Wyznaczanie rozp ywu powietrza w kopalni


Wyznaczanie rozpływu powietrza w kopalni

Podziemne wyrobiska górnicze, zgodnie z przepisami górniczymi, należy przewietrzać przepływającymi przez nie prądami powietrza. Dlatego też do każdej kopalni doprowadza się określoną ilość powietrza niezbędną do zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy w jej podziemiach.

W aerologii górniczej rozróżnia się naturalną i mechaniczną wentylację kopalni.

Wentylacja naturalna w kopalni występuje wówczas, gdy przepływ powietrza w wyrobiskach odbywa się pod wpływem działania czynników naturalnych, takich jak temperatura powietrza, zmiana składu chemicznego powietrza kopalnianego itp.

Jeśli do przewietrzania kopalni stosuje się wentylatory, to mówi się o przewietrzaniu mechanicznym lub sztucznym.

Przez swobodny rozpływ powietrza w kopalni rozumie się rozpływ, jaki występuje w sieci wentylacyjnej przy czynnych lub unieruchomionych wentylatorach głównych bez stosowania specjalnych urządzeń wentylacyjnych ułatwiających (wentylatory pomocnicze) bądź utrudniających (tamy dławiące) przepływ powietrza w wyrobiskach górniczych.

Jeśli dla uzyskania a priori określonej intensywności przewietrzania wyrobisk górniczych stosuje się wymienione urządzenia wentylacyjne, to rozpływ powietrza w kopalni nazywa się rozpływem wymuszonym.

Podstawowymi problemami teorii kopalnianej sieci wentylacyjnej są zagadnienia wyznaczania swobodnego i wymuszonego rozpływu powietrza w kopalni.

Wyznaczenie swobodnego rozpływu powietrza w kopalnianej sieci wentylacyj­nej polega na określeniu kierunków i strumieni objętości powietrza w bocznicach sieci oraz parametrów punktów pracy wentylatorów, jeśli a priori znane są schematy przewietrzania kopalni, opory bocznic sieci i charakterystyki wentylatorów, przy czym dla aktywnych sieci wentylacyjnych dodatkowo konieczna jest znajomość pola temperatury powietrza kopalnianego.

Wyznaczenie rozpływu wymuszonego powietrza w kopalnianej sieci wentyla­cyj­nej sprowadza się do określenia całkowitych spiętrzeń wentylatorów głównych i pomocniczych, dyssypacji energii w tamach dławiących i oporów tych tam, jeśli znane są schematy przewietrzania kopalni, rozpływ powietrza kopalnianego, tj. kierunki i strumienie objętości powietrza w bocznicach sieci, opory tych bocznic oraz w przypadku aktywnej sieci wentylacyjnej dodatkowo rozkład (pole) temperatury powietrza kopalnianego.

Znajomość swobodnego rozpływu powietrza jest szczególnie ważna w awaryjnych stanach sieci wentylacyjnych spowodowanych pożarami podziemnymi, zawałami wyrobisk górniczych, wyrzutami gazów i skał, zatrzymaniem wentylatorów głównych lub pomocniczych itp.

Wyznaczanie swobodnego rozpływu powietrza w normalnych złożonych bądź prostych przekątnych sieciach wentylacyjnych w zasadzie nie nastręcza trudności, przy czym możliwe jest uzyskanie rozwiązań ścisłych.

W przypadku złożonych przekątnych sieci wentylacyjnych, swobodny rozpływ powietrza znajdywany jest wyłącznie metodami przybliżonymi.

Obecnie istnieje wiele przybliżonych sposobów (metod) wyznaczania swobodnego rozpływu powietrza w kopalnianych sieciach wentylacyjnych (np. metoda Crossa, metoda Newtona).

