Dramat społeczny

-naruszenie ładu

-kryzys

-przywrócenie równowagi (rytuał, widowisko społeczne)

-reintegracja społeczeństwa

Elementy dramatu przenikają do prawdziwego życia, widowisko daje społeczności do myślenia, metakomentarz społeczności, metafora życia społecznego w widowisku.

Dramat społeczny jako model uniwersalny - widowisko organizuję energię społeczną, widowiska regenerują społeczność, widowiska kumulują odczucia i konflikty.

Performans - przedmiotowe i podmiotowe ciało performera w kontekście miejsca i czasu, publiczność, obiekty, sztuka performansu.

Zjawisko amerykańskie - rezultat twórczy = proces twórczy, szerokie pojęcie, różne definicje.

Happeningi - kładą nacisk na artystę i relacje z publicznością, artysta poprzez sztukę podważa kulturowe podstawy sztuki, świadomość siebie i świata poprzedza świadomość sztuki, sztuka życia i osobisty pokaz, bezpośredniość, sprzeciw konwencjom, dąży do zaskoczenia i poruszenia.

To perform - pójść na całość, odnieść sukces

Do

Act (działanie społeczne)

Perform (pokazanie działania innym)

Performatyka - wyjaśnianie pokazywania działań

Performanse to zachowania wyćwiczone, każda czynność składa się z kombinacji wyuczonych zachowań

Rodzaje performansów:
-w życiu codziennym, sztuce, sporcie, biznesie, technologii, seksie, świętach, rytuałach, zabawie

Zachowane zachowania - zachowania powtórzone, wyćwiczone, czynności estetyczne lub oparte na regułach gry

Okazane zachowania - pokaz, performans

Funkcje performansu:

-wiedza i wyraz uczuć

-nauka, refleksywność, refleksyjność

-zabawa

-tworzenie czegoś pięknego

-ustanawianie lub zmiana tożsamości

-budowanie lub podtrzymywanie wspólnoty

-udrawianie

-nauczanie, przekonywanie

-obcowanie z tym co święte i demoniczne

MacAloon

Widowisko kulturowe (performans kulturowy) - coś więcej niż rozrywka, wydarzenie, kiedy kultura lub społeczeństwo dokonuje refleksji nad samym sobą, definiowania siebie, określania siebie, dramatyzowania zbiorowych mitów i historii, przedstawiania siebie w innych wydaniach i ostatecznie zmieniania siebie pod pewnymi względami, pod innymi pozostanie takimi samymi.

Kultura - zorganizowany system symboli

Dramat społeczny ciągle obecny w życiu codziennym, w różnych kontekstach kulturowych, ukryta tkanka życia społecznego, nieuświadomiona aż do wystąpienia konfliktu.

Kultura rozwija się poprzez konflikty, stały proces.

Dramat sceniczny - jawnie dramatyczne widowisko

Kultura funkcjonuje w konkretnych jednostkach - widowiska, obrzędy, ceremonie

Widowiska kultury to kultura w działaniu, warunkowana przez tradycje.

Widowisko to nie to samo, co działanie spontaniczne, jest społecznie uregulowane.

Zachowanie -> postępowanie -> widowisko

Określony scenariusz z elementem ryzyka, widowisko to proces, który się dokonuje

Refleksywność - dystans i komentowanie, obcy punkt widzenia, stawanie się przedmiotem (Mead)
Refleksywność - zastanawianie się nad rzeczywistością, spojrzenie w nowy sposób (Turner)
Refleksyjność - świadomość siebie, świadomość własnej świadomości

Schechner - Obszary performatyki:

-zgromadzenia

-sporty, rytuały, zabawy

-publiczne zachowania polityczne

-komunikowania inne niż słowo pisane

-związki między ludzkimi i zwierzęcymi zachowaniami

-etnografia, prehistoria

-performatywne teorie zachowań

Turner - performans to ruch, w którym działanie i świadomość stanowią jedno, w działaniu ukazują się wartości i cele

Eric Berne "W co grają ludzie"

Najprostsze formy aktywności społecznej: procedury i rytuały.
Procedurę stanowi seria prostych transakcji komplementarnych dorosłych mających na celu manipulowanie rzeczywistością, np. pilotowanie samolotu i usuwanie ślepej kiszki.
Procedura może być sprawna - kryterium psychologiczne (robienie najlepszego możliwego użytku z dostępnych danych i doświadczeń) lub efektywna - kryterium materialne (ocena na podstawie wyników).
Rytuał - stereotypowy ciąg prostych transakcji zaprogramowanych przez zewnętrzne czynniki społeczne. Forma rytuału jest rodzicielsko określona przez tradycję. Przykład rytuału nieformalnego to witanie się.
Cechą wspólną procedur i rytuałów jest ich stereotypowość.
Rozrywki - uprawia się najczęściej na przyjęciach. Mogą być pogaduszkami, ale i poważniejszymi dyskusjami. Klasyfikacje rozrywek zdeterminowane są socjologicznie (wiek, płeć, stan cywilny, status kulturowy, rasowy lub ekonomiczny). Rozrywki mogą prowadzić do przyjaźni. Inną korzyścią jest potwierdzenie roli i umacnianie się we własnym przeświadczeniu (egzystencjalna korzyść z rozrywek).
Gra - seria komplementarnych transakcji ukrytych prowadzących do dobrze określonego, dającego się przewidzieć wyniku. Okresowy, często powtarzający się zestaw transakcji, pozornie bez zarzutu, o utajonej motywacji. Seria posunięć z pułapką albo sztuczką. Gry różnią się od procedur, rytuałów czy rozrywek dzięki: 1. swojej ukrytej jakości, 2. wypłacie.
Operacja - transakcja podejmowana w wyraźnym celu. Jeśli ktoś prosi o zaufanie i je otrzymuje to jest operacja. A jeśli ktoś prosi o zaufanie i nadużywa go, działając na niekorzyść partnera to jest gra.
Głaskanie - termin określający kontakt fizyczny. Akt zwracania uwagi na obecność innej osoby. Głask - podstawowa jednostka funkcjonowania społecznego. Wymiana głasków tworzy transakcję, która jest jednostką stosunków społecznych.

