Bukszpan zwyczajny, bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens L.) - gatunek krzewu, należący do rodziny bukszpanowatych. Występuje w Afryce Północnej, Europie Środkowej i Południowej, w Azji Mniejszej i na Kaukazie, aż po Himalaje.

Pokrój

Krzew o zimozielonych liściach, do 3 m wysokości. Pokrój kulisty, bardzo zwarty. Rośnie powoli i jest rośliną długowieczną.

Liście

Skórzaste, błyszczące, eliptyczne, ciemnozielone liście ustawione naprzeciwlegle na pędach, bardzo gęsto. Mają charakterystyczny zapach.

Kwiaty

Bardzo drobne, żółtawobiałe, w krótkich i gęstych gronach, wyrastają w kątach liści. Są to kwiaty jednopłciowe.

, wymagania

W swoim naturalnym biotopie rośnie w zacienionych miejscach. Można go sadzić w zacienionym miejscu, ale w nasłonecznionym też dobrze daje sobie radę. Jest dość wytrzymały na mróz, jednak przy bardzo surowych zimach przemarza. Dobrze znosi suszę. Potrzebuje gleby o odczynie obojętnym, lub lekko zasadowym.

* 'Aureovariegata' - ma barwne liście; młode są żółte, starsze zielonożółte. Rośnie dość szybko, jest wrażliwy na mróz.

* 'Golden China' - młode przyrosty mają intensywnie żółty kolor

* 'Rotundifolia' - liście z żółtym rysunkiem. Krzew szybko rosnący

* 'Suffruticosa' - karłowaty, gęsty krzew (do 1 m wysokości)

aureomarginata

angustifolia

RUNIANKA JAPOŃSKA

[Pachysandra terminalis]

Niska (do 25-30 cm), zimozielona krzewinka, szeroko rozrastająca się dzięki podziemnym rozłogom. Pędy nagie, mięsiste, ścielące się po ziemi i nieco wzniesione. Liście ustawione skrętolegle, pojedyncze, odwrotnie jajowate, długości do 10 cm, u podstawy ostro klinowate, na wierzchu grubo ząbkowane, nagie, ciemnozielone, nieco mięsiste, skupione na wierzchołkach pędów. Roślina jednopienna. Kwiaty białe, drobne, zebrane w szczytowe, kłosokształtne grona długości do 5 cm. Kwitnie w maju. Owoce - białe pestkowce u nas zawiązują się rzadko.

Występuje w Japonii, południowym Sachalinie. rośnie na skalistych, ocienionych stokach.

Roslina dośc wytrzymała na mrozy, dobrze zimuje przykryta śniegiem. Wymaga żyznej, próchnicznej gleby i zacienionych stanowisk. W takich warunkach rozrasta się szybko, pokrywając glebę zwartym dywanem liści, podobnie jak bluszcze lub barwinek. Polecana do małych ogródków jako roślina okrywowa w miejscach zacienionych

TRZMIELINA FORTUNE'A EMERALD GAYETY

Krzew zimozielony o długich, okrągłych, zielonych pędach wspinających się po pniach drzew, po skałach i kamieniach lub płożących się po ziemi i zakorzeniających. Trzmielina osiąga wysokość do 1,5 m. Liście jajowate lub koliste, długości 3-5 cm, nieregularnie biało obrzeżone (pstre). Krzew rośnie dość silnie, rozrasta się szeroko i jest dość wytrzymały na mrozy. Na zimę bezpieczniej jednak okryć krzewy gałęziami świerkowymi lub innymi materiałami. Wymaga regularnego deszczowania w ciągu lata. Jest doskonałą rośliną okrywową oraz nadaje się do kompozycji rabatowych i w ogrodach skalnych, razem z niskimi formami krzewów iglastych, wrzosów i wrzośców lub niskich azalii gruntowych. Rośnie dobrze zarówno w pełnym słońcu, jak i w półcieniu. Bardzo dobrze znosi cięcie, dlatego można krzewom nadawać różne formy. Kwiaty zielonkawobiałe, niepozorne, w dość gęstych kwiatostanach. Kwitnienie w lipcu. Owoce ma drobne, różowawe. Jedna z najwytrzymalszych na mrozy trzmielin

Trzmielina pnąca

Euonymus fortunei

- gatunek ten pochodzi z Chin, Japonii i Korei. Do uprawy w Europie został wprowadzony w 1907 r. Pędy długie z korzonkami przybyszowymi. Krzew płoży się lub pnie. Liście są jajowate lub eliptyczne, długości do 6 cm, skórzaste, z wierzchu zielone i błyszczące. Kwiaty zielonkawobiałe, niepozorne. Kwiaty zebrane są w gęste kwiatostany. Kwitnie w lipcu. W Polsce rzadko kwitnie. Owoce są kulisto spłaszczone, mają 8 mm średnicy, różowoszare. Roślina zimozielona. Gatunek ten bardzo wolno rośnie.

