STADIUM ZIMUJĄCE/ MIEJSCE ZIMOWANIA	BIOLOGIA	STADIUM SZKODLIWE I ROŚLINY ŻYWICIELSKIE	SZKODLIWOŚĆ	ZWALCZANIE
TYP: Stawonogi Arthropoda GROMADA: Owady Insecta RZĄD: Muchówki Diptera
KOZIUŁKA WARZYWNA Tipula oleracea Komarnicowate	Larwy w glebie		Larwy Trawy, zboża, rośliny okopowe	Podgryzione rośliny słabiej rosną. Na glebach wilgotnych, torfiastych i kwaśnych najsilniej atakuje rośliny,	Agrotechniczna: głeboka orka, podorywka, meliorowanie podmokłych pól Chemiczna: Larwy Brak środków
ŚMIETKA KAPUŚCIANKA Hylemyia brasicae Bche. Śmietkowate	Larwa w bobówce, w glebie		Larwy Kapusiowate, rzodkiewka, wczesne odm kapusty głowiastej, kalafior	Uszkodzone roślny pozbawione bocznych korzeni, a na korzeniu palonych widoczne płytkie korytarze. Roślina więdnie, żółknie, zamiera, w główkach kapusty, powst kanały prowadzone w głąb. Groźniejszy dla wczesnych odmian kapusty.	Mechaniczna: niszczenie kwitnących chwastów, głęboka orka Agrotechniczna: wczesny termin wysiewu i sadzenia Chemiczna: przed siewem lub wysadzeniem na miejsce stałe: Karate zeon Po wysadzeniu na miejsce stałe : opryski OSOBNIK DOROSŁY 2 razy w sezonie co 10 dni w momencie stwierdzenia szkodnika
ŚMIETKA CEBULANKA Hylemya antiqua Meig Śmietkowate	Larwa w bobówce, w glebie		Larwy Ozdobne cebulowe, szczypior, por	Porażone rośliny gniją i zamierają I pok najbardziej szkodliwe bo żeruje na młodych roślinach. Groźniejszy dla roślin uprawianych z siewu.	Agrotechnicz a: Należy niszczyć chwasty, stosować kilkuletni płodozmian. Chemiczna: Larwa W momencie sygnalizacji Karate zeon
ŚMIETKA ĆWIKLANA Pegomyia hyoscyami Panz. Śmietkowate	Poczwarka w bobówce, w glebie		Larwy Buraki cukrowe, ćwikłowe, szpinak, chwasty z r komosowatych	Liście rozlegle zminowane, liczne żerowanie larw w liściach ogranicza asymilację i ujemniej wpływa na plon korzeni i liści	Agrotechniczna: wczesny siew buraka, właściwa uprawa, nawożenie Mechaniczna: usuwanie i niszczenie liści z uszkodzeniami Chemiczna: Larwa Brak środków
ŚMIETKA KIEŁKÓWKA Delia platura Śmietkowate	Larwa w bobówce, w glebie		Larwy Groch, fasola, ogórki, bób, kukurydza, szpinak, zboża	Wgryzy w roślinach, drążą ‘kolanko’ pod liścieniem, przedostają się do roślin. Nawożenie obornikiem sprzyja rozwojowi bo przywabia motyle. Przedłużone wschody nasion sprzyjają rozwojowi szkodnika.	Larwa Mechaniczna: odchwaszczanie pola, likwidacja kwitnących roślin, przeorywanie obornika. Chemiczna: brak środków
MINIARKA CIEPŁOLUBNA Liriomyza trifolii MIEJSCE bytowanie SZKLARNIA Miniarkowate			Larwa, owad dorosły Gerbera, złocień	Przed wylęgiem larw: nakłucia w formie kropek. Po wylęgu: miny na liściach, wyżerają miękisz (pogorszona kondycja roślin, mniejsza powierzchnia asymilacyjna)	Sygnalizacja: żółte tablice lepowe. Biologiczna: Pasożytnicze nicienie wprowadzać interwencyjnie w formnie oprysku. Pasożytnicze błonkówki (Męczelka syberyjska, Wiechońka miniarkowa) samice nakłuwają larwę minującą, paraliżują, składają jajo w wylęgłe larwy błonkówek zjadają Chemiczna: OSOBNIKI DOROSŁE na roślinach; po stwierdzeniu szkodnikó; Pyretroidy Karate zeon, Fastac
