SOCJALIZACJA: uspołecznienie, wrastanie w kulturę, nabywanie umiejętności, pełnienie ról społecznych, rozwój społeczny człowieka, kształtowanie zachowań jednostek, kształtowanie systemu wartości, zdobywanie kwalifikacji zawodowych, wprowadzanie jednostki do udziału w życiu społecznym, przystosowanie pokolenia do oczekiwań społ.

WPŁYWY SOCJALIZUJĄCE: rodzina, grupa rówieśnicza, grono przyjaciół, instytucje wychowawcze, massmedia, środowisko lokalne i społeczne, religia, tradycja, kultura, środki transportu.

PRZYSWAJAMY W PROCESIE SOCJALIZACJI: tożsamość, osobowość, umiejętność życia w społeczeństwie (normy, prawa, wzorce, zdolność posługiwania się językiem), wartości, systemy postępowań, umiejętność posługiwania się wytworami człowieka.

WSPOMAGA NABYWANIE UMIEJĘTNOŚCI: doświadczenia = wzmocnienia, naśladowanie, przekaz symboliczny

RODZAJE: Pierwotna - okres dzieciństwa (internalizacja wzorów, reguł w środowisku pierwotnym-rodzina), Wtórna.

KONTROLA SPOŁECZNA - W najszerszym znaczeniu to wszelkie mechanizmy uruchamiające, a niekiedy i wymuszające współdziałanie, które utrzymuje porządek społeczny.

RODZAJE: - formalna - to wszystko, co zapisane jest w regulaminach poszczególnych organizacji i stowarzyszeń, a przede wszystkim w państwowych kodeksach prawnych.

- nieformalna - to wszystkie wzory zachowań przekazywane w stosunkach osobistych i wszystkie reakcje i sankcje stosowane spontanicznie i na zasadzie zwyczaju.

ROLA SPOŁECZNA - Zbiór praw i obowiązków wiążących każdego, kto zajmuje daną pozycję społeczną, bez względu na cechy osobiste.

RODZINA: Grupa społeczna w skład, której wchodzą następujące komponenty: małżonkowie, dzieci, kuzyni.

Funkcje: Wychowawcze, Opiekuńcze

Model rodziny ze względu na rozwój cywilizacji: - Łowiecko - Myśliwski, Społeczeństwo o charakterze rolniczym, Rodziny w epoce przemysłowej, Społeczeństwo informatyczne.

PODZIAŁ:

Związek: Monogamiczna Poligamiczna	Dziedziczenie: - patrylinearna (po ojcu) - matrylinearna (po matce)	Miejsce Zamieszkania: - Patrylokalne (gdzie ojciec) - Matrylokalne (gdzie matka - Neolokalne (własne mieszkanie)
TYPY RODZIN:
Struktura Rodziny: - Nuklearna (elementarna) - rodzice + dzieci - Rozszerzona	Pochodzenie: - robotnicza - chłopska - Inteligencka	Sprawowana Władza: - Patriarchalna (Ojciec rządzi) - Matriarchalna (Matka rządzi) - Egalitarna (partnerstwo)
Związki: - Endogamia (swoja klasa społ.) - Egzogamia (poza klasą społ.)

Nowoczesny system edukacyjny: internet i media, czasopisma i książki, sztuka i szkoła.

Cechy Edukacji: polisensoryczność, różnorodność nauczania, hierarchizacja szkół, drożność systemu edukacji (musi być kierunek, który można kontynuować), Jednolity system kontroli państwa (akredytacja)

SPOŁECZEŃSTWO - zbiorowość powiązanych w pewien sposób jednostek ludzkich w przestrzeni społecznej.

- Może być postrzegane z punktów widzenia; (orientacji socjologicznych)

a) demograficzny - populacja, wielość, zbiór jednostek

b) grupowy - zintegrowane całości

c) systemowy - układ pozycji i statusów społecznych

d) strukturalny - siec relacji międzyludzkich

e) aktywistyczny - wzajemnie zorientowane działania

f) Kulturalistyczny (kulturalny) - podzielane symbole reguły, wartości - wyrażające się we wspólnych działaniach.

INTERAKCJE - podstawowy proces społeczny utrzymujący istnienie społeczeństwa.

INTERAKCJA - Działanie społeczne, które wynika z orientowania się na innych ludzi i jest odpowiedzią na ich zachowania i działania.

TYPY: Bezpośredni - Ten sam czas i przestrzeń; Pośredni (media, komputer, telefon)

DYSTANS INTERAKCYJNY - Odległość między partnerami w zależności od treści interakcji: (Edward Hall)

- intymny - kochankowie, małżonkowie (30-40cm)

- osobisty - przyjaciele, dobrzy znajomi (40-120cm)

- socjalny - dyrektor-pracownik na dywaniku (120-3,5m)

- publiczny - wiece, wykłady (pow. 3,5m)

RODZAJE: Interakcja Powtarzalna, Interakcja Regularna - nieobłożona sankcjami; obłożona sankcjami

Teoria Dramaturgiczna Goffman'a - Cały świat jest sceną, a wszyscy ludzie jedynie aktorami - Szekspir.

STOSUNEK SPOŁECZNY - wielość interakcji pomiędzy tymi samymi partnerami, polegających nie tylko na ich powtarzalności, regularności, lecz na ich regulatywności, dzięki którym partnerzy interakcji zajmują określone pozycje społeczne, oraz wynikające z nich role społeczne (profesor - student).

CECHY: 1) w relacjach partnerskich musi zachodzić wielość interakcji, 2) muszą to być interakcje wielo-tematyczne,

3) muszą być interakcje trwałe, 4) musi im towarzyszyć regulacja normatywna.

