Człowiek jako istota społeczna wywodzi się ze społeczeństwa, stanowi jego elementarna cząstkę, żyje w społeczeństwie i odgrywa w nim różne role.
Genotyp (natywiści) Zespół cech wrodzonych (geny)
Fenotyp (środowiskowy) Zespół cech wrodzonych (geny + środowisko)
Uzasadnienie fenotypu:
a) wg . Arystotelesa-człowiek jest silnie skorelowany ze społeczeństwem tzn. jednostka jest produktem społeczeństwa, a społeczeństwo składa się z wielu jednostek jednostka<(korelacja)> społeczeństwo
b)wg . Johna Locke - człowiek jest jak tabula rasa,( czysta tablica), która symbolizuje umysł człowieka momencie przyjścia na świat.
c)wg . Zygmunta Freuda- przyczyną zachowania ludzi są popędy, które można realizować poprzez funkcjonowanie w społeczeństwie.
Role społeczna możemy zdefiniować jako formę indywidualnego uczestnictwa ludzi w życiu zbiorowym między społeczeństwem, a jednostką.
Rodzaje ról.:
- opisowa-opiera się na intuicji, spontaniczności i kreatywności( matka, dziecko, kolega)
- bazująca na przewidywaniu- opiera się na odgrywaniu ról przez dłuższy czas w podobny sposób przez wiele jednostek. (student, pracownik)
- prawna- wykonywanie tej roli opiera się na normach, przepisach, regulaminach, w których zawarte są sankcje za ich nieprzestrzeganie ( uczeń, żołnierz, policjant)
Konflikt, Sprzeczność ról- Nie mamy możliwości wykonywania kilku ról na raz, bez oczekiwań, jakich oczekuje od nas społeczeństwo.
Anomia społeczna-polega na rozpadzie norm, wartości, osłabieniu więzi społecznej, zaniku kontroli społecznej, zaniku kontroli społecznej.
Osobowość- wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzna integracje myśli, uczuć, i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość kształtowana jest przez całe życie, a w szczególności w okresie dzieciństwa oraz młodości.
Proces socjalizacji -służy przystosowaniu jednostki do życia w społeczeństwie oraz umożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie i odgrywanie ról według reguł. Socjalizacja daje podstawy ładu społecznego i sprawia, że ludzie zachowują się w sposób społecznie pożądany.
Instytucje socjalizujące: Sejm, ulica, Szkoła, dom, kościół, policja, media, rówieśnicy
Efektem socjalizacji jest internalizacja, która oznacza uznanie przez jednostkę norm i wartości grupy społecznej za swoje własne.
Typy przystosowania społecznego:
Konformizm - jest to podporządkowanie się jednostki w stosunku do norm i reguł panujących w grupie.
Nonkonformizm przeciwieństwo konformizmu, postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych
Narcyzm - (indywidualizm) silne akcentowanie swojej osobowości.
Bunt - odrzucenie uznanych norm i wartości i zastąpienie ich normami nowymi, swoimi.
Relatywizm - przekonanie, że normy i wartości mają względny charakter.
Wycofanie - całkowite odrzucenie norm i wartości.
Grupa Społeczna-zbiór ludzi powiązanych z systemem więzi społecznych, stosunków społecznych.
Grupa w ujęciu statystycznym to zbiór jednostek wyróżniających się ze względu na specyficzną cechę lub zespół cech.
-Cechy ilościowe: wzrost, wiek, waga
-Cechy jakościowe: płeć, zawód, wiara, kolor skóry.
Grupa w pojęciu socjologicznym Oprócz kryterium statycznego wprowadza dodatkowy element w postaci Religii miedzy ludźmi.
Więź społeczna: jest to rodzaj powiązania występującego między ludźmi w sferze psychiki.
