AKADEMIA MORSKA KATEDRA MATERIAŁÓW OKRĘTOWYCH I TECHNOLOGII REMONTÓW LABORATORIUM TECHNOLOGII REMONTÓW
Ćwiczenie nr 4 Przekładnia
Prowadzący: mgr inż. W. Kończewicz

1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest demontaż, oraz weryfikacja elementów przekładni i jej ponowny montaż oraz zaproponowanie ewentualnej naprawy.

2. Część teoretyczna

Przekładnia zębata - przekładnia mechaniczna, w której przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem nawzajem zazębiających się kół zębatych.

Przekładnie rozróżnia się ze względu na:

1. ilość stopni:

• przekładnia jednostopniowa - w której współpracuje jedna para kół zębatych

• przekładnia wielostopniowa np. dwustopniowa, trzystopniowa itd. - w której szeregowo pracuje więcej par kół zębatych; przełożenie całkowite przekładni wielostopniowej jest iloczynem przełożeń poszczególnych stopni

1. umiejscowienie zazębienia:

• zazębienie zewnętrzne

• zazębienie wewnętrzne

1. wzajemne usytuowanie osi obrotu:

• przekładnia czołowa - w której obie osie obrotu leżą w jednej płaszczyźnie. Takie przekładnie występują w dwóch odmianach:

  • przekładnia walcowa

  • przekładnia stożkowa

• przekładnia śrubowa (zębata) - w której osie obrotu leżą w dwóch różnych płaszczyznach. Takie przekładnie występują w dwóch odmianach:

  • przekładnia hiperboloidalna (o osiach zwichrowanych)

  • przekładnia ślimakowa (o osiach prostopadłych)

Zależnie od wzajemnego położenia osi kół rozróżniamy przekładnie:

• równoległe;

• kątowe;

• wichrowate.

Szczególną postacią przekładni zębatej wichrowatej jest przekładnia ślimakowa, umożliwiająca przenoszenie ruchu między wałami wichrowatymi prostopadłymi.

Przekładnie mogą tworzyć koła zębate o uzębieniu zewnętrznym i wówczas przekładnie takie nazywamy przekładniami zewnętrznymi. Jeżeli przekładnię tworzą koła, jedno o uzębieniu wewnętrznym, drugie - zewnętrznym, to przekładnie takie nazywamy przekładniami wewnętrznymi.

Odmianę przekładni równoległej stanowi przekładnia z zębatką prostą, którą nazywamy przekładnią zębatkową.

Koło zębate jest to część mechanizmu lub maszyny, służąca do przenoszenia ruchu bez poślizgu za pomocą zębów rozmieszczonych na obwodach dwóch współpracujących kół. Para lub większa liczba zazębiających się ze sobą kół zębatych tworzy przekładnię zębatą. Koło zębate składa się z wieńca zębatego oraz części łączących wieniec z wałem lub piastą.

Zależnie od kształtu wieńca, koła zębate dzielimy na:

1. Koła walcowe:

a) o zębach prostych

b) o zębach skośnych

c) o zębach daszkowych

d) o zębach łukowych

2. Koła stożkowe:

a) o zębach prostych

b) o zębach skośnych

c) o zębach łukowych

Zarówno koła walcowe jak i stożkowe mogą mieć uzębienie zewnętrzne jak
i wewnętrzne. Szczególną postać koła walcowego stanowi zębatka prosta, którą można uważać za koło walcowe o nieskończenie dużej średnicy. Podobnie szczególną postacią koła zębatego stożkowego jest koło płaskie, które nazywamy zębatką pierścieniową lub kołem koronowym.

KARTA WERYFIKACYJNA – Przekładnia Zębata 1/1

KARTA WERYFIKACYJNA – Przekładnia Zębata 1/2

Lp.	Nazwa części	Materiał	Uwagi:
1	Pokrywa	Żeliwo szare ZL350 PN-92/H-83101	Stan bardzo dobry
2	Korpus	Żeliwo szare ZL350 PN-92/H-83101	Brak oznak zużycia czy uszkodzeń
3	Koło napędzające	Stal 40H PN-89H-84030	Brak zastrzeżeń
4	Koło napędzane	Stal 40H PN-89H-84030	Stan dobry
5	Kołek ustalający	Stal St7 PN-88/H-84020	Brak kołka – montaż nowego
6	Tuleja ustalająca	Żeliwo szare ZL350 PN-92/H-83101	Brak śladów zużycia
7	Pokrywa dociskająca	Stal St7 PN-88/H-84020	Stan dobry
8	Tuleja dociskowa	Stal St5 PN-88/H-84020	Stan bardzo dobry
9	Tuleja dociskowa	Stal St5 PN-88/H-84020	Stan bardzo dobry
10	Pokrywa dociskająca	Stal St7 PN-88/H-84020	Stan dopuszczający
11	Tuleja ustalająca	Żeliwo szare ZL350 PN-92/H-83101	Brak śladów zużycia
12	Łożyska 32213	Stal H18 PN-89H-84030	Stan dobry
13	Wpust B 14x10x100	Stal St6 PN-88/H-84020	Brak widocznych uszkodzeń
14	Wałek napędzany	Stal 2H13 PN-71/ H-86020	Stan dobry
15	Wpust AB 14x12x63	Stal St6 PN-88/H-84020	Brak widocznych uszkodzeń
16	Wałek napędzający	Stal 2H13 PN-71/ H-86020	Stan dobry
17	Łożyska 32210	Stal H18 PN-89H-84030	Stan dobry – brak zastrzeżeń

Koła zębate wraz z wałkami

	Wałek napędzający z kołem zębatym 1	Wałek napędzany z kołem zębatym 2
Typ zębów	skośne	skośne
Liczba zębów	88	11
Kąt zębów [^o]	25	25
Średnica wałka napędzającego d1 / d2 [mm]	50,1	50,1
Wysokość zęba h1 / h2 [mm]	8,00	9,00
Grubość zęba b1 / b2 [mm]	6,00	8,00
Luz międzyzębny c [mm]	0,20	0,20
Odległość między osiami a [mm]	195

SCHEMAT KINETYCZNY PRZEKŁADNI

Układ kinetyczny przekładni zębatej o zębach skośnych:

Opis pomiaru

- pomiary wykonywać suwmiarką w oznaczonych miejscach;

- średnicę wałków mikrometrem 25-75 mm;

- luz międzyzębny przez pomiar odcisku ołowianego drutu.

Opis przeglądu

Należy opisać wszystkie zauważone uszkodzenia na powierzchniach współpracujących, jak np. wykruszenia, wytarcia.

Wnioski

Przeprowadzona weryfikacja przekładni zębatej polegała na wykonaniu oględzin zewnętrznych i pomiarów kół zębatych suwmiarką.

Powierzchnie kół zębatych przekładni są gładkie, bez wgnieceń, wykruszeń i śladów zatarcia. Korpus i pokrywa, nie mają pęknięć i uszkodzeń powierzchni przylgowych.

Zauważono brak kołka ustalającego.