MINIARKA POWSZECHNIANKA Liriomyza bryoniae Meig. Miniarkowate	Bobówka w glebie pod rośliną		Larwa, owad dorosły Pomidor, sałata, psiankowate, melon, sałata, petunia, bieluń, dyniowate – polifag	Samica – przebarwienia, wygryzienia, nakłucia Larwy – miny na liściach, zasychanie liści, przedwczesne opadanie, to negatywnie wpływa na wielkość plonu, obniżenie walorów estetycznych, korytarze	Fizyczna: zrywanie i niszczenie lisci, łapanie dorosłych osobników na żółte tablice lepowe, niszczenie chwastów o dużych liściach, głęboko zakopywać resztki roślinne. Biologiczna: Pasożytnicze błonkówki (Męczelka syberyjska, Wiechońka miniarkowa); entomofilne nicienie. Chemiczna: OSOBNIK DOROSŁY, zoocydy : Fastac, Karate zeon, Sherpa
PRYSZCZAREK MALINOWIEC Pryszczarkowate	Larwa w galasach		Larwa malina	Pędy malin. Rośliny osłabione, słabiej owocują, w wyniku żerowania powstają wyrosla ( w jednym może przebywać kilkanaście larw) pędy zamierają łatwo, wyłamują się.	Osobnik dorosły Dokładna kontrola pędów malin. Wycinać te z naroślami, wybrzuszeniami. Żółte tablece lepowe. Przed kwitnieniem Fastac. W momencie pojawienia się muchówek.
PRYSZCZAREK NAMALINIAK ŁODYGOWY Pryszczarkowate	Larwy w kokonie, w glebie		Larwy maliny	Zeskrobana tkanka na pedach, ciemnieje epiderma, zasycha, zaczyna odstawać od perydermy, otwiera się droga dla patogenów.	Osobnik dorosły Po zbiorze, od pocz września Pyretroidy Fastac 100EC. Zwalczanie szczególnie potrzebne na plantacjach malin o spękanej korze.
PRYSZCZAREK PORZECZKOWIAK PĘDOWY Pryszczarkowate	Larwy w kokonach, w glebie		Larwy Porzeczka	Zaatakowane pędy łamią się; złuszczona kora; owoce zasychają i opadają; powstają zrakowacenia; tkanka pod korą ciemnieje i zamiera.	Mechaniczna: wycinanie porażonych pędów i palenie. Chemiczna: OSOBNIKI DOROSŁE po kwitnieniu , po zbiorze; Pyretroidy Fastac, Karate zeon, Sherpa Neonibotynowy: Calypra Stosujemy przemiennie
PRYSZCZAREK KAPUSTNIK Dasyneura brassicae Winn Pryszczarkowate	Larwa L3 w kokonie, w glebie		Larwy Rzepak, plantacje z rośliny krzyżowych	Łuszczyny pękają co prowadzi do 100% strat w powstawania samosiewów.	Agrotechniczna : wysiewać rzepak na polach osłoniętych, zaprawionymi nasionami. Chemiczna: Osobniki dorosłe; koniec kwitnienia. Fastac, Karate zeon. Opryski zgodnie z sygnalizacją
NASIONNICA TRZEŚNIÓWKA Rhagoletis cerasi L. Nasionnicowate	Bobówki płytko w glebie		Larwy Czereśnia, wiśnia (antypka), wiciokrzew, berberys.	Robaczywienie owoców. Obniżone plony.	Mechaniczna: niszczenie porażonych owoców. Chemiczna: Osobniki dorosłe Sygnalizacja – pułapki zapachowe lepowe Ekolep –żółty Po kwitnieniu. Soocydy Calypso, Mospilan, Fastac (opryskiwać 2-3 razy ; przemiennie)
POŁYŚNICA MARCHWIANKA Psila rosae P. Połyśnicowate	Bobówki w glebie	Skł jaj: Do gleby w pobliżu roślin. Przepoczwarczenie: w glebie Pojaw osobników dorosłych: 1.pok. - 1.poł.V 2.pok. - VII/VIII L. pok - 2	Larwy – żerują w korzeniach spichrzowych. Z rodziny baldaszkowatych: marchew, seler, pietruszka, kolendra	Zahamowany wzrost roślin; liście zabarwiają się na fioletowoczerwony kolor; w korzeniu wydrążone korytarze, wypełnione półpłynną, rdzawą masą – mieszanka odchodów i rozkładanych części roślin. Larwy 1.pok. L1i L2 żerują na bocznych korzeniach, L3 w korzeniu głównym drąży płytkie kanały, następnie w środku Larwy 2.pok. Kanały w środkowej części korzeni.	Larwa. Osobnik dorosły Sygnalizacja - k.VII (2.pok.) - żółte tablice lepowe (odłowiona średnio 1 muchówka przez kolejne 3 dni) Brak zarejestrowanych środków Biologiczny - Bioczos