Euonymus fortunei "Emerald`n Gold"

Liście nieduże (3 cm), zielone z jaskrawo-żółtymi brzegami. Posadzone w silnym cieniu tracą żółtą barwę. Pędy mają tendencję do wznoszenia się do góry. Przycięte - dobrze pokrywają powierzchnię. Posadzone przy podporze (płot, drzewo) wspinają się nawet do 2m. Mogą tworzyć dobrą osłonę podstawy powojników przed słońcem. Najlepiej sadzić 7-10 szt./m2. W ostrzejsze zimy może przemarzać.

Daphne cneorum L. (wawrzynek główkowy)

Wiecznie zielony, niski, płożący się krzew (krzewinka), rzadko dorastający do 50 cm wysokości.

Młode pędy owłosione. Liście zimozielone, skórzaste, krótkie (l—2 cm), klinowatolancetowate i ostro zakończone, zebrane w pozorne okółki na końcach gałązek. Górna strona liści ciemnozielona i błyszcząca, dolna sina.

Kwiaty różowopurpurowe (rzadko białe), pachnące, średnicy około 1 cm, zebrane po 6—8 w szczytowe główki. Kwitną w maju. Owoce: żółtobrązowe pestkowce. Podobnie jak wawrzynek wilczełyko ma właściwości trujące.

Wawrzynek główkowy jest gatunkiem prawnie chronionym, znacznie rzadszym od wawrzynka wilczełyko, rosnącym na słonecznych zboczach (murawy stepowe, skałki wapienne) i w borach sosnowych.

Występuje na Wyżynie Lubelskiej, Wyżynie Małopolskiej (nad Kamienną, koło Sandomierza i Leżajska). W Polsce osiąga północno-zachodnią granicę zasięgu.

Jest gatunkiem środkowoeuropejskim.

HEdera helix

Pnącze o liściach zimozielonych. Bluszcz pospolity wspina się po pniach drzew, murach, skałach, do wysokości 20-25 m lub tylko płożący się po ziemi (forma wegetatywna). Grubość pnia starych, silnie zrośniętych okazów dochodzi do 15 cm średnicy. Młode pędy szaro, gwiazdkowato owłosione, starsze nagie, z licznymi, krótkim korzeniami czepnymi (pędy wegetatywne). Liście na pędach płonnych 3-5 klapowe, długości 4-10 cm, z wierzchu ciemnozielone, od spodu jaśniejsze. Liście na pędach kwiatonośnych całobrzegie, jajowate, na wierzchołku zaostrzone. Pędy zróżnicowane na wegetatywne i kwiatonośne. Pędy kwiatonośne są krótkie, sztywne, bez korzonków czepnych. Za pomocą korzeni czepnych wrastających w szczeliny, pędy silnie przytwierdzają się do różnych podpór. Pędy wegetatywne są długie, wiotkie, ścielą się po ziemi lub wspinają na mury, skały i pnie drzew, dzięki licznym, krótkim korzeniom czepnym. Kwitną tylko krzewy wspinające się wysoko. Dwupostaciowość liści jest u krzewów tego rodzaju cechą szczególnie charakterystyczną. Kwiaty obupłciowe, 5-krotne, zielonkawożółte, zebrane w kuliste baldachy osadzone na wspólnej osi i tworzące szczytowy kwiatostan złożony (baldachogrono). Kwiaty o charakterystycznym zapachu kwitną we wrześniu-październiku. Owocem jest 3-5 nasienny, czarny lub żółty pestkowiec podobny do jagody. Owoce dojrzewają w następnym roku (kwiecień-maj).

