Makroelementy- azot-skl. Aminokwasow, bialek,kwa nukl nukleotydow, transp przez floem i ksylem.brak- niedostat synteza bialek, hamowanie wzrostu, chloroza lisci. Potas- aktywator ponad 50 enzym uczestn w osmoregulacji i równowadze jonowej, trans” floem i ksylem, szyb się przemieszcz, brak: plamy chloro tyczne i nekrotyczne, wiotka lodyga, latwa rektyfikacja. Wapn- sklad pektyn i sciany kom, stabilizator blon kom, slaba re utylizacja miedzyorg, latwa miedzy organellami. magnez- skl chlorofilu brak: latwa reutylizacja chlorozy przech w rertozy fosfor –skl kwa nukl rola w przenoszeniu i akumulacji energii i fosforylacji, trans przez floem i ksylem. Brak:zacham wzrostu, liscie ciemnoziel, latwa re utylizacja. Siarka-skl niekt aminokw. Koenzymow, transp ksylem i floem, brak-chleroza calych lisci, brak turgoru. Mikroelem. Składniki enzymow( proces wzrostu bor) sklad enzym sterującymi funkcj kom. BRAK: chloroza lisci, brak zawiazywania owocow, plamy przebarwienia deformacja pedu-chlor- konieczny w reakcj uwalnian tlenu podcz rozkul wody brak: chloroza i nerkoza lisci, latwa reutylizacja,żelazo miedz,cynk, mangan. Skladniki min. Pobierane SA w postaci jonow, rozpuszcz przez wode, sole rozdzielone na kationy i aniony. Ujemny ładunek sciany umozliwia pobieranie kation (wymiana miedzy roztw glebowym a sciana kom). Trans aktywny-w blonach plazmatycznych SA przenośniki jonowe, maja zdolność wiazania jonow z zewn scianyrosliny( z roztw gleb). Wykonuja obrot do srod przemiescz jony do srod roslin, wymaga to nakl energii rosl. W bl plazma tycz wyst bialka kanalowe, przech przez cala jej grubosc, jeśli SA obok siebie to miedzy nimi przedostaja się jony, przez to komorki Przenosza jony w miejsca zapotrzebowania. Kanaly jonowe maja zdolność otwierania się i zamyk. ADP+P->ATP- nosnik duzej ilości energii jest to 2 sila asymilacyjna. Karboksylacja- przyłączenie wegla, po związaniu przez akceptor wegla powstaje CO2. Rybulozodwufosforan – do rybozy przyłączone zostaly 2 reszty fosforanowe. Redukcja- ulega jej kwas 3-fosfoglicerynowy, pod wpływem energii z ATP odrywany 1 tlen z grupy COOH i zamiana gr na CHO. Gospodarka wodna roslin-woda=dobry rozpuszcz, Zach w niej reakcje, stabilizator termiczny, z nia przemieszcz plyny ustrojowe substrat w proc fotosy nt. Trans krotkodystansowy-kom-kom, woda w kom przez dyfuzje, z roztw glebowego, przemieszcza się przez scian kom lub pomiedzy kom – kanalem apoplastowym. Kanal symplastowy- przemiesz wody przez scian kom. transport dlugodyst- miedzy organami sila ssaca transpiracji – efekt odparowywania wody z lisci i łodyg Bilans wodny rosliny- okresla czy rosl Znajd się w war optymalnych czy w war zagraz rosl powinien być ok. 0, często ujemny, gdy jest b cieplo traci wiecej wody niż pobiera,jeśli dlugo wyst rosl Wiednie, starsze liscie schna i opadaja. Susza fizjologiczna- jeli rozt glebowy bardziej stezony od soku kom. Skorki to woda będzie przechodzic z kom do gleby wywoluje ja zasolenie gleby lub zamarzn woda w glebie. Faza ciemna (tworzenie asymilantow)- cykl Calvina zamkniety obieg,cykliczny, dzieli się na : 1 Karboksylacja: Przylaczanie wegla do akceptora rybulozodwufosforanu, przy udziale cz wody powstaje nietrwaly zwiaz szescioweglowy, rozpada się na 2 czast 3- fosforoglicerynowego(PGA) koncowy prod. 2 Redukcja-ulega jej kwas fosfotiglicerylowy,pod wpływem sil asymilacyjnych nast. Oderwanie o2 powst aldehyd 3-fosforglicerynowy 3 Regeneracja- 2 aldehydow 3 fosforoglicerylowego Chemosynteza- 2 obok fotosy proces anaboliczny, z co2 i wody powst zw organiczne , do niej przystosowane SA niekt bakterie, SA dla nim zrodle ener reakcje chem, dzielimy je na : nitryfikacyjne( zapobiegaja ulatnianiu się azotu do atmo.. Bakt siarkowe, bak żelaziste, bakt wodorowe.	