Charakterystyka PAL:
Matryce, sposoby zasilania sygnałami
Matryca AND programowalna , OR nieprogramowalna
Struktura dwupoziomowa AND-OR
Sprzężenie zwrotne po OR
Programowalne przełączalność wejść/ wyjść
Przerzutniki, sterowanie poziomem wyjścia,
Najczęściej używane są przerzutniki D ze wspólnym sygnałem zegarowym, synchroniczne
Sharing, właściwości podstawowych typów
Istnieje możliwość częściowego programowania matrycy OR: dwie sąsiadujące ze sobą sumy logiczne można w dowolny sposób łączyć z wyjściami współpracujących iloczynów. Dzięki temu można tworzyć funkcje ,dla których w innym przypadku zabrakłoby sum logicznych.
Próba „odmrożenia ” stałości przypisań AND-OR.
Typy PAL(właściwości podstawowych typów) :
Kombinacyjne ,
-wejścia do matrycy programowalnej : piny wejściowe + sprzężenia zwrotne z wyjścia
-wszystkie sygnały w matrycy są dostępne komplementarnie ; funkcje wyjścia są zanegowane
Rejestrowe:
sygnał z każdej bramki OR podawany na przerzutnik D,
Sygnały CLK i /OE wspólne dla wszystkich komórek wyjściowych,
Wyprowadzenia wyjściowe nie mogą być dwukierunkowe.
Z mikrokomórkami programowalnymi
Zaprogramowanie punktów, steruje pracą multiplekserów i określa konkretną funkcję makrokomórki.
Przerzutnik typu D z sygnałami AR (Asynchronous Reset) oraz SP (Synchronous Preset) - dwa dodatkowe termy globalne w matrycy.
Sygnał Clk wspólny dla wszystkich makrokomórek
Dodatkowy term steruje bufor 3-stanowy.
PAL-e dekodery, X, VX, arytmetyczne,
układy kombinacyjne = często dekodery
• funkcja nie jest złożona – AND-y wystarczają
• ważna szybkość działania
• układy uniwersalne – dużo bramek zbędnych
• rezygnujemy z OR-ów
• brak sprzężeń zwrotnych
• brak buforów trójstanowych
• propagacja: 25ns, prąd: 90mA
X:
• 10 wyjść – o 2 więcej niż klasycznie
• mniej iloczynów na 1 wyjście – tylko 4
• oba wejścia XOR-a sterowane z AND-ów
• szybkość umiarkowana – 30ns
• duży pobór prądu – 180mA
• brak sprzężeń zwrotnych
• brak buforów trójstanowych
• propagacja: 25ns, prąd: 90mA
Architektura SIMD:
-architektury specjalizowane do implementacji operacji macierzowych, przetwarzania sygnałów oraz obrazów w czasie rzeczywistym
- każdy procesor połaczony tylko z najblizszymi sasiadami
- dane i czesciowe wyniki przesyłane miedzy procesorami w takt wspólnego sygnału zegarowego
- wyniki przetwarzania danych uzyskiwane stopniowo
SIMD - pojedynczy strumień rozkazów, wielokrotny strumień danych.
Architektura SIMD charakteryzuje się zwielokrotnieniem jednostek przetwarzania. Każda z nich realizuje ten sam, pojedynczy strumień rozkazów, dekodowany przez pojed., wspólną jedn.sterującą. Praca jedn.przetwarzających ma charakter synchr.: w danym momencie każda z nich wykonuje ten sam rozkaz choc na innych danych, dostarczanych jej oddzielnym strumieniem ze wspólnej PaO. Często tylko niektóre z jedn.wykonują rozkaz - dokonuje się to przez maskowanie wybranych jedn. za pomocą infor.i w rozkazie. Praktyczną implemantacją architekt. SIMD są procesory macierzowe.Pojedynczy strumień instr.i dzielony między procesory. Do każdego proces. podłączony inny strumień danych. Te same instrukcje na różnych danych. Przykład - multiprocesory wektorowe
Tablice:
-hexagonalna - Kung,Leiseron
- przetwarzania potokowego - Hwang, Cheng
-z cz. rozpowszechnianiem danych
- typu wavefront - Kung, Arun
- z rozp. danych - Chern,Muraton
Charakterystyka GAL:
następca układów PAL posiadający możliwość wielokrotnego reprogramowania struktury logicznej.
