1.Objaśnić źródłosłów pojęcia pedagogika.

Pedagogika jest nauką bardzo złożoną, bo:

• Podmiotem działań jest człowiek,

• Jest interdyscyplinarna – treści pedagogiczne są z różnych nauk i są równie ważne (filozofia, psychologia, socjologia, biomedyka),

• Jest kontrowersyjna,

• Wymaga ogromu przygotowań,

• Jest humanistyczna – o człowieku,

• Nie ma sensu poza człowiekiem,

• Ma szeroki wymiar społeczny.

4. Główne DZIAŁY PEDAGOGIKI

•Pedagogika praktyczna lub empiryczna– obserwująca i badająca całość doświadczenia wychowawczego (rodziców, nauczycieli) oraz opracowująca doświadczenie dydaktyczne i metodyczne nauczania i uczenia się.

•Pedagogika opisowa lub eksperymentalna – dział naukowy uogólniający doświadczenie i badający eksperymentalnie prawa przebiegu zjawisk biologicznych, psychologicznych, socjologicznych lub kulturowych uwikłanych i związanych z wychowaniem

•Pedagogika normatywna – na podstawie filozofii człowieka, aksjologii i teorii kultury bada naturę człowieka i ustala normy, ideały i wartości wychowania.

•Pedagogika teoretyczna czyli ogólna – dział najwyższy, obejmujący całość badanego przedmiotu; dąży w oparciu o materiał empiryczny, eksperymentalny i normatywny do stworzenia jednolitej teorii wszechstronnego rozwoju człowieka i jego uwarunkowań – teorii odtwarzającej obiektywnie całą rzeczywistość wychowawczą

Albo to albo to

GŁÓWNE DZIAŁY PEDAGOGIKI

1.Ogólna

Definiuje pojęcia, uszczegóławia terminologię,opracowuje metody i techniki badań, określa funkcje i zadania.

2.Dydaktyka

teoria nauczania, uczenia się. bazuje na zasadach skutecznego nauczania i uczenia się. Przedmiotem zainteresowania jest wychowanie umysłowe.

3. teoria wychowania

zajmuje się analogicznie tym, co dydaktyka, ale w odniesieniu do wychowania społeczno-moralnego, które jest przedmiotem jej zainteresowań. Mówi o metodach, formach, środkach, treściach i zasadach wychowania społeczno-moralnego.

4. Historia oświaty i wychowania

Nauka interdyscyplinarna. Leży na pograniczu historii, a więc wykorzystuje źródła historyczne oraz odtwarza przeszłość w celach oświatowych.

7.Możliwości prowadzenia badań eksperymentalnych w teorii wychowania, na przykładzie eksperymentu grup równoległych

Badania pedagogiczne- możemy podzielić na:

•empiryczne- własne doświadczenia badacza, powinien od wejść w przedmiot i badać wraz z tymi których bada(respondenci). Chcąc poznać obszar – poznajemy go i staje się en przedmiotem badań np. system wartości młodzieży gimnazjalistów ( czym się oni kierują, co jest dla nich ważne). Rozmowa z nimi, wywiad, ankieta, bezpośredni kontakt z respondentami. Obserwowanie badanego przedmiotu i wejście w jego środowisko.

Antycypowanie - przewidywanie pedagogiczne

• nie empiryczne- źródła, np. literatura w której jest analiza jakiegoś problemu. Materiały z przeszłości bliższej czy dalekiej(historyczne) takie badania także mają znaczenie. Są w pracach pedagogicznych wszechobecne.

Badania empiryczne:

*Dzielą się na

- eksperymentalne ( projektujące) – nadania projektujące, projektowanie nowej rzeczywistości i jakości w wychowaniu

- nie eksperymentalne(diagnostyczne, sprawozdawcze)

Eksperyment grup równoległych Johna Stuarta Milla – eksperyment to takie napędzanie, należy to tez utożsamić z ewoluowaniem. W pedagogice eksperymentowanie musi być bardzo skoncentrowane, mało ścisłe, etyczne. Koszty tych eksperymentów ponosi człowiek, Warunek moralny należy podejmować z odpowiedzialnością, poucza przeprowadzenie eksperymentu. Coś co jest nowe i to co wprowadza eksperymentator to zmienna eksperymentalna,(czynnik). Np. badanie tolerancji, u gimnazjalistów.

Gimnazjum( dwie równoległe klasy)

- grupa eksperymentalna

- grupa kontrolna

W obu grupach przeprowadzamy pomiar początkowy – (pretest) – badanie grupy pod katem przedmiotu badań, w tym przypadku tolerancji. Klasy nie mogą się różnić za bardzo, Należy zrównać grupy pod względem wszystkich innych cech.

-iloraz inteligencji

-ilość dziewcząt- chłopców

-ten sam nauczyciel

- ta sama szkoła

Jeżeli się okaże ze wynik eksperymentu w dwóch grupach jest inny to może się okazać ze w wyniku pretestu jedna z grup jest bardziej inteligenta( to nie jest czynnik eksperymentalny)

Przeprowadzenie eksperymentu:

Ten sam nauczyciel, rozpoczyna cykl zadań z zakresu tolerancji. Przeprowadza pretest. Eksperymentator wprowadza w grupę kontrolą cykl zadań, a w grupie eksperymentalnej czynnik eksperymentalny np. dziecko murzyńskie, dziecko o innych cechach. Na zakończenie przeprowadza podtest - pomiar końcowy

Gr. Ex. P1 – X- P3

Gr. Kont- P2- X- P4

P1 = P2 , P3>P1 , P3>P4 ,P4 (większe bądź równe ) P2

Stad wzięło się ingerowanie w rzeczywistość. Kanon różnicy Milla: Został spełniony ale różnicą jest czynnik eksperymentalny- i to on ma wywołać znaczną zmianę. Badacz ma usprawniać zmiany do rzeczywistości.

Prowadząc eksperyment można się spodziewać że się uda lub nie uda. Zwracamy uwagę że w eksperymencie mamy 2- krotną możliwość podejmowania czynności diagnostycznych. Ku wejściu w eksperyment i na jego finiszu. Nie ma możliwości by w diagnozie stosować działania eksperymentalne
(odwrotnie jest nie możliwa)

8. Możliwości zastosowania badań diagnostycznych w teorii wychowania.

Badania diagnostyczne- maja charakter sprawozdawczy ( nie możemy zmieniać rzeczywistości). W badaniach możemy tylko i wyłącznie patrzeć jak jest i orzekać o tym, Do czego to doprowadzi itp. Zdajemy sprawozdanie z tego co zastaliśmy w rzeczywistości. Podczas diagnozy nie można nic zmieniać jedynie po jej zakończeniu można cos zmienić ale działaniem.

