26. Reguły pozytywizmu wg Leszka Kołakowskiego:
Reguła fenomenalizmu:
Nie ma różnicy realnej między „istotą”, a „zjawiskiem”.
Nie należy wszelkich zjawisk widzialnych i doświadczalnych tłumaczyć działaniem bytów i zjawisk niewidzialnych , których istnienia nie sposób udowodnić.
Zjawiska doświadczalne nie są przejawami działania istnień niepoznawalnych przez ludzki umysł.
Jednocześnie nie należy przeciwstawiać się wszelkim rozumowaniom przyczynowo- skutkowym, twierdzenie, że kaszel jest przejawem choroby jest słuszne.
Należy tępić takie byty jak MATERIA czy DUSZA, gdyż nie można ich zbadać, a ich istnienie nic nie zmienia.
Reguła nominalizmu:
Zakaz przypuszczani, by jakakolwiek wiedza formułowana w terminach ogólnych miała w rzeczywistości inne odpowiedniki aniżeli jednakowe przedmioty konkretne.
Istnienie czegokolwiek mamy prawo uznać wtedy, kiedy doświadczenie nas do tego zmusza.
Wiedza ogólna nieustannie zmusza nas do operowania bytami idealnymi, niespełnionymi nigdy w świecie empirycznym, np. matematyka - geometria.
Owe sytuacje idealne są wytworem człowieka, służącym lepszemu opisowi realności empirycznej.
Wiedza abstrakcyjna nie ma żadnej samodzielnej funkcji poznawczej w tym sensie, że nie daje nam dostępu do jakiejkolwiek empirii przed nami utajonej.
Słowem: nie ma w świecie niczego „ogólnego”.
Reguła sprzeciwu wobec wartościowania
Zaprzeczenie wartości poznawczej sądów oceniających i wypowiedzi normatywnych.
Sądy o użyteczności środków zastosowanych do jakiejś czynności można uzasadniać jedynie przez postawiony wcześniej cel. Nie należy ich kategoryzować jako prawdy lub fałszu.
Afirmacji wartości dla nich samych nie da się wyjaśnić przez doświadczenie.
Mamy prawo wypowiadać opinie wartościujące, ale nie mają one racji naukowych i są jedynie naszym dowolnym wyborem.
Naukowiec ma zjawisko opisać i wyjaśnić. Nie ma miejsca na wartościowanie.
Wyjaśnić to znaczy odnaleźć przyczynę.
Reguła jedności metody wiedzy
Przeświadczenie, że sposoby zdobywania wiedzy wartościowej są zasadniczo takie same we wszystkich dziedzinach doświadczenia i takie same są również główne etapy obróbki doświadczenia przez teoretyczną refleksję.
Można przypuszczać, że postęp nauki doprowadzi do redukcji dziedzin, a może wręcz do utworzenia jednej dyscypliny, a będzie n np. fizyka.
Jest bowiem jeden sposób dogłębnego poznania i wszystkie dyscypliny mogą z niego korzystać.