Tak jak jego protoplasta posiada układ programowalnej matrycy bramek AND, ale dodatkowo wyposażono go w programowalne makrokomórki wyjściowe OLMC (ang. Output Logic Macro Cell ) pozwalające na wybór trybu pracy dla każdego z wyjść osobno (proste, złożone, rejestrowe). Specjalna odmiana ispGAL pozwala na reprogramowanie struktury logicznej "w układzie" (ang. In System Programming) bez potrzeby wymontowywania układu scalonego z docelowego urządzenia.
-makrokomórki zamiast OR
-makrokomórki razem lub osobno
-AND bez zmian
-reprogramowalne
-sprzężenia zwrotne
-OR, XOR
-tryb kombinacyjny i rejestrowy
- OLMC i ILMC
programowalne makrokomórki wyjściowe pozwalające na wybór trybu pracy dla każdego z wyjść osobno
Zaprogramowanie punktów, steruje pracą multiplekserów i określa konkretną funkcję makrokomórki.
Przerzutnik typu D z sygnałami AR (Asynchronous Reset) oraz SP (Synchronous Preset) - dwa dodatkowe termy globalne w matrycy.
Sygnał Clk wspólny dla wszystkich mikrokomórek.
Dodatkowy term steruje bufor 3-stanowy.
Charakterystyka PLA
Początkowe układy typu PLA posiadały programowalne matryce typu AND i typu OR, które zawierały nie więcej niż programowalny zespół polaryzacji wyjść . Współczesne układy są standardowo wyposażone w zespoły sprzężeń zwrotnych. Układ ten zbudowany jest z matryc AND, OR i z programowalnej matrycy ANDC . Linie iloczynu tej matrycy sterują buforami wyjściowymi B, natomiast w układach PLA z przerzutnikami sterują również pewnymi wejściami przerzutników. Blok NOT stanowi programowalny układ polaryzacji wyjść, który zrealizowany jest z programowalnych bramek EX–OR.
Charakterystyka PLS
Matryce ANDI, ANDQ, ORQ pozwalają na wykonanie dwuwarstwowej, kombinacyjnej sieci logicznej posiadającej wejście I, wejście Q i wyjście Q. Sieć ta stanowi układ wzbudzeń wykorzystywany przez rejestr typu RQ. Natomiast za pomocą matryc ANDI, ANDQ, ORQ i matrycy ORF realizowana jest sieć dla rejestru typu RF. Z kolei matryce uzupełnień wykorzystywane w tych zespołach dokonują uproszczenia funkcji otrzymanych w zespołach I, Q, F. Rejestr RQ to układ, który zachowuje w pamięci stany wewnętrzne układu sekwencyjnego. Rejestr RF taktuje informację wychodzącą na zewnątrz. Oba rejestry są sterowane przy pomocy układu CONTROL. Sterowanie rejestrów polega na uzyskaniu pewnych stanów rejestrów (ustawienie wszystkich przerzutników najczęściej w stan 0 albo w stan 1). Blok CONTROL może dodatkowo posiadać pewne punkty programowania. Bufor wyjściowy BF jest ogniwem, który izoluje wyjścia z rejestru RF od wyjścia F.
- AND dla wejść zewnętrznych oraz dla rejestru zewnętrznego
- uzupełniająca matryca AND -> COMP-AND
-uzupełniająca matryca OR -> COMP-OR
- matryca OR rejestru wewnętrznego i wyjściowego
- bufo wyjściowy
-układ sterowania CONTROL
Wady układów PAL
Proste struktury PAL mają posiadają pewne ograniczenia, które powodują, że układy PAL nie mogą być wykorzystane we wszystkich projektach. Wyróżniamy następujące wady układów PAL:
wspólny zegar dzielony między przerzutnikami,
dla przerzutników nie istnieje możliwość początkowego zerowania oraz początkowego ustawienia,
w przypadku trójstanowego bufora wyjściowego nie istnieje możliwość osobistego sterowania nim w wyjściach rejestrowych
nie istnieje możliwość użycia nieeksplatowanych wyjść rejestrowych jako wejść.
CPLD (Complex PLD)złożone programowalne układy elektroniczne.
Układy te są koncepcyjnie podobne do SPLD, lecz są bardziej złożone, czyli mają większe zasoby logiczne i możliwości funkcjonalne. Mają architekturę hierarchiczną opartą na makrokomórkach logicznych, których zawierają od kilkudziesięciu do kilkuset. Zazwyczaj od 4 do 16 makrokomórek jest połączonych w większe bloki funkcjonalne. Większa ilość bloków jest łączona za pomocą matrycy połączeniowej kluczy, której zdolność łączeniowa określa w jakim stopniu układ jest programowalny.