9. Diagnostyczne paradygmaty badań w teorii wychowania.

Paradygmaty(wzorce)

a)badania eksploracyjno diagnostyczne0 (eksplorer) – poszukiwać, poszukiwanie. Polega na tym że ustalamy najpierw w sensie diagnostycznym jak wygląda rzeczywistość a potem odnosimy się do analizy naukowej, opis teorii by wynik ten zinterpretować, Stawiamy tu proste pytania (jak jest, jaki jest, jakie jest?.- w stylu dobrze czy źle. Jaki poziom niski, średni, wysoki. Np. poziom tolerancji w klasach gimnazjalnych. Aby to określić należy przyjąć wskaźniki poziomu. Te wskaźniki będzie można przyjąć dziki literaturze np. psychologicznej. Diagnozujemy w pedagogice na gruncie wychowania przedmiotowego – tolerancja, aktywność własna. Diagnozujemy zjawiska i cechy społeczne, skłonność do współpracy.

b) badania diagnostyczno weryfikacyjne – Są bardziej złożone od badań eksploracyjno diagnostycznych, ponieważ o ile w badaniach ekspolarcyjno diagnostycznych będzie nas interesować jakie postawy są , o tyle w tych badaniach będzie nas interesować dlaczego tak jest. Co to powoduje ze takie one są. Interesuje nas co wywołuje taki skutek. Jest inna rodzaj pytań. Ba badaniach tych diagnozujemy, rozpoznajemy związki miedzy zjawiskami i cechami społecznymi. Zadania te musi poprzedzać hipoteza badawcza ponieważ żeby zbadać związek miedzy czynnikami. Musimy zakładać że on jest. Hipoteza badawcza występuje tez w badaniach ekspolarycjnych. W Tych badaniach hipotezy są konieczne. Będziemy próbowali odpowiadać dlaczego jest taki poziom.

c) badania ex post facto –zachodzi po zajściu zadnia. Orzekamy o rzeczywistości ale z perspektywy co tą rzeczywistość ulokowało w przeszłości a skutki tego obserwujemy teraz. Coś zaszło znacznie wcześniej ( postfactum – po zajściu zdarzenia.

Hipoteza- przypuszczane rozwiązanie problemu.

d)badania diagnostyczno- komparatystyczne – komparatystyka – porównywanie. Gdzie dokonujemy orzekania i wartości w różnych układach społecznych. Np. postawy samorządności w średnich szkołach publicznych i niepublicznych wyższych. Pytamy o postawy jakie one są , przy czym chodzi tu o to by je zbadać o i nich orzec w ramach układu publicznego, niepublicznego. Postawy samorządności, nasze inicjatywy, pomysły, czas wolny, klimat. – o to chodzi. Jeśli stwierdzimy ze tu i tu jest inaczej, a później można postawić hipotezy ale nie SA one konieczne. Można tez badać poprzednimi badaniami skutek tego badania.

12.Objaśnić znaczenie aksjologii pedagogicznej dla pedagogiki jako nauki i praktyki.

Teleologia/aksjologia pedagogiczna – mówi, że celem wychowania jest Bóg, bo celem życia człowieka jest Bóg.

•Wolny wybór i wolna wola wkalkulowane są w pedagogikę wychowania.

•Robimy, co chcemy, bo tak chciał Bóg. Człowiek ma wolną wolę, co jest ważne
dla zrozumienia istoty wychowania.

•Wolna wola = robię, "bo chcę", a nie dlatego, że "muszę" – nauczyciele i pedagodzy często
o tym zapominają.

•W wychowywaniu dziecka ważna jest dyscyplina wewnętrzna – dyscyplina zewnętrzna
(w postaci np. Indeksu, dziennika...) jest wspomagająca.

•Celem życia człowieka jest Bóg:

• poszukiwanie drogi do Boga,

• znalezienie Go,

13. Podać i objaśnić wzór na projekt oddziaływań edukacyjnych według K. Konarzewskiego.

Teoria organizacji i zarządzanie organizacją,

K. Konarzewski:

P = f(C,T)

P jest funkcją C i T

P – Projekt oddziaływań wychowawczych,

C – Cele wychowania,

T – Teoria wychowania

- Efekt wymykania się wychowanka – niby dużo robimy, a efektów nie widać,

- O skuteczności wychowania mówimy, gdy umiemy stworzyć cele wychowania w odniesieniu do dobra wychowanka, dobro społeczne,

- Dobry pedagog/wychowawca – ma dużą wiedzę i umiejętności,

- Pedagogika jest praktyczną nauką o wychowaniu, lecz „działa” tylko wtedy, gdy umiemy się nią posługiwać, stosować ją,

• Konarzewski mówi o "skuteczności metody wychowawczej"
  - mówi o nim, że uprawia teorie wychowania bez aksjologicznej – ZA MAŁO!

14 i 15. Znaczenie epistemologii i gnozeologii w pedagogice. //Znaczenie ontologii w pedagogice

P	= f(C	T)
Technologia wychowania	Aksjologia pedagogiczna	Teoria wychowania

- Aksjologia pedagogiczna/wychowania – teleologia wychowania,

- Aksjologia – dyscyplina/subdyscyplina filozoficzna, (gr. aksjos – godny, cenny, wartościowy + logos – nauka)

=

Nauka o wartościach

Na gruncie pedagogicznym to, co jest wartościowe staje się celem

- Teleologia – (gr. teleks – cel + logos – nauka)

=

Nauka o celach wychowania

Jeden z podstawowych obszarów pedagogiki/wychowania, uzmysłowienie sobie, „co” i „jak” chcemy osiągnąć. To pętla achillesowa polskiej edukacji.

- wiedza jest szczątkowa i fragmentaryczna

- filozofia: aspekt:

• Ontologiczny,

• Gnozeologiczny,

• Epistemologiczny tej refleksji,

- ontos – byt (Kim jest wychowanek?)

- gnoza – poznanie (Jakimi drogami poznajemy dziecko? Jak rozpoznajemy jego trudności?)

- episte – wiedza (Jaki charakter ma wiedza o dziecku? Co jest prawdą o dziecku?)

16.Sens edukacyjny wychowania tradycyjnego J. F. Herbarta. ( nie jestem tego pewna czy to jest to )

Jan Fryderyk Herbert - 1776 -1841r. – tęgo umysł, filar filozofii nowożytnej, następca Kanta, ojciec psychologii. Zebrał i opisał całą tradycję wychowawczą, bazuje na wiekach, pokazuje jak zwarty jest system edukacji tradycyjnej. Jako tradycjonalista jest…. . Herbert był wierny tradycji. Uczynił z nauczyciela, wychowawcy najważniejszy filar edukacyjny. Nauczyciel, wychowawca to epicentrum działań edukacji, od niego zaczyna się i na nim koncentruje, przez to prowadzi droga edukacyjna. Wzorzec nauczania pociąga za sobą tłumy, wychowawca który AM autorytet i charyzmę jest wzorem na nauczania. Hołdował tradycji i to co wynosiło się z niej, z inspiracji opartej na filarze twórczym to było dla niego najważniejsze – pedagogizacja Herbatowska. Nie podnosił w swoim systemie szkoły przemocowej ale stała się taka i prowadziła do nieszczęść. Oparł swój system na filozofii i psychologii – na tej refleksji. Z refleksji stricte, filozof wyprowadził cel wychowani. Celem wg Herberta jest moralnie silny charakter – natomiast na gruncie refleksji psychologicznej – poszukiwał dojścia do tego celu.

Inna pedagogika Herbatowska - nauczanie werbalne, werbalny tok nauczania oparty na słowie. Kluczem tej pedagogiki jest słowo. Podstawą jest verbum, słowo wypowiadane do wychowanków w rozumieniu podanym tego słowa. Ukatywnienie po stronie uczniów polegało na rozumieniu interpretacji podawanej przez samego nauczyciela. Nauczyciel tak podawał uczniom wiedzę. Pytania były niedopuszczalne, wiedza oparta na ogromnym osobowościowym autorytecie, jako bezwzględny autorytet. System werbalny a tok nauczania podający.

17.Etapy i stopnie formalne jednostki metodycznej w ujęciu J. F. Herbarta.