Rodzaje więzi
-poznawcza- jest to wzajemne poznanie, odpowiada na pytanie „Znam, Nie znam”
-emocjonalna- jest to powiązanie ludzi na płaszczyźnie emocjonalnej
-wartościująca-dotyczy oceny partnera
-partycypacyjna- uczestniczenie
Stosunki społeczne są to różne zależności miedzy jednostką i grupą.(Ekonomiczna, społeczna, polityczna, kulturowa)
Grupy dzielimy na: (po dwie w parach)
-małe (stosunki osobowe)- rodziny, kręgi rówieśnicze
-duże (złożona struktura)- różne podgrupy, naród, zbiorowości regionalne
-pierwotne- zbiorowość, której członkami jesteśmy od urodzenia (naród, rodzina)
-wtórne- zbiorowość, do której jednostki nalezą w wyniku własnego wyboru (związki zawodowe, organizacje polityczne)
-formalne- organizacje i instytucje, które mają prawnie określoną strukturę organizacyjną i charakter działalności prawnej (wojsko, policja)
-nieformalne- nie są uregulowane prawem (koledzy)
-celowe-ludzie mają wspólny cel (firmy, korporacje)
-autoteliczne- Kręgi towarzyskie (nie oficjalne)
Społeczeństwo- oznacza zbiorowości ludzi skupionych w ramach jednego narodu i państwa tworzące całość współwystępujących i krzyżujących się grup powiązanych przez wspólne działania.
Determinizm- pogląd filozoficzny, według którego życie społeczne jest uwarunkowane przez czynniki zewnętrzne.
Przykłady determinantów: edukacja, polityka, klimat, ekonomia, geografia, gospodarka
Indeterminizm - przeciwieństwo determinizmu, uważa, że życie społeczne ma charakter samoistny, autonomiczny.
Woluntaryzm-wszelkie procesy zachodzące w społeczeństwie są wynikiem woli jednostki
Koncepcje socjologiczne:
+teoria funkcjonalno-struktualna-(August Comte , Herbert Spencer)
Zakłada, że społeczeństwo jest całością składającą się z wzajemnie zależnych elementów, dzięki czemu możliwe jest funkcjonowanie i rozwój całej zbiorowości.
+koncepcja konfliktowa(Karol Marks)
Zakłada, że społeczeństwo składa się z wzajemnie zwalczających się klas. Konflikt ten jest czynnikiem zmian społecznych
Człowiek jako istota społeczna wywodzi się ze społeczeństwa, stanowi jego elementarna cząstkę, żyje w społeczeństwie i odgrywa w nim różne role.
Genotyp (natywiści) Zespół cech wrodzonych (geny)
Fenotyp (środowiskowy) Zespół cech wrodzonych (geny + środowisko)
Uzasadnienie fenotypu:
a) wg . Arystotelesa-człowiek jest silnie skorelowany ze społeczeństwem tzn. jednostka jest produktem społeczeństwa, a społeczeństwo składa się z wielu jednostek jednostka<(korelacja)> społeczeństwo
b)wg . Johna Locke - człowiek jest jak tabula rasa,( czysta tablica), która symbolizuje umysł człowieka momencie przyjścia na świat.
c)wg . Zygmunta Freuda- przyczyną zachowania ludzi są popędy, które można realizować poprzez funkcjonowanie w społeczeństwie.
Role społeczna możemy zdefiniować jako formę indywidualnego uczestnictwa ludzi w życiu zbiorowym między społeczeństwem, a jednostką.
Rodzaje ról.:
- opisowa-opiera się na intuicji, spontaniczności i kreatywności( matka, dziecko, kolega)
- bazująca na przewidywaniu- opiera się na odgrywaniu ról przez dłuższy czas w podobny sposób przez wiele jednostek. (student, pracownik)
- prawna- wykonywanie tej roli opiera się na normach, przepisach, regulaminach, w których zawarte są sankcje za ich nieprzestrzeganie ( uczeń, żołnierz, policjant)
Konflikt, Sprzeczność ról- Nie mamy możliwości wykonywania kilku ról na raz, bez oczekiwań, jakich oczekuje od nas społeczeństwo.
Anomia społeczna-polega na rozpadzie norm, wartości, osłabieniu więzi społecznej, zaniku kontroli społecznej, zaniku kontroli społecznej.
Osobowość- wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzna integracje myśli, uczuć, i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość kształtowana jest przez całe życie, a w szczególności w okresie dzieciństwa oraz młodości.
Proces socjalizacji -służy przystosowaniu jednostki do życia w społeczeństwie oraz umożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie i odgrywanie ról według reguł. Socjalizacja daje podstawy ładu społecznego i sprawia, że ludzie zachowują się w sposób społecznie pożądany.
Instytucje socjalizujące: Sejm, ulica, Szkoła, dom, kościół, policja, media, rówieśnicy
Efektem socjalizacji jest internalizacja, która oznacza uznanie przez jednostkę norm i wartości grupy społecznej za swoje własne.