-ziarnista budowa,
-struktura niejednorodna
,-średnia ilość zasobów,
-narzucona strukt. poł.
,-duża szybkość,
Programowalna matryca poł. otoczona mikrokomórkami:
-PIA
-Macrocell
Makrokomórki:
-matryca AND-OR, typu PAL,
-programowalne przerzutniki,
-bramki OR i XOR,
-multipleksery i bufory 3-stanowe
Bloki logiczne (LAB):
-matryca ekspanderów,
-matryca makrokomórek,
-połączenia z PIA (programowalna matryca międzypoł.)
-bloki wej.-wyj. (I/O).
FPGA:
- bezpośrednio programowalna macierz bramek to rodzaj programowalnego układu logicznego.
Może być wielokrotnie przeprogramowany po tym jak został już wytworzony, zakupiony i zamontowany w urządzeniu docelowym. Układy FPGA są zazwyczaj wolniejsze od odpowiadających im układów ASIC i pobierają więcej mocy. Mają natomiast wiele innych zalet takich jak krótszy czas projektowania, niższe koszty produkcji (dla małych serii). Na ogół układy FPGA zawierają rozmieszczone matrycowo bloki logiczne CLB. Poszczególne bloki są łączone ze sobą za pośrednictwem linii traktów połączeniowych (Routing Channels) oraz programowalnych matryc kluczy połączeniowych umieszczonych w miejscu krzyżowania się traktów poziomych i pionowych. Na obrzeżach matrycy bloków logicznych znajdują się programowalne bloki IOB (wejściowo-wyjściowe).
Prostokątna macierz elementów logicznych- komórki.
Środowisko komutacyjne kanałów przejściowych.
Komórki struktury FPGA realizują cyfrowe układy kombinacyjne i sekwencyjne:
-dowolność funkcji logicznej (uniwersalność),
-kilka wejść
-przerzutniki / multipleksery
Uniwersalny układ kombinacyjny:
-struktura tablicowa – LUT,
-dekompozycja funkcjonalna,
-funktory realizowane za pomocą tablic (LUT)
– układy SRAM lub multiplekserów (MUX)
– układy Antifuse
Zalety: elastyczność architektury, równoległość przetwarzania, dowolna szerokość ścieżek danych, wielokrotne użycie tych samych ścieżek.,
Wady: Niedoskonałość narzędzi programowania, trudny proces uczenia się języka HDL.
Technologia wymusza sposób realizacji funktorów logicznych jak i strukturę:
- w SRAM w jednym elemencie za pomocą tablic przejść
- w Antifuse za pomocą MUX-ów
Matryce połączeń:
- programmable interconnect „C”
- switch matrix „S”
Pamięci
ROM: -szybkie –nieulotna –różne pojemn. np. fonty drukarek technol. MOS. Wady: -brak możliwości modyfik. – wys. koszty opracowania pamięci o nowej zawart. Zalety: -niska cena przy d. ilości –d. pojemn. –zachowuje inf. po odłącz. zasil. –mały pobór mocy –proste ukł. aplikacyjne
PROM: -programow. off-line –kodery –dekodery –translatory –techn. TTL Wady: -b. ogranicz. możliw. modyfik. i wprowadz. inform. –d. pobór mocy –mała pojemność –wys. cena Zalety: łatw. wprowadz. inform. przez użytk. –d. szybk. –zachowuj inform. po odłącz. zasil. –proste ukł. aplikacyjne.
EPROM: -wolne –tranzyst. z pływaj. ramką. –programow. off-line i ultrafiol. Wady: -możliw. przypadkow. kasow. światł. rozproszonym. –konieczność kasowania i wprowadz. inf. za pomocą specjaln. urządz. –ogranicz. liczba kasowań. Zalety: łatw. wprow. wielokrotnego inform. –możliw. kasowania –mały pobór mocy – umiarkow. cena –zachowuje inf. po odłącz. zasil. –d. pojemn. –proste ukł. aplikacyjne.
EEPROM: -wolne -program. on-line -kasowanie i progr elektrycznie –kasowanie blokowe Wady: -wysoka cena -długi czas zapisu-ograniczona ilosc zmian inform. -średnie pojemności Zalety: - możl. modyf. inform. w ukł. aplikacyjnym -mały pobór mocy -zachowuje infor. po odłącz. zasil.
EAPROM: -wolne -duże pojemn. –program. wiele razy on-line -kasowania elektrycz. -kasowania wybiórcze Wady: -ograniczona ilość kasowań i zap Zalety: -zachowuje inf. po odłączeniu zasilania.