Różanecznik, azalia, rododendron (Rhododendron L.) - rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)

Pokrój

Uprawiane odmiany różaneczników i azalii to krzewy o różnych rozmiarach; od bardzo małych, które hoduje się w doniczce, do ok. 2,5 metrowych krzewów. Różaneczniki mają cały czas zwarty pokrój, azalie z początku mają luźniejszy pokrój, z czasem jednak zagęszczają się. Są to rośliny długowieczne, niektórzy hodują je już kilkadziesiąt lat. U azalii już w lipcu zaczynają się na gałązkach wytwarzać pączki na nowy rok.

Liście

Rododendrony mają nagie, duże i skórzaste liście, z górnej strony intensywnie zielone, spodem szarozielone. Na dolnej stronie liścia widać wyraźnie nerwy. Liście rododendronów są zimozielone i zdobią krzew przez cały rok . Azalie mają liście mniejsze, wąskoeliptyczne. Jesienią liście azalii przebarwiają się na różne kolory i opadają przed zimą.

Kwiaty

Z nierównymi płatkami korony, niemal grzbieciste. Są główną ozdobą azalii i różaneczników. Gdy kwitną nie sposób przejść obojętnie. Kwitną niezwykle obficie. U azalii kwiaty rozkwitają przed rozwinięciem się liści, przez co są doskonale widoczne, u rododendronów kwiaty wyrastają na długich szypułkach w kwiatostanach na szczytach pędów i również są doskonale widoczne. U licznych odmian różaneczników występuje cała gama kolorów kwiatów – od białego do fioletowego, poprzez różne odcienie czerwieni.

Różanecznik katawbijski, syn. różanecznik fioletowy (Rhododendron catawbiense

Pokrój

Krzew o zwartym pokroju. W swojej ojczyźnie osiąga wysokość do 6 m, hodowane odmiany nie przekraczają 3 m wysokości. Rośnie powoli. Stare krzewy osiągają szerokość większą od wysokości.

Liście

Zimozielone, bardzo ozdobne, wyrastające skrętolegle i gęsto na pędzie. Blaszki liściowe duże, błyszczące, skórzaste, eliptyczne. Mają na górnej stronie intensywnie zielony kolor przez cały rok. Spód blaszki liściowej jest jasnozielony z wyraźnie widocznym unerwieniem.

Kwiaty

Kwitnie niezwykle obficie. Kwiaty o średnicy do 6 cm wyrastają w kwiatostanach po 5–20 sztuk na wierzchołkach pędów. Mają kształt szerokodzwonkowaty i kolor lilioworóżowy, purpurowy lub fioletowy. Kwitnie od maja do czerwca. Zapylane są przez owady.

Wymagania

Żyzna, próchniczna i stale wilgotna gleba o kwaśnym odczynie. Jest bardzo odporny na mróz, znosi bez szwanku najcięższe u nas mrozy, pod warunkiem, że na jesieni został dobrze nawodniony

'Cunningsham`White' - niski krzew (do 100 cm wysokości), szeroko rozpostarty. Pąki kwiatowe różowe, kwiaty w luźnych kwiatostanach, niemal białe.

Bagno zwyczajne (Ledum palustre gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych.

Rozmieszczenie geograficzne [edytuj]

Występuje w stanie dzikim w środkowej i północnej Europie, w północno-wschodniej Azji oraz Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolity na całym niżu, z wyjątkiem Kujaw i Wielkopolski. W górach jest rzadki.

Morfologia [edytuj]

Pokrój

Wyprostowany, zimozielony krzew, wysokości 1–1,5 m, o gęsto, rudawo owłosionych pędach.

Liście

Ulistnienie skrętoległe. Liście skórzaste, wąskoeliptyczne lub lancetowate, długości do 5 cm, brzegiem podwinięte, krótkoogonkowe. Z wierzchu ciemnozielone i połyskujące, spodem pokryte rudawym kutnerem.

Kwiaty

Obupłciowe, promieniste, pięciokrotne, białe, zebrane na końcach ubiegłorocznych pędów w główkowate baldachy. Wyrastają na szypułkach o długości do 2,5 cm i są szeroko otwarte. Mają 5-działkowy kielich, 5 białych, odwrotnie jajowatych płatków korony o długości 5-8 mm i10 pręcików dłuższych od płatków. Kwitnie w maju i czerwcu.

Owoc

Torebka pękająca aż do nasady pięcioma klapami. Nasiona liczne, drobne, spiralnie skręcone.