Zal fotos od czynnik-zaw co2 w pow glebowym i atmosf nadglebowej z powodu fotosynt, oddychania i rozkul subs organ ulega duzym wahania, sztuczne zwiekszanie co2 np. szklarnie pozytywnie wyplywa na fotosy. Temperatura-w miare wzrostu temp Az do optimum zwieksza się inten fotosy, w granicach tem najwieksza intens od 20-30 stC, dalszy wzrost temp prowadzi do spadku fotosy. Swiatło- wzrasta rownolegle do zwieksz się natez promieniowania, po osiag optymalnego szczytu dalsze podwyższ nie wyplywa na foto. Dla roslin jest rozne np. cieniolubne paprocie duze światło np. zboza gorczyca. Natezenie swiatla w którym fotosy równoważy proc oddychania to punkt kompensacyjny( wtey nie Zach wyiana gaz miedzy rosl a otocz) Wode-przy braku wody apar szpark SA zamkn utrudn wnikanie co2, brak wody negatywnie wpływa na strukt cytoplazmy, substrat w fotosynt. Sole min-na synt chlorofilu wpływają jony Mg,Fe,Mn Oddychanie-zlozone subst organiczne: cukrowce, zw tluszczowe, bialka kwasy, ulegaja rozłożeniu na związki prostsze przy równoczesnym uwalnianiu znacz energii. Proces egzoergiczny, przebieg etapami, w nim uwalniana stopniowo ener., powstale związki pośrednie SA substratami w syntezie nowych sklad kom. W tym procesie roslina pobiera tlen wydaje co2.wyroznia się oddych: tlenowe, beztlen( fermentacja) Oddych tlenowe- 1 glikoliza- nie wymaga obecn tlenu, przebiega w cytoplazmie glukoza ulega fosforylacji przy udziale ATP, nast. W reakcji rozpadu związek zost utleniony na kwas 3fosfoglicerynowy. Cykl Krebsa- Zach utlenienie acetylo-koenzymu, reagującego z czteroweglowym kwasem szczawiooctowym, tworzy się kwas cytrynowy, po przejsciach powst kwas szczawiobursztynowy, poooozniej powst kwas jabłkowy utleniany na kw szczawiooctowy itp. Podcz 1 cyklu Krebsa: Odlancza się 2 razy cz co2 rownowaza 2 at wegla. Cztery razy odl się h2 przenoszone na koncowy lancuch oddechowy W proc fosforylacji substratowej 1 tworzys ie ATP Fotooddychanie-odbywa się przy dost swiatla w peroksysomach ulowawanych kolo chloroplastow w mezofilu liscia, podobnie jak w oddychaniu mitochondrialnym zuzywane jest tlen i uwalniane co2, substratem jest kwas glikolowy i kw fosfoglikolowy, powstaja z nich aminokwasy gliceryna i seryna i kw mrowkowy, fotorespiracja sluzy GL do syntezy gliceryny i seryny. Czynniki oddychania- temp: Ważniejszy czynniki zewn ze wzrostem temp nast. Wzrost Nat oddychania max przy 30-45st powyżej maleje z powodu destrukcji bialek enzymatycznych, Nat oddych obniza się przy tem 0. Wzrost stężenia co2 wplywa chamujaco na dzialanie enzymow oddechowych, zmniejszone naterzenie oddychania. Woda-dojrzale i suche nasiona slabo oddychaja , nawilgocone lub niedostatecznie wysuszone oddychaja intensywnie, tracac subs zapasowe. Światło- może hamowac 2 pierw etapy oddych: glikolize i cykl kw cytrynoweg. Nat oddych zalezy od rodzaja rosliny organow i tkanek i od wieku młodsze rosl