SRAM: - przerzutnik bistabilny -nie trzeba odświeżać -pam półprzewodnikowa -małe systemy zamkniete Wady: - Dla zachowania inf wymaga ciągłego zasilania –cena Zalety: -b.łatwe i szyb. zapis inf -duża szybkość i poj. -łatwe ukł. aplikac.
DRAM: -kondensator -trzeba odświeżać -duże systemy otwarte -pamięc półprzewod. Wady: -wymaga ciągłego zasilania i okresow. odśwież -skomplikowane układy aplikac. Zalety: b. łatwe i szybkie zapisywanie inform. -niska cena -duża pojemn.
Problem zegara i bloków I/O w FPGA.
Duże rozmiary struktury półprzewodnikowej, jakie występują w najbardziej zaawansowanych układach FPGA powodują, że opóźnienia w zegarze dla odległych od siebie komórek mogą być istotne.
TTL:
Charakterystyka rodzin
TTL (Transistor-transistor logic) - Układy TTL zbudowane sa z tranzystorów bipolarnych i zasilane napieciem stałym 5 V. Maksymalna częstotliwość pracy to ok. 500 MHz. Działaja w logice dodatniej - sygnał TTL jest niski (logiczne "0"), gdy potencjał ma wartosc od 0 V do 0,8 V w odniesieniu do masy, wysoki (logiczna "1") przy wartosci potencjału miedzy 2 V a 5 V.TTL jest szybszy niż CMOS, ale przełączanie stanów trwa bardzo długo.
Podstawowe parametry:
napięcie zasilające +5V (+4,75V do +5,25V),
• sygnał wyjściowy: H > 2,4V L < 0,4V,
• sygnał wejściowy: H > 2,0V L < 0,8V,
• obciążalność 10 – 48,
• współczynnik dobroci: D=tpP; 5-100 [pJ],
Rozwiązania specjalne:
Schottky
Dodanie do tranzystorów diody Shottkiego równolegle w obwód baza-kolektor co wpływa na to że charakterystyka przejściowa jest bardziej prostokątna.
Schmidt :
Własności:
• napięcia progowe oraz histereza,
• duża odporność na zakłócenia.
Zastosowania:
• przekształcanie wolnozmiennych sygnałów
na impulsy o szybkich zboczach,
• przemiana napięcia sinusoidalnego na prostokątne,
• redukcja wpływu zakłóceń,
• proste układy multiwibratorów astabilnych.
OC:
stosowane do „złozenia” sumy montażowej kilku wejsc
Zastosowanie: linie przerwań magistrali komputerowych, których zadaniem jest
sygnalizowanie, że co najmniej jedno urządzenie chce zwrócić na siebie uwagę,
Technologia CMOS:
technologia wytwarzania układów scalonych, głównie cyfrowych, składających się z tranzystorów MOS o przeciwnym typie przewodnictwa i połączonych w taki sposób, że w ustalonym stanie logicznym przewodzi tylko jeden z nich. Dzięki temu układ statycznie nie pobiera żadnej mocy (pomijając niewielki prąd wyłączenia tranzystora), a prąd ze źródła zasilania płynie tylko w momencie przełączania – gdy przez bardzo krótką chwilę przewodzą jednocześnie oba tranzystory. Tracona w układach CMOS moc wzrasta wraz z częstotliwością przełączania, co wiąże się z przeładowywaniem wszystkich pojemności, szczególnie pojemności obciążających wyjścia.
Układy CMOS są relatywnie proste i tanie w produkcji umożliwiając uzyskanie bardzo dużych gęstości upakowania tranzystorów na jednostce powierzchni płytki krzemu. ².
Charakterystyka rodziny
Uzywane komplementarne tranzystory PMOS i NMOS bez rezystorów
• bardzo mała moc strat w stanie statycznymi przy małych częstotliwościach
• praca przy obniżonym napięciu zasilania 3.3 V (± 0,3 V),2.5 V (±0,2 V), 1.8V (±0.15V), a nawet 0.8V
• większa szybkość działania niż układy pięciowoltowe
• znaczne zmniejszenie moc strat przy większych częstotliwościach
• niższy poziom generowanych zakłóceń elektromagnetycznych i elektrycznych
• wyższa niezawodność pracy
Układy do zastosowań masowych, o niewielkiej szybkości działania (układy zegarkowe,nie programowalne układy kalkulatorowe z napięciem zasilania 0.8 V ÷ 1,5 V, układy programowalne, uniwersalne układy cyfrowe LSI i VLSI).
