ONKOLOGIA seminarium 1 9.03.2012

„Zasady dermatologicznego badania chorych ze szczególnym uwzględnieniem objawów stanów przednowotworowych i nowotworów skóry”

Wywiad (anamneza)

- skargi główne (objawy podmiotowe = subiektywne)

- świąd

- miejscowa bolesność

- pieczenie

- inne (np. sączenie, podkrwawianie)

- rozwinięcie skarg głównych

- czas trwania zmiany chorobowej (od kiedy)

- zmienność objawów w czasie (wielkość zmiany, dolegliwości towarzyszące)

- wpływ czynników zewnętrznych na dotychczasowy przebieg (zaostrzenie lub zmniejszenie objawów)

- próby leczenia w przeszłości (wpływ leczenia miejscowego/ ogólnego na przebieg)

- narażenie na czynniki ryzyka (UV [czerniak – UVB, BCC - UVA], promieniowanie jonizujące, promieniowanie RTG, zakażenia HPV [głównie SCC], palenie papierosów, inny wyroby nikotynowe, przewlekłe drażnienie mechaniczne, przewlekłe owrzodzenia i blizny [dla SCC], substancje chemiczne np. arsen, i dziegcie, leczenie immunosupresyjne, zakażenia HIV) !!

- dolegliwości ze strony innych narządów

- wywiad rodzinny (genetyczny) np. genetyczne zespoły występowania BCC: zespół Gorlina, zespół Bazexa

- wywiad socjalny

- choroby przebyte (hospitalizacje, choroby zakaźne)

-choroby społeczne: wirusowe zapalenie wątroby, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, gruźlica, choroba niedokrwienna serca

Badanie przedmiotowe

- status localis (stan miejscowy)

- morfologia zmiany (np. guzek, guz, nadżerka, owrzodzenie)

- zabarwienie (nieregularne wybarwienie)

- rozmiar (średnica) zmiany

- konsystencja (spoistość) tkanek w obrębie zmiany

- powierzchnia (równa, brodawkująca, z nadżerkami, pokryta strupem)

- makroskopowe granice zmiany chorobowej (wyraźna lub zatarta, regularna lub nieregularna, wałowate, uniesione brzegi)

- lokalizacja (tzw. miejsca predylekcyjne)

- obecność krwawienia, sączenia, treści ropnej, włóknika, martwicy w obrębie zmiany chorobowej

- skóra otaczająca (obecność stanu zapalnego, zaburzeń pigmentacji)

- pozostała skóra

- ocena fototypu

- ogniskowe zaburzenia pigmentacji (przebarwienia, odbarwienia)

- obecność zmian podobnych jak w status localis o innym umiejscowieniu

- okolice otworów naturalnych (wargi, oczy, przedsionek nosa, małżowiny uszne, okolice odbytu)

- poszerzone naczynia żylne

- rozmieszczenie tkanki podskórnej (ilość, rozkład w odniesieniu do płci i wieku)

- badanie błony śluzowej jamy ustnej (leukoplakia, SCC)

- badanie błon śluzowych narządów moczowo-płciowych (SCC, erytroplazja Queyrata)

- ocena przydatków skóry – owłosiona skóra głowy, płytki paznokciowe (czerniak o lokalizacji podpłytowej!)

- obwodowe węzły chłonne (przyduszne, zauszne podżuchwowe, karkowe, wzdłuż przebiegu mięśni mostkowo-sutkowych-obojczykowych, nadobojczykowe, pachowe pachwinowe)

Niepokój onkologiczny budzą zmiany, które cechuje:

- szybki wzrost (powiększone rozmiary)

- nieregularny kształt

- nierównomierne wybarwienie

- nierówne, pozaciągane lub rozmyte granice (brzegi)

- niejednolita powierzchnia (np. obok obszarów brodawkujących)

- widoczne obfita sieć naczyń krwionośnych (włosowatych)

- sączenie lub podkrwawianie

- obecność objawów stanu zapalnego w tkankach otaczających

- brak tendencji do gojenia i inwolucji