Ekonomia wykład 9 październik 2013
Rząd jego zadaniem jest m.in. Oddziaływanie na funkcjonowanie gospodarki.
Gospodarka - mechanizm prowadzący do produkcji czynników
Co produkować?
Należy określić jakie dobra i usługi bedą produkowane i w jakich ilościach ( 9@3 samochodów
wyprodukowanych )
Wszystkie wyprodukowane dobra i usługi stanowią produkt narodowy a w ujęciu pieniężnym
dochód narodowy.
Jak produkować ?
W jaki sposób wybrane dobra i usługi zostaną wyprodukowane, z wykorzystaniem jakiej
technologii, czyli metod wytwarzania lub przetwarzania czynników produkcyjnych np.
Pracochłonnych lub kapitałochłonnych
Dla kogo produkować ?
Określenie, kto będzie odbiorcą finalnym, dóbr i usług wyprodukowanych z wykorzystaniem
określonych metod produkcyjnych.
Dystrybucja dóbr i usług
Czyli podział tego wszystkiego co zostało wyprodukowane pomiędzy członków społeczeństwa
zależy od dystrybucji dochodu i majątku.
Ludzi bogatszych stać jest na większa konsumpcję niż biednych.
Kiedy produkować ?
Cześć surowców wykorzystywanych do procesów produkcji ma nieodwracalny charakter.
Mądre gospodarowanie nie zaś podnoszenie standardu życia za wszelka cenę
Wyróżnia sie trzy systemy gospodarowania:
-gospodarkę rynkowa problemy związane z gospodarowaniem rozwiązuje mechanizm rynkowy,
wykorzystując w ty, celu popyt, podaż o ceny
- gospodarka nakazowa rynek zastąpiony przez rożnego rodzaju nakazy i zakazy wydawane przez
administracje rządowa
Gospodarka mieszana z dualnym systemem regulacji tzn zawierają zarówno samoczynnie
działający mechanizm rynkowy jak i centralny układ regulujący
Gospodarka rynkowa Kwestie co? Dla kogo? Rozstrzygane są przez mechanizm rynkowy
Ten typ gospodarki charakteryzuje ;
Dominacja prywatnej własności i wolności wyboru w podejmowaniu wszelkich decyzji dotyczących
działalności gospodarczej oraz
- kierowanie sie własnym interesem podczas podejmowania tych decyzji
Mechanizm cenowy prowadzi do alokacji czynników wytwórczych oraz produktów i dystrybucji
dochodów właścicieli czynników przy bardzo ograniczonej interwencji rządu w procesy
gospodarcze.
Gospodarka centralnie kierowana ( nakazowa) w przeciwieństwie do gospodarki rynkowej - o
wykorzystaniu czynników wytwórczych, sposobach wymiany i możliwościach konsumpcyjnych
decyduje rząd
W rzeczywistości funkcjonują gospodarki mieszane
Gospodarke mieszana tworzy zarówno sektor publiczny jak i prywatny czyli cześć przedsiębiorstw
jest własnością państwa a cześć prywatna
W gospodarce mieszanej rząd w rożnym stopniu może ingerować w procesy gospodarcze.
Teoria ekonomi obejmuje zagadnienia makroekonomiczne i mikroekonomiczne
Mikroekonomii koncentruje sie na decyzjach podejmowanych przez poszczególne podmioty
gospodarcze, na poszczególnych rynkach ( czynników wytwórczych i produktów)
Makroekonomia koncentruje sie na funkcjonowaniu gospodarki jako całości. podstawowe
problemy, których dotyczy analiza makroekonomiczna to:
- inflacja czyli utrzymujący sie wzrost cen
- bezrobocie czyli zagadnienie związane z niemożliwością znalezienia pracy przez ludzi chcących i
mogących pracować
- wzrost gospodarczy czyli rozwój gospodarczy dzięki któremu podnosi sie stopa życiowa ludzi
żyjących w danej gospodarce
Coraz częściej uwzględnia sie również inne obszary badawcze ekonomii:
Mezoekonomię i megaekonomię
Mezoekonomia zajmuje sie badaniem procesów gospodarczych zachodzących w ramach struktur
lokalnych , regionów, branż
Megaekonomia bada procesy ekonomiczne dokonujące sie w całym świecie (ekonomia globalna)
W ekonomii wyróżnia sie dwa podejścia do badań ekonomicznych myślenie pozytywne
( charakterystyczna dla przedstawicieli ekonomii pozytywnej) oraz myślenie normatywne dla
ekonomi normatywnego
Ekonomia pozytywna zajmuje sie objaśnianiem reguł funkcjonowania gospodarki. Przedstawia
rzeczywistość taka, jaka jest, nie zaś taka, jaka powinna być.Problemy badawcze w ekonomi pozytywnej można ująć w pytaniach ;
Jak jest?
