Pojęcie zdrowia, czynniki warunkujące.

Zdrowie publiczne, promocja zdrowia.

Profilaktyka i jej fazy.

Czynniki wpływające na długość życia wg LALONDA:

- genotyp 12%

- środowisko 14%

-styl życia 56%

-służba zdrowia 18 %

Zdrowie:

1. WHO - zdrowie to nie tylko brak choroby czy niedomagania, ale pełnia dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego.

2. KACPRZAK - zdrowiem nazywa nie tylko brak choroby czy niedomagania, ale dobre samopoczucie, oraz taki stopień przystosowania się biologicznego, psychicznego i społecznego jaki jest osiągalny dla danej jednostki w najkorzystniejszych warunkach.

Zdrowie to wartość indywidualna i społeczna. Życie społeczne pośrednio i bezpośrednio, pozytywnie bądź negatywnie oddziaływuje na zdrowie jednostek lub zbiorowości ludzkich.

Zachowania zdrowotne kształtują się od wczesnego dzieciństwa w procesie socjalizacji pod wpływem różnych czynników i wzorów osobowych.

Stan zdrowia ludności i praktyczna działalność na rzecz zdrowia społeczeństwa zależy od warunków:

- społecznych:

politycznych

ekonomicznych

kulturowych

organizacyjnych

a także od postępu technicznego i naukowego

Choroba to odchylenie od stanu prawidłowego w narządach i tkankach. To zespół objawów obiektywnych i subiektywnych oraz nieprawidłowości w badaniach dodatkowych.

Choroba to wypadkowa oddziaływania dwóch przeciwstawnych procesów: patologicznego i obronnego. Choroba jest procesem, który może mieć wymiar:

-organiczny (ból, zmiany zachowania, zmiany w tkankach i narządach)

-psychiczny (ból psychiczny, lek, stres, ale również wymiar religijny, bunt)

-społeczny (absencja, konieczność uzależnienia społecznego, czy wykluczenie społeczne)

Choroba jest zjawiskiem, które dotyczy całego człowieka i „rozgrywa się” wokół niego.

Charakteryzując stan chorego należy przyjąc kryteria:

-dynamika zmian w organizmie

- sprawność i samodzielność człowieka

- rokowania w zakresie powrotu doi zdrowia

Na podstawie sposobu rozprzestrzeniania się czynnika etiologicznego można wyróżnić 6 grup schorzeń:

1. Choroby rozprzestrzeniające się w wyniku kontaktu bezpośredniego (stosunki płciowe, zabiegi lekarsko-pielęgnacyjne.

2. Choroby rozprzestrzeniające się drogą oddechową

3. Choroby rozprzestrzeniające się poprzez układ pokarmowy

4. Choroby rozprzestrzeniające się poprzez owady

5. Choroby rozprzestrzeniające się za pośrednictwem gleby

6. Choroby rozprzestrzeniające się za pośrednictwem przedmiotów lub produktów codziennego użytku zanieczyszczonych drobnoustrojami chorobotwórczymi.

Czynniki chorobotwórcze - bodźce o sile działania przewyższające próg prawidłowej reakcji organizmu - odporności)

Skutek ich działania zależy od:

-siły działania bodxca

-miejsca działania

-stanu w jakim znajduje się organizmu

1. Czynniki biologiczne (bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty)

2. Czynniki fizyczne:

- mechaniczne

- termiczne

- energia elektryczna

- energia promienista

- zmiany ciśnienia atmosferycznego

3. Czynniki chemiczne:

- pierwiastki chemiczne i ich związki

- używki

- leki

(Wywołują zatrucia bądź oparzenia)

4.Czynniki społeczne (zmartwienia, stresy)

5.Czynniki genetyczne (przenoszone z pokolenia na pokolenie)

6.Stany niedoborowe jednego lub wielu czynników.

Reakcja organizmu na czynniki chorobotwórcze:

a/ miejscowe

- zapalenie (bodźce mechaniczne, chemiczne, termiczne).

Cechy zapalenia: zaczerwienienie, obrzęk, miejscowe podniesienie temperatury, ból, upośledzenie czynności)

b/ ogólne

- gorączka (zaburzenie podstawowych funkcji życiowych, czyli:

przyspieszony oddech

zaburzenia przemiany materii

objawy nerwowe

czynności serca

Podział chorób

Choroby organiczne i czynnościowe, podział ten uwzględnia istotę zmian chorobowych w organizmie w przebiegu procesu patologicznego.

ORGANICZNE - następują zmiany w strukturze komórek, tkanek, narządów

CZYNNOŚCIOWE - obserwuje się zaburzenia funkcji narządów

Choroby wrodzone i nabyte

-nabywamy w okresie -występuje zadziałanie czynnika

życia płodowego chorobotwórczego po urodzeniu

Choroby zakaźne i niezakaźne - zależne od właściwości i czynników chorobotwórczych, zdolności przenoszenia się z człowieka na człowieka.

Podział z zależności lokalizacji procesu chorobowego:

- okolice i części ciała

- narządów

- układów

Podział zależny od wieku (z uwagi na odrębności anatomiczno-fizjologiczne i immunologiczne organizmu)

Zależnie od czasu trwania:

- choroby ostre (krótkotrwałe przeważnie o burzliwym przebiegu)

- choroby przewlekłe (proces chorobowy trwa miesiące lub lata, objawy nieznacznie okresowo zaostrzają się)

Okresy przebiegu choroby:

- utajenia

- zwiastunów

podmiotowe

jawne

przedmiotowe

zejścia choroby

wyzdrowienie śmierć

całkowite częściowe czynnik chorobowy przekracza

możliwości obronne organizmu

i powoduje zanik czynności

życiowych

Leczenie

-spoczynkowe

-dietetyczne

przyczynowe

farmakologiczne

przeciw objawowe

- metodami fizycznymi

- chirurgiczne