TYPY regulacji Normatywnych: stosunek społeczny zrównoważony - takie same prawa i obowiązki wobec siebie.

- niezrównoważony - każdy ma inne obowiązki i prawa (pracownik-pracodawca); eksploratorski - pan-niewolnik.

ŻRÓDŁA regulacji Normatywnych: - Systemy norm społecznych - chrzty, święta rodzinne, wzajemne prezenty

- Reguły moralne - nakazy miłości, prawdomówności, - Regulacje prawne - prawo rodzinne, opiekuńcze, spadkowe.

PODSTAWĄ stosunku społecznego jest pozycja społeczna wyznaczana przez oczekiwania społeczne, regulacje prawne raz moralne obowiązki łączące partnerów do stosunku społecznego.

ŚRODOWISKO SPOŁECZNE: jednorodny zbiór tych samych pozycji i ról społecznych

CECHY: solidarność mechaniczna (Emilie Durkhmein) - poczucie wspólnoty oparte na podstawie ról, sytuacji życiowej, wykonywanego zawodu więź między osobami

solidarność społeczna (Dawid Hockwood) - poczucie więzi społecznej typu „my” zachodzącej między ludźmi o podobnej pozycji społecznej.

KRĄG SPOŁECZNY: zestaw interakcji zachodzących nie tylko między przedstawicielami tych samych pozycji społecznych, ale także zajmujących pozycje odmienne lekarz wchodzi w interakcje nie tylko z lekarzami, ale pacjentami, pielęgniarkami itp.

Pozycja Perymetryczna - Każda pozycja wchodząca w skład kręgu społecznego.

KONGLOMERAT POZYCJI - zbiór pozycji społecznych, które zajmuje jednocześnie dana osoba

Lekarz. jest także ojcem, synem i narciarzem.

pozycja cząstkowa - to każda poszczególna pozycja wchodząca w skład konglomeratu pozycji.

pozycja naczelna - ta pozycja społeczna, którą kultura desygnuje na naczelną

pozycja podrzędna - pozycja o mniejszej wadze kulturowej niż pozycja naczelna

pozycja centralna - jednostka sama, bez względu na preferencje kulturowe

pozycja peryferyjna - podporządkowuje jednostka pozycji centralnej

Konflikty między pozycjami - niezgodność wewnątrz konglomeratu pozycji:

- sprzeczność w obrębie ról, jakie jednostka reprezentuje: żołnierz zmobilizowany do wojska odmawia przyjęcia broni, gdyż twierdzi, że jest ojcem i musi pozostać w domu, aby zająć się wychowaniem dzieci.

- dysonans przekonań - naukowiec, który zajmuje się ewolucjonizmem - trafia do grupy religijnej.

- konflikt interesów - sędzia, który ma wydać wyrok skazujący osobę bliską.

- konflikt między pozycjami społ. a kontaktami społ. - (mezalians) subtelny artysta, który zakochuje się w prostytutce.

SEKWENCJA POZYCJI: zbiór pozycji społecznych zajmowanych po sobie: zmienność w codzienności, w czasie biograficznym

2 Typy pozycji społecznych dotyczących codzienności:

- pozycja widoczna - jest to pozycja zaktywizowana w danym momencie, w konkretnym kontekście społecznym (lekarz przyjmujący pacjentów w swoim gabinecie).

- pozycja utajniona - pozycja, która jest realizowana przez jednostkę w danym momencie (lekarz jest też dobrym tenisistą, ale pacjent tego nie wie).

Pozycje decydujące o awansie społecznym: pozycje predestynujące, pozycje dyskryminujące.

ORGANIZACJA SPOŁECZNA: różne pozycje, różne osoby powiązane w swoiście wyróżniające się całości:

Elementy struktury: różne pozycje ,różne osoby, wspólne całości w sieci powiązań różnych pozycji i osób.

Rodzaje kontekstów społecznych: rodzinny - rodzina, zawodowy - firma, zakład pracy, edukacyjny - szkoła, uniwersytet, administracyjno-polityczny - rząd, parlament, medyczny - szpital, sanatorium, religijny - kościół.

BIUROKRACJA - forma organizacji, która ma najpełniej realizować postulaty instrumentalnej racjonalności, efektywności, bezosobowości - przenikające kulturę nowoczesną.

Sześć Właściwości Biurokracji: drabina biurokratyczna, podział funkcji, depersonalizacja, uniwersalizm, regularne wymagania, pisemna forma wszystkich czynności..

STRUKTURA SPOŁECZNA - konfiguracja występujących w obrębie organizacji reguł działania różnych osób zajmujących odmienne pozycje (zanikają już tutaj jednostki, pozycje, czy role społeczne, a pozostaje czysta sieć powiązań i relacji).

TYPY: Mikrostruktura, Makrostruktura.

TYPY STRUKTURALNEGO SPOŁECZEŃSTWA:

struktura pokrewieństwa (relacje w obrębie rodzin, dotyczą członków rodzin)

struktura bilateralna (dzieci w małżeństwie pochodzą z tego samego związku)

struktura unilinearna (pokrewieństwo z jednej strony (matki lub ojca)

struktura komunikacyjna (sieć komunikacyjna, kanały porozumiewania się): Po Okręgu, Koło, Typu Y, Łańcuch.

struktura socjometryczna (układ wzajemnych sympatii, antypatii, obojętności w grupie):

(Stosunek Wyborów) SW = Liczba wyborów otrzymanych przez osobę / N-1

(Wskaźnik swoistości grupy) WSG = Liczba wzajemnych wyborów / Liczba wszystkich wzajemnych wyborów

---