Filozoficzne podstawy rozwoju

Doktryna – umiejętność, nauczanie. Zwarty system poglądów, który jest przedmiotem nauczania, bądź teoretyczną bazą dla jakiegoś rodzaju postępowania

Nauka – ogół twierdzeń i założeń z określonej dziedziny wiedzy(filozofii, teologii, polityki)

Zespół poglądów reprezentowany przez danego myśliciela lub szkoły, epokę w dziejach

Potocznie: zespół oderwanych od rzeczywistości, które fanatycznie wyznaczane są podstawą rozumienia i działania

Termin „doktryna ” funkcjonował już w kulturze klasycznej (grecko-rzymskiej)

Występując w kontekście klasycznej koncepcji wychowania człowieka

Doctrina jest tym co uszlachetnia człowieka

Cyceron używa„ doctrina” częstą zamienia z ars „sztuka”

B. Śliwerski – Doktryna:

Ogół poglądów , twierdzeń założeń z określonej dziedziny wiedzy danemu właściwemu myślicielowi, bądź szkole. Niekiedy obejmuje system teorię , czy program polityczny

Za S. Kunowski podaje zadania doktryny pedagogicznej:

1. Jest to celowe pokierowanie poznaną już naukowo rzeczywistością. Zostaną rzeczywistość przeobraża zawsze jakąś ideologia, oparta na określonym światopoglądzie

2. Doktryna pełnia rolę postulatywną ,normatywną i wzorcową.

Stanowisko S. Sztobryna

• Pojęcie „doktryna pedagogiczna” nie występuje w oderwaniu od pojęcia myśl pedagogiczna, lecz na innym (wyższym) poziomie abstrakcji. Poniżej zestawienie atrybutów obydwu pojęć

Doktryny pedagogiczne:

• Systematyczność i wysoka koherencja narracji

• Pojęcia układają się w hierarchię, tak iż drogą dedukcji możemy dojść do pojęcia o najszerszym zakresie

• Pojęcie o wyraźnie wyznaczonych zakresach i treści

• Kontekstem są inne teorie (charakter dedukcyjno-komparatystyczny)

• Bogactwo pojęć wraz ze swoistością ich definiowaniue( pojęcie empiryczne, typologiczne)

• Generalizacje o wysokim poziomie abstrakcji

• Silne powiązanie z innymi naukami humanistycznymi

• Wyjaśnienie poprzez rozważania teoretyczne

Myśl pedagogiczna

• Przygodność ujęć, różny stopień wewnętrznego powiązania

• Pojęcia niezhierarchizowane

• Pojęcia swobodnie czerpane z języka potocznego

• Indukcyjny charakter narracji

• Przewaga lub wyłączność pojęć empirycznych

• Generalizacje o niskim poziomie abstrakcji

• Słąbe powiązanie z naukami humanistycznymi lub alienacja

• Wyjaśnienie przez opis lub refleksja o charakterze postulatywnym

Definicja według S. Sztobryna

• Doktryna pedagogiczna to: wszelkie usystematyzowane teoretycznie uzasadnione i wyposażone w bogatą aparaturę pojęciową hipotezy i twierdzenia dotyczące wychowania człowieka odniesienie do składników ówczesnego rozumienia tego pojęcia

• Myśl pedagogiczna to: nie będące doktrynami wszelkie wyartykułowane poglądy , opinie i przekonania dotyczące wychowania człowieka, odniesione do składników ówczesnego rozumienia tego pojęcia i będące zarazem ideami refleksyjnymi

Kolokwium 29.05.13 na podstawie lektur

5.06 . II termin Aula lindletya

Myśl padagogiczna to : nie będące doktrynami wszelkie wyartykuowane poglądy opinie i przekonania dotyczące wychowania człowieka, odniesione do składników ówczesnego rozumienia tego pojęcia i będące zarazem ideami refleksyjnymi

Cztery wykłądnie historyczność doktryn pedagogicznych według Lecha Witkowskiego

1. Konserwatywna – zakłada kanon niezmiennych prawd

2. Liberalna – zakłada prawo do transgresji

3. Radykalna społecznie – oparta jest na kategorii postępu, zakłada selekcję, eliminację, napiętnowanie.

4. Pograniczna wizja tradycji – uwypuklenie różnorodności, wielopostaciowości, odwołuje się do kategorii ambiwalencji ( współwystępowanie przeciwstawnych cech lub elementów)

Definicje myśli pedagogicznej innych autorów:

Według B. Nawroczyńskiego to : „wszystko to , co stanowi godną uwagi treść naszej literatury pedagogicznej, a więc nie tylko teorie pedagogiczne o charakterze bardziej lub mniej naukowym, lecz również publicystykę pedagogiczną, w której formułuje się zazwyczaj ideały pedagogiczne ”

Według K. Poznańskiego:

„przez myśl pedagogiczną rozumiemy nie tylko jednostkowe poglądy wypowiadane na temat oświaty i wychowania w traktatach , teoriach i doktrynach filozoficznych. Termin ten rozumiemy szerzej, nie tylko jako tzw. Teorię, ale również o praktykę, jako wyraz określonej koncepcji doktryny lub planów gruntownie przemyślanych zamierzeń edukacyjnych, które znalazły wyraz w postaci ustaw, instrukcji, zarządzeń, albo też treści programów kształcenia ”

Z punktu widzenia historii myśli pedagogicznej ideologiczne zabarwioną wykładnię prezentuje S. Wołoszyn:

• „dzieje myśli pedagogicznej ujmuje historia wychowania przede wszystkim w świetle walki tendencji materialistycznych z idealistyzcnymi w dziejach myśli ludzkeij oraz szuka powiązań teorii pedagogicznych z historycznymi przemianami ideologii w ogóle i z kształtowaniem się naukowego poznania i ujmowania rzeczywistości”

Gutek – Filozoficzne i ideologiczne postawy edukacji ( rozdział Idealizm i edukacja)

@ wykłąd

G. Grunwald twierdził, że wszystkie problemy wychowania sporwadzają się do problemu na świat, a ten ma zawsze filozoficzny charakter

K. Kotłowski uważał , że ww. Problem pociąga za sobą 3 pytania:

* Kim jesteś* czym jest świat * jakie relacje zachodzą między mną a światem

Refleksja filozoficzna w pedagogice jest uzasadniona historycznie , teoretycznie imetodologicznie:

• Historycznie dlatego, że pedagogika rozwijając się przez stulecia w łonie matki – filozofii, przejęła dużą część jej dziedzictwa. Badania historyczne stymulują namysł nad genezą i źródłami wiedzy, poglądów i przesądów; wskazują drogi powstawania i rozwoju szkół filozoficznych i ich wpływu na edukacje

• Uzasadnienie pedagogiki filozoficznej w obszarze teoretycznym wynika z tego, że wszystkie ważne kardynalne problemy pedagogiki wychodzą z określonych przesłąnek antropologicznych , pojęcia pedagogiki – szczególnie teoretycznej – są wyraźnie powiązane z filozofią języka

• Każdy system pedagogiczny, doktyrna, teoria, stanowisko są uzależnione od zbioru przyjętych aksjomatów metodologicznych, od określonej koncepcji heurezy, a te znajdują swoje uzasadnienie w logice i metodologii nauk. Tak więc narzędzia filozoficzne –język , metodologia, szczególny obszar badań , służą ciągłemu wydobywaniu się nauk o wychowaniu ze skorupy stereotypów i dogmatów.

• K. Kotłowski-