oddychaja intensywniej . na inten oddych maja wpływ urazy mechaniczne . Fermentacja-oddych beztlen wyzwala Male ilosci ener i rozkul substratu wytw wysokoenergetyczne prod koncowe, ferm wlasciwa i fer utleniajaca. Fer alkoh- glikoliza glukozy powst kwas pirogronowy, ulega dekarboksylacji nieoksydacyjnej do aldehydu octowego ( on redukowany do alkoholu etylowego) alkohol przeprowadzana przez drozdze, wykorz w [przemysle piwowarskim i przy wyp pieczywa. Fer octowa-alk etyl pod wpływ bakterii ulega utlenieniu do kw octowego. Fer mlekowa-z udzialem bakterii, podcz glikolizytw się kw pirogronowy jest redukowany wodorem do kw mlekowego, podstawa przem mleczarskiego Fer Maslowa- mikroorganizmy beztlenowe glukoza ulega rozłożeniu do kw pirogronowego nast. Do kw acetooctowego i redukaja do kw maslowego.	Rozkl i syntez weglow Tl i bial- Fosforoliza- dostarcza roslinie aktywnej ufosforolowanej heksozy. Hydroliza- skrobii Zach w roslinie kiełkujące nasiona, wyłącznie z udzialem enzymow hydrolitycznych. Skrobia asymilacyjna zaniam przetrans do innych organ ulega przekszt na rozpusz w wodzie cukry( sacharoza) Synteza skrobii- konieczny jest donator reszt glukozylowych UDP enzym syntezy skrobii. W wyn reakcji powst amyloza utworzona z reszt glukozylowych( nierozgałęziony lancuch) Tłuszcze- wydajniejsze energ niż weglow, Tl obojętne SA estrami glicerolu i kw tluszcz, fosfolipidy zawieraja kw fosforowy, do niego przylanczana zasada azotowa. Ulegaja hydrolizie pod wpływ enzymu lipazy na glicerol i kw tluszcz. Synteza- prekursorem kw tluszcz jest acetylo-Co-A oraz malonylo-CoA powstający z acetyl ko-COA przy udziale ATP i co2 w pobecnosci Mn2+ i specyf enzymu. W syntez kw tluszcz funkcje przenośnika grup etylowych pelni małocząsteczkowe bialko o wlas enzymu. Synt Tl obojętnych polega na estryfikacji ( reakcji glicerofosforanu z aktywnymi polaczonymi z koenzymem A kw tluszczowymi, po odlaczeniu reszty kwasu fosforowegoi wody powst obojętny tluszcz. Białka- rozkl na poszczeg aminokwasy nast. W wynik hydrolizy, poziej poszcz grupy aminowe odrywaja się od aminokw pozostale lancuchcy zostaja wciągnięte w cykl utlen węglowodanów. Bialak jako substrat oddechowy wykorzystywane przez rosliny w przypadku krancowego wyglodzenia. Synteza: etapy 1= redukcja azotanow wykorzystywany wodor i energia uwalniana podczas oddychania przebiega glownie w korzeniach. 2=biosynteza aminokw- podst reakcja tworz aminokw jest redukcyjne aminowanie ketokwasow, polega na reakcji amoniaku z keto kwasem ( kw z grupa ketonowa)tworzy się np. kw glutaminowy w reakcji z kw szczawiooctowym powst aminokwas( kwas asparaginowy), inna reakcja jest transaminacja enzymatyczne przeniesienie z aminokwasu na keto kwas grupy nh2, w ten spos powst aminokw gliceryna. 3= wbudowanie aminokw w lancuchy polipeptydowe synteza bialek odbywa się przy przenośniku kw rybonukleinowego tRNA na powierzchni rybosomow które weszly w kontakt z mRNA i utworzyly polirybosomy.		