Stopnie, kroki formalne uczenia, nauczania wg Jana Herberta

• I etap – zgłębianie

- zagłębianie spoczywające - jasność

-zagłębianie postępujące - kojarzenia

• II etap ogarnianie

-ogarnianie spoczywające – system

- ogarnianie postępujące- metoda

Każdy z tych pod etapów nazwał(jasność, kojarzenia, system, metoda) Nauczyciel kiedy prowadzi lekcje musi użyć tych 4 stopni aby podać pojęcia i aby cel lekcji został osiągnięty.

Stopnie formalne - etapy prowadzenia lekcji wg Herbarta :

1. analiza wstępna lekcji ;

2. podanie nowego materiału - etap jasności ;

3. powiązanie nowego materiału ze sobą i z już przyswojonym - etap kojarzenia ;

4. uporządkowanie nowego materiału - etap systemu ;

5. zastosowanie nowej wiedzy w praktyce - etap metody .

18.Założenia psychologiczne wychowania tradycyjnego J. F. Herbarta

System wychowania Jana Herberta – oparty jest na dwóch założeniach

• nie ma zadatków wrodzonych- zależy od mistrzostwa pedagogicznego

•życie człowieka składa się z wyobrażeń pozostających w ciągłym ruchu – jest to bardziej złożone. Założenie to jest podstawą nowożytnej psychologii. Jeżeli pojęcia się nazywają fragmentów rzeczy a wyobraźnia o tym wie, to zatem dokonując interpretacji odnoszących się do rzeczywistości i mamy możliwość to umiemy wmówić uczniowi ze tak jest.. Ucznia nie aktywizuje się empirycznie, nie doświadczeniami. Wszystko odgrywa się w sferze myślowej ucznia a wszystko interpretuje nauczyciel.

19. Cnoty moralnie silnego charakteru J. F. Herbarta.

Moralnie silny charakter – opiera się na słuszności, to jest charakter kompromisowy. Wiara jest najważniejsza i to ona przenosi góry. Opiera się na cnotach:

•doskonałości- wyznacza zakres i siłę ludzkich dążeń

•życzliwości- pozwala współdziałać ludziom, otwierać się człowiekowi na drugiego człowieka, uzgadniać kierunki działania, scalania i zbliżania się ku sobie.

• prawa – Porządkowanie. Jan Herbert podniósł je do panteonu wartości, porządkuje życie społeczne, systemy. Prawo naczelne ma moc utrzymania porządku, umożliwia, tworzy w społecznym ładzie rzeczywistość. Utożsamione jest z ideą państwa i narodu.

•słuszności i wolności wewnętrznej – może wprowadzać haos……

20.Znaczenie masy apercepcyjnej w przyswajaniu wiedzy przez wychowanków według
J. F. Herbarta.

Ruch wyobrażeń

• świadomość – jest przepustką, filtruje pojęcia. Przechodzi w podświadomość

•podświadomość- przechodzi w świadomość- tu miesci się wiedza, ulokowanie się jej jest elementem zapamiętywania, magazyn wiedzy wg Herberta to masa apercepcyjna – z niej wydobywa uczeń pojęcia. Nowa wiedza musi mieć skojarzenia aleby była zapamiętywana.

Metoda - utrwalenie takie podczas jednostek metodycznych aby w sposób abstrahowania, ćwiczyli umysł, zróżnicowanych pojęć. Wszystko można zabrać ale nie myśli. Zadaniem ucznia jest zapamiętywanie, budowanie wyobrażeń o świecie. To jest ukierunkowaniem empirysty.

21.Pojęciowy charakter wiedzy w ujęciu J. F. Herbarta.

Wiedza herbatowska ma charakter pojęciowy, jest to nagromadzenie w uczniach pojęć struktury wiedzy.

Pojęcia – są efektem abstrahowania (myślenia oderwanego od jakiegoś określenia…) nazwa i desygnat nazwy np. mikrofon i ktos kto przez niego mówi). Pojęcia odnoszą się do desygnatów, nie nazywają fragmentów rzeczywistości tylko wyobrażenia o tej rzeczywistości:

24.Nowe wychowanie jako reakcja na pedagogikę tradycyjną w kontekście potrzeb i wyzwań epoki

John Dewey – wszystko powodowane jest zmianą rzeczywistości. Oparł nowoczesną edukację w postać szkoły indywidualnej. Osobowość schematyczna Herberta przyczyniła się w nowoczesność myślenie Deweya (chyba). Tak trzeba budować rzeczywistość aby była ona znośna.

Wychowanie progresywne Deweya

Dewey – propagował nową formułę edukacji. Amerykański twórca tzw. pragmatyzmu, takiej formuły uprawiania refleksji w życiu, uczestnictwa w życiu gdzie działanie praktyka i skuteczność jawi się jako najważniejsza. Twórca amerykańskiej szkoły, pracy. Praca – praca stała u podstaw, niemiecka szkoła pracy, rosyjska, porewolucyjna.

Wychowanie nowe - progresywizm, nowoczesność, mówiąc o tym trudni cofać się w przeszłość ale trzeba ponieważ w przeszłości znajdują się podstawy reform, wychowania - poszukujemy w dawnych czasach, w filozofii starożytnej, w wolnomyślicielstwie, w szkołach filozoficznych które w dyskursie z młodymi adeptami sztuki………… prawa młodszych ku idei, ku poszukiwaniu lepszej perspektywy potrzeb, która była by użyteczna.

Nowe wychowanie zmienia się kierunku ewolucji świata: Przyczyną która doprowadziła do wychowania nowego

•przełom XIX i XX w. rozwój produkcji, umacniali się w tym Ci którzy skupiali się….

•dynamiczny rozwój kapitału (przeprowadzeni kapitału wolno…

• w sensie urbanizacyjnym ekonomia wymusiła zmianę edukacji, dlatego tu i teraz jest rzeczywistość taka i trzeba się skupić na nowym wychowaniu

27.Pełny akt myślenia J. Dewey’a

5 etapów pełnego aktu myślenia:

I – odczucie trudności

II- wykrycie jej i określenie

III – Stawianie prawdopodobnych rozwiązań – hipotez

IV- wnioskowanie z hipotez

V – weryfikacja hipotez

(Pierwsze cztery etapy – aktywność racjonalna czyli myśleniowa)

(piąty etap to empiria – czyli doświadczenia

I – odczucie trudności – jest sprawą jakiegoś nie pokoju – brakiem potrzebą u człowieka

II- wykrycie jej i określenie – nazwanie tego, wskazane konkretne problemu który się w nas pojawił

III – Stawianie prawdopodobnych rozwiązań – hipotez – formowanie hipotez (jeżeli mamy problem to wydawałoby się że trzeba powiedzieć komuś o tym żeby za nas go rozwiązał, ale nie zawsze tak jest dlatego często ludzie dalej pozostają z problemem).Najlepiej jak rozwiążemy go sami. Bo tak naprawdę cenimy to co sami zdobyliśmy, obserwując czas i koszty jakie to włożyliśmy w rozwiązanie problemu. Dlatego poszukujemy rozwiązań które pomagają nam zniweczyć ten problem, tyle będziemy mieć z życia ile sami w nie włożymy i ile damy od siebie. – to jest ten głęboki sens Deweyowski

IV- wnioskowanie z hipotez --

V – weryfikacja hipotez – ten jest doświadczalny, prowadzimy eksperymenty i doświadczenia które zawierają jakąś z naszych hipotez, działamy i obserwujemy skutki. Wtedy to co zweryfikowaliśmy i przez co rozwiązaliśmy problem to staje się to TEZĄ. Jeżeli się nie uda to hipoteza jest niezweryfikowana prawidłowo. Wtedy trzeba zmaleć inną hipotezę która nam pomoże. A gdy już wykorzystaliśmy wszystkie to powraca się do aktu początkowego……….To nas aktywizuje do przemiany nad sobą do działania i myślenia tak naprzemiennie pojawił się racjonalizm z empirią.

