Wpływ hormonów niepłciowych na aktywność gruczołów łojowych

Izabela Moskal

poniedziałek 03 czerwiec 2013

Wiemy, że na aktywność gruczołów łojowych bardzo duży wpływ maja hormony płciowe, ale nie tylko one. Warto bliżej poznać działanie poszczególnych hormonów bo niekiedy skóra daje nam znać, że coś niedobrego dzieje się w organizmie.

Na aktywność gruczołów łojowych z hormonów niepłciowych duży wpływ ma hormon wzrostu, insulina, kortyzol, prolaktyna, hormony tarczycy a także adrenalina. 

Adrenalina a zwłaszcza jej podwyższony poziom nasila lipogeneze (proces wytwarzania tłuszczów) w sebocytach*. Skutkuje to zwiększoną ilością produkowanego łoju. Możemy to zaobserwować zwłaszcza przy permanentnym stresie, kiedy to stan skóry bardzo się pogarsza.

Prolaktyna a zwłaszcza wzrost jej stężenia wykazuje prawdopodobnie działanie podobne do wzrostu poziomu androgenów, czyli nasila stymulację gruczołów łojowych, co można zaobserwować w drugiej  połowie cyklu miesiączkowego, a także podczas ciąży. Wówczas to wiele kobiet skarży się na zwiększony łojotok w strefie T, za co odpowiada właśnie prolaktyna.

Insulina to bardzo ważny hormon, odpowiedzialny za metabolizm całego organizmu. Bierze ona udział w przemianach białek, węglowodanów a także lipidów, a jej podwyższony poziom stymuluje podziały sebocytów (komórki odpowiedzialne za wydzielanie sebum).

Insulinopodobny czynnik wzrostu, razem z insuliną, pobudza produkcje testosteronu czyli głównego hormonu odpowiedzialnego za nasilenie aktywności gruczołów łojowych. Niski poziom insuliny u pacjentów z cukrzycą często jest wiązany z suchością, łuszczeniem i nadwrażliwością skóry.

Kortyzol jest hormonem kory nadnerczy, wpływającym na różnicowanie oraz aktywowanie sebocytów. Wzrost poziomu kortyzolu prowadzi do choroby Cushinga, która objawia się między innymi zmianami trądzikowymi i nadmierną aktywnością gruczołów łojowych. Wzmożone wydzielanie kortyzolu w sytuacjach stresowych objawia się zwiększoną ilością wydzielanego sebum a także zaostrzeniem zmian trądzikowych. 

Hormon wzrostu jest niezbędny do metabolizmu komórkowego i wzrostu organizmu. Wpływa on także na funkcjonowanie gruczołów łojowych a jego nadmiar powoduje zaburzenia lipogenezy i nadmierne wydzielanie łoju.

Stan skóry jest ściśle zależny od stężenia poszczególnych hormonów w organizmie. Widać to zwłaszcza przy skórze łojotokowej i trądzikowej. Często też skóra sygnalizuje nam, że coś dzieje się wewnątrz organizmu, nie lekceważmy więc niepokojących objawów i dla własnego zdrowia zbadajmy poziom hormonów, jeśli od niedawna mamy silne problemy z łojotokiem.

 

*sebocyty - komórki tworzące gruczoł łojowy.