 | Pobierz cały dokument uklad.pokarmowy6.matura.biologia.notatki.z.doc Rozmiar 40 KB |
UKŁAD POKARMOWY
HETEROTROFY
* substancje wchłonięte i dostarczone do komórek mogą być wykorzystane na cele budulcowe, energetyczne oraz ruch
* nadwyżki mogą być przekształcone w materiał zapasowy (w tkance tłuszczowej)
* niemożliwe jest bezpośrednie spożytkowanie masy pokarmowej, gdyż pokarm jest złożoną mieszaniną polimerów organicznych, które nie dyfundują przez błony biologiczne (większość ma specyficzną sekwencję podstawowych jednostek budulcowych)
* pobrany pokarm musi zostać rozłożony na monomery, aby mógł być ponownie wykorzystany
- gąbki - trawią wchłonięte drobiny pokarmowe wewnątrzkomórkowo (w wodniczkach trawiennych)
- parzydełkowce - mają jamę chłonąc-trawiącą, w której rozpoczyna się częściowe trawienie ofiary (trawienie zewnątrzkomórkowe), powstające z rozłożonych białek polipeptydy wchłaniane są przez komórki endodermy i ostatecznie zostają strawione wewnątrzkomórkowo
- wolno żyjące wirki - ofiara jest wstępnie trawiona poza ciałem przez enzymy wydzieliny gruczołów ślinowych, uwalnianej do gardzieli, nadtrawiony pokarm zasysany jest do jelita ślepego i tam dalej trawiony (komórki nabłonkowe jelita wirków wchłaniają nie tylko końcowe produkty przemiany trawienia jelitowego, ale też drobiny pokarmu - w wyniku fagocytozy ulegają one ostatecznemu rozłożeniu)
BUDOWA UKŁADU POKARMOWEGO
* większość bezkręgowców i wszystkie kręgowce mają otwarty z obu stron przewód pokarmowy, którego wyspecjalizowane odcinki umożliwiają mechaniczne rozdrobnienie oraz enzymatyczny, pozakomórkowy rozkład składników pokarmu i ich wchłonięcie
* w organizmie kręgowców do poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego wydzielane są produkty gruczołów dodatkowych: wątroby, trzustki oraz gruczołów ślinowych (u form lądowych)
- gruczoły trawienne wspomagające trawienie mają też niektóre bezkręgowce (wątrobo-trzustka mięczaków i niektórych stawonogów)
MIKROFAGI
* pobierają niewybiórczo drobne cząstki pokarmowe
- np. filtratory: gąbki, liczne małże, niektóre skorupiaki, osłonice i bezczaszkowce
MAKROFAGI
* pobierają wybiórczo duże cząstki pożywienia
- połykacze (konsumują ofiarę w jednym kawałku): parzydełkowce, węże
- glebożercy: skąposzczety
- płynożercy: pijawki, pająki, komary, motyle, kleszcze, pchły
- rozdrabniacze: wiele stawonogów, większość kręgowców
TRAWIENIE
CUKROWCE
* za ich trawienie odpowiedzialne są enzymy alfa-amylazy (alfa-glikozydy), powszechne u bezkręgowców i kręgowców
 | Pobierz cały dokument uklad.pokarmowy6.matura.biologia.notatki.z.doc rozmiar 40 KB |