28. Objaśnić twierdzenie J. Dewey’a, że „myślenie jest instrumentem skutecznego działania”

. Myślenie- jest instrumentem skutecznego działania, bo o takie działanie mu chodziło. Człowiek wykształcony to ten który działa. Człowiek który tylko myśli oddaje się refleksji, nie może być skuteczny, nie zmienia rzeczywistości, nie ma pragmatyzmu, jest fatalistą lub jest zadowolony z tej swojej rzeczywistości.

30. Empiria i racjonalizm w nowym wychowaniu J. Dewey’a.

Empiria- doświadczenia , Racjonalizm – myślenie…….

31.Filozoficzno-teologiczna podstawa wychowania chrześcijańskiego i pedagogiki katolickiej.

W wychowaniu katolickim bardzo ważne jest dawanie świadectwa wiary. Katolicy dawają je na różny sposób

• Świadectwo – to manifestowanie przynależności. Katolicki KREDO jest wyjątkową manifestacją dla katolików ponieważ zawiera on w sobie wszystkie prawdy objawione , opracowane dogmaty.

Dogmat o stworzeniu:

•Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo, poprzez co my też mamy ku temu potencjał, a naszą sprawą jest, co my z tym zrobimy.

Dogmat o odkupieniu:

•Poświęcenie, obdarowywanie dziecka, relacje szczere. W pedagogice ważne są te cechy.

----------

•W wychowaniu katolickim/chrześcijańskim nie chodzi o "urobienie" człowieka, lecz o przykład własny i doskonalenie własnej duchowości.

•Wolna wola, która powoduje w nas dokonywanie słusznych wyborów.

Niezmienność wychowania katolickiego dotyczy celu, ponieważ wszystko, co wiąże się
z wychowaniem katolickim dotyczy Boga, a on jest wieczny i niemienny.

•Bogiem pomanipulować się nie da.

•Absolut/Bóg nie jest na nasz użytek – nie możemy go sobie zmieniać.

•Niepozorowana wiara w Boga.

•To nie my wymyśliliśmy Boga.

•Absolut – w nim wszystko się zaczyna,

•Absolut – w nim wszystko się kończy,

•Absolut – On jest początkiem wszystkiego,

•Absolut – On jest końcem wszystkiego,

Filozofia

•Natura człowieka:

• monizm – jeden byt, niezróżnicowany,

• dualizm – podwójn byt, zróżnicowany,

•W pedagogice katolickiej człowiek jest bytem złożonym,

• esencją człowieka jest jego duchowość (wg pedagogó katolickich),

• ciało jest instrumentarium służącym duchowi do doskonalenia się,

•Podejście katolickie ma dobre podejście do ciała,

• Świadomość jest atrybutem duszy,

• Człowiek przesuwa się po drabinie bytu.

33. Teo – Chrysto – Eklezjocentryczny charakter wychowania katolickiego.

•System wychowania pedagogicznego TEOCHRISTOEKLEZJOCENTRYCZNY – opiera się na 3 filarach:

• 1.Bóg (Teo),

• 2.Zbawiciel/Chrystus (Christo) – walka z samym sobą, poszukiwanie drogi. Życie ludzkie to droga zmagania się z samym soba.

• 3.Kościół (Eklezja) – rozumiany mistycznie, ale i kulturowo. Wychowywanie odbywa się w kościele mistycznym – nie w budynku, lecz w świątyni zbudowanej z ludzi.

32.Edukacyjne znaczenie cnót kardynalnych w wychowaniu chrześcijańskim.

Cnoty kardynalne:

•Cnoty wiane (3) – z nimi się rodzimy:

-wiara,

-nadzieja,

-miłość,

•Cnoty nabyte (4) – nabyte w ciągu życia

• Każdy człowiek ma naturalną skłonność do tgo, by wierzyć, kochać i mieć nadzieję,

• Dla pedagoiki ważne jest, by wyzwalać w dziecku jego naturalne skłonności:

• Miłość – może zabijać,

• Nadzieja – naturalnie jest nam dana, zawsze nam towarzyszy, potocznie móimy, że umiera ostatnia,

•Cnoty są wlewane poza świadomością człowieka,

•Cnoty są nabywane w zgodzie ze świadomością,

•Roztropność to myślenie, czyli używanie rozumu.

• Czymś ogromnie waznym jest uczenie myślenia. Dzieci muszą się tego uczyć, by potrafił funkcjonować w społeczeństwie.

•Umiarkowanie to powściągliwość, czyli umiejętność odmówienia, tu: asertywność. Radość
z odmawiania samemu sobie tego, czy tamtego.

• Wychowywanie dziecia w powściągliwości,

•Męstwo – dzielność. Dziecko ma prawo do pytań, do nie zgadzania się.

•Sprawiedliwość – nie możemy wykluczać tego, co jest niepewne i zachwiane – musimy być pewni.

34.Znaczenie humanizmu chrześcijańskiego w wychowaniu.

Humanizm Chrześcijański- od Humanis(ludzki)- człowiek ludzki to człowiek który przyjmuje w sobie ze człowiek to byt złożony. Humanizm nakazuje wykonywac takie powinności:

• Uczynki duchowe - upominać grzeszących, pouczać nie umiejętnych, darować winy, modlić się za żywych i umarłych

• Uczynki ciała – napić spragnionych, nakarmić głodnych, grzebać umarłych, odziać nagich

35. Znaczenie moralizmu chrześcijańskiego w wychowaniu.

Moralizm- degradacja cnót kardynalnych, kto ich nie rozumie ten nie jest morlany.

Za dobro w nas czeka nad nagroda w relacji ze stwórcą, za zło jako dokonywanie fałszywych wyborów czeka nas wieczne potepienie.

36. Znaczenie personalizmu chrześcijańskiego w wychowaniu

Personalizm Chrześcijański- od Person(osoba) Protoplastom jest Chrystus i jego prawa. Okresla podstawowe prawa człowieka do zycia, pracy, do własnych poglądów, do ochorny życia i własnych praw, oraz do własnej wiary.

37.Znaczenie refleksji nad Tomaszowymi porządkami: istnieniowym i istotowym dla wychowania.

Ważne są 2 porzdki (wg Tomasza z Akwinu):

•Istnieniowy,

•Istotowy,

• Człowiek przechodząc poprzez kolejne etapy istnienia dąży do wypełnienia się jego istoty,

• Istnienie to życie w sensie fizycznym, ma szansę upodobnić się do absolutu, do jego duchowości,

•Pedagogika to nie rzemiosło, lecz sztuka. Nie zawsze pedagog wie, jak przenieśc swoją wiedzę na wychowanka.

•Człowiek poprzez istnienie rozwija własną duchowość.

•Ważne jest, aby człowiek wywierał wpływ na swoją duchowość,

•Ważne, by właściwą hierarchię wartości zaszczepiać w dzieciach i młodzieży.

38.Znaczenie refleksji nad naturami człowieka: wegetatywno-zmysłową i duchową
w wychowaniu chrześcijańskim

• Mikołaj Łęczycki w ciekawy sposób zilustrował naturę człowieka na:

• wegetatywno – zmysłową (fizyczną) kierowaną przez zmysły,

• duchową – wola.

• Chodzi o podporządkowanie fizyczności duchowości, co pośredniczy w dojściu do Boga.

42.Teoria konwergencji, a teoria czterech czynników w rozwoju dziecka.

