SESJA 14: JAK ZDOBYĆ SPOKÓJ UMYSŁU
1. Zamknij oczy. Zwróć je w górę pod kątem ok. 20 stopni w kierunku linii brwi.
2. Etapy 2a, 3a, 3b i 3c nie są obowiązkowe. Powoli zacznij liczyć w myśli od 50 do 1. Powtarzaj jedną liczbę co sekundę.
a. Rozpoczynając od skóry pokrywającej czaszkę, a kończąc na palcach twoich stóp, skoncentruj świadomość na poszczególnych częściach ciała, kolejno je rozluźniając.
3. Gdy doliczysz do 1, stwórz i zatrzymaj w wyobraźni obraz siebie jako osoby pełnej energii, młodej, zdrowej i atrakcyjnej.
a. Zadaj sobie w wyobraźni pytanie: “Dlaczego mam tą dolegliwość fizyczną"? Następnie pozwól, aby myśli dowolnie wędrowały.
b. Gdy zaczniesz myśleć intensywnie na temat jakiejś konkretnej osoby, wyobraź sobie tą osobę.
c. Wyobraź sobie, że wzajemnie sobie przebaczacie. Wyobraź sobie, że ściskacie się lub podajecie sobie ręce, uśmiechacie się, kiwacie głowami na znak wzajemnej zgody. Miej dobre samopoczucie po tym wyobrażeniu.
4. Powtórz w myśli: “Moje dało i umysł są zawsze w doskonałym zdrowiu".
5. Potem powiedz w myśli: “Teraz policzę od 1 do 5. Gdy doliczę do 5, otworzę oczy, poczuję się doskonale 'w doskonałym zdrowiu, lepiej niż poprzednio".
6. Rozpocznij liczenie. Gdy doliczysz do 3, powtórz w myśli: “doliczę do 5, otworzę oczy, poczuję się doskonale, w doskonałym zdrowiu, lepiej niż poprzednio".
7. Na 5 otwórz oczy i jeszcze raz powtórz w myśli: “Jestem całkowicie przebudzony czuję się doskonale, w doskonałym zdrowiu, lepiej niż poprzednio".
Świadomość tego, że człowiek może spowodować swoją chorobę lub uzdrowienie rośnie z dnia na dzień. Na przykład, jeszcze niedawno nie do pomyślenia były badania nad nowotworami w kierunku innym niż medyczno-chemicznym. Niemniej jednak, pod koniec 1984 roku Amerykański Fundusz Badań Nowotworowych (The American Cancer Research Fund) opublikował wyniki badań dotyczących stresu i jego związku z rakiem. W liście przewodnim czytamy m.in.:
“Podjęliśmy wysiłki w tej dziedzinie, ponieważ wiele badań wskazuje na silny związek pomiędzy poziomem stresu i zachorowaniami na raka..."
List przytacza następujące trzy badania:
1. Dr William H. Green z Uniwersytetu Rochester badał życie trzech par bliźniaków jednojajowych. Z każdej pary jeden bliźniak przeżywał w pewnym okresie ciężkie problemy psychologiczne i krótko potem rozwinęła się u niego leukemia (rak krwi). Drugi bliźniak, wolny od stresów, nie miał symptomów chorób nowotworowych.
2. W referacie wygłoszonym na Trzecim Międzynarodowym Sympozjum poświęconym Wykrywaniu i Zapobieganiu Chorobom Nowotworowym dr H. J.F. Baltrush opisał badania wykonane na ośmiu tysiącach pacjentów chorujących na różne typy nowotworów złośliwych. Badacze wnioskują, że w większości przypadków choroba zaczynała się rozwijać “w okresie poważnego i intensywnego stresu życiowego, spowodowanego najczęściej stratą bliskiej osoby, separacją lub innym podobnym wydarzeniem".
3. Badania wykonane niezależnie przez dr Caroline B. Thomas z Johns Hopkins i dr Rene C. Mastrovito z Memorial Sloan Kettenng Cancer Center wykazały, że najczęściej chorują na raka ludzie z tendencją do zasklepiania, nieujawniania swoich emocji (trzymania ich “pod przykrywką").
