Rozprawka
Słowa Terencjusza odnoszą się do światopoglądu ówczesnego człowieka, który całe swoje życie powierzał Bogu. Człowiek -według Terencjusza – powinien dążyć do własnego rozwoju i posiadać jak największą wiedzę o otaczającym go świecie.. „Człowiek renesansu” pragnął korzystać z przyjemności jakie niesie życie i być nad wyraz wszechstronnym :)
Najwybitniejszym przedstawicielem renesansu polskiego był Jan Kochanowski, którego utwory są cenione do dziś! Kochanowski był poetą wybitnym z wielkim poczuciem humoru. W swoich utworach pisał o wszystkim: o religii, o zabawie i pijaństwie, o życiu na wsi, o wartościach w życiu, o zdrowiu i o patriotyzmie.
Bez wątpienia w swoich utworach poeta przedstawia nam różne aspekty życia. Fraszka „O doktorze Hiszpanie” mówi o dobrej zabawie, biesiadach do rana i żartach. Ujmują to słowa :
„Jedna nie wadzi, daj Ci Boże zdrowie!
By jeno jedna – doktór na to powie.
(...)A doktorowi mózg się we łbie mąci.
Trudny – powiada – mój rząd z tymi pany:
Szedłem spać trzeźwo, a wstanę pijany.”
Jednak cała zabawa i pieniądze nic nie dają, jeśli człowiekowi nie dopisuje zdrowie. We fraszce na zdrowie autor twierdzi :
„Że nic nad zdrowie
Ani lepszego,
Ani droższego;
Podmiot liryczny w kolejnym utworze stwierdza, że nie należy troszczyć się o jutro „więcej, niźli trzeba”. Tłumaczy, że człowiek nie potrafi przewidzieć przyszłości i tego jak potoczą się jego losy.
Tak doskonale wykształcony humanista był również patriotą, co potwierdza „Pieśń o spustoszeniu Podola” napisana po tatarskim najeździe na polskie ziemie.
Poeta upomina rodaków ,aby przedłożyli swoją wygodę nad interes narodowy i motywuje ich do działania.
Człowiek renesansu stara się żyć w zgodzie ze wszystkim co go otacza, jest wielbicielem przyrody i korzysta z jej atutów, co potwierdza fraszka „Na lipę” oraz utwór „Pieśń Świętojańska o Sobótce”. Jest to utwór oparty na tradycjach uroczystości pogańskich ku czci Kupały.
Autor chwali życie na wsi, które odznacza się radością, miłością i cudownym śpiewem..
Ostatnim elementem, którego nie można pominąć jest wiara. Bóg w epoce renesansu jawił się jako kochający ludzi i wybaczający ojciec. Dramatem w życiu Jana Kochanowskiego była śmierć córeczki – Urszulki. Tak bardzo cierpi po stracie bliskiej osoby, że na chwilę traci swoją mocną wiarę. Nie wierzy, że Bóg mógł zesłać na niego takie nieszczęście…
Myślę, że powiedzenie „Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce” jest doskonałą receptą, jak stać się szczęśliwym. Życie chwilą i korzystanie z dóbr naszego świata jest współcześnie dla wielu ludzi sposobem na życie. Epikureizm i stoicyzm w połączeniu tworzą doskonałe wyjście dla dzisiejszego społeczeństwa. Zachowanie spokoju, umiar w smutku i radości – to właśnie przekazać chciał Kochanowski przez swoją literaturę.