Typy przystosowania społecznego:
Konformizm - jest to podporządkowanie się jednostki w stosunku do norm i reguł panujących w grupie.
Nonkonformizm przeciwieństwo konformizmu, postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych
Narcyzm - (indywidualizm) silne akcentowanie swojej osobowości.
Bunt - odrzucenie uznanych norm i wartości i zastąpienie ich normami nowymi, swoimi.
Relatywizm - przekonanie, że normy i wartości mają względny charakter.
Wycofanie - całkowite odrzucenie norm i wartości.
Grupa Społeczna-zbiór ludzi powiązanych z systemem więzi społecznych, stosunków społecznych.
Grupa w ujęciu statystycznym to zbiór jednostek wyróżniających się ze względu na specyficzną cechę lub zespół cech.
-Cechy ilościowe: wzrost, wiek, waga
-Cechy jakościowe: płeć, zawód, wiara, kolor skóry.
Grupa w pojęciu socjologicznym Oprócz kryterium statycznego wprowadza dodatkowy element w postaci Religii miedzy ludźmi.
Więź społeczna: jest to rodzaj powiązania występującego między ludźmi w sferze psychiki.
Rodzaje więzi
-poznawcza- jest to wzajemne poznanie, odpowiada na pytanie „Znam, Nie znam”
-emocjonalna- jest to powiązanie ludzi na płaszczyźnie emocjonalnej
-wartościująca-dotyczy oceny partnera
-partycypacyjna- uczestniczenie
Stosunki społeczne są to różne zależności miedzy jednostką i grupą.(Ekonomiczna, społeczna, polityczna, kulturowa)
Grupy dzielimy na: (po dwie w parach)
-małe (stosunki osobowe)- rodziny, kręgi rówieśnicze
-duże (złożona struktura)- różne podgrupy, naród, zbiorowości regionalne
-pierwotne- zbiorowość, której członkami jesteśmy od urodzenia (naród, rodzina)
-wtórne- zbiorowość, do której jednostki nalezą w wyniku własnego wyboru (związki zawodowe, organizacje polityczne)
-formalne- organizacje i instytucje, które mają prawnie określoną strukturę organizacyjną i charakter działalności prawnej (wojsko, policja)
-nieformalne- nie są uregulowane prawem (koledzy)
-celowe-ludzie mają wspólny cel (firmy, korporacje)
-autoteliczne- Kręgi towarzyskie (nie oficjalne)
Społeczeństwo- oznacza zbiorowości ludzi skupionych w ramach jednego narodu i państwa tworzące całość współwystępujących i krzyżujących się grup powiązanych przez wspólne działania.
Determinizm- pogląd filozoficzny, według którego życie społeczne jest uwarunkowane przez czynniki zewnętrzne.
Przykłady determinantów: edukacja, polityka, klimat, ekonomia, geografia, gospodarka
Indeterminizm - przeciwieństwo determinizmu, uważa, że życie społeczne ma charakter samoistny, autonomiczny.
Woluntaryzm-wszelkie procesy zachodzące w społeczeństwie są wynikiem woli jednostki
Koncepcje socjologiczne:
+teoria funkcjonalno-struktualna-(August Comte , Herbert Spencer)
Zakłada, że społeczeństwo jest całością składającą się z wzajemnie zależnych elementów, dzięki czemu możliwe jest funkcjonowanie i rozwój całej zbiorowości.
+koncepcja konfliktowa(Karol Marks)
Zakłada, że społeczeństwo składa się z wzajemnie zwalczających się klas. Konflikt ten jest czynnikiem zmian społecznych
Człowiek jako istota społeczna wywodzi się ze społeczeństwa, stanowi jego elementarna cząstkę, żyje w społeczeństwie i odgrywa w nim różne role.
Genotyp (natywiści) Zespół cech wrodzonych (geny)
Fenotyp (środowiskowy) Zespół cech wrodzonych (geny + środowisko)
Uzasadnienie fenotypu:
a) wg . Arystotelesa-człowiek jest silnie skorelowany ze społeczeństwem tzn. jednostka jest produktem społeczeństwa, a społeczeństwo składa się z wielu jednostek jednostka<(korelacja)> społeczeństwo
b)wg . Johna Locke - człowiek jest jak tabula rasa,( czysta tablica), która symbolizuje umysł człowieka momencie przyjścia na świat.
c)wg . Zygmunta Freuda- przyczyną zachowania ludzi są popędy, które można realizować poprzez funkcjonowanie w społeczeństwie.
