Pestycydy-stosowane w rolnictwie, ogrodnictwie, leśnictwie, sadownictwie. Grupy zw. chem. pochodzenia naturalnego i syntetycznego stosowanych do niszczenia pasożytów człowieka, zwierząt hodowlanych i roślin.
Wady: wysoka toksyczność i długi czas degradacji; niszczenie org. Pożytecznych; zanieczyszczenie gleby, wody.
Podział pestycydów w zależności od kierunku zast.
Zoocydy- środki do zwalczania szkodników zwierzęcych
insektycydy- środki owadobójcze,
rotendycydy- gryzoniobójcze,
moluskocydy- ślimakobójcze,
nematocydy- nicieniobójcze,
larwicydy- larwobójcze,
aficydy- mszycobójcze,
akarycydy- roztoczobójcze,
owicydy- środki do niszczenia jaj owadów.
Fungicydy- grzybobójcze
Herbicydy- chwastobójcze
4. Regulatory wzrostu- stymulujące lub hamujące procesy życiowe roślin:
a) defolianty- środki do odlistniania roślin
b) desykanty- do wysuszania roślin
c) defloranty- usuwania nadmiernej ilości kwiatów
d) atraktanty- zwabiające
e) repelenty- odstraszające.
Los pestycydów w środowisku: użyte na roślinę albo na glebę przechodzą przemiany fiz. Chem. Biolog. I zanieczyszczają glebę, wody a wraz z nimi zostają przeniesione do tkanek roślinnych i zwierzęcych a nawet ludzkich.
Pestycydy chlorowe pozostają w wodzie i glebie przez lata. Blokują zmianę upraw na wiele lat i stwarzają problemy związane z toksycznymi pozostałościami w produktach rolnych.
Wpływ stosowania pestycydów. Niepożądane efekty: wpływ stosowania pestycydów na ekosystemy biologiczne; obniżenie ilości dostępnego pokarmu; obniżenie ilości konkurentów; obniżenie ilości wrogów biologicznych; obniżenie bioróżnorodności w bio- społecznościach; obniżenie konsekwencji sukcesji gatunków; wpływ pestycydów na zdrowie.
Najważniejsze efekty działania pestycydów na zdrowie:
- upośledzenie centralnego układu nerwowego,
- dermatozy, oparzenia i inne choroby skórne,
- choroby żołądka i zatrucia,
- osłabienie, zawroty głowy, paraliż stóp,
- upośledzenie układu oddechowego,
- zmiany operacyjne wątroby i nerek,
- nagromadzenie się metabolitów toksyn,
- działanie mutagenne i nowotworowe,
- nowotwory prostaty żołądka przełyku płuc ust limfy- białaczka,
- zahamowanie wielu działań biologicznych ciała,
- współdziałanie z paleniem i napojami alkoholowymi.
Nawozy chemiczne- grupy zw. chem. pochodzenia naturalnego lub syntetycznego stosowane do zwiększania żyzności gleby. Są to zwykle sole pierwiastków niezbędnych dla prawidłowego rozwoju roślin.
Wady:
- wynikają ze złego stosowania nadużywania gdy brak dokładnych analiz zasobności gleby,
- zasolenie i wymywanie nawozów ,
- zanieczyszczenie wód powierzchniowych i gruntowych.
Pasożyt- termin używany w praktykach rolniczych i oznacza jakąkolwiek roślinę która w jakimkolwiek czasie nie jest przydatna do uprawy.
Najeźdźca- roślina modyfikowana genetycznie przeniesiona do innych ekosystemów dająca początek nowym organizmom które wcześniej nie istniały.
Cechy:
- pozostają w ekosystemach przez długi czas,
- rozpoczynają okres kwitnienia,
- rozprzestrzeniają pyłek kwiatowy przez wiatr lub owady,
- produkują nasiona na wielką skalę i na duże obszary,
- posiadają umiejętność odnowienia wzrostu ze starych roślin,
- stare rośliny są kruche w okolicach gleby i przez to trudne do wykorzenienia,
- mają specjalne mechanizmy takie jak rozety, gęste ulistnienia i produkują subst. toksyczne.
Konsekwencje stosowania roślin modyfikowanych:
- rozwój oporności u owadów co prowadzi do powstania opornych populacji szkodliwych
- powstawanie nowych alergenów i toksyn
- zachwianie funkcji organizmów symbiotycznych
- niebezpieczeństwo ucieczki genu do roślin spokrewnionych
- rozwój oporności na antybiotyki
- pojawienie się opornych chwastów.
Skutki intensyfikacji ( ciągłej uprawy):
- emisje szkodliwych gazów,
- powstawanie i rozprzestrzenianie się pyłów kurzu,
- toksyczne wycieki pestycydów,
- zanieczyszczenie wody i gleby,
- niszczenie bioróżnorodności,
- wprowadzenie obcych gatunków,
- zmiana krajobrazów rolniczych.
Emisje gazów do atmosfery wywołują efekt cieplarniany
- emisje N2O z gleb spowodowane przez użyźnianie nawozami azotowymi
- emisje CH4 spowodowane przez fermentację jelitową u przeżuwaczy- 41% całkowitej emisji CH4 w Unii są spowodowane przez rolnictwo
- emisje CH4 i N2O z obróbki nawozu naturalnego.
Bioróżnorodność- różnorodność biologiczna- ogólnie różnorodność i zmienność wśród roślin, zwierząt, grzybów i mikroorg. Oraz wśród ich ekosystemów.