Teoria konwergencji - jest to teoria dwuczynnikowa, która mówi o dwóch czynnikach rozwojowych: zewnętrznym oraz wewnętrznym.

Teoria ta głosiła, iż w każdym momencie ludzki rozwój jest pod wpływem wrodzonych czynników, czynników wewnętrznych czyli dziedzicznych oraz zewnętrznych czyli środowiskowych, które wspólnie na siebie oddziałują, to oznacza, że to geny pokazują granice rozwoju możliwości, zaś środowisko je realizuje.

Przeciwnikami tej teorii byli zwolennicy pedagogiki chrześcijańskiej oraz socjalistycznej.

Teoria czterech czynników-Na rozwój mają wpływ 4 grupy czynników:

1. dziedziczenie cech(genotyp)

2. środowisko

3. własna aktywność( np. sport- doskonali się to co się ćwiczy)

4. system edukacji-system nauczania i wychowania(inne umiejętności i zdolności mają osoby że średnim wykształceniem a inne z wyższym)

Wszystkie te czynniki oddziałują na siebie wzajemnie.

Wpływ naszej aktywności na rozwój psychiczny: Z szeregu danych empirycznych wynika, że jednym z najistotniejszych czynników wpływających na rozwój jednostki jest jej aktywność. Określony kierunek aktywności warunkuje określony kierunek rozwoju jednostki.. Aktywność wywołuje konkretne zmiany rozwojowe. Podstawą koncepcji aktywności jest przyjęcie następującej tezy: rozwój psychiczny polega na gromadzeniu i opracowaniu doświadczeń

44 .Analiza materialistycznej maksymy: „byt określa świadomość” jako przeciwieństwa dla maksymy idealistycznej: „świadomość określa byt” oraz jej konsekwencja dla wychowania materialistycznego

• Idealiści powiedzieli: "Świadomość określa byt"

• Materialiści odparli: "Byt określa świadomość".

• Idealiści: Świadomość jest atrybutem duszy. Nabiera cech bytu.

• Materialiści: Świadomość jest jedynie cechą materii. Nie ma w niej nic, co by pozwalało uważać ją za kategorię bliską doskonałości.

• Idealiści: Człowiek jest bytem duchowym.

• Materialiści: Nie ma czegoś na miarę człowieka. Tym, co człowieka wyraża jest:

• fizyczność,

• struktura,

• budowa,

• motoryka,

- Człowiek nie postrzega jako kogoś szczególnego w ewolucji dziejów, chociać nadają mu najwyższe znaczenie.

- To twór materialistyczny, który osiąga apogeum rozwoju w drabinie bytów materialnych (nie duchowych), najlepiej rozwiniętym.

• Wg te drabiny człowiek ewoluuje i ulega zniszczeniu czas obcowania ze światem, człowiek "zużywa się",

• Świadomość jest cechą meterii.

• Wg idealistów: jest najważniejsza,

• Wg materialistów: jest jedynie cechą materii.

• Materialiści: Świadomość jest cechą człowieka materialistycznego. Bytem może być nie tylko to, co materialistyczne, Świat się zmienia i przetrwa tylko to, co ma znamiona bytu – Cecha materii ludzkiej.
  np. Kolor skóry, kształt nosa, wzrost, waga, świadomość (wyrażająca się w różnych kombinacjach myślenia),

• Idealiści: Dusza jest Bożą własnością, bo jest przez Niego powołana. Dusza nadaje cechy temu, co do niej przynależy.

• Materialiści: Nie ma duszy, cechy przynależą do materii.

•Jeżeli ginie/obumiera podstawa stanowienia cech, to wraz z nią wszystkie jej cechy.
Np. Jeżeli ja umrę, to wraz ze mną umrze mój kolor oczu, waga, wzrost i inne cechy oraz intelekt, myśli, nie będzie mnie już, nic nie pozostanie, bo moja świadomość należy do ciała, jako do materii.

• Człowiek nie jest nieśmiertelny, więc umiera z nim wszystko. To, co pozostaje po nim to WYTWORY.

• Wytwory po śmierci to świadomość społeczna (dorobek kulturalny, dobro wspólne, a nie indywidualne),

• Konsekwencja pedagogiczna – bardzo ważna,

• Przykład państwa materialistycznego to Francja – terror wobec kapłanów, kościoła, komuna paryska.

• Jeżeli bytem jest ciało, a nie dusza to pedagogika powinna sie skupiać na kształtowaniu tego, co materialne, to, co może zmieniać, ulepszać, ukształtować.

Kształtując ciało – kształtujemy świadomość

stąd

"byt określa świadomość"

Teoria konsekwencji:

• Idealiści mówią: istnieją 2 czynniki rozwoju dziecka:

• Zadatki wrodzone,

• Socjalizacja

• Materialiści dodają 2 czynniki i uzyskują w sumie 4:

3. Wychowanie,

4. Aktywność własna,

• Przenikanie się tych czynników daje inną jakość wszechstronnie rozwinietą osobowość ucznia.

• Determinizm – niewolnicy sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy, wolność jest najważniejsza.

45.Pedagogika materialistyczna jako wychowanie sterowane, ograniczające alternatywę wyboru wychowanka w sytuacjach pedagogicznych.

• Pedagogika materialistyczna - Niezgodna z prawdą o człowieku, którą mu wyznajemy. My wyznajemy pedagogikę idealistyczną – katolicką, chrześcijańską.

• Dusza nie jest nam dana w percepcji. Trudno na wierzyć w coś, czego nie widzimy, Materialiści mówią, że duszy nie ma.

• Monizm -

• Dualizm,

Przykład państwa materialistycznego to Francja – terror wobec kapłanów, kościoła, komuna paryska

Pedagogika materialistyczna (instrumentalna) – skupia się na ciele, na jakości funkcjonowania, jak zyjemy, w jakich warunkach socjalnych, domowych, taką mamy świadomość

51.Znaczenie potrzeb w wychowaniu człowieka.

1.Potrzeba- jakieś dobro, którego brak człowiek(podmiot) odczuwa. Odczuwanie tego jest przykre.

W ujęciu funkcjonalnym człowiek żyje bo odczuwa potrzebę, zaś pokonując te potrzeby uruchamia funkcje życiowe, gdyby nie odczuwał potrzeb to prowadziło by to do śmierci np. potrzeba zaspakajania głodu.

2.Paleta potrzeb dziecka które są konieczne w zdrowym wychowaniu

Potrzeby konsekutywne (ważne) są to potrzeby dodatkowe które mogą być zaspokajane a nie muszą, są konieczne do prawidłowego rozwoju człowieka

Klasyfikacja potrzeb:

•Potrzeba bezpieczeństwa – dziecko wzrastając w środowisku domowym szkole, instytucji oświatowej wszędzie tam gdzie jest to ważna jest właśnie te potrzeba bezpieczeństwa. Dziecko potrzebuje jej, aby otwierało się na sytuacje pedagogiczne, uczestniczy w nich aktywnie i osiąga doświadczenia. Uaktywnianie się dziecka w sytuacjach zaburzonego poczucia bezpieczeństwa jest… Najważniejsze dla sprawy, w której dziecko czuje się bezpiecznie jest to, aby dziecko zrozumiało tą rzeczywistość. Brak zorientowania wywołuje u nas stan zagrożenia. Należy tak konstruować sytuacje aby dziecko było w stanie zrozumieć o co chodzi. Bronią się w takimi sposób jak umieją.