Człowiek po zaspokojeniu głodu bodźców i głodu poznawczego, posiada głód struktur.
Operacyjny aspekt strukturalizowania czasu można nazwać programowaniem. Ma ono 3 postacie:
1. materialną - aktywność, praca
2. społeczną - rytuały, rozrywki
3. indywidualną - gry.

Rytuał a teatr:

Rytuał:

-odgrywanie dla uczestników oraz fizycznie nieobecnych innych (duchy)

-twórczość zbiorowa

-ocena i krytyka zakazana

-wpływa na życie i je reorganizuje, transformuje rzeczywistość

-jest czymś innym niż to, co pokazuje, procesy, których nie widać

-uczestnik wierzy w świat przedstawiony

-wykonawcy działają w imieniu uczestników i dla siebie samych

-wykonawca często nie w pełni świadomy swojej funkcji (trans)

-wierni powinni uczestniczyć, angażować się w czynności

-rytuał daje odpowiedź na pytania, tłumaczy rzeczywistość

-czas mityczny, cykliczny, nakładanie się czasu

-uczestnicy zainteresowani są rezultatem, skutecznością

-wykonawcy i oglądający mają ten sam cel do osiągnięcia

-wykonawcy i oglądający powinni tworzyć wspólnotę przed działaniami

-zstąpienie transcendentnej siły

-powtarzalność tematu i formy

Teatr (estetyczny):

-odgrywanie dla widzów obecnych tu i teraz

-twórczość indywidualna i zbiorowa

-ocenia i krytyka pożądana

-reprezentuje, odzwierciedla, interpretuje rzeczywistość

-to, co widoczne częścią fikcjonalnego świata

-publiczność czasowo zawiera pakt o nie kwestionowaniu prawdziwości świata przedstawionego

-wykonawcy działają dla widzów i we własnym imieniu jako nadawcy, robią to dla podziwu

-wykonawca świadomy funkcji

-widzowie powinni się przyglądać

-stawia pytania i daje wiele możliwości odpowiedzi

-czas tu i teraz, czas trwania przedstawienia

-zainteresowanie przebiegiem widowiska

-wykonawcy i oglądający mogą mieć różne cele

-wykonawców i oglądających może nic nie łączyć przed spektaklem

-brak zdecydowanego charakteru duchowego

-dowolność tematu i formy

Dramat społeczny cd.

Dramat społeczny - w obrębie grup o wspólnych wartościach

Dramat społeczny jest trudny do zdławienia, antagonizmy, które trzeba rozwiązać, podziały, ambicje jednostki w opozycji do ról, młodzi kontra starzy itp. Ujawnianie prawdziwych przyjaźni, zniesienie fasad

Proces naprawczy - osobiste rady, formalne mechanizmy, publiczne rytuały, kozioł ofiarny

Dramaty społeczne - dążenie do doskonalenia się społeczności, potrzeba zmiany, procesy polityczne, rywalizacja na różnych polach

Protagoniści - dokonują przewrotów, duża zdolność perswazji, charyzma, kierują procesami naprawczymi

Dramat społeczny to matryca kulturowa

Communitas - wspólnota bez struktury, liczą się więzi międzyludzkie, w fazie przejścia - zawieszone reguły i różnice społeczne, czasowa równość

Kultura nie ma statycznego stanu, ciągle w fazie przemian, stale w rozbiórce.

Znaniecki - rola społeczna

System społeczny - elementy integracji, spójności, współpraca, obowiązki jednych wobec drugich

Proces socjalizacji - rodzina, edukacja, obowiązki formalne, obowiązki moralne

-integracja

-relacje społeczne oparte na konflikcie

-unikanie relacji

Krąg społeczny - grupa ludzi współpracujących, aby osiągnąć wspólny cel, każdy może mieć własny krąg społeczny, nie ma roli społecznej bez kręgu społecznego

Rola społeczna - działanie jednostki zgodnie z normami kręgu społecznego, role wzajemnie się kształtują, rola to rodzaj interakcji

(jednostka, krąg społeczny, prawo, obowiązki)

-jednostka tworzy wyobrażenie na temat tego, kim jest i kim są inni na podstawie interakcji społecznych

Persona - indywidualizacja roli

Wzór kulturowy - reguły, normy określające wykonywanie roli

-moralność, ocena przekraczania wzorów kulturowych, prawo, sankcje - kary za przekroczenie wzoru wykonywania roli

-wzory wykonywania roli się zmieniają

Status społeczny - uprawnienia jednostki, przywileje podczas wykonywania danej roli, hierarchia statusów

5

---