Wrzos (Calluna), rodzaj z rodziny wrzosowatych, do którego należy tylko 1 gatunek - wrzos pospolity (Calluna vulgaris), zimozielona krzewinka występująca w Europie, zachodniej Syberii, Azji Mniejszej i północnej Afryce.

W Polsce pospolity na niżu i w niższych terenach górskich, rośnie na siedliskach ubogich, kwaśnych, w suchych lasach sosnowych, na polanach, wyrębach lub suchych pastwiskach. Miejscami tworzy jednogatunkowe skupienia, tzw. wrzosowiska, w Polsce rzadkie, częste w zachodniej Europie. Roślina posiada silnie rozgałęzione i gęsto ulistnione łodygi wysokości od 15 do 60 centymetrów. Liście drobne, równowąski, naprzeciwległe, u nasady z dwoma ostrymi, szydłowatymi uszkami. Kwiaty drobne, różowe, niekiedy innej barwy, zebrane w gęsty, jednostronny kwiatostan umieszczony na szczycie łodygi. Kwitnie w sierpniu i we wrześniu.

Erica carnea

Wrzosiec krwisty (w. wiosenny)

Zimozielone krzewinki dorastające do 20-30 cm, kwitnące od połowy lutego do połowy maja. Pędy cienkie. Liście igiełkowate. Wiele odmian. Kolor kwiatów: przeważa odcień różowy, lila ale są też białe i purpurowe. Przyciąć po przekwitnieniu. Dobrze rosną w słońcu, jak i w półcieniu. Lubią gleby kwaśne ale są dość tolerancyjne.

Vinca minor

Niski, zimozielony, płożący się krzew dorastający do 0,3 m wys. i ok. 0,5 m szer., o liściach skórzastych, ciemnozielonych, szeroko lancetowatych, do 5 cm długich. Kwiaty fioletowo niebieskie ukazujące się od maja do września. Dobrze rośnie na glebach żyznych, dostatecznie wilgotnych, stanowiskach półsłonecznych i cienistych. Doskonała roślina okrywowa stosowana w parkach, ogrodach, pod drzewami.

LAVANDULA ANGUSTIFOLIA – Lawenda wąskollistna

Zimozielony, niski półkrzew, ok. 40 cm wys. i 60 cm szer. Kwiaty niebiesko-purpurowe, pachnące, zebrane w kłosy. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca. Lubi stanowiska słoneczne i gleby z dostateczną zawartością wapna. Wymaga okrycia na zimę.

KALINA SZTYWNOLISTNA - Viburnum rhytidophyllum

Piękny zimozielony krzew, dorastający do wysokości 3 m, pochodzący z północnych i zachodnich Chin. Pędy wzniesione, gęsto kutnerowato owłosione. Ulistnienie jest największą ozdobą i najczęstszą przyczyną jej uprawy. Jej liście jest sztywne, ciemnozielone, jajowate lub lancetowate, osiągające długość 17 cm.Górna powierzchnia jest charakterystycznie pomarszczona, dolna pokryta gęstym żółtawoszarym kutnerem (meszkiem). wiaty kredowobiałe, średnicy 6 cm, zebrane w baldachogrona średnicy 10-20 cm, wyglądają również bardzo dekoracyjnie. Kalina sztywnolistna kwitnie na przełomie maja i kwietnia. Owoce - jednonasienne pestkowce, purpurowe, później czarne, błyszczące, półsuche, dojrzewają we wrześniu i październiku.Kalina wymaga świeżej, zasobnej i wilgotnej gleby. Stanowiska słonecznego, osłoniętego od południa i wschodu.

Lonicera pileata Suchodrzew chiński

Krzew o wachlarzowato ułożonych gałęziach i owłosionych pędach, dorasta do ok. 1 m wysokości. Liście drobne, matowo zielone. Kwiaty jasnożółte. Małe wymagania glebowe. Nadaje się na zimozielone żywopłoty. Odmiana mało odporna na mróz.

Yucca filamentosa Jukka karolińska

Roślina zimozielona, bez pnia, z krótkimi, podziemnymi pędami bocznymi, dorasta do ok. 1 m wys. Kwiaty kremowobiałe, na długim pędzie ( 1 m). Kwitnie VII-VIII. Nadaje się jako pojedyncze nasadzenie w ogrodzie skalnym.

