnej ilości poszkodowanych. Ostatecznym celem jest przywrócenie sprawności maksymalnej ilości osób, a w przypadkach ciężkich - uratowanie życia.
Ofiara z wieloma urazami i złym rokowaniem, która wymaga długich zabiegów reanimacyjnych może "zabrać" pomoc osobom z łagodniejszymi, możliwymi do wyleczenia urazami, których rokowania są lepsze. W trakcie akcji ratunkowej może się zdarzyć, że naj ciężej ranni będą ewakuowani w pierwszej kolejności do szpitali pierwszego rzędu. Wówczas osoba dokonująca segregacji w szpitalu musi w takich przypadkach decydować o ograniczeniu leczenia, jeśli istnieje możliwość uratowania tym samym nakładem sił i środków większej ilości osób. Bardzo istotna jest szybka i precyzyjna ocena odniesionych urazów - w związku z tym triage powinien być dokonywany przez najbardziej doświadczoną~ osobę w zespole.
Jeśli wstępna segregacja na miejscu zdarzenia jest przeprowadzona w odpowiedni sposób, wtedy do szpitala w pierwszej kolejności dostarczone będą osoby z ciężkimi urazami, rokujące szansę wyleczenia przy zastosowaniu właściwego leczenia. Niekiedy czas transportu spełnia rolę dodatkowego czynnika segregacji, zawężając grupę osób możliwych do uratowania. W przypadku większości katastrof znaczna ilość osób, które pr?;,eżyły doznaje drobnych obrażeń. Tylko niewielki odsetek poszkodowanych wymaga stosoWania zabiegów ratujących życie na miejscu zdarzenia. Zastosowanie kryteriów segregacji pozwala na uporządkowanie procesu ewakuacji i leczenia, a także ograniczenie zamieszania i o chaosu, które są rzeczą naturalną na miejscu wypadku.
NACZELNA ZASADA: ZA WSZELKĄ CENĘ NALEŻY DĄŻYĆ DO UDZIELENIA POMOCY MAKSYMALNIE DUŻEJ LICZBIE OSÓB PRZY UŻYCIU DOSTĘPNYCH ŚRODKÓW.
Proste zabiegi ratujące życie, które są możliwe do zastosowania na miejscu wypadku mają pierwszeństwo przed innymi metodami leczenia. Uratowanie życia jest istotniejsze od uratowania kończyny, a zapewnienie funkcji od wyników kosmetycznych.
|
|
|
o |
|
TRANSPORT |
KOLOR |
OPIS |
STAN PACJENTA |
, |
|
|
000 |
o |
|
SZYBKI |
CZERWONY |
Stany zagrożenia życia |
Zaburzenia drożności dróg |
|
|
|
wymagające natychmiastowej |
odd., zaburzenia oddychania, |
|
|
|
pomocy |
ciężkie oparzenia, |
|
|
|
|
zaburzenia krążenia, |
|
|
|
|
nieopanowany krwotok, |
|
|
|
|
otwarte rany klatki piersiowej, |
|
|
|
|
jamy brzusznej, ciężkie urazy |
|
|
|
|
głowy, wstrząs. |
|
, , |
ŻóŁTY |
|
Oparzenia, skomplikowane |
|
OPOZNIONY |
|
Pacjenci wymagający pomocy, |
|
|
|
|
ale bez perspektywy |
złamania, urazy kręgosłupa, |
|
|
|
pogorszenia stanu, jeśli |
urazy głowy bez powikłań. |
|
|
|
transport zostanie 0póź niony |
|
|
WSTRZYMANY |
ZIELONY |
Pacjenci z niewielkimi urazami |
Nieskomplikowane złamania, |
|
|
|
i ambulatoryjni |
rany, oparzenia do 50% p.e. |
|
|
|
|
bez oparzeń dróg |
|
|
|
|
oddechowych, zaburzenia |
|
|
|
|
psychiczne. |
|
ODWOłANY |
CZARNY |
Pacjenci bez oznak życia |
Ofiary bez oznak życia lub |
|
|
|
|
z urazami nierokującymi |
|
|
|
|
przeżycia |
|
Literatura:
Andrzej Zawadzki - „Medycyna ratunkowa i katastrof”.
Pytania kontrolne
Pacjent z urazem głowy, niechodzący, przytomny, oddech 16/min, nawrót włośniczkowy poniżej 2 sekund, prawidłowo odpowiada na pytania. Według systemu START oznaczysz go kolorem:
zielonym
żółtym
czerwonym
czarnym
Przeprowadzasz TRIAGE w wypadku masowym. Pacjent oddycha dopiero po udrożnieniu dróg oddechowych. Twoje postępowanie:
kolor czerwony, wentylacja
kolor czerwony, rurka ustno-gardłowa, idziesz dalej
kolor czarny, RKO
kolor czerwony, idziesz dalej
Dziecko lat 6, nie oddycha po udrożnieniu dróg oddechowych. Twoje postępowanie:
kolor czerwony, wentylacja mechaniczna
sprawdzasz tętno na tetnicy promieniowej, jeśli obecne resuscytacja oddechowa, i powtórna ocena
kolor czarny, idziesz dalej
resuscytacja krążeniowo-oddechowa
Pacjent po udrożnieniu dróg oddechowych, oddycha 36/min. Wg systemu START jast kolorem :
czarnym
czerwonym
żółtym
zielonym