geologia nauka o Ziemi, zajmuje się budową,
własnościami i historią Ziemi oraz procesami
w niej zachodzącymi
tektonika nauka o ruchach skorupy ziemskiej
i sposobie przestrzennego ułożenia skał
mapa geologiczna mapa przedstawiająca
powierzchnię geologiczną danego obszaru
na podkładzie topograficznym
miąższość warstwy odległość pomiędzy
stropem, a spągiem mierzona w kierunku
prostopadłym do jej powierzchni
poziomnice wysokościowe linie na mapie
łączące punkty leżące na tych samych wysokościach
poziomnice strukturalne powstają w wyniku
przecięcia powierzchni warstwy szeregiem
równoodległych od siebie płaszczyzn poziomych;
określają przestrzenne położenie warstwy
moduł warstwicowy [d] pionowy rzut na płaszczyznę
poziomą odcinka warstwy zawartego pomiędzy
2 najbliższymi poziomnicami
bieg warstwy [rozciągłość] krawędź przecięcia
powierzchni warstwy z jakąkolwiek płaszczyzną poziomą
azymut biegu kąt zawarty między kierunkiem północnym
, a linią biegu; mierzony zgodnie z ruchem wskazówek zegara
kierunek zapadania [upad] ślad, jaki powstaje
z przecięcia powierzchni warstwy (stropu, spągu)
z płaszczyzną pionową prostopadłą do rozciągłości
kąt upadu kąt dwuścienny zawarty pomiędzy
płaszczyzną poziomą, a powierzchnią warstwy,
mierzony w płaszczyźnie pionowej prostopadłej do rozciągłości
trójczłonowy zapis parametrów zalegania β/α/kz
intersekcja przecięcie powierzchni geologicznej
z powierzchnią terenu
linia intersekcyjna ślad przecięcia się powierzchni
geologicznej z powierzchnią terenu lub powierzchnią
wgłębną (mapa odkryta); jej kształt zależy od: rzeźby
terenu, położenia warstwy. Aby wyznaczyć linię i. musimy
mieć plan warstwicowy terenu oraz dane warstwy w punkcie A
. Potem kolejno: wykreślamy linię biegu, prostopadle do niej
linię upadu, odkładamy kąt upadu i wykreślamy pozostałe
poziomnice strukturalne, rzutujemy punkty przecięcia
na podkład i na ich podstawie wykreślamy linię i.
geologia strukturalna dział geologii zajmujący się
formami występowania i ułożenia skał oraz wewnętrzną
budową skorupy ziemskiej
diastrofizm [procesy diastroficzne] procesy powodujące
przekształcenie skorupy ziemskiej, wywołujące deformacje (odkształcenia)
polegające na nachyleniach i przemieszczeniach o dużej intensywności
metody diastroficzne badanie wzajemnych relacji
pomiędzy skałami, badanie deformacji warstw, niezgodnego
zalegania różnych formacji oraz następstwa czasowego tych zjawisk
Metody diastroficzne:
zasada superpozycji (młodsze leżą na starszych)
zasada przecinania (skały przecięte czymś są starsze od tego czegoś)
deformacje tektoniczne są młodsze od skał, które zostały zaburzone
zawarte w skale fragmenty są od tej skały starsze
sedymentacja osadzanie, gromadzenie się na powierzchni
skorupy ziemskiej, pod wpływem siły ciężkości, materiałów
niesionych przez wody płynące, lodowce, wiatr, rozpuszczonych
lub zawieszonych w wodzie; najczęściej zachodzi na dnie zbiorników wodnych
płyta fragment platformy kontynentalnej, której fundament
przykryty jest leżącym poziomo lub bardzo słabo zaburzonym
kompleksem skał pokrywy platformowej o znacznej miąższości
monoklina zespół warstw zalegających pod tym samym kątem,
w tym samym kierunku na dużym obszarze
antyklina forma geologiczna, której jądro zbudowane jest z warstw
najstarszych, a w kierunku skrzydeł występują utwory coraz młodsze
synklina forma geologiczna, której jądro zbudowane jest z warstw
najmłodszych, a w kierunku skrzydeł występują utwory coraz starsze
fleksura forma przejściowa między deformacją ciągłą i nieciągłą;