Podstawowe parametry i wnioski stąd płynące,
Układy TTL są zwykle 10 razy szybsze od układów CMOS (chociaż niektóre współczesne konstrukcje CMOS niewiele ustępują w szybkości układom TTL). Za to układy CMOS mogą być zasilane napięciem o dużej rozpiętości oraz pobierają znikomą moc.
Układy CMOS są relatywnie proste i tanie w produkcji umożliwiając uzyskanie bardzo dużych gęstości upakowania tranzystorów
Współpraca z technologiami bipolarnymi
Uniwersalne układy cyfrowe SSI i MSI, stanowiace funkcjonalne odpowiedniki układów TTL.
Układy pomostowe miedzy CMOS i TTL : seria LSI i VLSI
Technologia ECL oraz I2L:
Charakterystyka rodzin
ECL (Emitter Coupled Logic) – rodzina bipolarnych cyfrowych układów scalonych charakteryzująca się praca tranzystorów wyłącznie w liniowym zakresie pracy, bez wchodzenia w stan zatkania lub nasycenia. Osiągnięte to zostało przez połączenie tranzystorów w układy wzmacniaczy różnicowych emiterami. Wyjście tranzystora ze stanu nasycenia bądź zatkania trwa stosunkowo długo, natomiast dzięki pracy tranzystorów ECL tylko w liniowym zakresie charakterystyki, seria ta jest bardzo szybka. Wada układów ECL jest duży pobór mocy i niewielki margines zakłóceń – wysoki poziom logiczny jest odległy od niskiego tylko o kilkaset mV.L: 0 to -3V H: -5 to -4,2V.
Parametry:
Parametry: - d. pobór mocy. – niewielki margines zakłóc. („1” odległa od „0” o kilkaset mV) – b. szybkie przełącz. stosów logiczn. –b. szybka praca ukł. –czasy propag. rzędu setek dziesiątek ps.
Nie generują zakłóceń wewnętrznych wywołanymi zmianami napiecia przy przełączeniu. Mniejsza odpornośc na zakłocenie niż w TTL. Bardziej wrażliwe na wpływ temperatury i napięcia zasilającego.
I2L (Integrated Injection Logic) to rodzina bipolarnych cyfrowych układów scalonych. Dzięki
uproszczonej budowie bramki logicznej w tym standardzie uzyskuje sie bardzo duża gęstość
upakowania w połączeniu z duża szybkością. Różnica miedzy poziomami logicznymi wysokim i niskim wynosi zaledwie około 0,7 V - jest to wystarczające w obrębię jednego układu scalonego, lecz aby umożliwić baczenie układów I2L, zapewniając zadowalająca odporność na zakłócenia, wyposaża sie je w wejściowe i wyjściowe bufory konwertujące poziomy logiczne, np. do standardu TTL. Ze względu na łatwość wykonania w standardowych procesach technologicznych układów bipolarnych, struktury I2L znalazły zastosowanie w mieszanych (analogowo-cyfrowych) układach scalonych.
Języki opisu sprzętu:
FIRMOWE: AHDL,ABEL - używane w systemach jednej firmy
UNIWERSALNE: VHDL, Verilog - w różnych systemach
Zasady budowy projektu
Projekt w HDL musi zawierac sekcje interfejsu i opisu logicznego, opcjonalnie dodajemy sekcje zmiennych lokalnych
Podstawowe elementy składni,
Słowa kluczowe, symbole, identyfikatory, liczby, równania , wyrażenia im operatory, sygnały grupowe, tablice , instrukcje
Problemy projektowo-sprzętowe:
Czas propagacji - czas upływajacy od chwili zmiany stanu wejscia układu logicznego lub elementu logicznego do chwili ustalenia stanu wyjsc, bedacej reakcja na te zmiane wejscia. Czas propagacji jest podstawowym parametrem charakteryzujacym szybkosc działania elementów i układów logicznych.
Zakłocenia:
napięcie zasilające
uziemienie
przesłuch w liniach transmisyjnych
odbicia w liniach transmisyjnych
zewnętrzne
Marginesy zakłóceń wskazują, jaki poziom zakłóceń nie spowoduje błędnego odczytu sygnału wejściowego w najgorszym przypadku.
Dopasowanie wejściowo-wyjściowe
Błędne dopasowanie impedancji wejściowych z wyjściowymi w cyfrowych układach może spowodować, że sygnał logiczny „0” odebrany zostanie jako „1”
Układ dopasowujący TTL do CMOS
Odwrotnie: