W sztuce rokokowej nie ma pouczania, dydaktyki. Sztuka, która ma na celu rozrywkę, zabawę, przyjemność. Rokoko we wszystkich formach cechuje się czymś takim jak: lotność, żartobliwość, rozmiłowanie w rzeczach drobnych, delikatność, wdzięk. Badacze rokoka: ‘’prawdziwe rokoko odnajdziemy w prawdziwie wielkich gatunkach XVIII wieku, w portretach i powieści, nie zaś w tragedii…’’
Rokoko odznaczało się kultem piękna, sztuki dla sztuki. Wszyscy podkreślają, że rokoko było stylem świata odchodzącego, którego końcem była rewolucja francuska. Styl rokokowy był modny nie tylko we Francji, w całej Europie, także w Polsce, ale w sposób wyrazisty oprócz Francji, rokoko zaistniało w Saksonii za panowania Augusta II i Augusta III, w pierwszej połowie XVIII wieku.
Wywarło silny wpływ na życie i obyczaje epoki, nie tylko na sztukę i kulturę. Przejawy występują w malarstwie, rzeźbie, architekturze. Teoretycy rokoka sformułowali twierdzenie, ze sztuka jest naśladowaniem pięknej natury – tzn., ma odzwierciedlać model życia bez konfliktów. Rokoko znajdziemy w:
Fircyku w zalotach – ironia, lekkość, zabawowość. Trudno dopatrzeć się cech dydaktycznych. Przedstawiany jest jako młodzieniec nieszkodliwy.
(Rokoko przejawiło się na gruncie komedii)
Librettach operowych
Powiastkach filozoficznych
Kandydzie
Kubusiu Fataliście
Różnego rodzaju drobiazgach poetyckich: Anakreontyki, wiersze sztanduchowe, poematy komiczne i heroikomiczne,
Tomkiewicz pisze tak:
W rokoku zwraca uwagę dominująca rola kobiety, kapryśnie w opozycji do tego, co poważne. O ile człowiek baroku był aktorem, o tyle pod wpływem rokoka przekształca się w tancerza. Sztuką nadrzędną rokoka był taniec, jego piętno daje się odczuć niemal wszędzie, w muzyce, teatrze. Sceny taneczne występują często. Nawet motywowi muszli nadaje się zwiewność muzycznego gestu. Jedna z cech rokoka: laicyzym.
Historycy francuscy dowodzili, że szaleństwo rokoka oddawało odwet szaleństwa francuskiej rewolucji.
Pozytywne przejawy rokoka: w sztuce, osiągnięcia sztuki. Muzyka, malarstwo. Mozart inspirował się muzyką rokokową. W Polsce te gusta rokokowa były ulubione Augusta Poniatowskiego.
W Polsce estetykę rokoka opracował Józef Szymanowski –teoretyk rokoka. W roku 1779 wydał ‘’Listy o guście’’ jako forma rozprawki estetycznej. Szymanowski napisał dwa listy o sztuce. Pisze: „Nabita jak strzelba, nabita pamięć, najprzedniejszymi pięknościami, wybrane tylko imaginacji(pamięć) podaje cząstki.” Poeta rządzi wśród tych wybranych cząstek. Dowolnie organizuje ten materiał poetycki. Cechą więc jest subiektywizm rokokowego twórcy. Dla klasycyzmu charakterystyczny był obiektywizm. Dla postawy poety rokokowego charakterystyczny jest subiektywizm. Józef Szymanowski jest nie tylko teoretykiem, ale także praktykiem rokoka. Jego twórczość: tematy prywatne, poświęcone opisom miłosnych przeżyć, miłość traktowana jest jako rodzaj gry, zabawy. W tym stylu, w tej kulturze miłość nieszczęśliwa nie doprowadza do tragicznego samobójstwa. Wiersz pt. „ Co też ta miłość wyrabia ze mną?’’
W obrębie kultury rokoka powstają też dostojne utwory - epitalamiony – z okazji ślubu. Motyw tańca tam występuje.