• potrzeba afiliacyjna- afiliacja to odniesienie, postawa odniesienia dla dziecka która daje mu e jego rozwoju możliwość odczucia siebie i utożsamienie siebie w środowisku jakim się znajduje. Przynależność odnalezienia siebie w środowisku. Dziecko pragnie z całych sił matki, ojca itp. Aby wiedziało do kogo należy (afiliacja kulturowa, narodowa, środowiskowa. Afiliacja ma też wymiar nadawania i tworzeniu w dziecku i jego osobowości. Potrzeba ta mówi do kogo dziecko należy. Ważna jest ona tez w wychowaniu dziecka, kiedy nie budujemy tej potrzeby to dziecko dorasta w kompleksach.

• potrzeba aktywności własnej- głęboko wynika z natury człowieka . Człowiek ma ją zakodowaną w sobie, aby żyć trzeba być aktywnym(proces życia). Aktywność ta wytwarza synergię (odpowiedniość homeostazę) pomiędzy podmiotem, człowiekiem i tym wszystkim co go otacza. Ubodźcowanie jest zewnętrzne(ekstrawertyczne) i wewnętrzne(interwertyczne). Stymulacje te ingerują miedzy sobą. Aktywność jest wewnętrznie,( immanentnie).. życia społecznego. Nie będąc aktywnym nie zaspakajamy dóbr, a to prowadzi do dyswersu ludzkich dogmatów. Aktywność jest konieczna. Człowiek aktywny i zasp akający własne potrzeby odczuwa satysfakcję. Dziecku nie można podawać życia na tacy. Trzeba tak kształtować postawę dziecka z całym otoczeniem aby dziecko musiało działać, aby warunki stwarzały mu potrzebę spełniacza aktywności.

•potrzeba twórczości- dziecko nie tylko jest aktywne ale ma także potrzebę stwarzania czegoś nowego. Podmiotowość, niepowtarzalność, oryginalność dziecka, Dzieci są twórcze i poprzez swoją twórczość badają ja i eksperymentują. Bodźce musza być jasne, tak jak i obszar tego obcowania. Dziecko będzie eksperymentować w tej rzeczywistości. Odczuwanie sympatii poprzez efekt twórczości, trzeba tego dowodzić. Młodzież musi wylatywać na te poznanie, to jest czas na oryginalność i twórczość- czynić przestrzeń wychowawczą dziecku. Edukacja jest pełna mistycznej emocji. Oryginalność i twórczość należy wzmacniać. Poprzez twórczość znaczyć teren. To ma być ich… twórczość ma wypełniać przestrzec wychowawczą a i budować w niej atmosferę.

• potrzeba kontaktu społecznego i uznania społecznego- człowiek jest istotą społeczną i kontakt społeczny z innymi jest bezwzględnie potrzebny. Z natury człowiek jest społeczny, taki przychodzi na świat. Aby prawidłowo wzrastał potrzebna jest ten drugi człowiek. Wychowawca powinien urozmaicać styczności społeczne, poprzez start gie, budować kontakty ludzi. Należy wzmacniać kontakty społeczne i wdrążać do wspólnego działania, wykonywania zadań i nie tyle co społeczne ale podmiotowe. Uznanie społeczne to jest to prawo do koncentracji na sobie. Trzeba być konsekwentnym i kreatywnym. Kontakt społeczny i uznanie to ważne potrzeby które są realizowane w procesie wychowania.

• potrzeba seksualna – jest immanentnie dana. Jesteśmy istotami seksualnymi i nie wolno udawać ze nie, Te udawanie jest anormalne i ma wymiar wynaturzenia.

52.Sytuacje wychowawcze jako trudne i dynamiczne.

Sytuacje trudne – to nie tylko moje problemy, lecz także problemy wszystkich dookoła: zwierząt, innych ludzi.

• Człowiek – najdoskonalsze stworzenie.

• To, co dotyczy człowieka ma kierunek etyczny, znaczenie konsumpcyjne.

• Sytuacje trudne:

• mają znaczenie wychowawcze,

• powodują człowieka do wyborów, do wartościowania,

• człowiek – wybiera i decyduje o sobie i innych,

• dodają sensu życiu ludzkiemu, są koniecznością na naszej drodze dojrzewania. Myślenie o nich, jak o absurdzie jest złe.

• Często dają dużo satysfakcji.

• W wychowaniu musimy:

• mieć świadomość stosowania sytuacji trudnych, przechodzenia przez nie z wychowankiem,

przyjąć, że sytuacje trudne są i "coś z tym trzeba zrobić", a jeśli gdzieś ich ni ma t trzeba zrobić tak, żeby były.

54.Znaczenie frustracji w wychowaniu.

Dziecko nierealizujące swoich potrzeb, gdy wychowawca nie jest na to wrażliwy to dziecko przezywa stres. Frustrację – to niemożność spełnienia i zrealizowania potrzeby. Frustracja w sensie psychiatrii klinicznej i psychologii ( w odniesieniu do froida) jest zjawiskiem złym i negatywnym

Frustracja w pedagogice –jest stanem przeżyć w wyniku nie zaspokajania potrzeb by zaktywizować się w kierunku takim aby spełniać te potrzeby.

• Frustracja pojawia się w parze z parierą.

• U Freuda – ma charakter wyniszczający.

• Warto ją przechodzić, bo to umacnia, dobrze kształtuje, czyni ją mocniejszym i silniejszym,

55.Deprywacja potrzeb jako zagrożenie w rozwoju człowieka i jego wychowaniu.

Deprywacja

Dziecko musi mięć perspektywę zaspakajania tej potrzeby.

Deprywacja potrzeb – taka sytuacja niekończąca się, w której nie możemy osiągnąć celu, wyniszcza:

• Potrzeba – musi mieć charakter upodmiotowiony,

• Emocje przechodzą na procesy wolicjonalne,

• Rozpoznanie rzeczywistości, warunki i ich obróbka w procesie poznawczym. OBRÓBKA INTELEKTUALNA materiału działania.

• Proces behawioralny – podjęcie konkretnych działań.

• Cele realizowane w oparciu o możliwości dziecka,

• co dla niego jest ważne (na początku ważna jest zabawa),

• uwarunkowania psychologiczne,

• potrzeby dziecka,

Deprywacja – zdarza się często, pojawiają się mechanizmy obronne pomagające przetrwać deprywację

63.Znaczenie teorii potrzeb i teorii motywacji w wychowaniu człowieka.

Teoria potrzeb (w analizie człowieka):

• Motywacja, potrzeby, działania,

• Człowiek jest aktywny, bo odczuwa potrzeby (jedzenie, seks, dziecko),

• Funkcje życiowe są wynikiem odczuwanych potrzeb

• są Cim co poszczą, głodują, zachowują czystość,

• Sublimacja potrzeb – przeniesienie

• kompensacja braku na sublimowane potrzeby,

• przeniesienie własnych potrzeb na innych,

Proces motywacyjny

od wystąpienia potrzeby do jej zaspokojenia

• Potrzeba jest:

• początkiem procesu motywacyjnego,

• podstawą procesu motywacyjnego,

• motyw do działania,

potrzeba	→	cel
(motyw)		(zaspokojenie)

• Człowiek musi odczuwać potrzeby i je zaspokajać, bo taki jest sens antropologiczny,

• odrębny proces motywacyjny,

• Inne składowe procesy:

• emocjonalne,

• wolicjonalne

• poznawcze (in. Poznawczo – intelektualne),

• behawioralne (działaniowe),

• Czas: od wystąpienia potrzeby do jej zaspokojenia musi zawierać przejawianie motywu (jest szczególne) tłumaczą je prawa Yercessa-Downsona – gdzie największe motywowanie jest nie w chwili odczuwania potrzeby, lecz w chwili jej zaspokojenia.