schodkowe wygięcie warstw złożone z 2 dłuższych odcinków (skrzydła fleksury)
połączonych krótszym o odmiennym położeniu (skłon fleksury)
uskok powierzchnia nieciągłości, wzdłuż której miało miejsce przemieszczenie
warstw skalnych; jest wynikiem przesunięcia się rozdzielnych
części masywu skalnego tzw. skrzydeł uskoku
czapa tektoniczna ocalały od erozji fragment płaszczowiny,
leżący w izolacji na skałach jej podłoża
okno tektoniczne odsłonięty w wyniku procesów
erozji obszar w obrębie płaszczowiny, na którym widoczne
są utwory geologiczne stanowiące jej podłoże
płaszczowina zespół warstw skalnych oderwanych od
podłoża i przemieszczonych na dużą odległość
Niezgodność, występowanie braku ciągłości osadów
(tzw. luki stratygraficznej) między dwiema, leżącymi
jedna nad drugą, warstwami (kompleksami) skał. Wyróżnia się:
niezgodność erozyjną - związaną z okresowym przerwaniem
sedymentacji osadów, wystąpieniem procesów erozji, a następnie
ponownym zalewem morskim, powodującym dalsze gromadzenie się osadów,
niezgodność kątową - gdy morze wkracza na tereny wcześniej
wytrącone z poziomego położenia i warstwy skalne ułożone są skośnie
niezgodność przekraczającą - kiedy morze wkracza na dany teren powoli
i tworzące się coraz młodsze osady dochodzą skośnie do powierzchni starszego podłoża.
piętro strukturalne zespół warstw najczęściej różnowiekowych,
sfałdowanych w tym samym czasie, posiadających ten sam styl
tektoniki, oddzielonych od dołu i od góry powierzchniami nieciągłości kątowej
styl tektoniki główne cechy w budowie geologicznej danego obszaru
tektonika alpejska- tektonika fałdowa i płaszczowinowa
tektonika germańska- załomowa i załomowo-fałdowa;
dominującą rolę odgrywają uskoki
tektonika intruzywna (intruzyjna)- występują
fałdowania, uskoki wywołane grawityzacją i liczne
intruzje magmowe; odznacza się chaotycznością kierunków
tektonika solna- aktywne, uplastycznione skały, występują w
otoczeniu sztywniejszych skał w formie pni (wysadów solnych)
tektonika ramowa- typ tektoniki wymuszonej spowodowany
ograniczeniem fałdowanego obszaru sąsiednimi terenami
usztywniającymi, co powoduje równoległy przebieg
osi fałdów do brzegu mas oporowych
tektonika uderzeniowa
Zachowanie linii intersekcyjnych Wybiegają w kierunku upadu
w obniżeniach i wybiegają na wzniesieniach w kierunku przeciwnym.
Opisać i narysować intruzje magmowe
sill- intruzja zgodna, powstająca na skutek wciskania się magmy
między cienkie szczeliny równoległe do ułożenia warstw,
dajka- ciało skalne powstałe przez intruzję magmy niezgodnie z
układem starszych warstw skalnych i przecinające te warstwy
batolit- wielka intruzja o kształcie niezgodnym,
rozciągająca się w głąb skorupy ziemskiej doo
głębokości nieosiągalnych dla badań geologicznych.
lakkolit( to powyginane)- intruzja zgodna czyli wdzieranie
się magmy w skorupę ziemską i nieprzedostanie się jej na
powierzchnię. Jest to jedna z form zjawisk plutonicznych.
Lakkolit w przekroju ma kształt bochenka,
soczewki lub grzyba do którego od spod
dochodzi żyła, będąca pozostałością dopływu magmy.
lapolit- taka psia kostka
harpolit- intruzja przecinająca skały starsze wzdłuż
uprzednio powstałej powierzchni uskoku
5.Podział uskoków ze względu na przemieszczenie warstw
zrzutowy oś przemieszczenia uskoku pokrywa się z
linią upadu powierzchni uskokowej
przesuwczy -"- pokrywa się z lnią biegu-"-
zrzutowo-przesuwczy oś leży między tymi liniami
6. Narysuj płaszczowinę czoło, dygitacje, skręt czołowy
, korzeniowy, porwak, korzeń, autochton