Role społeczna możemy zdefiniować jako formę indywidualnego uczestnictwa ludzi w życiu zbiorowym między społeczeństwem, a jednostką.
Rodzaje ról.:
- opisowa-opiera się na intuicji, spontaniczności i kreatywności( matka, dziecko, kolega)
- bazująca na przewidywaniu- opiera się na odgrywaniu ról przez dłuższy czas w podobny sposób przez wiele jednostek. (student, pracownik)
- prawna- wykonywanie tej roli opiera się na normach, przepisach, regulaminach, w których zawarte są sankcje za ich nieprzestrzeganie ( uczeń, żołnierz, policjant)
Konflikt, Sprzeczność ról- Nie mamy możliwości wykonywania kilku ról na raz, bez oczekiwań, jakich oczekuje od nas społeczeństwo.
Anomia społeczna-polega na rozpadzie norm, wartości, osłabieniu więzi społecznej, zaniku kontroli społecznej, zaniku kontroli społecznej.
Osobowość- wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzna integracje myśli, uczuć, i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość kształtowana jest przez całe życie, a w szczególności w okresie dzieciństwa oraz młodości.
Proces socjalizacji -służy przystosowaniu jednostki do życia w społeczeństwie oraz umożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie i odgrywanie ról według reguł. Socjalizacja daje podstawy ładu społecznego i sprawia, że ludzie zachowują się w sposób społecznie pożądany.
Instytucje socjalizujące: Sejm, ulica, Szkoła, dom, kościół, policja, media, rówieśnicy
Efektem socjalizacji jest internalizacja, która oznacza uznanie przez jednostkę norm i wartości grupy społecznej za swoje własne.
Typy przystosowania społecznego:
Konformizm - jest to podporządkowanie się jednostki w stosunku do norm i reguł panujących w grupie.
Nonkonformizm przeciwieństwo konformizmu, postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych
Narcyzm - (indywidualizm) silne akcentowanie swojej osobowości.
Bunt - odrzucenie uznanych norm i wartości i zastąpienie ich normami nowymi, swoimi.
Relatywizm - przekonanie, że normy i wartości mają względny charakter.
Wycofanie - całkowite odrzucenie norm i wartości.
Grupa Społeczna-zbiór ludzi powiązanych z systemem więzi społecznych, stosunków społecznych.
Grupa w ujęciu statystycznym to zbiór jednostek wyróżniających się ze względu na specyficzną cechę lub zespół cech.
-Cechy ilościowe: wzrost, wiek, waga
-Cechy jakościowe: płeć, zawód, wiara, kolor skóry.
Grupa w pojęciu socjologicznym Oprócz kryterium statycznego wprowadza dodatkowy element w postaci Religii miedzy ludźmi.
Więź społeczna: jest to rodzaj powiązania występującego między ludźmi w sferze psychiki.
Rodzaje więzi
-poznawcza- jest to wzajemne poznanie, odpowiada na pytanie „Znam, Nie znam”
-emocjonalna- jest to powiązanie ludzi na płaszczyźnie emocjonalnej
-wartościująca-dotyczy oceny partnera
-partycypacyjna- uczestniczenie
Stosunki społeczne są to różne zależności miedzy jednostką i grupą.(Ekonomiczna, społeczna, polityczna, kulturowa)
Grupy dzielimy na: (po dwie w parach)
-małe (stosunki osobowe)- rodziny, kręgi rówieśnicze
-duże (złożona struktura)- różne podgrupy, naród, zbiorowości regionalne
-pierwotne- zbiorowość, której członkami jesteśmy od urodzenia (naród, rodzina)
-wtórne- zbiorowość, do której jednostki nalezą w wyniku własnego wyboru (związki zawodowe, organizacje polityczne)
-formalne- organizacje i instytucje, które mają prawnie określoną strukturę organizacyjną i charakter działalności prawnej (wojsko, policja)
-nieformalne- nie są uregulowane prawem (koledzy)
-celowe-ludzie mają wspólny cel (firmy, korporacje)
-autoteliczne- Kręgi towarzyskie (nie oficjalne)
Społeczeństwo- oznacza zbiorowości ludzi skupionych w ramach jednego narodu i państwa tworzące całość współwystępujących i krzyżujących się grup powiązanych przez wspólne działania.
Determinizm- pogląd filozoficzny, według którego życie społeczne jest uwarunkowane przez czynniki zewnętrzne.
