Onkologia Wykład VI

Leczenie skojarzone nowotworów złośliwych

Współczesne leczenie nowotworów złośliwych opiera się na leczeniu skojarzonym-interdyscyplinarnym.

U 45% chorych na nowotwory złośliwe w krajach UE można obecnie uzyskać trwała wyleczenie. Główną metodę leczenia w tej grupie chorych stanowi:

-u 22% chorych zabieg operacyjny

-u 18% chorych radioterapia

-u 5% chorych chemioterapia

Współczesna koncepcja leczenia opiera się na dogmacie, że komórka, która uległa transformacji nowotworowej, nie poddaje się czynnikom regulacyjnym, zachowuje się autonomicznie, a skoro nie można jej przekształcić w komórkę prawidłową należy ją wyeliminować.

Zadaniem leczenia przeciwnowotworowego jest trwałe usunięcie z organizmu wszystkich komórek nowotworowych.

Istnieją podstaw teoretyczne i kliniczne wskazujące na możliwość zastosowania w przyszłości metod wpływających na różnicowanie się komórek (przywracanie im cech normalności).

Czynniki, które powinny być brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych:

• Typ histopatologiczny nowotworu

• Stopień złośliwości histopatologicznej

• Lokalizacja zmiany

• Stopień klinicznego zaawansowania (TNM, FIGO)

• Wiek metrykalny i biologiczny pacjenta

• Przewidywana długość życia

• Choroby współistniejące

• Stan psychiczny pacjenta

• Warunki socjoekonomiczne

Leczenie radykalne- zestaw metod prowadzących do całkowitego i trwałego wyeliminowania nowotworu z ustroju- całkowite wyleczenie.

Leczenie paliatywne- na ma celu zmieszczenie dolegliwości i/lub przedłużenie okresu przeżycia.

Przyczyny niepowodzeń w leczeniu nowotworów:

• Niewyleczenie guza pierwotnego ( np. raki okolicy szczękowej, glejaki mózgu)

• Przerzuty do okolicy węzłów chłonnych (np. czerniaki, mięsaki kości, rak piersi, jelita grubego)

• Przerzuty odległe( j.w.)

• Kombinacja w/w czynników

• Współistnienie zaburzeń ogólnoustrojowych (np. choroby systemowe, stanu obniżenia odporności)

Każdy sposób leczenia posiada elementy ograniczające jego efektywność tj.:

1. Chirurgia

• Lokalizacja nowotworu

• Wieloogniskowość zmian nowotworowych

• Sąsiedztwo ważnych dla życia struktur

• Pozostawienie nacieku nowotworowego w tkankach otaczających zmianę

• Wszczepienie nowotworu w brzegi rany

1. Radioterapia.

• Niemożność podawanie wysokiej dawki ze względu na ograniczoną tolerancję tkanek prawidłowych

• Sąsiedztwo ważnych dla życia struktur

• Promieniooporność nowotworu

• Hipoksja/ martwica w obrębie guza

• Niewłaściwy dobór techniki/ wadliwe określenie obszaru do napromieniania

1. Chemioterapia

• Duża masa nowotworu

• Złe unaczynienie guza

• Lekooporność

• Toksyczne działanie leków a komórki prawidłowe

1. Immunoterapia

• Duża masa guza

• Brak specyficznej antygenowości nowotworu

• Stan obniżonej odporności

• Przeciwciała blokujące

Metody leczenia miejscowego:

-chirurgia

-radioterapia

Metody leczenia systemowego:

-chemioterapia

-hormonoterapia

-immunoterapia

W przypadkach, gdy należy spodziewać się wznowy miejscowej należy kojarzyć leczenie chirurgiczne z napromienianiem lub miejscowym podawaniem cytostatyków.

Przy wysokim prawdopodobieństwie obecności utajonych przerzutów odległych, leczenie miejscowe należy skojarzyć z leczeniem systemowym.

Leczenie skojarzone ma na celu uzupełnienie jednej metody drugą, ale także potencjalizację elektów poprzez synergistyczne działanie przeciwnowotworowe różnych sposobów leczenia.

Leczenie uzupełniające nie może zastępować nieradykalnego zabiegu chirurgicznego.

W leczeniu skojarzonym możemy mieć do czynienia z działaniem:

• Addytywnym 2+2=4

• Superaddytywnym (synergistycznym) 2+2>4

• Subaddytywnym 2+2<4

Chemioterapia

Chirurg

Radioterapia

Anestezjolog

Rehabilitant

DECYZJA

---