• Istnieje moment krytyczny napięcia powodowanego przez motyw.

65.Autorytet nauczyciela – wychowawcy w kontekście prestiżu osobistego i zapożyczonego.

Autorytet osoby karzącej lub nagradzającej:

•relacja emocjonalna,

•kara musi boleć, a nagroda musi wywoływać pozytywne odczucia,

•najbardziej boli kara od najbliższych,

•Prestiż zapożyczony– jestem ważny, bo mnie się to należy, zapożyczony np. Od instytucji państwowych (posiadanie tytułu PREZES, DYREKTOR, REKTOR),

•Prestiż osobisty – gdy ktoś może stwierdzić: "jego da się lubić" – lubimy kogoś za to, że jest inteligentny, elokwentny,

•Perswazja – odczuwa się przez słowa, wychowawca używa argumentów, ma silne podłoże.

66.Przedmiot zainteresowań i problematyka pedeutologii.

Pedeutologia – pajdeutes – nauczyciel, logos – słowa, wiedza.

Wg Okonia:

Pedeutologia – usamodzielniający się dział pedagogiki, którego przedmiotem są zagadnienia dotyczące nauczycieli, jak osobowość nauczyciela, dobór kandydatów do zawodu nauczycielskiego, kształcenie i doskonalenie nauczycieli, ich praca zawodowa.

Pedeutologia – obszar interdyscyplinarny, subdyscyplina pedagogiki powstała w wyniku intensywnego rozwoju szkoły, domagającego się wiedzy o nauczycielu, jego kształcenia i doskonalenia.

Kierunki badań pedeutologicznych:

• historyczno – porównawcze (kształcenie i dziejowy rozwój zawodu nauczyciela)

• psychologiczno – pedagogiczne (dotyczą badań nad osobowością, postawy, stosunki personalne)

• socjologiczno – pedagogiczne (dotyczy badań nad nauczycielstwem jako grupą społeczną; status, rola, funkcje nauczyciela w środowisku lokalnym)

• komparatystyczne (porównania z innymi krajami, tendencje rozwojowe)

• podejmujące problemy szczegółowe (dotyczące efektywności pracy)

68.Przedmiot zainteresowań i problematyka andragogiki.

Andragogika- zajmuje się procesami kształcenia, wychowania, samokształcenia i samowychowania ludzi dorosłych. Bada, opisuje i analizuje cele, treści, systemy, formy i metody ww. procesów oraz ich uwarunkowania społeczne, ekonomiczne, kulturowe, cywilizacyjne i biologiczne.

Odpowiada na pytanie, jakim może być człowiek dorosły, jaki poziom rozwoju i sprawności może osiągnąć, jeśli stworzy mu się optymalne warunki edukacji a on sam podejmie autokreację.

Umożliwia zrozumienie procesu przekształcania potencjału jednostki w realną zdolność do sprawnego funkcjonowania we wszystkich rolach społecznych.

69. Dyscyplina zewnętrzna i wewnętrzna w wychowaniu dziecka.

•W wychowywaniu dziecka ważna jest dyscyplina wewnętrzna – dyscyplina zewnętrzna
(w postaci np. Indeksu, dziennika...) jest wspomagająca.

• Dyscyplina wewnętrzna, a nie zewnętrzna:

- Wysłuchać,

-Poznać,

- Rozstrzygnąć w sobie,

70.Wychowanie jako proces kształtowania postaw społecznych.

Wychowanie – klarowne wyraziste w społecznej percepcji. Środowisko w nim naturalnym wychowaniem są rodzice. Wychowanie to proces złożony, wewnętrznie zróżnicowany, skomplikowany. Wychowanie relację miedzy dwoma osobami gdzie jedna oddziałowuje na drugą a celem tego odziałowywania jest zmiana w tej drugiej osobie, na którą się oddziałowuje. Procesem wychowania jest autentyczność. Teorie różnych uczonych dowodzą Se wychowanie jest permanentne, nigdy się nie kończy trwa przez całe Zycie. Kończy się w sposób naturalny wraz ze śmiercią człowieka. Wychowanie także kształtuje sylwetkę pedagogiczną. Wychowanie odbywa się w różnych środowiskach np. Przedszkole, szkoła, praca, więzienie.

Na wychowanie nakłada się zmiana osobowości(kształtowanie osobowości dziecka od małego). Zewnętrznym empirycznym wyrazem tej zmiany jest zachowanie. Zmiany powinny sięgać do wnętrza człowieka, zrębów osobowościowych.

ALBO TO ALBO TO

Warunki decydujące w tym procesie:

•związane z osobą wychowanka – wcześniejsze doświadczenia, to co wyniósł z relacji z grupami rówieśniczymi (skłonności, uzdolnienia)

• wszystko to co związane jest z osobą wychowawcy- wiedza, stopień umotywowania do pracy, jego postawy społeczne wobec dziecka, wychowanka, zawodu. Warunki pracy wychowawcy które nie powinny dominować i przesłaniać relacji miedzy nauczycielem a uczniem. Warunki socjalne także są ważne: środki na szkolenia, literatury na poszerzanie wiedzy). Pedagog musi mieć własną podstawę do pracy

• cechy osobowościowe wychowawcy i jego uwarunkowania somatyczne, zdrowotne.

Wygląd

- warunki związane z miejscem pracy (zewnętrzne)- przestrzeń czasowa, czas , miejsce instytucji wychowawczej – budynek, rekwizyty w zasięgu reki.

-ważnym uwarunkowaniem jest pracy pedagogicznej są postawy społeczne. Efekty te będą zależeć od tego jakie podstawy społeczne będą się przejawiać

•od postaw społecznych samych wychowanków – to te które sam wnosi sobą w sytuacji wychowawczą. (jakieś odniesienie o rzeczywistości, coś co go otacza). Postawy te należy wzmacniać jeżeli są dobre lub trzeba je zmieniać, osłabiać jeżeli są nie właściwe i ryzykowne, niebezpieczne. Uczyć tych postaw które będą mu potrzebne. (potrzeba moralnej odpowiedzialności)

71.Dobry wychowawca jako diagnosta.

Dobry wychowawca musi być dobrym diagnostom- czyli rozpoznawać w dziecku jego stany i potrzeby. Nastawienie poznawcze by znać dziecko z którym się pracuje. Dlatego diagnoza jest bardzo ważna. Patrząc na ucznia możemy obserwować jego zachowania. Poznanie specyfiki zachowań a na jakim SA etapie rozwoju. Pedagog nie jest samowystarczalny dlatego w diagnozie jest także wspierany przez instytucje terapeutyczne.

72.Aspekty diagnozowania i diagnoza cząstkowa w rozpoznawaniu wychowanka i sytuacji wychowawczej.

Aspekt identyfikacyjny i diagnoza przyporządkowana

Rozpoznać to co jest i jakiego to problemu dotyczy, nie wszystkie dzieci które są nadmiarowo pobudzone i energetyczne

Genetyczny- bada co leży u źródła problemu czym on został wychowany, gdzie w jakich okolicznościach może dostrzegać ten problem.

Aspekt fazy- zjawiska życia dziecka, jego funkcjonowania społecznego itp. Problemy wychowawcze, zachowania psychospołeczne. To specyfika fazowa(złożona)/ Ta struktura jest zapisana w literaturze. Jeżeli dostrzegamy problem to musimy wiedzieć na jakiem jest on etapie. Dziecko to tej fazy dochodzi latami.

Faza- ustala na jakim etapie jesteśmy w rozwoju problemu dziecka. Od fazy zależy jakie podjąć działanie.