Przykłady determinantów: edukacja, polityka, klimat, ekonomia, geografia, gospodarka
Indeterminizm - przeciwieństwo determinizmu, uważa, że życie społeczne ma charakter samoistny, autonomiczny.
Woluntaryzm-wszelkie procesy zachodzące w społeczeństwie są wynikiem woli jednostki
Koncepcje socjologiczne:
+teoria funkcjonalno-struktualna-(August Comte , Herbert Spencer)
Zakłada, że społeczeństwo jest całością składającą się z wzajemnie zależnych elementów, dzięki czemu możliwe jest funkcjonowanie i rozwój całej zbiorowości.
+koncepcja konfliktowa(Karol Marks)
Zakłada, że społeczeństwo składa się z wzajemnie zwalczających się klas. Konflikt ten jest czynnikiem zmian społecznych
Człowiek jako istota społeczna wywodzi się ze społeczeństwa, stanowi jego elementarna cząstkę, żyje w społeczeństwie i odgrywa w nim różne role.
Genotyp (natywiści) Zespół cech wrodzonych (geny)
Fenotyp (środowiskowy) Zespół cech wrodzonych (geny + środowisko)
Uzasadnienie fenotypu:
a) wg . Arystotelesa-człowiek jest silnie skorelowany ze społeczeństwem tzn. jednostka jest produktem społeczeństwa, a społeczeństwo składa się z wielu jednostek jednostka<(korelacja)> społeczeństwo
b)wg . Johna Locke - człowiek jest jak tabula rasa,( czysta tablica), która symbolizuje umysł człowieka momencie przyjścia na świat.
c)wg . Zygmunta Freuda- przyczyną zachowania ludzi są popędy, które można realizować poprzez funkcjonowanie w społeczeństwie.
Role społeczna możemy zdefiniować jako formę indywidualnego uczestnictwa ludzi w życiu zbiorowym między społeczeństwem, a jednostką.
Rodzaje ról.:
- opisowa-opiera się na intuicji, spontaniczności i kreatywności( matka, dziecko, kolega)
- bazująca na przewidywaniu- opiera się na odgrywaniu ról przez dłuższy czas w podobny sposób przez wiele jednostek. (student, pracownik)
- prawna- wykonywanie tej roli opiera się na normach, przepisach, regulaminach, w których zawarte są sankcje za ich nieprzestrzeganie ( uczeń, żołnierz, policjant)
Konflikt, Sprzeczność ról- Nie mamy możliwości wykonywania kilku ról na raz, bez oczekiwań, jakich oczekuje od nas społeczeństwo.
Anomia społeczna-polega na rozpadzie norm, wartości, osłabieniu więzi społecznej, zaniku kontroli społecznej, zaniku kontroli społecznej.
Osobowość- wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzna integracje myśli, uczuć, i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość kształtowana jest przez całe życie, a w szczególności w okresie dzieciństwa oraz młodości.
Proces socjalizacji -służy przystosowaniu jednostki do życia w społeczeństwie oraz umożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie i odgrywanie ról według reguł. Socjalizacja daje podstawy ładu społecznego i sprawia, że ludzie zachowują się w sposób społecznie pożądany.
Instytucje socjalizujące: Sejm, ulica, Szkoła, dom, kościół, policja, media, rówieśnicy
Efektem socjalizacji jest internalizacja, która oznacza uznanie przez jednostkę norm i wartości grupy społecznej za swoje własne.
Typy przystosowania społecznego:
Konformizm - jest to podporządkowanie się jednostki w stosunku do norm i reguł panujących w grupie.
Nonkonformizm przeciwieństwo konformizmu, postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych
Narcyzm - (indywidualizm) silne akcentowanie swojej osobowości.
Bunt - odrzucenie uznanych norm i wartości i zastąpienie ich normami nowymi, swoimi.
Relatywizm - przekonanie, że normy i wartości mają względny charakter.
Wycofanie - całkowite odrzucenie norm i wartości.
Grupa Społeczna-zbiór ludzi powiązanych z systemem więzi społecznych, stosunków społecznych.
Grupa w ujęciu statystycznym to zbiór jednostek wyróżniających się ze względu na specyficzną cechę lub zespół cech.
-Cechy ilościowe: wzrost, wiek, waga
-Cechy jakościowe: płeć, zawód, wiara, kolor skóry.