Przenikająca do środowisk medycznych świadomość potencjału zawartego w umyśle człowieka jest niezwykle pozytywnym zjawiskiem. Jednakże wolne tempo tego postępu powoduje frustrację u tych z nas, którzy zaobserwowali lub sami doświadczyli wyników posiadania tej wiedzy.
Pocieszającym jest fakt, że środowisko nauczycielskie coraz bardziej docenia wagę funkcji prawej półkuli mózgu, ale i tutaj postęp jest denerwująco wolny. Z każdym dniem zwiększa się jednak liczba ludzi z różnych środowisk doceniających wartość zdolności twórczych i lepszej intuicji wynikającej z kontroli częstotliwości fal alfa. Mam nadzieję, że te tendencje i świadomość naszej siły wewnętrznej rozpowszechnią się w jeszcze szybszym tempie, szczególnie w środowiskach odpowiedzialnych za rozwój i wykształcenie człowieka.
JAK OBNIŻYĆ STRES I OSIĄGNĄĆ SPOKÓJ UMYSŁU
Mąż odwoził panią N.B. samochodem do pracy. Było już późno więc pani N.B. w czasie jazdy jadła na śniadanie chrupki kukurydziane. W pewnej chwili jadący przed nimi pojazd nagle zatrzymał się, co zmusiło męża pani N.B. do ostrego hamowania. “Moja głowa uderzyła, w tablicę rozdzielczą, a moja twarz została wepchnięta w miskę z chrupkami - opisuje to wydarzenie N.B. - Moje śniadanie było wszędzie: w moich włosach, w mojej torebce, na mojej pięknej sukience w kwiatki..."
Samochód nie był uszkodzony, ale trzeba było zawrócić do domu, aby wszystko wyczyścić. N.B. zadzwoniła do biura, aby zawiadomić o spóźnieniu. Była wstrząśnięta i zdenerwowana. Dla uspokojenia postanowiła użyć metody Silvy, więc wprowadziła się w stan alfa. Szybko pozbyła się negatywnych emocji i zastąpiła je pozytywnymi:
“Jestem wdzięczna, że nic mi się nie stało. Ponieważ szukam dobra, tylko dobro wymknie z tego wypadku. To będzie dla mnie doskonały dzień. Mój mąż będzie miał dobry dzień. Moje nerwy się uspokajają. Czuję się coraz spokojniejsza. Teraz policzę do 5 i gdy otworzę oczy, będę miała doskonałe samopoczucie..."
Po wyjściu ze stanu alfa pani N.B. poczuła natychmiastową różnicę. “Mój mąż był świadkiem tej odmiany. Nie musiał nieść mojej torby, czy pomagać mi w jakikolwiek inny sposób. Zostawiłam to wszystko poza sobą. Był ze mnie dumny".
Pani N.B. pozbyła się stresu wynikłego z niespodziewanego obrotu spraw. Jeżeli znajdziesz się w podobnej sytuacji wprowadź się w stan alfa i spróbuj zmienić swoje emocje. Wyobraź sobie, że twoje życie jest szklanką w połowie pełną, a nie w połowie pustą. Pomyśl sobie, że skorzystasz z tego doświadczenia. Zaprogramuj powrót do równowagi duchowej oraz, że wykorzystasz to przeżycie do samodoskonalenia.
Pozbywanie się stresu i przywracanie spokoju umysłu powinno stać się nawykiem. Rano, po przebudzeniu wprowadź się w stan alfa i przypomnij sobie wczorajsze wydarzenia wybierając te, które wydają ci się najbardziej stresujące. Szukaj, przede wszystkim, tych działań, w których byłeś niemiły, nieetyczny, nie fair lub mało wyrozumiały w stosunku do innych. Być może, zamiast pomóc osobie będącej w potrzebie, nie podjąłeś żadnej akcji. Zastanów się, co możesz zrobić dzisiaj, aby odwrócić wczorajszą sytuację. Pomyśl, czy powinieneś podjąć jakieś pozytywne działanie. Wieczorem zrób to samo analizując miniony dzień.