Jemioła pospolita

Pokrój

Krzewinka zimozielona do 1 m średnicy, rośnie na drzewach pobierając substancje odżywcze od żywiciela.

Liście

Grube i skórzaste, szerokolancetowate, tępo zakończone, naprzeciwległe. Zrośnięte nasadą po 2. Przez większą część roku intensywnie zielone, zimą przybierają odcień oliwkowy (są zimotrwałe).

Kwiaty

Roślina dwupienna. Kwiaty jednopłciowe, żółtawe i niewielkie (2–3 mm średnicy), zebrane w grupy usytuowane w rozwidleniach gałązek. O miłej woni i dużej ilości nektaru. Jemioła kwitnie od lutego do kwietnia. Pyłek przenoszą owady.

Owoce

Białe (u niektórych podgatunków żółtawe), okrągłe (u niektórych podgatunków jajowate) nibyjagody z niewielkimi nasionami w środku, w grupach po 2–6. Dojrzewają późną jesienią i wczesną zimą. Utrzymują się na gałązkach przez całą zimę

Berberis julianae

Krzew o wyprostowanych zimozielonych liściach i okolcowanych pędach, dorastający do 1,5 m wysokości. Kwitnie V-VI w kolorze żółtym, owoce ciemnogranatowe pokryte sinym nalotem.

Berberis verruculosa brodawkowaty

Zimozielony krzew o sztywnych, błyszczących zielonych i okolcowanych liściach. Pokrój kulisty. Dorasta do 1 m wysokości. Zaleca się do nasadzeń pojedynczych i grupowych. Dobrze rośnie na glebach lekkich.

Mahonia aquifolium pospolita

Zimozielony, wolnorosnący krzew. Dorasta do 1 m wysokości. Liście zielone, skórzaste, kolczasto ząbkowane. Kwiaty żółte pojawiają się w V, owoce granatowe z popielatym nalotem stanowią ozdobę krzewu do późnej jesieni.

Ognik szkarłatny 'Orange Glow'

Zimozielony, ciernisty krzew, dorasta do 4 m wys. i 3 m szer., przyrasta 40 cm rocznie. Liście lancetowate, skórzaste, błyszczące. Kwiaty białe, drobne pojawiają się w końcu maja, początku czerwca. Owoce jaskrawe pomarańczowo-czerwone utrzymujące się do mrozów, bardzo ozdobne. Kwitnie i owocuje nadzwyczaj obficie. Lubi stanowiska od słonecznych do półcienistych, osłonięte i ciepłe, często sadzony przy ścianach

Ognik szkarłatny 'Soleil d'Or'

Zimozielony, ciernisty krzew o wiotkich pędach, do 2 m wys. i tyleż szer., przyrastający ok. 15 cm rocznie. Kwiaty białe, bardzo liczne pojawiające się na przełomie maja i czerwca. Bardzo dekoracyjne złoto-żółte owoce wybarwiające się na początku września i utrzymujące się do mrozów.

Ognik szkarłatny 'Red Column'

Zimozielony, ciernisty krzew do 3 m wys., przyrastający rocznie 30 cm., o gałęziach pionowo wzniesionych. Owoce intensywnie czerwone. Lubi stanowiska osłonięte, słoneczne do półcienistych.

Ognik szkarłatny

Krzew gęsto ugałęziony, wysokości do 2 m., pędy wyprostowane. Bardzo często spotykana forma szczepiona, wtedy wysokość zależy od wysokości szczepienia. Pędy ciemnobrązowe, gęsto owłosione. Liście ciemnozielone.

Prunus laurocerasus laurowisnia wschodnia

Zimozielony, zwarty krzew, do 1 m wys. i 1,5 m śr. Liście ciemnozielone, błyszczące, skórzaste, ok. 11 cm dł. Kwiaty białe zebrane w kłosy. Kwitnie w V. Wymaga stanowisk osłoniętych, gleb próchnicznych, średnio kwaśnych.

Cotoneaster dammeri

Płożący krzew osiąga 10-15 cm wys. i 1-1,5 m szer. Liście zimozielone, błyszczące. Kwiaty białe, pojawiają się w V. Owoce liczne, jasnoczerwone. Preferuje gleby żyzne, wilgotne. Nadaje się jako roślina okrywowa.