Ćwiczenie 2
Stale konstrukcyjne obrabiane cieplnie
1. Oszacować udział procentowy martenzytu, podać w przybliżeniu średnicę krytyczną D50 badanej stali oraz wyjaśnić przyczynę zróżnicowania struktury na przekroju pręta.
Udział martenzytu szacuję na około 50%. Średnica krytyczna D50 tej próbki stali wynosi w przybliżeniu 10 mm.
Struktura pręta na przekroju (w osi) składa się z martenzytu i struktur perlityczno - bainitycznych. Spowodowane jest to tym, że prędkość został chłodzony rdzeń pręta była mniejsza od prędkości krytycznej.
2. Opisać, czym jest sorbit i podać jego właściwości mechaniczne.
Sorbit jest to struktura typowa dla odpuszczania w zakresie 500-600˚C, o twardości 350-400 HB. Składa się on z nadzwyczaj drobnych kulistych cząstek cementytu w osnowie ferrytycznej. Próbka ta posiada dużą udarność i wydłużenie A5 = 13% przy maksymalnym stosunku Re/Rm (380/650).
3. Oszacować całkowitą grubość warstwy zahartowanej. Wyjaśnić rozkład struktur w próbce.
Całkowita grubość warstwy zahartowanej wynosi około 3 mm.
Próbka ta została zahartowana powierzchniowo indukcyjnie i poddana niskiemu odpuszczaniu. Nagrzewanie spowodowało nierównomierny rozkład temperatur na przekroju przedmiotu. Przy powierzchni temperatura była wyższa od Ac3, warstwa przejściowa posiadała temperaturę od Ac3 do Ac1, a rdzeń temperaturę niższą od Ac1. Podczas tego zabiegu została zahartowana warstwa wierzchnia, natomiast w rdzeniu nie zaszły żadne zmiany. Na skutek odpuszczania niskiego w temperaturze 180˚C w czasie 1 godziny nastąpiła przemiana martenzytu (w warstwie powierzchniowej) w martenzyt odpuszczony (strukturę złożoną z przesyconego ferrytu, cementytu i submikronowych wydzieleń węglika ε).
4. Orientacyjny rozkład wartości HV = f (odległość od powierzchni) przy założeniu, że umowna grubość utwardzenia wynosi 2 mm.