Grupa w pojęciu socjologicznym Oprócz kryterium statycznego wprowadza dodatkowy element w postaci Religii miedzy ludźmi.
Więź społeczna: jest to rodzaj powiązania występującego między ludźmi w sferze psychiki.
Rodzaje więzi
-poznawcza- jest to wzajemne poznanie, odpowiada na pytanie „Znam, Nie znam”
-emocjonalna- jest to powiązanie ludzi na płaszczyźnie emocjonalnej
-wartościująca-dotyczy oceny partnera
-partycypacyjna- uczestniczenie
Stosunki społeczne są to różne zależności miedzy jednostką i grupą.(Ekonomiczna, społeczna, polityczna, kulturowa)
Grupy dzielimy na: (po dwie w parach)
-małe (stosunki osobowe)- rodziny, kręgi rówieśnicze
-duże (złożona struktura)- różne podgrupy, naród, zbiorowości regionalne
-pierwotne- zbiorowość, której członkami jesteśmy od urodzenia (naród, rodzina)
-wtórne- zbiorowość, do której jednostki nalezą w wyniku własnego wyboru (związki zawodowe, organizacje polityczne)
-formalne- organizacje i instytucje, które mają prawnie określoną strukturę organizacyjną i charakter działalności prawnej (wojsko, policja)
-nieformalne- nie są uregulowane prawem (koledzy)
-celowe-ludzie mają wspólny cel (firmy, korporacje)
-autoteliczne- Kręgi towarzyskie (nie oficjalne)
Społeczeństwo- oznacza zbiorowości ludzi skupionych w ramach jednego narodu i państwa tworzące całość współwystępujących i krzyżujących się grup powiązanych przez wspólne działania.
Determinizm- pogląd filozoficzny, według którego życie społeczne jest uwarunkowane przez czynniki zewnętrzne.
Przykłady determinantów: edukacja, polityka, klimat, ekonomia, geografia, gospodarka
Indeterminizm - przeciwieństwo determinizmu, uważa, że życie społeczne ma charakter samoistny, autonomiczny.
Woluntaryzm-wszelkie procesy zachodzące w społeczeństwie są wynikiem woli jednostki
Koncepcje socjologiczne:
+teoria funkcjonalno-struktualna-(August Comte , Herbert Spencer)
Zakłada, że społeczeństwo jest całością składającą się z wzajemnie zależnych elementów, dzięki czemu możliwe jest funkcjonowanie i rozwój całej zbiorowości.
+koncepcja konfliktowa(Karol Marks)
Zakłada, że społeczeństwo składa się z wzajemnie zwalczających się klas. Konflikt ten jest czynnikiem zmian społecznych
Człowiek jako istota społeczna wywodzi się ze społeczeństwa, stanowi jego elementarna cząstkę, żyje w społeczeństwie i odgrywa w nim różne role.
Genotyp (natywiści) Zespół cech wrodzonych (geny)
Fenotyp (środowiskowy) Zespół cech wrodzonych (geny + środowisko)
Uzasadnienie fenotypu:
a) wg . Arystotelesa-człowiek jest silnie skorelowany ze społeczeństwem tzn. jednostka jest produktem społeczeństwa, a społeczeństwo składa się z wielu jednostek jednostka<(korelacja)> społeczeństwo
b)wg . Johna Locke - człowiek jest jak tabula rasa,( czysta tablica), która symbolizuje umysł człowieka momencie przyjścia na świat.
c)wg . Zygmunta Freuda- przyczyną zachowania ludzi są popędy, które można realizować poprzez funkcjonowanie w społeczeństwie.
Role społeczna możemy zdefiniować jako formę indywidualnego uczestnictwa ludzi w życiu zbiorowym między społeczeństwem, a jednostką.
Rodzaje ról.:
- opisowa-opiera się na intuicji, spontaniczności i kreatywności( matka, dziecko, kolega)
- bazująca na przewidywaniu- opiera się na odgrywaniu ról przez dłuższy czas w podobny sposób przez wiele jednostek. (student, pracownik)
- prawna- wykonywanie tej roli opiera się na normach, przepisach, regulaminach, w których zawarte są sankcje za ich nieprzestrzeganie ( uczeń, żołnierz, policjant)
Konflikt, Sprzeczność ról- Nie mamy możliwości wykonywania kilku ról na raz, bez oczekiwań, jakich oczekuje od nas społeczeństwo.