Regularne wykonywanie tego ćwiczenia przyniesie ci stan spokoju umysłu, który jest jednym z czynników warunkujących długowieczność.
BIOLOGICZNE SPRZĘŻENIE ZWROTNE (BIOFEEDBACK) I KONTROLA STRESU
Aparatura do biologicznego sprzężenia zwrotnego mierzy wewnętrzne stany fizyczne. Ponieważ są one wykładnikiem stanów umysłowych, biofeedback stał się popularnym sposobem dokonywania w nich zmian i potwierdzania stanami fizycznymi, że rzeczywiście się zdarzyły. Na przykład aparatura ta może potwierdzić, że osiągnąłeś wystarczająco głęboki poziom relaksu dla rozładowania stresu.
Poziom relaksu można mierzyć za pomocą dwóch aparatów biofeedbacku. Jeden mierzy oporność elektryczną skóry, drugi - częstotliwość fal mózgowych. Moi uczniowie używają obydwu urządzeń. Aparat do mierzenia reakcji galwanicznej skóry (oporności) pomaga im w osiągnięciu stanu relaksu. Uczestnicy mogą rozluźnić się i natychmiast dowiedzieć się o sukcesie tego procesu przez położenie palców na wgłębieniach elektrod, włączenie aparatu i uregulowanie pulsującego dźwięku między szybkim i wolnym rytmem. Wprawdzie instrument ten nie mierzy częstotliwości fal mózgowych i dostarcza informacji raczej o charakterze jakościowym (tzn. czy osoba osiągnęła stan relaksacji), niż ilościowym (np. jakie są częstotliwości fal mózgu w tym stanie), niemniej jednak jest on tak ustawiony, że maksymalnie wolny dźwięk oznacza stan głębokiego relaksu.
Aby uzyskać prawdziwy odczyt częstotliwości fal alfa potrzebny jest elektroencefalograf. Jest to instrument bardziej skomplikowany i dlatego droższy. Posiada elektrody, które należy przymocować do głowy użytkownika i cyfrowa albo dźwiękowa informacja zwrotna jest wskaźnikiem, czy stan alfa jest osiągnięty.
Używając tych aparatów ćwiczący mogą sprawdzić stosowane techniki. Podczas odliczania wstecz mogą zdecydować czy bardziej efektywne jest wyobrażanie sobie liczb, czy też wypowiadanie ich w myśli. Mogą przekonać się, która scena lepiej uspokaja: piękne jezioro, czy huśtawka na podwórku. Mogą też zdecydować, który sposób relaksacji autogennej jest najlepszy: czy lepiej jest wyobrazić sobie - na przykład - rozluźnienie barków, czy też lepiej poruszać nimi, aż do znalezienia najbardziej relaksującej pozycji? Częstotliwości dźwięku lub liczba, którą widać, dają natychmiastowe odpowiedzi na te pytania. W ten sposób użytkownicy uczą się robić dokładnie to, co ich relaksuje.
Ponadto urządzenia do biofeedbacku są w stanie przekonać ćwiczących, że w momencie rozluźniania przez Uczenie wstecz, coś się rzeczywiście dzieje w ich organizmie. Ta świadomość pozwala im mniej przejmować się samą relaksacją. Martwienie się “czy aby jestem już rozluźniony" przeszkadza, a czasem nawet uniemożliwia rozluźnienie. Biofeedback pomaga szybko taki problem usunąć.
Należy jednak pamiętać, że pomoc w osiągnięciu relaksacji jest tylko pomocą w kontroli stresu, a nie jego wyeliminowaniem. Biofeedback pomoże ci opanować lub zmniejszyć stres, ale nie zapobieganie jego rozwojowi. Do tego potrzebne są decyzje i poprawki wprowadzone w stanie alfa, opisane w tym rozdziale.