Aspekt celowościowy- jakieś zjawisko życia psychospołecznego dziecka i na te zjawisko działają różne elementy, diagnoza ta bada który element jest główną przyczyną negatywnego zachowania. Trzeba ustalić który z czynników jest najważniejszy, którym trzeba się zająć.

Aspekt Prognostyczny- zastanowienie się co można zrobić, aspekt który oparty jest na (dobro – zło). Co się z nim dzieje w przyszłości i zatem prowadzi nas do aspektu decyzyjnego (o wymiarze prakseologicznym)

Diagnoza wraz z tymi aspektami jawi się jako pełna.

Diagnoza cząstkowa (2 etapy) · Typy diagnozy : Diagnoza cząstkowa – obejmuje tylko niektóre typy diagnozy (2 lub 3).

1. Diagnoza kategorialna (przyporządkowująca, typologiczna) – polega ona na przyporządkowaniu danego wycinka analizowanej rzeczywistości do typu lub gatunku. Jest to wstępny etap o zadanie każdej diagnozy.

2. Diagnoza genetyczna – polega na ustaleniu źródeł określonego zaburzenia, wykryciu jego przyczyn pierwotnych i wtórnych.

3. Diegnoza funkcjonalna – polega na określeniu znaczenia istniejącego stanu rzeczy w powiązaniu z różnymi sterami aktywności xW i grupami społecznymi.

4. Diagnoza fazowa – polega na ustaleniu etapu zmiany w badanej rzeczywistości, uchwyceniu dynamiki rozwoju analizowanego zjawiska i ustaleniu jego fazy. 5.

Diagnoza prognostyczna – polega na określeniu przewidywanego kierunku zmian badanej rzeczywistości, określeniu przypuszczalnego rozwoju badanego zaburzenia oraz skutków, które mogą się ujawnić w wyniku obecnego stanu. ·

Diagnoza pełna – obejmuje, zawiera wszystkie wymierzone typy diagnozy ·

73. Diagnozowanie pełne i nie pełne u wychowanka

Diagnoza pełna – obejmuje, zawiera wszystkie wymierzone typy diagnozy

•Diagnoza kategorialna

•Diagnoza genetyczna

•Diagnoza funkcjonalna

• Diagnoza fazowa

•Diagnoza prognostyczna

Etapy diagnozy pełnej.

Diagnoza pełna składa się z następujących elementów:

diagnoza cząstkowa 1. Opis stanu rzeczy

2. Ocena

diagnoza niepełna 3. Konkluzja oceniająca

4. Wyjaśnianie opisywanych stanów rzeczy

5. Postulowanie i przyjęcie hipotezy o charakterze sprawczym

74.Wychowanie jako obszar diagnostyczny wykluczający stosowanie postdiagnozy.

Badania diagnostyczne- maja charakter sprawozdawczy ( nie możemy zmieniać rzeczywistości). W badaniach możemy tylko i wyłącznie patrzeć jak jest i orzekać o tym, Do czego to doprowadzi itp. Zdajemy sprawozdanie z tego co zastaliśmy w rzeczywistości. Podczas diagnozy nie można nic zmieniać jedynie po jej zakończeniu można cos zmienić ale działaniem.

Postdiagnoza- takie działanie diagnostyczne które do niczego już nie wraca np. medyczna sekcja zwłok

Postawę trzeba poznawać – do poznawania postaw potrzebna jest diagnoza. Diagnozuje się po to aby poznać dziecko, potem je ocenić i zastosować (wzmacnianie lub osłabianie) jeżeli jest brak postaw to trzeba pomyśleć żeby je ukształtować. Czym są warunkowane, co powoduje ze one takie są a przy tym jak zmienić przyczynę tej postawy. W diagnozowaniu sięgamy do rozpoznawania jaka jest ich specyfika i natężenie. Postawy trzeba sprawdzać na jakim etapie rozwoju człowieka są, jak one wyrażają człowieka. To bardzo ważne zadanie pedagogiczne, bardzo ważne zadanie wychowawcze. Każdy wychowawca musi być przyzwoitym diagnostom, by wiedzieć jak postępować. Każdy musi mieć elementarną wiedzę. Potrzeba diagnostyczna – uświadomiona. Musi mieć świadomość że poznawanie jest jego powinnością. Nie można pracować z dzieckiem nic o nim nie wiedząc, Wszystko to obowiązuje w diagnozowaniu, odnosi się to także do analizy potrzeb dziecka

78.Znacznie kar i nagród w wychowaniu.

1. Kary i nagrody:

•wzmocnienia pozytywne i wzmocnienia negatywne,

•warunkowania pozytywne i negatywne,

•przewarunkowania pozytywne i negatywne,-

• z kary mamy do czynienia, gdy wobec wychowanka zastosujemy bodziec negatywny, który nie jest mu przyjazny, jest przykry, ale nie krzywdzący.

Jeśli kara powoduje krzywdę:

•Wychowanek został niesłusznie ukarany,

2. Nagradzanie:

•musi być doceniona i zauważona,

•nie należy uszczęśliwiać ludzi na siłę,

•stosowanie bodźca pozytywnego i przyjemnego,

•nagradzając zachowania wzmacniamy je,

•bodziec i reakcja

Kara:

•gdy wprowadzamy wobec dziecka bodziec awersyjny, negatywny lub, gdy usuniemy bodziec pozytywny. Np. Usunięcie przywileju.

Nagroda:

•gdy wprowadzamy bodziec pozytywny lub, gdy usuniemy dłużej już doświadczany bodziec negatywny.

Usunięcie kary jest nagrodą!

79.Znaczenie perswazji i modelowania w wychowaniu.

Perswazja – odczuwa się przez słowa, wychowawca używa argumentów, ma silne podłoże.

Modelowanie:

•to wskazywanie wzorca. "Zrób tak i tak" – pokazywanie na przykładzie. Wzorzec musi być bliski osobie modelowanej.

80.Stosowanie metody zadaniowej w wychowaniu.

Metoda zadaniowa:

•oddziaływanie na młodzież w sytuacji określonej, jako zadanie ma ono zmobilizować wychowanka.

Antonina Gurycka "presja sytuacyjna" – nie chcę, ale muszę coś zrobić.

81. Stosowanie metod gier dydaktycznych w wychowaniu.

• Pojęcie „ gry dydaktyczne” obejmuje zarówno gry jak i zabawy stosowane w procesie kształcenia, choć różnice między nimi nie są zbyt wyraźne.

• Gry dydaktyczne należą do metod problemowych i organizujących treść kształcenia w modele rzeczywistych zjawisk, sytuacji.

• Gra to odmiana zabawy, która polega na przestrzeganiu dokładnie sprecyzowanych reguł.

• Gra dydaktyczna to celowo organizowana sytuacja , w której osoby uczące się konkurują ze sobą w ramach określonych reguł gry.

•odgrywanie ról

•rozgrywki planszowe

•metodę inscenizacji

•gry symulacyjne

•logiczne

•sportowe

• •wyposażenie ucznia we wstępny zasób doświadczeń wystarczający mu do poczęcia gry,

• •wykorzystanie owego wstępnego zasobu wiadomości przez ucznia do przystąpienia do gry,

• •wytwarzanie nowych doświadczeń przez ucznia, gdyż gra dostarcza cały czas nowych wiadomości i sprzyja powstawaniu nowych pożądanych umiejętności,

•wykorzystanie nowych doświadczeń przez ucznia do lepszej gry i uczestniczenia w kolejnej zupełnie nowej grze.