ZIEMIÓRKA SPP. Sciara = Lycoria spp. Ziemiórkowate	Szklarnia		Szklarnia Larwy Ogórki, pomidory, gerbera, chryzantema	Szklarnia Wydrążone kanały w korzeniach Larwy wgryzają się w system korzeniowy	Larwa Sygnalizacja Za pomocą żółtych i niebieskich tablic lepowych Fiz – odkażanie podłoża Pasożytnicze nicienie
	Pieczarkarnia		Pieczarkarnia Larwy Pieczarki	Pieczarkarnia Larwy niszczą grzybnię
TYP: Stawonogi Arthropoda GROMADA: Owady Insecta RZĄD: Błonkówki Hymenoptera
	St zim i m zim	Biologia	Szkod i r żyw	szkodliwość	zwalczanie
OWOCNICA JABŁKOWA Pilarzowate	Larwa w glebie	Skł jaj – nacięcie na dnie kwiatowym, pojedynczo; płodność ok. 100 jaj. Pojaw osobników dorosłych przed zakwitaniem jabłoni. L. pok - 1	Larwa Jabłoń	Na powierzchni zawiązków owoców brunatne odchody larw o zapachu pluskiew. Skorkowacenia na dojrzewających owocach, zaczynające się zawsze od strony kielicha. Pojedyncza larwa wgryza się do komory zawiązka, uszkadza 3 – 5 zawiązków.	Larwy Sygnalizacja - na biała pułapkę lepową (20 osobników) w okresie od różowego pąka do k. kwitnienia. Insektycydy – Calypso, Mospilan (po kwitnieniu)
OWOCNICA ŻÓŁTOROGA Hoplocampa minuta Christ Pilarzowate	Larwa w kokonie w glebie	Skł jaj - samica nacina pokładełkiem tkankę pąka, jaja składane pojedynczo w kwiaty; płodność max. 100 jaj. Przepoczwarczenie w glebie, na wiosnę, po przezimowaniu. Pojaw osobników dorosłych - przed fazą białego pąka. L. pok - 1	Larwa Śliwa, rzadziej czereśnia, wiśnia, tarnina.	Robaczywienie zawiązków owoców. Widoczne otwory wyjściowy i wejściowy. Porażone zawiązki nie rozwijają się w owoce – wpływ na plonowanie.	Sygnalizacja - na białe pułapki lepowe (60 osobników). Insektycydy – Calypso, Mospilan (po kwitnieniu)
BRZĘCZAK PORZECZKOWY Pteronidea ribessi Scop. Pilarzowate	Larwa w kokonie, w glebie pod krzewami.	Skł jaj - na spodniej stronie liści wzdłuż nerwów. Jaja składane rzędem, 40 – 50 wzdłuż nerwów. Płodność max. 110 jaj. Przepoczwarczenie w glebie. Pojaw osobników dorosłych 1. pok. - początek kwitnienia agrestu 2. pok. - poł.VI 3. pol. - VII/VIII L. pok - 3	Larwa – najbardziej szkodliwe 1. i 2. pok. Porzeczka i agrest.	Gołożery. Wygryzione otwory w blaszce liściowej, drobnienie owoców.	Larwy Opryskiwanie przed kwitnieniem i po kwitnieniu, po pojawieniu się licznych larw. Insektycydy : Fastac, Karate zeon, Sherpa
ŚLUZOWNICA CIEMNA Caliroa limacina Retz Pilarzowate	Larwy w kokonie ziemnym	Skł jaj -pod skórkę dolną 20 – 30 jaj w jednym liściu. Przepoczwarczenie w glebie. Pojaw osobników dorosłych 1. pok. - poł.V/VI 2.pok. - VII/VIII L. pok - 2	Larwa Grusza, czereśnia, wiśnia	Larwy zeskrobują skórkę górną i miękisz, pozostawiając zaschniętą skórkę dolną – szkieletowanie. Groźne w szkółkach i młodych sadach.	Larwy Lustracje Brak zarejestrowanych środków