Korzyści uzyskiwane dzięki wysokiej jakości ergonomicznej urządzeń technicznych


Pytania za 3 pkt

Korzyci uzyskiwane dziki wysokiej jakoci ergonomicznej urzdze technicznych

lepsza i wydajniejsza praca

zmniejszenie kosztów biologicznych pracy

zmniejszenie liczby i kosztów braków i bdów popenianych w pracy

zwikszenie bezpieczestwa pracy i eliminacji chorób zawodowych

lepsze wykorzystanie czasu pracy

ograniczenie absencji chorobowej

zwikszenie satysfakcji z pracy oraz pozytywnej motywacji

odczucie zadowolenia i przyjemnoci z kontaktu z urzdzeniami technicznymi

STRATY POWODOWANE NISK JAKOCI ERGONOMICZN URZDZE TECHNICZNYCH

straty ekonomiczne bezporednie, których wielko moliwa jest do oszacowania (np. niska wydajno i produkcja braków spowodowana przemczeniem nadmiernym haasem, zym owietleniem, wysok temperatur, skutki wypadków przy pracy, choroby zawodowe, zwolnienia lekarskie, itp.);

straty porednie, których wielkoci nie mona w prosty sposób oszacowa )np. utrata zdrowia, dua pynno kadr, niszczenie materiaów, narzdzi i maszyn wskutek niedbalstwa i nie lubienia swojej pracy, itd.);

straty moralne, nie poddajce si ekonomicznej wycenie (np. ze samopoczucie spowodowane zmczeniem, brak poczucia podmiotowoci: wzrost biernoci i apatii, zanik potrzeby wartoci wyszych, itp.).

Miernikiem obcienia dynamiczn prac fizyczn jest tzw. wydatek ( koszt ) energetyczny pracy, przez który naley rozumie ilo energii, jak zuywa czowiek podczas wykonywania danej pracy.

Przydatno okrelenia tzw. roboczego wydatku energetycznego ( RWE ) :

Umoliwia porównanie wysików fizycznych wymaganych przy wykonywaniu rónego rodzaju pracy,

W stosunku do osób ciko pracujcych fizycznie wyznaczenie RWE moe stanowi obiektywn podstaw normowania pracy i ustalania wynagrodzenia w zalenoci od wysiku,

Warto RWE pozwala na ocen ryzyka zatrucia szkodliwymi substancjami wziewnymi zawartymi w powietrzu. Im wikszy jest bowiem wydatek energetyczny ( im cisz wykonujemy prac ), tym wi maksymalnego pochaniania tlenu przez ustrój ksze zapotrzebowanie na tlen i tym wiksza wentylacja puc. Im intensywniejsza wentylacja puc, tym wicej substancji wziewnych wniknie do organizmu.

PPM - podstawowa przemiana materii

CPM - czynnociowa przemiana materii ustroju

RWE - roboczy wydatek energetyczny - w centrum zainteresowania ergonomii

SPOSOBY OCENY WYSIKU FIZYCZNEGO

Pomiar i porównanie zuycia tlenu z maksymaln zdolnoci pochaniania tlenu przez ustrój

Pomiar zmian fizjologicznych zachodzcych w organizmie w czasie pracy

Pomiar wydatku energetycznego, obcienia statycznego i monotypowoci wykonywanych ruchów

/metoda szacunkowa/

Ocena sumaryczna wysiku fizycznego zawiera sum ocen czstkowych i jest to podstawa do:

*Klasyfikacji stanowisk pracy ze wzgldu na kolejno ich usprawniania,

*Racjonalizacji metod pracy,

*Modernizacji urzdze

Zalecenia majce na celu optymalizacj wysiku fizycznego:

obcienia dynamiczne s bardziej korzystne dla organizmu, ni obcienia statyczne lub monotypowo ruchów,

podane s warunki umoliwiajce prace przy zmiennym obcieniu, zgodnym z rytmem biologicznym i upodobaniami pracownika,

nie naley przekracza dopuszczalnych wartoci wydatku energetycznego ustalonych dla okrelonego wieku i pci pracownika,

naley stworzy warunki wykluczajce wystpowanie hipokinezy (niedostatek ruchu) w czasie pracy,

wysiek fizyczny powinien by zaprojektowany w powizaniu z prognozowanymi, okrelonymi intensywnociami czynników mikroklimatu (temperatur, wilgotnoci i ruchem powietrza oraz promieniowaniem cieplnym).

PODEJMOWANIE DECYZJI jest konieczne wtedy, gdy nie ma jednoznacznego przyporzdkowania midzy sygnaem a reakcj, kiedy pracownik musi uwzgldnia w dziaaniu wicej ni jeden sygna, albo te gdy zachodzi moliwo wicej ni jednej reakcji na jeden sygna.

Atlas antropometryczny jako narzdzie projektowania stanowisk pracy

Zawiera charakterystyki centylowe dorosej ludnoci Polski dla obu pci ( 200 cech):

cechy somatyczne (wysokoci, szerokoci, dugoci, obwody),

cechy funkcjonalne (zakresy ktowe i dystanse ruchów),

Centyle oblicza si z próbki losowej, przy czym 5 i 95 centyl, nazywa si odpowiednio dolnym C5 i górnym C95 a 50 centyl median C50 ,

C5 , C95 - wymiary progowe

Centyl rzdu p, (Cp) jest to taka warto dla której p% populacji ma warto cechy mniejsz, za pozostaa cz populacji ma warto cechy wiksz od Cp. Centyle wyznacza si z próby losowej.

