Temat: Wychowanie estetyczne.

1. Piękno i przeżycie estetyczne - źródło i geneza wychowania estetycznego.

2. Funkcje sztuki - zagadnienie funkcji wychowawczej.

3. Kultura estetyczna - składniki kultury estetycznej jako cele wychowania estetycznego.

Literatura:

J. Górniewicz Teoria wychowania. Wybrane problemy.

M. Łobodzki ABC wychowania.

E. Adamski (red.) Człowiek. Wychowanie. Kultura.

Źródła wychowania estetycznego:

• wytwory techniki

• wartości tkwiące w naturze

• kultura i sztuka

• muzyka, teatr, film

• tradycja, obyczaje, zwyczaje, normy przekazywane przez społeczeństwo w którym żyje jednostka

• dzieła malarskie

• przyroda (świat zwierzęcy)

• literatura piękna

• rodzice i wychowawcy

• masmedia (dostęp do informacji pozytywnej jak i negatywnej)

Geneza wychowania estetycznego

Wychowanie estetyczne pojawiło się w XIX w. Termin ten wprowadził F. Schiller. Wychowanie to ma długoletnią tradycję. Terminem tym określano procesy edukacyjne, których efektem było kształtowanie pewnego poziomu kultury estetycznej jednostki. Wyrażało się to, w dążeniu do rozwijania jej wrażliwości estetyczne, tkwiące w sztuce, wyrabianie smaku estetycznego przejawiającego się w tendencji do otaczania się pięknem i do wyrażania piękna we własnej działalności artystycznej.

Wychowanie estetyczne - jest rozumiane szeroko, obejmuje wychowanie przez sztukę, czyli zespół oddziaływań zmierzających do ukształtowania wrażliwości człowieka dla wartości sztuki, wyrabiania w nim smaku estetycznego i kultury artystycznej, zapewniającej tożsamość kulturowego dziedzictwa w świadomości kolejnych pokoleń. Wychowanie estetyczne to proces oddziaływań zmierzający do wzbogacania przeżyć ludzi, a wykorzystania wartości tkwiących w związkach pochodzących spoza dziedziny sztuki. Teoria wychowania zajmuje się wychowaniem przez sztukę, wychowaniem do sztuki i wychowaniem za pomocą wartości tkwiących w naturze lub wytworach techniki.

Funkcji sztuki

Funkcja poznawcza - wytwory sztuki są źródłem wiedzy o człowieku, kulturze, naturze. Kształtują się mechanizmy poznawcze ponieważ sztuka wyostrza postrzeganie jednostek, kształtuje wyobraźnię, umożliwia większą koncentrację uwagi na przedmiotach, wzbogaca pamięć. Sztuka kształtuje intelekt, pogłębia wrażliwość emocjonalną, dyscyplinuje do wysiłku związanego z odbiciem już istniejących i tworzenia nowych wartości.

Funkcja ludyczna - treść sztuki pozwala odbiorcom na przyjemne spędzanie czasu wolnego, ludzie podejmują działalność artystyczną z motywów ludycznych.

Funkcja społeczna - integracja narodu wokół wartości, której zabiera dziedzina ludzkiej działalności wymagający niekiedy zbiorowego wysiłku.

Funkcja afirmatywna - kiedy sztuka pozwala wejść w świat wyobraźni, wskazuje możliwości rozwoju. Sztuka ukazuje wielkość człowieka jako twórcy, gdyż jest on zdolny do stworzenia nowych wartości.

Funkcja kataryczna - kontakt z wartościami sztuki, usuwa napięcia.

Kultura estetyczna

Kultura estetyczna przejawia się w:

• zachowanie jednostki

• wysławianie się (kultura słowa w rodzinie, szkole i mediach

• ubiór

• porządek w domu

• poczucie estetyki

• zainteresowania

• nawyki, przyzwyczajenia

• spędzanie wolnego czasu

• inwencja twórcza (dekoracja wnętrz, pisanie wierszy i pamiętników)

Składniki kultury estetycznej

• wrażliwość estetyczna, którą kształtujemy od najmłodszych lat

• doświadczenie

• wiedza z zakresu historii poszczególnych rodzajów sztuki

• umiejętność włączenia doświadczeń związanych ze sztuką, całokształt swego życia

1

3