Rehabilitacja w angiochirurgii
Zabiegi angiochirurgiczne mają na celu przywrócenie ciągłości krążenia Kwi w kończynach lub poprawę hemodynamiki przepływu i odpływu krwi. Objawy zaburzenia krążenia, wiążą się z upośledzeniem funkcji ruchów, w następstwie dochodzi do ogólnego ograniczenia sprawności chorego i pogorszenia jakości życia.
Anatomia układu naczyniowego
Do ukł. naczyniowego zalicza się narządy, które mają związek z tworzeniem i zanikiem składników krwi i chłonki oraz narządy tworząe zamknięty ukł. naczyniowy. Jego zadaniem jest dostarczenie tkankom substancji odżywczych, doprowadzenie produktów przemiany materii i rozprowadzenie hormonów. Do narządów zalicza się szpik kostny, śledziona, narządy limfatyczne, grudki chłonne i węzły chłonne. W ukł. naczyniowym wyróżnia się część krwionośną i chłonną, które łączą się ze sobą. Część krwionośną stanowią tętnice prowadzące krew z serca do narządów ciała i żyły odprowadzające krew z narządów do serca. Część chłonną tworzą naczynia chłonne prowadzące chłonkę z przestrzeni tkankowej do ukł. żylnego.
Choroby wymagające leczenia chirurgicznego
choroby układu tętniczego - najczęstszą przyczyną niedokrwienia kkd jest miażdżyca zastoinowa tętnic. Zmiany metaboliczne prowadzą do zwężenia lub całkowitego zamknięcia dużych naczyń tętniczych doprowadzających krew do różnych narządów. W przypadku kkd zmiany miażdżycowe dotyczą aorty, tętnic biodrowych, tętnic udowych i tętnic obwodowych kończyn. Im zmiany obturacyjne są niżej położone i obejmują naczynia tętnicze o mniejszym przekroju, tym nasilenie zmian niedokrwiennych i związane z tym dolegliwości są zazwyczaj większe. Początkowo występuje ból związany z wysiłkiem i ma charakter tzw. chromania przystankowego. Pojawia się po przejsciu określonego dystansu, najczęściej na łydkach. Dystans po którym wystąpi ból, jest miarą rozwoju niedokrwienia kończyn. Inne objawy niedokrwienia: - oziębienie; - bladość skóry; - zanik owłosienia; - zanik mm; - zaburzenia czucia powierzchownego; - zasinienia skóry; - postępujące zmiany troficzne; - martwica palców; - owrzodzenia podudzi. Objawy niedokrwienia towarzyszą innym przewlekłym chorobom naczyń tętniczych takim jak: - zakrzepowo - zarostowe zapalenie naczyń; - choroby naczyń obwodowych; - angiopatie cukrzycowe; - zespoły uciskowe. Choroby naczyń tętniczych mogą mieć charakter ostry - pojawiający się w sposób nagły i mają tło zatorowe, zakrzepowe lub urazowe.
choroby układu żylnego - patologia ukł. żylnego w kkd prowadzi do zaburzeń odpływu krwi. Na hemodynamikę odpływu krwi z kończyn wpływają wydolność zastawek żylnych i pompa mięśniowa. Przy zdrowych zastawkach krew nie ma możliwości cofania się, a podciśnienie wsteczne i pompa mięśniowa nadają kierunek dosercowy. Przebyte stany zapalne, zakrzepica żylna, uszkodzenie zastawek na innym tle stają się przyczyną zastoju krwi i jej cofaniu się, co powoduje nadciśnienie w obszarze mikrokrążenia, co jest przyczyną narastającej niewydolności żylnej.
Poszczególne stadia niewydolności żylnej określa tzw. klasyfikacja CEAP. Skala do celów praktycznych i rehabilitacji:
C0 - brak objawów niewydolności żylnej
C1 - obecność teleangiektazji i pajączków żylnych
C2 - obecność żylaków
C3 - obecność obrzęku , często utrwalonego
C4 - na kończynach pojawiają się przebarwienia, wypryski, sączące szczeliny
C5 - zmianom troficznym skóry towarzyszą blizny po wygojonych owrzodzeniach
C6 - objawom przewlekłej niewydolności żylnej towarzyszą czynne owrzodzenia żylakowe najczęściej w okolicach kostek
Do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej prowadzą różne schorzenia, malformacje naczyniowe, żylaki, zakrzepowe zapalenia żył powierzchownych i głębokich, zakrzepica żył głębokich, urazy żył. W każdym przypadku należy indywidualizować leczenie. Leczenie zachowawcze to kompresoterapia i leki flebotropowych, w dalszych stadiach to leczenie operacyjne lub obliteracyjne likwidujące nadciśnienie żylne. Istotą leczenia operacyjnego jest usunięcie żylaków i niewydolnych żył przeszywających. Bez usunięcia przyczyny nadciśnienia żylnego żadna terapia nie będzie w pełni skuteczna.
choroby układu chłonnego - ukł. chłonny tworzą przestrzenie międzykomórkowe i okołonaczyniowe oraz sieć naczyń chłonnych. Zadaniem jego jest odprowadzenie produktów uwolnionych przez komórki, uwolnione obumarłych komórek, substancji organicznych i nieorganicznych. Zaburzenia funkcji tego układu dotyczą przede wszystkim skóry, płuc i jelit, w których sieć naczyń chłonnych jest niezwykle bogata. Naczynia chłonne transportują chłonkę będącą wieloskładnikowym płynem tkankowym. Głównym problemem są choroby związane z zaburzeniem odpływu chłonki z kończyn, czyli obrzęki chłonne. Obrzęki mogą być pierwotne - wynikające z zaburzeń rozwojowych ukł. chłonnego, lub wtórnych - będące następstwem różnych schorzeń zapalnych oraz urazów. Odrębną grupą są choroby nowotworowe i pasożytnicze. Charakter obrzęku jest adekwatny do stadium zaawansowania choroby i może być ciastowaty, twardy, ze zwłóknieniem i zrogowaceniem skóry.
Obrzęki chłonne w obrębie kkd dzielimy na 5 stadiów:
Stadium 0 - miękki obrzęk grzbietu stopy
Stadium I - obrzęk całej stopy i dolnej części podudzia
Stadium II - obrzęk obejmujący podudzie
Stadium III - obrzęk obejmujący połowę uda i poniżej
Stadium IV - obrzęk obejmujący całą kończynę
Obrzeki chłonne kkg dzielimy na 4 stadia:
Stadium A - obejmuje rękę
Stadium B - obejmuje przedramię
Stadium C - obejmuje ramię
Stadium D - obejmują całą kończynę od barku