Dla zapewnienia skutecznego zwalczania zagrożenia metanowego lub klimatycznego oraz wymaganej przepisami bhp intensywności przewietrzania wyrobisk górniczych na ogół konieczne jest stosowanie wymuszonych rozpływów powietrza w kopalnianych sieciach wentylacyjnych. Rozpływ ten jest związany z utrzymywaniem na dole kopalni urządzeń wentylacyjnych, takich jak tamy oddzielające i dławiące, mosty wentylacyjne, wentylatory pomocnicze itp. Głównym celem tych urządzeń jest kierowanie odpowiednio ilości powietrza do miejsc pracy załogi dołowej.

Metody wyznaczania rozpływu powietrza

Sposób wyznaczania (obliczania) rozpływu powietrza w sieciach wentylacyj­nych jest ściśle związany ze stopniem złożoności sieci wentylacyjnej. Dla sieci pasywnych normalnych prostych lub złożonych, w których jedynym źródłem energii wywołującym przepływ powietrza jest np. wentylator główny, rozpływ powietrza w sieci można wyznaczyć w sposób ścisły.

0x01 graphic

Stosuje się w tym celu najczęściej prawa dla szeregowego i równoległego łączenia bocznic i w efekcie uzyskuje opór wypadkowy sieci wentylacyjnej. Znając opór wypadkowy sieci wentylacyjnej i równanie charakterystyki wentylatora można wyznaczyć analitycznie lub graficznie ilość powietrza przepływającego przez sieć, a następnie postępując odwrotnie niż przy wyznaczaniu oporu wypadkowego sieci znajduje się rozpływ powietrza w całej sieci wentylacyjnej.

W sposób ścisły rozpływ powietrza można ponadto wyznaczyć w prostych pasywnych sieciach przekątnych pokazanych na rysunku.

0x01 graphic

We wszystkich innych przypadkach rozpływ powietrza wyznacza się w sposób przybliżony. Wynika to z faktu, że zagadnienie obliczania rozpływu powietrza w sieci wentylacyjnej sprowadza się do rozwiązania układu równań liniowych (węzłowych) i nieliniowych (oczkowych), przy czym ilość równań w tym układzie jest równa ilości bocznic w sieci wentylacyjnej.

Dla sieci wentylacyjnej przedstawionej na rysunku tok postępowania przy konstrukcji układu równań może być następujący:

0x01 graphic

1) Określa się liczbę równań oczkowych

W tym celu dla sieci wentylacyjnej określa się liczbę oczek niezależnych (równań oczkowych) z zależności:

Nz = B - W +1 (6.6a)

No = B - W + ilwl + ilwyl (6.6b)

gdzie:

B - liczba bocznic,

W - liczba węzłów,

ilwl - liczba wlotów do sieci otwartej,

ilwyl - liczba wylotów z sieci otwartej.

Ponieważ przedstawiona sieć jest otwarta, to z zależności 6.6b wyznaczono:

0x01 graphic
= 8-7+1+2 = 4

Wobec tego równań oczkowych powinno być 4.

2) Należy wyznaczyć bocznice antydrzewa i w oparciu o nie ułożyć równania oczkowe

Bocznic antrydrzewa powinno być 4.

Wyznaczono, że bocznicami antydrzewa są bocznice 2, 4, 5 i 6.

Otrzymano dla nich oczka zewnętrzne:

I 1, 2, 8

II 1, 3, 6, 8

III 1, 3, 5, 7

IV 1, 4, 7

Utworzono, zgodnie z prawem dla oczek sieci wentylacyjnej, następujące równania oczkowe

Równania oczkowe

- dla oczka I 0x01 graphic

- dla oczka II 0x01 graphic

- dla oczka III 0x01 graphic

- dla oczka IV 0x01 graphic

3) Zgodnie z prawem dla węzłów sieci wentylacyjnej ułożono równania węzłowe

Równania węzłowe

- dla węzła 2 0x01 graphic

- dla węzła 3 0x01 graphic

- dla węzła 4 0x01 graphic

- dla węzła 5 0x01 graphic

  1. Otrzymano układ złożony z 8 równań (4 liniowe i 4 nieliniowe).

Niewiadomymi są strumienie powietrza w bocznicach.