Są trzy poziomy bioróżnorodności:
- różnorodność ekosystemu,
- gatunków,
- genetyczna ( w obrębie gat.)
Pojęcie utrzymywania bioróżnorodności stwierdza że cywilizacja powinna zachowywać możliwie największą liczbę istniejących gatunków tak aby póle genetyczne były możliwie najbardziej zróżnicowane dzięki czemu zostaną utrzymane pożyteczne lub korzystne cechy które będą dostępne w przyszłości. Genetyczna rozmaitość dostarcza zasobów genetycznej odporności na szkodniki i choroby. W rolnictwie bioróżnorodność jest systemem produkcyjnym opisanym przez obecność wielu gat. roślin i / lub zwierząt jako przeciwieństwo dla genetycznie wyspecjalizowanej monokultury.
Jakie są zalecenia minimum rolnośrodowiskowego:
- właściwe stosowanie nawozów organicznych i mineralnych
- bezpieczne dla środowiska przechowywanie odchodów zwierząt gospodarskich,
- przestrzeganie zakazów obowiązujących podczas stosowania środków ochrony roślin,
- zakaz wypalania traw,
- zakaz emisji ścieków bytowych i płynnych nawozów org. do zbiorników otwartych i wód płynących,
- utrzymanie czystości i porządku w gospodarstwie.
Rolnictwo a org. modyfikowane genetycznie. Ważne jest aby:
- istniała ocena efektów niebezpiecznych dla środowiska i zdrowia ludzi w związku z uprawą i dostępnością na rynku organizmów transgenicznych,
- obowiązkowo nadzorować okres ,, po sprzedaży” który obejmuje konsekwencje długoterminowe powiązane interreakcją pomiędzy org. transgenicznymi a środowiskiem,
- wprowadzić obowiązkowe kampanie informacyjne dla ludności dla której zostały przeznaczone te organizmy i produkty,
- prowadzić obowiązkową dyskusję z zespołami naukowców.
Rolnictwo jest odpowiedzialne w obrębie UE za około 10% emisji gazowych które powodują efekt cieplarniany. Europejski program do spraw zapobiegania zmianom klimatu obowiązujący od marca 2000r. w redukowaniu emisji gazów odpowiedzialnych za powstawanie e. cieplarnianego do 8% w 2012r.
Wprowadzenie technicznych sposobów ograniczenia emisji gazów e. cieplarnianego obejmuje:
- zachętę w stronę wydajniejszej aplikacji nawozów tak że ich ogólne zastosowanie zostanie zredukowane, procedura która już zaczęła się tworzyć w strukturze istniejącego ustawodawstwa o wytycznych dotyczących zw. Azotowych w nawozach azotowych, nawożenie i poprawa w systemach reakcji beztlenowych ( np. do redukcji biogazu) w celu obróbki produktów bio- rozkładu, produktów wtórnych i odpadów
- nowy nacisk na produkcję biomasy w konserwatywnych systemach.
Programy rolno- środowiskowe stwarzają okazję do wspierania, wzbogacania gleby w materię org., powstrzymywania erozji, zanieczyszczenia, kompresji( ugniatania). Te programy obejmują wsparcie dla rolnictwa organicznego, konserwatywnej orki, stosowanie certyfikowanych nawozów. Szczegółowe informacje dotyczące strategii UE dla ochrony gleb dostępne sa na stronach internetowych ,, utworzenie polityki do spraw gleby”.
Przepisy unijne zostały zebrane i wydane w związku z dostępnością produktów ochrony roślin i określają limity dla pozostałości tych środków w żywności. Szczegółowe informacje na stronach internetowych ,, ochrona roślin”.
Przepisy unijne regulują ochronę jakości wody, monitorowanie i ochronę wód powierzchniowych i gruntowych. Rozporządzenie narzuca stosowanie programów do zmniejszenia emisji odpadów. UE w sprawie zanieczyszczenia azotanami ma na celu zredukowanie zanieczyszczenia wód zw. Azotowymi rolniczego pochodzenia oraz powstrzymywanie dalszego zanieczyszczenia:
- obserwacja jakości wody w powiązaniu z działalnością rolniczą,
- definicję terenów wrażliwych na zanieczyszczenia azotanami,
- definicję ( opcjonalną) kodeksu dobrych praktyk rolniczych i ( obligatoryjne) zasady do stosowania na terenach wrażliwych na zanieczyszczenia powodowane przez azotany.
Ogłoszenie zatytułowane- polityki cenowe- polityki dla wzmacniania utrzymania zasobów wodnych które zawiera podstawowe zasady polityki dla sektora gospodarki wodnej mające na celu promowanie ( zrównoważonego) nienapuszającego równowagi ekologicznej, użytkowania zasobów wody.
Natura 2000- system obszarów chronionych na całym terytorium wspólnoty europejskiej określanej mianem Europejskiej Sieci Ekologicznej która zapewni warunki dla zachowania pełnego dziedzictwa przyrodniczego w krajach UE ( OSO, SOO).
Kodeks żywnościowy- zbiór norm i standardów
dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa żywności.
Został utworzony w 1960 r. przez organizację ds.
wyżywienia
i rolnictwa oraz światową organizację zdrowia.
Celem było wprowadzenie oraz propagowanie
definicji i wymagań dla żywności dotyczące
j międzynarodowego obrotu żywnością.
Normy zawarte obejmują 166 państw na
szczeblu krajowym i regionalnym.