Zal fotos od czynnik-zaw co2 w pow glebowym i atmosf nadglebowej z powodu fotosynt, oddychania i rozkul subs organ ulega duzym wahania, sztuczne zwiekszanie co2 np. szklarnie pozytywnie wyplywa na fotosy. Temperatura-w miare wzrostu temp Az do optimum zwieksza się inten fotosy, w granicach tem najwieksza intens od 20-30 stC, dalszy wzrost temp prowadzi do spadku fotosy. Swiatło- wzrasta rownolegle do zwieksz się natez promieniowania, po osiag optymalnego szczytu dalsze podwyższ nie wyplywa na foto. Dla roslin jest rozne np. cieniolubne paprocie duze światło np. zboza gorczyca. Natezenie swiatla w którym fotosy równoważy proc oddychania to punkt kompensacyjny( wtey nie Zach wyiana gaz miedzy rosl a otocz) Wode-przy braku wody apar szpark SA zamkn utrudn wnikanie co2, brak wody negatywnie wpływa na strukt cytoplazmy, substrat w fotosynt. Sole min-na synt chlorofilu wpływają jony Mg,Fe,Mn Oddychanie-zlozone subst organiczne: cukrowce, zw tluszczowe, bialka kwasy, ulegaja rozłożeniu na związki prostsze przy równoczesnym uwalnianiu znacz energii. Proces egzoergiczny, przebieg etapami, w nim uwalniana stopniowo ener., powstale związki pośrednie SA substratami w syntezie nowych sklad kom. W tym procesie roslina pobiera tlen wydaje co2.wyroznia się oddych: tlenowe, beztlen( fermentacja) Oddych tlenowe- 1 glikoliza- nie wymaga obecn tlenu, przebiega w cytoplazmie glukoza ulega fosforylacji przy udziale ATP, nast. W reakcji rozpadu związek zost utleniony na kwas 3fosfoglicerynowy. Cykl Krebsa- Zach utlenienie acetylo-koenzymu, reagującego z czteroweglowym kwasem szczawiooctowym, tworzy się kwas cytrynowy, po przejsciach powst kwas szczawiobursztynowy, poooozniej powst kwas jabłkowy utleniany na kw szczawiooctowy itp. Podcz 1 cyklu Krebsa: Odlancza się 2 razy cz co2 rownowaza 2 at wegla. Cztery razy odl się h2 przenoszone na koncowy lancuch oddechowy W proc fosforylacji substratowej 1 tworzys ie ATP Fotooddychanie-odbywa się przy dost swiatla w peroksysomach ulowawanych kolo chloroplastow w mezofilu liscia, podobnie jak w oddychaniu mitochondrialnym zuzywane jest tlen i uwalniane co2, substratem jest kwas glikolowy i kw fosfoglikolowy, powstaja z nich aminokwasy gliceryna i seryna i kw mrowkowy, fotorespiracja sluzy GL do syntezy gliceryny i seryny. Czynniki oddychania- temp: Ważniejszy czynniki zewn ze wzrostem temp nast. Wzrost Nat oddychania max przy 30-45st powyżej maleje z powodu destrukcji bialek enzymatycznych, Nat oddych obniza się przy tem 0. Wzrost stężenia co2 wplywa chamujaco na dzialanie enzymow oddechowych, zmniejszone naterzenie oddychania. Woda-dojrzale i suche nasiona slabo oddychaja , nawilgocone lub niedostatecznie wysuszone oddychaja intensywnie, tracac subs zapasowe. Światło- może hamowac 2 pierw etapy oddych: glikolize i cykl kw cytrynoweg. Nat oddych zalezy od rodzaja rosliny organow i tkanek i od wieku młodsze rosl oddychaja intensywniej . na inten oddych maja wpływ urazy mechaniczne . Fermentacja-oddych beztlen wyzwala Male ilosci ener i rozkul substratu wytw wysokoenergetyczne prod koncowe, ferm wlasciwa i fer utleniajaca. Fer alkoh- glikoliza glukozy powst kwas pirogronowy, ulega dekarboksylacji nieoksydacyjnej do aldehydu octowego ( on redukowany do alkoholu etylowego) alkohol przeprowadzana przez drozdze, wykorz w [przemysle piwowarskim i przy wyp pieczywa. Fer octowa-alk etyl pod wpływ bakterii ulega utlenieniu do kw octowego. Fer mlekowa-z udzialem bakterii, podcz glikolizytw się kw pirogronowy jest redukowany wodorem do kw mlekowego, podstawa przem mleczarskiego Fer Maslowa- mikroorganizmy beztlenowe glukoza ulega rozłożeniu do kw pirogronowego nast. Do kw acetooctowego i redukaja do kw maslowego.