Bocznic w sieci jest 8.

Uzyskaliśmy więc układ 8 równań z 8 niewiadomymi.

Zapis macierzowy tego układu równań ma postać:

Macierz

Bocznice

Węzły

Oczka

1

2

3

4

5

6

7

8

A

2

1

-1

-1

-1

0

0

0

0

3

0

0

1

0

-1

-1

0

0

4

0

0

0

1

1

0

-1

0

5

0

1

0

0

0

1

0

-1

E

I

1

1

0

0

0

0

0

1

II

1

0

1

0

0

1

0

1

III

1

0

1

0

1

0

1

0

IV

1

0

0

1

0

0

1

0

0x01 graphic
=0

0x01 graphic
= 0x01 graphic

5) Otrzymany układ równań rozwiązuje się metodami przybliżonymi (iteracyjnie) np. metodą Newtona.

Metoda graficzna

Może być stosowana dla prostych pasywnych sieci normalnych.

W metodzie tej korzysta się z charakterystyk bocznic i charakterystyki wentyla­tora.

Charakterystyką bocznicy o równaniu 0x01 graphic
w układzie współrzędnych (0x01 graphic
) jest parabola.

0x01 graphic

Przy połączeniu szeregowym bocznic, dla kolejnych strumieni objętości powie­trza, sumuje się odpowiednio rzędne charakterystyk bocznic, otrzymując w wyni­ku wypadkową charakterystykę połączenia szeregowego.

Dla połączenia równoległego bocznic sumuje się natomiast odpowiednio dla kolejnych dyssypacji energii odcięte, otrzymując w wyniku charakterystykę wy­pad­kową połączenia równoległego.

Łącząc naprzemian elementy sieci wentylacyjnej równolegle i szeregowo otrzy­ma­my w konsekwencji charakterystykę wypadkową sieci wentylacyjnej. Punkt przecięcia charakterystyki sieci z charakterystyką wentylatora będzie punktem pracy tego układu. Odpowiadający temu punktowi strumień objętości powietrza jest szukanym rozwiązaniem, ponieważ w oparciu o niego na wykresie można odczytać strumienie objętości powietrza we wszystkich bocznicach.

Tok prowadzenia obliczeń zgodnie z tą metodą pokazano na rysunku.

0x01 graphic

Metoda Tablicy Schodkowej W. Budryka

0x01 graphic

Metodę tablicy schodkowej W. Budryka stosuje się do obliczania rozpływu powietrza w normalnych sieciach pasywnych. Prądy na które rozdziela się całkowity prąd powietrza dzieli się na klasy w sposób pokazany na rysunku.

Obliczenia rozpoczyna się od najwyższej klasy stosując odpowiednio prawa dla równoległego i szeregowego łączenia bocznic, przy czym przy połączeniu równoległym bocznic dodaje się otwory równoznaczne, natomiast przy połączeniu szeregowym dodaje się opory bocznic.

Po zwinięciu sieci do jednego przewodu otrzymuje się opór i otwór równo­znacz­ny całej sieci.

Procentowy rozdział powietrza na poszczególne bocznice oblicza się dla poszczególnych klas bocznic połączonych równolegle z zależności (25)

0x01 graphic
(25)

0x01 graphic

0x01 graphic

Metoda H. Crossa

Służy do obliczania rozpływu powietrza w dowolnie złożonych sieciach pasywnych i aktywnych.

W metodzie tej strumień objętości powietrza w bocznicy i-tej można zapisać w postaci sumy wartości przybliżonej i poprawki, którą należy wyznaczyć, czyli

0x01 graphic
(40)

Dla wyznaczenia poprawek 0x01 graphic
korzysta się z prawa dla węzłów i prawa dla oczek sieci wentylacyjnej.

Wzór ten można także zapisać w postaci:

0x01 graphic
(41)

gdzie:

0x01 graphic
- błąd (odchyłka) strumienia objętości powietrza, m3/s.

