Podział grup społecznych:
Ze względu na wielkość:
-małe – mała grupa ludzi (3-do kilku dziesięciu osób). Jest to grupa społeczna w której wszyscy należący do niej bardzo dobrze się znają oraz często się spotykają, np. szkoła, rodzina.
-duże- liczące od kilku dziesięciu ludzi do około kilku miliardów. Grupa nie tylko różni się liczebnością od małych grup społecznych. Charakteryzuję się tym, że ludzie najczęściej się nie znają, nie wiedząc nic o sobie, są dla siebie anonimowi, np. mieszkańcy państwa
Ze względu członkostwa:
- grupy zamknięte- przynależności jednostki decyduje spełnienie określonych warunków. Można do nich także należeć automatycznie ( urodzenie się w odpowiedniej rodzinie) np. majątek, wykształcenie itd. Np. stowarzyszenia biznesmenów.
- grupy otwarte- o przynależności decyduje wola jednostki.
Ze względu więzi;
Istnieją także grupy pierwotne (naturalne) [rodzina, grupa rówieśnicza, oraz wtórne (tworzone sztucznie) [ partie polityczne, związki zawodowe]
Ze względu sformalizowania
- formalne – te rodzaj grupy społecznej charakteryzuje się znacznie większą ilością osób niż w grupach nieformalnych. Ich działanie: Posiadają swój wewnętrzny regulamin. Przynależność do grup formalnych jest określona przez odpowiednie przepisy, regulaminy istniejące w danym rodzaju takiej grupy. Działają jak najbardziej legalnie nie łamiąc prawa, gdyż nawet założenie jakiejkolwiek grupy formalnej wiąże się z postępowaniem zgodnie z istniejącym już prawem. Grupy formalne działają według określonego planu, mają wyznaczony cel, oraz hierarchię członków. Każdy na odpowiednim stanowisku. Zdarza się, że takie grupy społeczne przekształcają się w pewne instytucje, np. harcerstwo, klub, fundacje, wojsko, partie polityczne itd.
(Wojsko ma określony cel- szkolenie nowych żołnierzy oraz doskonalenie starszych, ale przede wszystkim obronę kraju. Wszystko jest oczywiście zgodnie z panującym prawem).
-nieformalne- grupy te są stosunkowo nie duże. Dzięki temu osoby należące do tego typu grup społecznych komunikują się w sposób bezpośredni. Relacje między nimi powstają zupełnie spontanicznie i dobrowolnie, dzięki wspólnym zainteresowaniom, poglądom, zwyczajom itd. Odpowiednie relację w przypadku grup nieformalnych są takim głównym fundamentem ich istnienia. W jaki sposób działają takie grupy społeczne?? Przeważnie nie posiadają żadnego planu działania oraz regulaminu wewnętrznego który określałby jakiekolwiek warunki przynależności oraz reguły funkcjonowania. Nie wszystkie ale niektóre z nich, niestety działają nie legalnie i nie przestrzegają istniejącego prawa, oraz nie bywają raczej instytucjami , np. mafia, gangi terroryści. Natomiast kluby młodzieżowe są legalne ale nie należą go formalnych grup społecznych.
Od czego zależy podatność jednostki na wpływ takich grup?
Wydaje się to bardzo proste. Znając już dokładną charakterystykę oraz sposób działania grup formalnych oraz nieformalnych, można stwierdzić bardzo interesujący fakt, że my jako dzieci i wszyscy pozostali należeliśmy do grup nieformalnych. ( nasza rodzina, grupa naszych rówieśników itd.) Natomiast podczas naszego rozwoju, wraz z kształtowaniem naszej osobowości, naszych wartości, pragnień fizycznych i psychicznych, naszych upodobań, celów oraz zainteresowań stajemy się ludźmi należącymi do grum formalnych. Oczywiście każda jednostka z reguły sama określa wybór przynależności do odpowiedniej grupy społecznej. Wszystko zależy od osobowości , siły, samodzielności jednostki. Dlatego też jak z definicji wynika silniejszy wpływ na człowieka wywierają grupy nieformalne. Dlaczego?? Ponieważ są łatwiej dostępne, zrozumiałe oraz nie mają żadnego regulaminu wewnętrznego. Osoby słabe nie wiedzące czego chcą od życia wybierają właśnie ten rodzaj grup społecznych. Natomiast osoby silne oraz pewne siebie i swoich potrzeb wybierają grupy formalne i ukierunkowują się w grupach swoich zainteresowań, np. Partie polityczne. Co może być jeszcze uwarunkowaniem przynależności?? Np. Automatyczna przynależność do grup poprzez urodzenie się w odpowiedniej rodzinie np. od lat należącej do pewnej partii politycznej lub stowarzyszenia biznesmenów.
Literatura:
Szczepański Jan, Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa 1972.
Andrzej Paweł Wejland , Obrazy grup społecznych, 1991.