ZZN- opieka pielęgniarska

ZZN- rzadkie, lecz niebezpieczne następstwo leczenia neuroleptykami

Objawy początkowe:

-drżenia i dyskinezy

-wzmożone napięcie mięśniowe

-silne podniecenie, lęk

-zaburzenia wegetatywne

-tachykardia

-zaburzenia rytmu serca

-niekiedy zlewne poty

-ślinotok

-chwiejne nadciśnienie tętnicze

Pełny zespół:

-wybitna sztywność mięśniowa

-stałe zaburzenia wegetatywne

-zwykle po 2-9 dniach pojawia się wysoka gorączka (do 42°C)

-niekiedy występuje podniecenie, splątanie, przymglenie świadomości

Okres końcowy:

-dochodzi do ciężkich powikłań

-rozpadu mięśni poprzecznie prążkowanych

-podwyższenie kinazy kreatyninowej

-mioglobinuria

-niewydolność nerek

-zakrzepy wewnątrznaczyniowe z zatorami płuc

-niewydolność oddechowa

ZZN- jest stanem zagrożenia życia

Opieka pielęgniarska:

-uzyskanie w jak najszybszym czasie możliwie optymalnej normalizacji zaburzeń funkcji organizmu, zapewnienie pacjentowi bezpieczeństwa

-kompleksowy nadzór poprzez ciągłą obecność przy pacjencie

-zabezpieczenie i pielęgnacja wkłucia do żyły

-wykonywanie zleconych działań diagnostycznych

-pobranie materiału do badań

-podanie leków na zlecenie lekarza

-częsty pomiar RR, tętna, temperatury, o niepokojących wynikach informujemy lekarza

-obserwacja oddechu pacjenta, zapewnienie drożności dróg oddechowych, układa pacjenta w pozycji bezpiecznej, poprawić wentylację płuc, w razie duszności podać tlen, monitorowanie krążenia

-w stanie pobudzenia ruchowego pacjenta, zabezpieczyć przed urazami i upadkami z łóżka

-obserwacja pacjenta w kierunku zaburzeń świadomości i drgawek

-pielęgnacja jamy ustnej, bilans płynów

-ochrona przed otarciami, odleżynami, utrzymywanie higieny, zmiana bielizny, odwracanie pacjenta na boki, nacieranie, oklepywanie, w przypadku wysokiej temperatury zimne okłady

Test/Próba Forrestów- służy do oznaczenia wydalania z moczem neuroleptyków

Dawka w ciągu doby:

100-300mg- zabarwienie jasnofioletowe

300-550mg- zabarwienie fioletowe

600-900 mg- zabarwienie niebieskie

Powyżej 900- zabarwienie ciemnofioletowe

Zespół serotoninowy- powikłanie leczenia depresji lekami o serotoninowym mechanizmie działania

Objawy:

-podobne jak w ZZN

-różnicowanie: nie podwyższony poziom kinazy kreatyninowej (CPK)

-zaburzenia świadomości (przymglenie)

-objawy hipomanii (wesołkowatość, podwyższony nastrój)

-drżenia skurcze mięśni

-wzmożone odruchy ścięgniste i okostnowe

-zaburzona koordynacja ruchów

-dreszcze, poty, hipertermia

-biegunka

-drgawki

Postępowanie:

-natychmiastowe odstawienie leków,

-monitorowanie podstawowych funkcji życiowych

-tlenoterapia

-zastosowanie respiratora w niewydolności oddechowej

-podawanie leków p./gorączkowych i zmniejszających napięcie mięśniowe

-nawadnianie, obniżanie temperatury ciała

-obniżenie RR poprzez podanie nifedypiny, do 80mg/24h

Objawy niepożądane leków przeciwpsychotycznych:

-objawy związane z działaniem na OUN: zespół pozapiramidowy, sedacja, drgawki, pobudzenie, niepokój, depresja, zaburzenia funkcji poznawczych

-objawy ze strony ukł. krążenia: ortostatyczne spadki RR, zapaść, tachykardia, działanie kardiotoksyczne

-reakcje alergiczne: odczyny skórne, przebarwienia, nadwrażliwość na słońce,

-objawy ze strony układu krwiotwórczego: leukocytoza, leukopenia, agranulocytoza, eozynofila

-zaburzenia czynności wątroby

-zaburzenia endokrynne: podwyższenie poziomu cukru, przyrost masy ciała, hiperprolaktynemia, zaburzenia miesiączkowania, dysfunkcje seksualne, wzmożone picie wody

-objawy cholinolityczne: suchość w jamie ustnej, zatrzymanie moczu, zaburzenia akomodacji, zaparcia, porażenie jelit,

Objawy niepożądane leków przeciwdepresyjnych:

-zaburzenia przewodnictwa i rytmu serca

-ryzyko nadciśnienia z kryzą

-obniżenie progu drgawkowego

-zaburzenia funkcji szpiku

-uszkodzenie wątroby

-dysfunkcje seksualne

Objawy niepożądane leków nasennych i uspokajających (benzodiazepin)

-senność

-nadmierna sedacja

-zmniejszenie siły mięśniowej

-nieostrość widzenia

-spadek ciśnienia krwi

-tachykardia

-zaparcia

-ataksja

-niezborność ruchów

-zaburzenia w oddawaniu moczu

-zaburzenia pamięci

Udział pielęgniarki w farmakoterapii:

-leków psychotropowych pacjent nie może rozgryzać, ponieważ uszkadzają szkliwo zębowe

-leki psychotropowe we wstrzyknięciach należy podawać głęboko domięśniowo, unikać zetknięcia leku ze skórą oraz zmieniając miejsce wkłucia (zapalenia, zrosty, nacieki)

-większość leków psychotropowych jest światłoczuła, odpowiednie przechowywanie leku

-chorzy w trakcie kuracji nie powinni przebywać na słońcu

-poinformować chorego który przyjmuje neuroleptyki o niespożywaniu alkoholu, nie prowadzeniu samochodu, nie zmieniać gwałtowanie pozycji ciała,

-wnikliwa obserwacja chorego

-częste pomiary RR i pomiary tętna

-obserwacja kończyn dolnych pacjenta (w kierunku zapalenia żył, zatorów)

-obserwacja w kierunku objawów zespołu pozapiramidowego

-właściwe pojenie chorych