Dla pojedynczej bocznicy z wentylatorem o charakterystyce 0x01 graphic

Wobec tego

0x01 graphic
(42)

Gdy 0x01 graphic
jest małe można pominąć składnik 0x01 graphic
.

Po przekształceniu otrzymamy:

0x01 graphic
(43)

Rozważając przepływ powietrza nie w pojedynczej bocznicy, lecz w sieci złożonej z N oczek niezależnych, poprawkę strumienia objętości powietrza wyznacza się dla oczka ze wzoru:

0x01 graphic
(44)

gdzie:

- numer oczka; = 1, 2, ..., N,

N - liczba oczek niezależnych,

- numer bocznicy; = 1, 2, ..., B,

B - liczba bocznic w sieci,

- macierz incydencji oczkowo-bocznicowej.

Tok postępowania postępowania w metodzie H. Crossa jest następujący:

1) Przyjmuje się w przybliżeniu zerowym dowolne kierunki przepływu powietrza w bocznicach sieci wentylacyjnej oraz wartości strumieni powietrza w bocznicach tak jednak, aby w każdym węźle spełnione było prawo dla węzłów sieci wentylacyjnej.

2) Wyszukuje się oczka niezależne w sieci stanowiące tzw. bazę oczek.

3) W oparciu o rekurencyjne wzory na poprawki strumieni objętości powietrza

- dla sieci pasywnej

0x01 graphic
(45)

- dla sieci aktywnej

0x01 graphic
(46)

wyznacza się w każdym przybliżeniu poprawki 0x01 graphic
(0x01 graphic
) dla wszystkich oczek stanowiących bazę oczek.

4) Strumienie objętości powietrza w bocznicach w przybliżeniu 0x01 graphic
wyznacza się ze wzoru

- dla sieci pasywnej

0x01 graphic
(47)

- dla sieci aktywnej

0x01 graphic
(48)

przy czym znaki poprawek muszą uwzględniać kierunek obchodzenia oczka i kierunek przepływu powietrza w bocznicy. Jeśli kierunki te są zgodne to poprawkę przyjmujemy (w sumie algebraicznej) ze znakiem plus, w przeciwnym przypadku z minusem.

5) Zbieżność metody H. Crossa nie jest zapewniona, lecz osiągalna w przypadku, gdy wartości iloczynu0x01 graphic
(0x01 graphic
) są małe dla bocznic wspólnych dla kilku oczek.

6) Obliczenia powtarzamy tak długo, aż wartości poprawek będą mniejsze od dopuszczalnych.

1

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wyznaczanie rozplywu powietrza w kopalni, Politechnika WGGiG, Wentylacja i pożary-1 3
sprawozdanie powietrze kopalniane, bhp(2)
21. WYZNACZANIE WILGOTNOŚCI WZGLĘDNEJ POWIETRZA, Pracownia fizyczna, Moje przygotowania teoretyczne
Wyznaczanie wspolczynnika lepkosci powietrza3
4. Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu, Fizyka Laboratoria, fizyka
Cw lab pyt, 1. Stopień zawilżenia X powietrza kopalnianego wynosi 22 g/kg. Jaka będzie wilgotność wz
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą przesunięcia fazowego, F LAB 3
Ćw 6; Wyznaczanie stosunku dla powietrza
III Obliczanie niezbędnej ilości powietrza w kopalni
BHP, BHPGAZ~1, TEMAT: Powietrze kopalniane
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą przesunięcia fazowego, LAB 104O, Nr ćw.
02 M%c4%99%c5%bcczyzna, kt%c3%b3ry rozp%c5%82yn%c4%85%c5%82 si%c4%99 w powietrzu Maj Sjowall & Per
27 Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu w oparciu o efekt Dopplera i przy użyciu oscyloskopu
sprawka fizyka, Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu, nr
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą przesunięcia fazowego, 03 104, Fizyka 104
Laboratorium Wyznaczanie współczynnika lepkości powietrza
Powietrze kopalniane

więcej podobnych podstron