ZASADY ROZMIESZCZANIA WSKANIKÓW I ELEMENTÓW STEROWNICZYCH

ZASADA SPENIANEJ FUNKCJI

Polega na grupowaniu razem wskaników lub elementów sterowniczych speniajcych podobn funkcj.

ZASADA WANOCI

Grupowanie w zalenoci od tego, w jakim stopniu warunkuj one realizacj zadania.

ZASADA OPTYMALNEGO ROZMIESZCZENIA

Znalezienie dla kadego elementu optymalnego miejsca z punktu widzenia ich zastosowania ( wygody, dokadnoci, szybkoci, potrzebnej siy itp. )

ZASADA KOLEJNOCI UYCIA

Przestrzenne ulokowanie elementów wedug odpowiadajcej kolejnoci wykorzystania.

ZASADA CZSTOCI UYCIA

Rozmieszczenie elementów wedug czstoci uycia, po uprzednim okreleniu tej czstoci.

Diagnoza w odniesieniu do czowieka w procesie pracy dotyczy:

Diagnoza w odniesieniu do maszyny obejmuje:

Diagnoza w odniesieniu do otoczenia obejmuje:

Pytania za 1 pkt:

dziedziny zwizane z ergonomia:

FIZJOLOGIA

Nauka o czynnociach i procesach zachodzcych w ywym organizmie ( take czowieka ) obejmujca jego narzdy i ukady.

HIGIENA PRACY

Dzia higieny obejmujcy badanie wpywu czynników rodowiska pracy na zdrowie zatrudnionych

MEDYCYNA PRACY

Nauka o wspó zalenociach midzy prac i zawodem z jednej strony, a czowiekiem, jego zdrowiem i chorobami - z drugiej, bada fizyczne i psychiczne reakcje czowieka na prac i jego otoczenie zwizane z prac.

Zadania ergonomii wyrobów

dostosowanie obiektów technicznych do wymiarów i ksztatów ciaa czowieka

zapewnienie funkcjonalnoci obiektu technicznego

(sprawnoci, niezawodnoci, podatnoci na regulacje i naprawy, atwoci likwidowania po zuyciu, itp.)

zapewnienie bezpieczestwa i komfortu uytkowania obiektu technicznego

eliminowanie negatywnego wpywu wyrobu na warunki rodowiska czowieka

dbao o estetyk ksztatów i barw obiektu technicznego

RUCH SYGNAU

Rozróniamy:

Zarówno sygnay nieruchome , jak i ruchome mog pojawia si w dwojaki sposób:

CECHY SYGNAÓW

jako,

sia,

wielko,

ksztat,

pooenie,

ruch,

czas pojawiania si i trwanie.

INFORMACJA jest przekazywana do czowieka przy pomocy rónych sygnaów.

PODSTAWOWE CECHY URZDZE STEROWNICZYCH

Urzdzenia sterownicze powinny spenia podstawowe warunki :

CECHY RUCHÓW

szybko

dokadno

sia

PODSTAWOWE CZYNNOCI RUCHOWE

Ruchy pozycyjne,

Ruchy powtarzalne,

Ruchy cige,

Ruchy seryjne,

Pozycja statyczna.

SPOSOBY OCENY WYSIKU FIZYCZNEGO

Pomiar i porównanie zuycia tlenu z maksymaln zdolnoci pochaniania tlenu przez ustrój

Pomiar zmian fizjologicznych zachodzcych w organizmie w czasie pracy

Pomiar wydatku energetycznego, obcienia statycznego i monotypowoci wykonywanych ruchów

/metoda szacunkowa/

METODY OKRELANIA WYDATKU ENERGETYCZNEGO

1. Kalorymetria bezporednia

2. Kalorymetria porednia

3. Metoda chronometraowo-tabelaryczna

Rodzaje wydatku energetycznego

POJEMNO, CZYLI ZDOLNO PRZEPUSTOWA KANAU INFORMACYJNEGO

okrela maksymaln szybko przepywu informacji przez kana.

0x01 graphic

C - pojemno kanau,

T - czas,

n - liczba sygnaów przesanych,

N - repertuar sygnaów przy zachowaniu warunku jednakowego ich prawdopodobiestwa

ZASADY ROZMIESZCZANIA WSKANIKÓW I ELEMENTÓW STEROWNICZYCH

1. ZASADA SPENIANEJ FUNKCJI

.2. ZASADA WANOCI

3, ZASADA OPTYMALNEGO ROZMIESZCZENIA

4, ZASADA KOLEJNOCI UYCIA

.5, ZASADA CZSTOCI UYCIA

.

Operatywno

warto przeoenia

stawiany opór

stopie zgodnoci z realizowan funkcj

Diagnoza ergonomiczna jest to diagnoza, której przedmiotem s relacje zachodzce w ukadzie czowiek - maszyna - otoczenie.

Celem diagnozy ergonomicznej stanowisk pracy jest zidentyfikowanie elementów systemu, ich wzajemnych relacji oraz analiza i ocena, aby dziaanie stanowisk przy wykonywaniu okrelonych zada przebiegao sprawnie, bez szkody dla czowieka i bez negatywnych zmian w otoczeniu.

Procedury diagnostyczne:

Certyfikacja maszyn i urzdze

Metody i techniki diagnostyczne

Haasem przyjto okrela wszelkie niepodane, nieprzyjemne, dokuczliwe, uciliwe lub szkodliwe dwiki oddziaujce na narzd suchu i inne zmysy oraz elementy organizmu czowieka

Ze wzgldu na zakres czstotliwoci rozrónia si: