Handel- działalność gospodarcza polegająca na zawodowym pośredniczeniu w procesach wymiany towarowo-pieniężnej, czyli na zakupie towarów w celu ich dalszej odsprzedaży.
Handel w ujęciu funkcjonalnym to działalność gospodarcza polegająca na zakupie towarów i ich sprzedaży
Handel w ujęciu instytucjonalnym oznacza ogół przedsiębiorstw handlowych, których działalność gospodarcza polega wyłącznie lub w przeważającej części na zakupie towarów w celu ich dalszej odsprzedaży
Handel hurtowy- polega na zakupie dużych partii towarów u producentów w celu ich odsprzedaży nabywcom instytucjonalnym. Włączanie handlu hurtowego jako pośrednika w sferze dystrybucji zależy od użyteczności świadczonych usług na rzecz dostawców i odbiorców.
Handel detaliczny- Ostatnie ogniwo kanału dystrybucji, w którym jest tworzona i udostępniana oferta asortymentowo-usługowa dla nabywców finalnych w celu dokonania ekwiwalentnej wymiany.
Wg Teori usługowej handlu, handel różni się w swoich funkcjach gospodarczych od przemysłu i rolnictwa tym, że zajmuje się wytwarzaniem usług rozumianych jako zapewnienie klientom udogodnień w zakresie zakupu towarów (sprzedaż może się odbywać dzięki temu w dogodnym czasie i miejscu dla nabywcy, oraz w sposób zgodny z jego preferencjami i przy zapewnieniu określonych usług dodatkowych)
W teori usługowej handlu wyróżnia się następujące rodzaje usług:
Usługę powszechnej spiżarni polegającą na tworzeniu zapasów towarów w sklepie czy hurtowni, z których klient dokonuje wyboru odpowiedniego towaru w dogodnym dla siebie czasie i ilości. W ten sposób handel może odciążyć klientów od przechowywania zapasów.
Usługę pełnego asortymentu polegającą na tym, że zadaniem handlu jest ciągłe oferowanie odpowiednich towarów zgodnych z preferencjami i profilem działalności danej firmy handlowej
Usługi wolne nabywane niezależnie od zakupu towaru np. usługi projektowe, instalacyjne, dostawa do domu
Usługi związane niedające się oddzielić od zakupu towarów np. warunki nabywania towarów, asortyment, usługi doradcze. Wyrazem tych usług jest marża handlowa wliczona w cenę towaru.
Wyróżnikiem teorii usługowej handlu jest podkreślenie wagi interesów konsumenta i tworzenia dla niego wartości. Słabością jest uwzględnianie tylko handlu detalicznego i usług względem konsumenta (klienta finalnego)
Teoria funkcji handlu
Uzasadnia istnienie handlu i jego udział w wymianie towarowo-pieniężnej występowaniem obiektywnych rozbieżności między podażą ze strony producentów, a popytem ze strony ostatecznych nabywców.
Przedsiębiorstwa handlowe niwelują występowanie różnic pomiędzy popytem i podażą w czasie, przestrzeni, wymiarze ilościowym oraz w strukturze asortymentu. Handel przekształca asortyment oferowany przez producentów w asortyment handlowy.
Teoria funkcji handlu mówi dlaczego działalność handlu jest niezbędna abstrahując od konkretnych warunków gospodarczych. Wynika z niej, że działalność handlu charakteryzuje powtarzalność i trwałość następujących zadań:
Oferowanie towarów należących do jednej lub wielu różnych kategorii produktów w odpowiednim miejscu i czasie, a tym samym ułatwianie wyboru nabywcom.
Utrzymywanie zapasu towarów, zabezpieczającego ich dostępność (ograniczoną jedynie godzinami otwarcia sklepów)
Ponoszenie ryzyka, a także przekazywanie tytułu własności
Dostarczanie informacji, świadczenie usług przed i po sprzedażowych
Kreowanie odpowiednich warunków do dokonywania zakupu, realizowanie dostaw i świadczenie innych usług związanych z koncepcją działania przedsiębiorstwa handlowego.
Teoria kosztów transakcyjnych
Wyjaśnia dlaczego przedsiębiorstwa są włączone w proces wymiany. Wg tej teorii pełnienie przez handel roli pośrednika w wymianie jest uzasadnione z punktu widzenia ekonomicznego wówczas gdy łączne koszty transakcyjne w całym łańcuchu dostaw będą niższe.
Handel przejmując zadania transakcyjne producenta i nabywcy, wykonuje usługę po niższym koszcie od łącznych kosztów transakcyjnych partnerów.