Dlaczego tak jest?
Ekonomia normatywna zajmuje sie sadami wartościowymi.
Zmierza do udzielania odpowiedzi na pytania;
Jak powinno być?
W jaki sposób, jakimi środkami można osiągnąć stan pożądany?
Teorie ekonomiczne odwzorowują zjawiska prawidłowości gospodarczej przedstawiają ogólny
obraz procesów i zjawisk gospodarczych, operują pewnymi założeniami upraszczającymi
rzeczywistość
Teoretyczny model ekonomiczny zbiór założeń towarzyszących uproszczony schematyczny obraz
pewnego fragmentu lub całości gospodarki, w którym można badać istotne zależności,
abstrahując od zjawisk przypadkowych lub uznanych za mniej ważne dla wyjaśnienia danego
aspektu rzeczywistości gospodarczej.
Zasada Ceteris paribus oznacza, ze wszystkie zjawiska i procesy w obrębie modelu, oprócz
badanych, nie zmieniają sie, a zatem nie wywierają wpływu a zachodzące w modelu zmiany.
Np. Jeśli mówimy, ze ludzie kupują wiece samochodów, ponieważ potaniały, wówczas
powinniśmy dodać założenie, ze nie wzrosły dochody konsumentów
Funkcje ekonomii:
-poznawcza(opisowa)
-aplikacyjna
-prognostyczna
-prakseologiczna
Funkcja poznawcza ekonomia dostarcza wiedzy o współzależnościach zachodzących w procesie
gospodarowania ich przyczynach o skutkach. Odsłania przy tym mechanizmy rozwiązywania wielu
problemów społecznych.
Funkcja aplikacyjna polega ona na dostarczaniu wskazówek przydatnych w praktycznych
działaniach i formach aktywności gospodarczej. Ułatwia to podejmowanie decyzji w zatem
oddziałuje na przebieg procesów gospodarczych.
Funkcja poznawania na podstawie prowadzonych analiz i obserwacji wyciągane sa wnioski w celu
formułowania hipotez dotyczących przyszłych warunków gospodarowania, trendów i stanów w
gospodarce
Funkcja prakseologiczna związana ścisłe z funkcja aplikacyjna - polega ona ma świadomym
wykorzystaniu poznanych przez ekonomię prawidłowości dla sterowania rzeczywistością
gospodarcza. W skali globalnej funkcja ta przejawu sie poprzez oddziaływanie teorii
ekonomicznych na politykę gospodarcza rząduCo to jest rynek ?
Jeśli sprzedajesz coś na rynku, wówczas widzisz rynek jako wszystkich kupujących, którzy mogą
chcieć kupić, toczy oferujesz na sprzedaż.
Jeśli kupujesz coś na rynku.
Pojęcie rynku.
Rynek w tradycyjnym ujęciu to miejsce zazwyczaj zorganizowane w sensie instytucjonalnym,
gdzie dokonują sie transakcje kupna i sprzedaży czynników produkcji Oraz wytworzonych dóbr i
usług
Rynek jest instytucja umożliwiająca wymianę dóbr, usług i czynników wytwórczych.
Rynek proces, w trakcie którego przedmioty(kupujący i sprzedający) ustalają przedmiot i warunki
wymiany dóbr i usług ( rodzaj, ilość i cenę dóbr i usług, formę zapłaty, warunki transportu,
gwarancji itp.)
Aby rynek mógł istnieć, niezbędne jest występowanie co najmniej dwóch podmiotów wymiany:
producenta-sprzedawcy i konsumenta-nabywcy
Struktura rynku to liczba sprzedających i kupujących oraz ich pozycja na rynku
Jeśli na rynku jest tylko jeden sprzedawca, taki rynek nazywamy monopolem.
Jeśli na rynku jest wielu kupujących oraz wielu sprzedających, wówczas żaden z nich nie ma siły
rynkowej i każdy z nich musi reagować na to, co dzieje sie na rynku.
Strukturę rynku określa rodzaj konkurencji na tym rynku, czyli sposób rywalizacji uczestników
rynku o korzyści np. Jak największe zyski.
Własność prywatna
Rynek nie mógłby funkcjonować bez własności prywatnej. Czyli ustawowo zagwarantowanego
prawa do posiadania rzeczy i swobodnego nimi dysponowania