Anomia społeczna-polega na rozpadzie norm, wartości, osłabieniu więzi społecznej, zaniku kontroli społecznej, zaniku kontroli społecznej.
Osobowość- wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzna integracje myśli, uczuć, i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość kształtowana jest przez całe życie, a w szczególności w okresie dzieciństwa oraz młodości.
Proces socjalizacji -służy przystosowaniu jednostki do życia w społeczeństwie oraz umożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie i odgrywanie ról według reguł. Socjalizacja daje podstawy ładu społecznego i sprawia, że ludzie zachowują się w sposób społecznie pożądany.
Instytucje socjalizujące: Sejm, ulica, Szkoła, dom, kościół, policja, media, rówieśnicy
Efektem socjalizacji jest internalizacja, która oznacza uznanie przez jednostkę norm i wartości grupy społecznej za swoje własne.
Typy przystosowania społecznego:
Konformizm - jest to podporządkowanie się jednostki w stosunku do norm i reguł panujących w grupie.
Nonkonformizm przeciwieństwo konformizmu, postawa krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych
Narcyzm - (indywidualizm) silne akcentowanie swojej osobowości.
Bunt - odrzucenie uznanych norm i wartości i zastąpienie ich normami nowymi, swoimi.
Relatywizm - przekonanie, że normy i wartości mają względny charakter.
Wycofanie - całkowite odrzucenie norm i wartości.
Grupa Społeczna-zbiór ludzi powiązanych z systemem więzi społecznych, stosunków społecznych.
Grupa w ujęciu statystycznym to zbiór jednostek wyróżniających się ze względu na specyficzną cechę lub zespół cech.
-Cechy ilościowe: wzrost, wiek, waga
-Cechy jakościowe: płeć, zawód, wiara, kolor skóry.
Grupa w pojęciu socjologicznym Oprócz kryterium statycznego wprowadza dodatkowy element w postaci Religii miedzy ludźmi.
Więź społeczna: jest to rodzaj powiązania występującego między ludźmi w sferze psychiki.
Rodzaje więzi
-poznawcza- jest to wzajemne poznanie, odpowiada na pytanie „Znam, Nie znam”
-emocjonalna- jest to powiązanie ludzi na płaszczyźnie emocjonalnej
-wartościująca-dotyczy oceny partnera
-partycypacyjna- uczestniczenie
Stosunki społeczne są to różne zależności miedzy jednostką i grupą.(Ekonomiczna, społeczna, polityczna, kulturowa)
Grupy dzielimy na: (po dwie w parach)
-małe (stosunki osobowe)- rodziny, kręgi rówieśnicze
-duże (złożona struktura)- różne podgrupy, naród, zbiorowości regionalne
-pierwotne- zbiorowość, której członkami jesteśmy od urodzenia (naród, rodzina)
-wtórne- zbiorowość, do której jednostki nalezą w wyniku własnego wyboru (związki zawodowe, organizacje polityczne)
-formalne- organizacje i instytucje, które mają prawnie określoną strukturę organizacyjną i charakter działalności prawnej (wojsko, policja)
-nieformalne- nie są uregulowane prawem (koledzy)
-celowe-ludzie mają wspólny cel (firmy, korporacje)
-autoteliczne- Kręgi towarzyskie (nie oficjalne)
Społeczeństwo- oznacza zbiorowości ludzi skupionych w ramach jednego narodu i państwa tworzące całość współwystępujących i krzyżujących się grup powiązanych przez wspólne działania.
Determinizm- pogląd filozoficzny, według którego życie społeczne jest uwarunkowane przez czynniki zewnętrzne.
Przykłady determinantów: edukacja, polityka, klimat, ekonomia, geografia, gospodarka
Indeterminizm - przeciwieństwo determinizmu, uważa, że życie społeczne ma charakter samoistny, autonomiczny.
Woluntaryzm-wszelkie procesy zachodzące w społeczeństwie są wynikiem woli jednostki
Koncepcje socjologiczne:
+teoria funkcjonalno-struktualna-(August Comte , Herbert Spencer)
Zakłada, że społeczeństwo jest całością składającą się z wzajemnie zależnych elementów, dzięki czemu możliwe jest funkcjonowanie i rozwój całej zbiorowości.
+koncepcja konfliktowa(Karol Marks)
Zakłada, że społeczeństwo składa się z wzajemnie zwalczających się klas. Konflikt ten jest czynnikiem zmian społecznych